Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 14/11
POSTANOWIENIE
Dnia 29 czerwca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kwaśniewski
w sprawie z odwołania Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwo Spółki
Akcyjnej w Warszawie
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
o odmowę zmiany taryfy dla paliw gazowych,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 29 czerwca 2011 r.,
na skutek skargi kasacyjnej odwołującego się od wyroku Sądu Apelacyjnego w
Warszawie
z dnia 7 lipca 2010 r.,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa
Spółki Akcyjnej w Warszawie na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji
Energetyki 270 zł (dwieście siedemdziesiąt) tytułem zwrotu
kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 7 lipca 2010 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie – po
ponownym rozpoznaniu sprawy – oddalił apelację powoda Polskiego Górnictwa
Naftowego i Gazownictwa S.A. w Warszawie od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie z dnia 28 stycznia 2008 r.
2
oddalającego odwołanie powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z
dnia 20 czerwca 2006 r. odmawiającej powodowi zmiany taryfy dla paliw gazowych.
Wyrok Sądu Apelacyjnego (w całości) zaskarżył skargą kasacyjną powód.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania wskazano na przyczyny
przyjęcia skargi określone w art. 3989
§ 1 pkt 1 i 2 k.p.c. Zdaniem autorki skargi w
sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, które budzi poważne wątpliwości i
uzasadnia potrzebę dokonania przez Sąd Najwyższy wykładni przepisów oraz
wymaga ustalenia:
„czy w świetle wykładni artykułu 155 Kodeksu postępowania administracyjnego
należy uznać, że badając spełnienie przesłanek zmiany ostatecznej decyzji
administracyjnej określonych w tym przepisie na etapie kontroli legalności i
prawidłowości decyzji Prezesa URE odmawiającej przedsiębiorstwu
energetycznemu zatwierdzenia zmiany taryfy, uprzednio zatwierdzonej przez
Prezesa URE na mocy artykułu 47 ustęp 2 Prawa energetycznego:
i) uprawnioną jest weryfikacja przez sąd wynikającej z artykułu 155
Kodeksu postępowania administracyjnego przesłanki interesu
społecznego lub słusznego interesu strony poprzez odwołanie się
do i badanie przesłanek z artykułu 3571
Kodeksu cywilnego,
regulującego całkowicie odmienną niż wynikająca z artykułu 155
Kodeksu postępowania administracyjnego instytucję prawa, służącą
ochronie równowagi kontraktowej stron stosunków zobowiązaniowych, a
to ze względu na fakt, że taryfa, stanowiąc szczególny rodzaj wzorca
umownego w rozumieniu artykułu 384 Kodeksu cywilnego, wpływa na
stosunki cywilnoprawne między dostawcą gazu (energii
elektrycznej, ciepła) a odbiorcą; czy też
ii) artykuł 155 Kodeksu postępowania administracyjnego ma
charakter samodzielnej i kompletnej regulacji, a w konsekwencji
przewidziane nim przesłanki zmiany ostatecznej decyzji
administracyjnej, w tym ostatecznej decyzji Prezesa URE
zatwierdzającej przedsiębiorstwu energetycznemu taryfę, stanowią
samoistną i wystarczającą podstawę służącą weryfikacji
dopuszczalności zmiany takiej decyzji, a na stronie ubiegającej się o
3
zmianę ostatecznej decyzji administracyjnej w trybie artykułu 155
Kodeksu postępowania administracyjnego ciąży wyłącznie obowiązek
wykazania istnienia przesłanek wymienionych w tym przepisie, w
konsekwencji czego niedopuszczalnym jest dokonywanie oceny
spełnienia przesłanki interesu społecznego lub słusznego interesu
strony pod kątem warunków zastosowania artykułu 3571
Kodeksu
cywilnego”.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną strona przeciwna – Prezes Urzędu
Regulacji Energetyki wniósł o: 1) wydanie postanowienia odmawiającego przyjęcia
skargi kasacyjnej do rozpoznania, ewentualnie; 2) oddalenie skargi kasacyjnej; 3)
zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w
postępowaniu kasacyjnym, według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przedstawione w skardze problemy interpretacyjne dotyczą – założonego
przez autorkę skargi – pytania o dopuszczalność uwzględnienia cywilnoprawnej
regulacji zmiany umowy (art. 357 1
k.c.) do sprawy o zmianę decyzji
administracyjnej w trybie art. 155 k.p.a. Założona opozycja (wyłączność zakresów)
obu powołanych regulacji nie ma przekonywującej podstawy. W uzasadnieniu
zaskarżonego wyroku wyjaśniono, że obie powołane regulacje nie pozostają ze
sobą w sugerowanej odrębności albo sprzeczności. Jest to regulacja zupełnie inna.
Zastosowanie nadzwyczajnego trybu zmiany prawomocnej decyzji według
przesłanek art. 155 k.p.a. z jego klauzulami interesu społecznego lub słusznego
interesu strony wymaga – a nie wyklucza – uwzględnienia cywilnoprawnej regulacji
zmiany umowy (rebus sic standibus), odpowiednio do podstawy faktycznej wyroku
dotyczącej bezpośredniego znaczenia taryfy wynikającej z decyzji dla umownego
ukształtowania stosunków cywilnoprawnych z odbiorcami gazu.
Sąd Apelacyjny w zaskarżonym wyroku zbadał i wyjaśnił przesłanki art. 155
k.p.a. i w przekonywujący sposób wyjaśnił, że dla zastosowania ogólnych klauzul
4
tego przepisu niezbędne było uwzględnienie kontekstu faktycznego sprawy, bez
którego nie sposób dotrzeć do interesu społecznego lub słusznego interesu strony.
Stwierdzając, że nie zachodzą przyczyny przyjęcia skargi, określone w art.
3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy postanowił zgodnie z art. 3989
§ 2 k.p.c.
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego ma swoją podstawę § 12
ust. 4 pkt 2 w związku z § 14 ust. 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z
dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę
prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).