II CZ 180/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:31-01-2013
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 180/11
POSTANOWIENIE
Dnia 14 marca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Anna Kozłowska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
SSN Barbara Myszka
w sprawie z powództwa J. B.
przeciwko G. B.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 14 marca 2012 r.,
zażalenia powoda na postanowienie zawarte w punkcie 2
wyroku Sądu Okręgowego w P.
z dnia 5 sierpnia 2011 r.,
1. oddala zażalenie,
2. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 120
(sto dwadzieścia) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego,
3. przyznaje adwokat E. D. – M. od Skarbu Państwa (Sądu
Okręgowego w P.) kwotę 135 (sto trzydzieści pięć) zł
podwyższoną o stawkę podatku od towarów i usług
tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
powodowi w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 25 lutego 2011 r. Sąd Okręgowy oddalił apelację powoda
od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 25 lutego 2011 r. oddalającego powództwo
skierowane przeciwko G. B., o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności i
zasądził od powoda na rzecz pozwanej 600 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów
zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.
Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zaskarżył zażaleniem powód zarzucając
„naruszenie prawa procesowego” przez niewzięcie pod uwagę całokształtu
okoliczności sprawy. Wnosił o zmianę zaskarżonego postanowienia przez
nieobciążanie go w ogóle kosztami zastępstwa procesowego w postępowaniu
odwoławczym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione.
Artykuł 102 k.p.c., w drodze wyjątku od zasady odpowiedzialności za
wynik procesu (art. 98 § 1 k.p.c.), dopuszcza, ze względów słusznościowych,
w szczególnie uzasadnionych wypadkach, zasądzenie przez sąd od strony
przegrywającej proces, tylko części kosztów procesu albo nawet nieobciążania
takiej strony w ogóle kosztami procesu. Przy ocenie czy ma miejsce „wypadek
szczególnie uzasadniony” uwzględnia się okoliczności konkretnej sprawy.
Sąd Okręgowy, orzekając o kosztach postępowania odwoławczego, przez
zasądzenie od skarżącego na rzecz wygrywającego proces pozwanego jedynie ich
części, uwzględnił trudną sytuację finansową skarżącego jednak nie znalazł
podstaw do całkowitego odstąpienia od obciążenia go kosztami postępowania
apelacyjnego. Niewątpliwie powód jest osobą niezamożną. Jednak ustalenia Sądu
Okręgowego dotyczące jego sytuacji majątkowej, jak i fakt zwolnienia go od
kosztów sądowych w całości, nie były wystarczające do uwzględnienia zażalenia.
Możliwość zastosowania art. 102 k.p.c. ustawodawca pozostawiał
swobodnej ocenie sądu. Trafność czy też zasadność skorzystania z tego
uprawnienia podlega, co do zasady, kontroli sądu odwoławczego.
3
Jednak w sytuacji gdy strona przegrywająca proces już została częściowo
uwolniona od obowiązku zapłaty kosztów procesu przeciwnikowi, a mimo
to domaga się uwolnienia od tego obowiązku w całości, ewentualna zmiana
orzeczenia w tym przedmiocie może mieć miejsce zupełnie wyjątkowo, przy czym
obowiązek wykazania tego stanu wyjątkowości obarcza skarżącego. W świetle tak
motywów zaskarżonego postanowienia jak i argumentów zawartych w zażaleniu -
brak jest natomiast do tego podstaw.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy oddalił zażalenie (art. 39814
w związku z art.
3941
§ 3 k.p.c.).
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 98
§ 1 w związku z 108 § 1 k.p.c. i § 6 pkt 2 i § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
O kosztach pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu, Sąd
Najwyższy orzekł na podstawie § 6 pkt 2 w związku z § 13 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348
ze zm.).
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 14 marca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Anna Kozłowska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
SSN Barbara Myszka
w sprawie z powództwa J. B.
przeciwko G. B.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 14 marca 2012 r.,
zażalenia powoda na postanowienie zawarte w punkcie 2
wyroku Sądu Okręgowego w P.
z dnia 5 sierpnia 2011 r.,
1. oddala zażalenie,
2. zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 120
(sto dwadzieścia) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego,
3. przyznaje adwokat E. D. – M. od Skarbu Państwa (Sądu
Okręgowego w P.) kwotę 135 (sto trzydzieści pięć) zł
podwyższoną o stawkę podatku od towarów i usług
tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
powodowi w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 25 lutego 2011 r. Sąd Okręgowy oddalił apelację powoda
od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 25 lutego 2011 r. oddalającego powództwo
skierowane przeciwko G. B., o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności i
zasądził od powoda na rzecz pozwanej 600 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów
zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.
Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zaskarżył zażaleniem powód zarzucając
„naruszenie prawa procesowego” przez niewzięcie pod uwagę całokształtu
okoliczności sprawy. Wnosił o zmianę zaskarżonego postanowienia przez
nieobciążanie go w ogóle kosztami zastępstwa procesowego w postępowaniu
odwoławczym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione.
Artykuł 102 k.p.c., w drodze wyjątku od zasady odpowiedzialności za
wynik procesu (art. 98 § 1 k.p.c.), dopuszcza, ze względów słusznościowych,
w szczególnie uzasadnionych wypadkach, zasądzenie przez sąd od strony
przegrywającej proces, tylko części kosztów procesu albo nawet nieobciążania
takiej strony w ogóle kosztami procesu. Przy ocenie czy ma miejsce „wypadek
szczególnie uzasadniony” uwzględnia się okoliczności konkretnej sprawy.
Sąd Okręgowy, orzekając o kosztach postępowania odwoławczego, przez
zasądzenie od skarżącego na rzecz wygrywającego proces pozwanego jedynie ich
części, uwzględnił trudną sytuację finansową skarżącego jednak nie znalazł
podstaw do całkowitego odstąpienia od obciążenia go kosztami postępowania
apelacyjnego. Niewątpliwie powód jest osobą niezamożną. Jednak ustalenia Sądu
Okręgowego dotyczące jego sytuacji majątkowej, jak i fakt zwolnienia go od
kosztów sądowych w całości, nie były wystarczające do uwzględnienia zażalenia.
Możliwość zastosowania art. 102 k.p.c. ustawodawca pozostawiał
swobodnej ocenie sądu. Trafność czy też zasadność skorzystania z tego
uprawnienia podlega, co do zasady, kontroli sądu odwoławczego.
3
Jednak w sytuacji gdy strona przegrywająca proces już została częściowo
uwolniona od obowiązku zapłaty kosztów procesu przeciwnikowi, a mimo
to domaga się uwolnienia od tego obowiązku w całości, ewentualna zmiana
orzeczenia w tym przedmiocie może mieć miejsce zupełnie wyjątkowo, przy czym
obowiązek wykazania tego stanu wyjątkowości obarcza skarżącego. W świetle tak
motywów zaskarżonego postanowienia jak i argumentów zawartych w zażaleniu -
brak jest natomiast do tego podstaw.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy oddalił zażalenie (art. 39814
w związku z art.
3941
§ 3 k.p.c.).
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 98
§ 1 w związku z 108 § 1 k.p.c. i § 6 pkt 2 i § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
O kosztach pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu, Sąd
Najwyższy orzekł na podstawie § 6 pkt 2 w związku z § 13 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348
ze zm.).
jw