Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CNP 34/11
POSTANOWIENIE
Dnia 5 sierpnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie ze skargi pozwanej
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Rejonowego
z dnia 30 grudnia 2009 r.,
w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Handlowo - Usługowego O. Spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością w E.
przeciwko H. C. – S.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 5 sierpnia 2011 r.,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Pozwana, H. C. – S. wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego z dnia 30 grudnia 2009 r.,
zasądzającego od niej na rzecz Przedsiębiorstwa Handlowo – Usługowego O. Sp. z
o.o. w E. kwotę 5.669,96 zł.
Przedmiotem sporu była zapłata za remont samochodu, wykonany na
podstawie umowy zawartej przez PHU O. z mężem pozwanej. Pojazd stanowił
majątek wspólny pozwanej i jej męża, który zmarł nie zapłaciwszy rachunku za
naprawę. Pozwana uznała swój dług w oświadczeniu z dnia 7 sierpnia 2009 r. i –
prosząc o umorzenie długu - wyjaśniła, że z powodu ciężkiej sytuacji finansowej nie
jest w stanie go spłacić. Fakt sporządzenia oświadczenia pozwana przyznała w
toku postępowania. Sąd Rejonowy w oparciu o powyższe ustalenia zasądził od
pozwanej na rzecz powoda kwotę 5.669,96 zł, nadając w tym zakresie swojemu
orzeczeniu rygor natychmiastowej wykonalności. Zasądził także od pozwanej
koszty procesu. Apelacja pozwanej od tego wyroku została odrzucona
postanowieniem z dnia 18 marca 2010 r. jako spóźniona.
Skargę o stwierdzenie niezgodności tego wyroku z prawem pozwana oparła
na podstawie naruszenia prawa materialnego – art. 1012 k.c. i art. 1020 k.c. –
poprzez błędne przyjęcie, że pozwana nabyła spadek po zmarłym mężu, podczas
gdy odrzuciła ten spadek w dniu 27 czerwca 2009 r. Powołała także podstawę
naruszenia przepisów postępowania zarzucając błędną wykładnię art. 213 § 3
k.p.c.
Skarżąca wniosła o stwierdzenie niezgodności z prawem wyroku Sądu
Rejonowego i zasądzenie kosztów postępowania. Wyjaśniła, że wzruszenie
orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 4241
k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje - co do zasady - od prawomocnego wyroku
sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, gdy przez jego
wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego
3
orzeczenia w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest
możliwe. W wyjątkowych wypadkach - gdy niezgodność z prawem wynika
z naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych
wolności albo praw człowieka i obywatela – skarga przysługuje także od
prawomocnego wyroku sądu pierwszej lub drugiej instancji, jeżeli strona nie
skorzystała z przysługujących jej środków prawnych, chyba że jest możliwa zmiana
lub uchylenie orzeczenia w drodze innych przysługujących stronie środków
prawnych. Ponieważ w rozpatrywanym wypadku przedmiotem zaskarżenia jest
wyrok sądu pierwszej instancji, którego strona nie zaskarżyła skutecznie, ponieważ
apelację od tego wyroku wniosła po terminie, dopuszczalność skargi uzależniona
jest od kumulatywnego spełnienia dwóch przesłanek: istnienia wyjątkowego
wypadku oraz występowania niezgodności z prawem o kwalifikowanym
charakterze, wynikającej z naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego
lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2006 r., I CNP 4/06, OSNC 2006, nr 6, poz.
113). Wyjątkowy wypadek oraz kwalifikowany charakter naruszeń, o których mowa
w art. 4241
§ 2 k.p.c., należy jednak skonkretyzować i uprawdopodobnić w skardze.
Obowiązek taki wynika z treści art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c. (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 16 maja 2008 r., I CNP 21/08, nie publ.). Tymczasem
w skardze pozwanej brak jakiegokolwiek uzasadnienia wyjaśniającego, dlaczego
wypadek pozwanej podpada pod regulację zawartą w art. 4241
§ 2 k.p.c.
Nie jest to jedyna usterka wniesionej skargi. Skarżąca nie dochowała także
wynikającego z art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c. obowiązku wskazania w skardze przepisu,
z którym zaskarżony wyrok jest niezgodny, mimo że jest to odrębny, samodzielny
i konieczny element skargi, który nie może być utożsamiany z przytoczeniem
podstaw, na których skarga została oparta (por. np. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 30 listopada 2007 r., IV CNP 123/07, Lex nr 492166). Nie jest
bowiem wykluczone, że nie będą to przepisy tożsame, a jeśli nawet tożsamość
zachodzi – z uwagi na obowiązek przewidziany w powołanym przepisie – skarżący
winien tę okoliczność przedstawić wyjaśnić. Inaczej skarga pozbawiona będzie
jednego z niezbędnych elementów konstrukcyjnych.
4
Wreszcie skarga pozwanej nie sprostała także wymaganiu wynikającemu
z art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Przepis ten obliguje do uprawdopodobnienia, że przez
wydanie orzeczenia, którego skarga ta dotyczy, wyrządzona została szkoda.
Warunek ten jest spełniony jedynie wówczas, gdy strona skarżąca złoży
oświadczenie, że szkoda w jej majątku nastąpiła i wskaże rodzaj oraz rozmiar tej
szkody, a ponadto powoła lub przedstawi dowody lub inne środki uwiarygodniające
jej twierdzenie (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada
2005 r., I CNP 19/05, nie publ., postanowienia tego Sądu z dnia 23 września
2005 r., III CNP 5/05, nie publ.; z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05, OSNC
z 2006 r., nr 1, poz. 16, z 15 lutego 2006 r., IV CNP 7/05, nie publ.). Skarga
pozwanej H. C. – S. takich twierdzeń, informacji i dowodów nie powołuje.
W konsekwencji skarga pozwanej nie spełnia ustawowych wymagań
konstrukcyjnych, co uzasadnia jej odrzucenie na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13