Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 62/11
POSTANOWIENIE
Dnia 28 października 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca)
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z powództwa L. B.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezydentowi Miasta Stołecznego Warszawy
i Miastu Stołecznemu Warszawie
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 października 2011 r.,
zażalenia powoda na postanowienie zawarte w punkcie 3
postanowienia Sądu Apelacyjnego
z dnia 23 lutego 2011 r.,
1) oddala zażalenie
2) zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa -
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa oraz Miasta
Stołecznego Warszawy po 120 zł (sto dwadzieścia złotych)
tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Powód, w zażaleniu na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 23 lutego
2011 r., zarzucając naruszenie art. 4171
§ 3 k.c. oraz art. 98 § 1 k.p.c., wniósł o
uchylenie zaskarżonego postanowienia w pkt 3 i przekazanie sprawy Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach procesu za I
instancję oraz o kosztach postępowania zażaleniowego. W odpowiedzi na
zażalenie zarówno pozwany Skarb Państwa jak i Miasto Stołeczne Warszawa
wnieśli o oddalenie zażalenia oraz o zasądzenie na ich rzecz kosztów
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Trafnie, w odpowiedzi na zażalenie pozwany Skarb Państwa podnosi,
że skutecznie powód mógł wnieść zażalenie tylko na postanowienie co do kosztów
postępowania zażaleniowego przed Sądem Apelacyjnym, gdyż tylko o tych
kosztach Sąd Apelacyjny orzekł po raz pierwszy, zaś uzasadnienie w istocie
koncentruje się na kosztach postępowania przed I instancją, o których
w postępowaniu apelacyjnym orzeczono już w II instancji. Powód, który dostrzega
to, że zgodnie z art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c., zażalenie do Sądu Najwyższego
przysługuje tylko co do kosztów procesu, które nie były przedmiotem
rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji, gdyż skarży tylko pkt 3 postanowienia
Sądu Apelacyjnego z dnia 23 lutego 2011 r., koncentruje się w uzasadnieniu na
kosztach, o których orzeczono już w I instancji. Już z tego względu zażalenie nie
zasługuje na uwzględnienie.
Jak wynika z pozwu i uzasadnienia zażalenia, powód dochodził
odszkodowania przed sądem cywilnym za szkodę spowodowaną niewydaniem
decyzji administracyjnej przyznającej mu odszkodowanie za wywłaszczoną
nieruchomość. Jako podstawę tak sformułowanego roszczenia wskazał art. 4171
§ 3 k.c. oraz art. 77 i 21 Konstytucji RP. Niezależnie od sprawy cywilnej powód
prowadził długoletnie postępowania administracyjne, które doprowadziło do
przyznania mu w tym trybie odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość,
decyzją Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 7 maja 2010 r.
3
W tej sytuacji powód w dniu 27 września 2010 r., cofnął powództwo i zrzekł się
dochodzonego pozwem roszczenia. Zgodnie z art. 4171
§ 3 k.c. powód,
na podstawie tego przepisu, może dochodzić odszkodowania za niewydanie
decyzji. Skoro decyzja o odszkodowaniu została wydana, to brak podstaw
dla dochodzenia odszkodowania na podstawie tego przepisu. Wbrew odmiennej
opinii powoda, fakt przyznania odszkodowania na podstawie decyzji
administracyjnej nie jest równoznaczny ze spełnieniem odszkodowania, o którym
mowa w art. 4171
§ 3 k.c. Jeżeli powód, nie czekając na zakończenie postępowania
administracyjnego, które jest jedynie właściwe, do orzekania o przyznaniu
odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość, wszczął postępowanie cywilne
o odszkodowanie za niewydanie stosownej decyzji administracyjnej, to obciążają
go skutki cofnięcia pozwu w tym postępowaniu. To bowiem nie pozwani wywołali
potrzebę wytoczenia powództwa o odszkodowanie, lecz sam powód uznał, że nie
będzie czekał na wynik postępowania administracyjnego, a wystąpi także
z pozwem, w którym domagał się będzie odszkodowania za niewydanie takiej
decyzji. Jeżeli w trakcie toczącego się procesu stosowna decyzja administracyjna
została jednak wydana, to niewątpliwie odpadła podstawa prawna do żądania
odszkodowania za jej niewydanie, gdyż przesłanką takiego odszkodowania jest
niewydanie decyzji administracyjnej. W tej sytuacji powód cofając powództwo
powinien jednak ponieść koszty wszczętego procesu, bo to on niepotrzebnie
go rozpoczął przed ukończeniem postępowania administracyjnego. Skoro bowiem
w trakcie procesu cywilnego o odszkodawnie za niewydanie decyzji
administracyjnej, toczyło się postępowanie administracyjne, to sąd nie mógł
orzekać o odszkodowaniu za niewydanie stosownej decyzji administracyjnej.
W takiej sytuacji wystąpienie z powództwem na podstawie art. 4171
§ 3 k.c. było
przedwczesne i niepotrzebne. Trafnie Sąd Apelacyjny uznał wobec tego, że skutki
cofnięcia pozwu obciążać powinny powoda, który bez potrzeby wszczął proces.
Mając na względzie powyższe Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39814
k.p.c.
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania
zażaleniowego orzeczono na podstawie § 12 ust. 2 pkt 2 i § 6 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
4
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.
1349 ze zm.) oraz art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r., o Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa (Dz. U. Nr 169, poz. 1417 ze zm.).
jw