Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 63/11
POSTANOWIENIE
Dnia 22 września 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Iwona Koper
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie z powództwa T.-MWS Spółki z o.o. Spółki Komandytowo-Akcyjnej w T.
przeciwko I. M. P. Spółce z o.o.
w B.
z udziałem interwenienta ubocznego M.-GMW Spółki z o.o. Spółki Komandytowo-
Akcyjnej w W.
o zakazanie popełnienia czynów nieuczciwej konkurencji oraz złożenie
oświadczenia
oraz z powództwa wzajemnego I. M. P. Spółki z o.o. w B.
przeciwko T.-MWS Spółce z o.o. Spółce Komandytowo-Akcyjnej w T.
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 22 września 2011 r.,
zażalenia strony pozwanej - powódki wzajemnej na orzeczenie o kosztach, zwarte
w pkt. 2, pkt. 4 oraz pkt. 7 wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 21 stycznia 2011 r.,
1) uchyla orzeczenie o kosztach procesu zamieszczone
w punkcie czwartym wyroku i sprawę w tym zakresie
przekazuje Sądowi Apelacyjnemu do ponownego
rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania
zażaleniowego;
2) odrzuca zażalenie w części pozostałej;
3) zasądza od pozwanej (powódki wzajemnej) na
rzecz powódki (pozwanej wzajemnej) kwotę 420 zł
(czterysta dwadzieścia) tytułem kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 21 kwietnia 2010 r. Sąd Okręgowy oddalił powództwo
główne, zasądzając od powódki (pozwanej wzajemnej) na rzecz pozwanej (powódki
wzajemnej) kwotę 9550 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Uwzględnił natomiast
powództwo wzajemne, zasądzając od pozwanej wzajemnej (powódki) na rzecz
powódki wzajemnej (pozwanej) kwotę 10990 zł tytułem kosztów procesu.
W następstwie apelacji powódki (pozwanej wzajemnej) oraz interwenienta
ubocznego występującego w procesie po stronie powodowej, Sąd Apelacyjny
wyrokiem z dnia 21 stycznia 2011 r. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
a) oddalił powództwo wzajemne, zasądzając od powódki wzajemnej na rzecz
pozwanej wzajemnej kwotę 840 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz
oddalając wniosek interwenienta ubocznego o zasądzenie kosztów procesu
(pkt 1);
b) oddalił apelację w pozostałej części (pkt 2);
c) zasądził od pozwanej (powódki wzajemnej) na rzecz powódki (pozwanej
wzajemnej) kwotę 7500 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
apelacyjnego (pkt 3);
d) zasądził od pozwanej (powódki wzajemnej) na rzecz interwenienta
ubocznego kwotę 7500 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
apelacyjnego (pkt 4);
e) orzekł o kosztach sądowych należnych Skarbowi Państwa (pkt 5-7).
Pozwana (powódka wzajemna) zaskarżyła orzeczenia o kosztach
zamieszczone w punktach 2, 4 i 7 wyroku, wnosząc o uchylenie orzeczeń
wymienionych w punktach 4 i 7 oraz o zmianę orzeczenia wymienionego w punkcie
2 przez zasądzenie od powódki (pozwanej wzajemnej) i interwenienta ubocznego
na jej rzecz kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym
w wysokości dwukrotności stawki minimalnej liczonej od wartości zaskarżenia
apelacyjnego.
Wniosła też o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Po rozpoznaniu apelacji doszło do prawomocnego oddalenia obu powództw
o zakazanie czynów nieuczciwej konkurencji, a zaskarżeniem zażaleniowym objęte
są orzeczenia o kosztach zamieszczone w punktach drugim, czwartym i siódmym
wyroku apelacyjnego. Taki zakres zaskarżenia, odpowiadający wnioskom
końcowym zażalenia, jest wiążący.
Orzeczenie w punkcie drugim wyroku, oddalające apelację, ma charakter
orzeczenia co do istoty sprawy. Jako wyrok sądu II instancji może być zaskarżone
tylko skargą kasacyjną (art. 3981
§ 1 k.p.c.). Zaskarżenie go zażaleniem jest
niedopuszczalne (por. art. 3941
k.p.c.), z konsekwencjami przewidzianymi w art.
3986
§ 2 k.p.c.
Niedopuszczalne jest również zażalenie na zamieszczone w punkcie
siódmym orzeczenie o kosztach sądowych, nakazujące pobranie od pozwanej
(powódki wzajemnej) na rzecz Skarbu Państwa części nieuiszczonej
opłaty sądowej. Podstawą prawną takiego zażalenia nie jest art. 3941
§ 2 k.p.c.,
dotyczący kosztów procesu stron. Koszty sądowe nie są mianowicie kosztami
procesu, ponieważ określają publicznoprawną relację między stroną a Skarbem
Państwa (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2007 r., V CZ
74/07, Biul. SN 2008, nr 3, poz. 9 oraz z dnia 14 grudnia 2007 r., II CZ 61/07, BSN
2008, nr 4, s. 12). Z braku podstawy prawnej zażalenie w tym zakresie również
podlega odrzuceniu (art. 370 k.p.c. w związku z art. 39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3
k.p.c.).
Za uzasadnione należy uznać natomiast zażalenie na orzeczenie o kosztach
postępowania apelacyjnego, wymienione w punkcie czwartym wyroku, zasądzające
od pozwanej (powódki wzajemnej) na rzecz interwenienta ubocznego kwotę 7500
zł. Orzeczenie te jest niejasne, uniemożliwiające kontrolę instancyjną. Kosztami
procesu są wszystkie celowe koszty poniesione przez stronę do celowego
dochodzenia praw i celowej obrony, w szczególności wydatki na opłaty sądowe,
na pełnomocnika, na biegłych itd. (art. 98 § 1 i 2 k.p.c.). Nie zostały jednak
przedstawione w sposób wyczerpujący poniesione przez pozwaną (powódkę
wzajemną i interwenienta ubocznego koszty w obrębie obu powództw, bo apelacja
4
ich dotyczyła. Pożądane byłoby rozliczenie kosztów apelacyjnych poniesionych
przez tę stronę oraz interwenienta w ramach każdego z powództw, gdyż dopiero
wtedy będzie można określić sposób definitywnego ich rozliczenia. Sąd nie
ustosunkował się też do wniosku pozwanej (powódki wzajemnej) o zwielokrotnienie
wynagrodzenia z tytułu zastępstwa prawnego, przy uwzględnieniu, że koszty
procesu związane z udziałem interwenienta ubocznego są w sposób szczególny
unormowane w art. 107 k.p.c. (do którego Sąd trafnie nawiązał).
Z przedstawionych względów należało uchylić zaskarżone orzeczenie
w punkcie czwartym celem ponownego rozpoznania sprawy w tym zakresie
(art. 39815
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. i art. 108 § 2 k.p.c.).
Postępowanie między stronami zostało definitywnie zakończone, dlatego
należało zasądzić od pozwanej (powódki wzajemnej) na rzecz powódki (pozwanej
wzajemnej) należne koszty postępowania zażaleniowego, przy uwzględnieniu,
że wygrywającą jest w całości powódka (art. 98 i 108 § 1 k.p.c.), a globalne koszty
tego postępowania z tytułu zastępstwa prawnego nie mogą przewyższać
wynagrodzenia pełnomocnika dla rozpoznawanej sprawy (50% od kwoty 840 zł).