II CZ 9/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:17-01-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 9/12
POSTANOWIENIE
Dnia 11 maja 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący)
SSN Anna Owczarek
SSN Marta Romańska (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi J. D.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego z dnia 26 listopada 2009 r.,
wydanym w sprawie z powództwa J. D.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Rejonowego
i K. P. - Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym
o zapłatę, ustalenie, nakazanie i uchylenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 maja 2012 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 31 maja 2011 r., oddala zażalenie;
1) odstępuje od obciążenia powoda kosztami postępowania
zażaleniowego na rzecz strony pozwanej Skarbu Państwa -
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa;
2) przyznaje radcy prawnemu J. T. ze środków budżetowych
Skarbu Państwa Sądu Apelacyjnego kwotę 3.600 (trzy
tysiące sześćset) zł wraz z należnym podatkiem od
towarów i usług tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną
udzieloną powodowi z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z 31 maja 2011 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę J. D. o
wznowienie postępowania w sprawie z jego powództwa przeciwko Skarbowi
Państwa – Prezesowi Sądu Rejonowego oraz K. P. – Komornikowi Sądowemu przy
Sądzie Rejonowym o zapłatę, ustalenie, zobowiązanie do dokonania czynności,
zakończone prawomocnie wyrokiem Sądu Okręgowego z 17 marca 2009 r., od
którego apelację oddalił Sąd Aprecjacyjny wyrokiem z 26 listopada 2009 r.
W zażaleniu na postanowienie z 31 maja 2011 r. powód zarzucił, że skargę
o wznowienie wniósł w terminie, jak również, że wykazał istnienie powołanych
przesłanek wznowienia, a zatem brak było podstaw do odrzucenia skargi.
Powód wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie
sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od
pozwanych na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, w tym
wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu, które nie zostało zapłacone przez powoda
w całości ani w części. Na wypadek nieuwzględnienia zażalenia powód wniósł
o nieobciążanie go kosztami na rzecz pozwanego (art. 102 k.p.c.).
Pozwany wniósł o oddalenie zażalenia i zasądzenie na jego rzecz kosztów
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przesłanki odrzucenia na posiedzeniu niejawnym skargi o wznowienie
postępowania wskazane zostały w art. 410 k.p.c.; należą do nich: uchybienie
terminowi, brak oparcia skargi na ustawowej podstawie i niedopuszczalność skargi
z innych przyczyn. Zaistnienie którejś z tych okoliczności lub wszystkich łącznie,
uzasadnia odrzucenie skargi. Powyższe przesłanki wyznaczają jednocześnie
zakres wstępnej kontroli formalnej skargi o wznowienie postępowania,
dokonywanej na podstawie art. 410 k.p.c., która może prowadzić do jej odrzucenia
w razie stwierdzenia, że przytoczone w skardze okoliczności nie mieszczą się
w katalogu ustawowych podstaw wznowienia lub skargę wniesiono po upływie
terminu.
Zgodnie z art. 407 § 3 k.p.c. skargę wnosi się w terminie trzech miesięcy,
liczonym od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia. Powód
wskazuje, że dowiedział się o możliwości złożenia skargi 29 stycznia 2011 r.,
3
po przeglądnięciu i przeanalizowaniu przepisów postępowania cywilnego oraz
dostępnego mu orzecznictwa. W orzecznictwie utrwalony jest jednak pogląd,
że o zachowaniu terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania
decydują okoliczności o charakterze obiektywnym. Termin do wniesienia skargi
o wznowienie postępowania liczy się przy tym od dnia, w którym strona dowiedziała
się o podstawie wznowienia, nie zaś od dnia, w którym podstawa ta stała się dla
strony wyjaśniona i wiarygodna (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z 24 kwietnia 2008 r., IV CZ 30/08, Lex 646360; z 24 marca 2010 r., V CZ 16/10,
nie publ., z 18 stycznia 2012 r., II CZ 147/11, nie publ.). Okoliczności przytoczone
w ramach podstaw skargi o wznowienie były powodowi znane najpóźniej
od momentu, gdy zapoznał się z treścią uzasadnienia postanowienia Sądu
Apelacyjnego kończącego postępowanie w sprawie. Odpis jego uzasadnienia
skarżący otrzymał - 10 lutego 2010 r. (k. 560), a skargę wniósł 7 lutego 2011 r.
Trafnie zatem uznał Sąd Apelacyjny, że skarga o wznowienie postępowania została
złożona przez powoda po terminie.
Wbrew zarzutom skarżącego, stwierdzenie przez Sąd, że skarga została
wniesiona po terminie zwalniało Sąd oceniający dopuszczalność jej wniesienia od
analizy poszczególnych zarzutów i rozważania, czy zarzucane przez powoda
uchybienia wystąpiły w toku postępowania w sprawie,
Mając na uwadze szczególnie niekorzystną sytuację materialną i osobistą
powoda (co udokumentowane zostało w aktach sprawy w związku z jego
wnioskami o przyznanie mu zwolnienia od kosztów sądowych), Sąd Najwyższy
odstąpił od obciążania go kosztami postępowania zażaleniowego na rzecz strony
pozwanej (art. 102 k.p.c.).
O wynagrodzeniu pełnomocnika reprezentującego powoda z urzędu
w postępowaniu zażaleniowym Sąd Najwyższy orzekł stosowanie do art. § 2 ust. 3,
§ 6 pkt 7, § 13 ust. 2 pkt 2, § 19 - 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
4
POSTANOWIENIE
Dnia 11 maja 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący)
SSN Anna Owczarek
SSN Marta Romańska (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi J. D.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego z dnia 26 listopada 2009 r.,
wydanym w sprawie z powództwa J. D.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Rejonowego
i K. P. - Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym
o zapłatę, ustalenie, nakazanie i uchylenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 maja 2012 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 31 maja 2011 r., oddala zażalenie;
1) odstępuje od obciążenia powoda kosztami postępowania
zażaleniowego na rzecz strony pozwanej Skarbu Państwa -
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa;
2) przyznaje radcy prawnemu J. T. ze środków budżetowych
Skarbu Państwa Sądu Apelacyjnego kwotę 3.600 (trzy
tysiące sześćset) zł wraz z należnym podatkiem od
towarów i usług tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną
udzieloną powodowi z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z 31 maja 2011 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę J. D. o
wznowienie postępowania w sprawie z jego powództwa przeciwko Skarbowi
Państwa – Prezesowi Sądu Rejonowego oraz K. P. – Komornikowi Sądowemu przy
Sądzie Rejonowym o zapłatę, ustalenie, zobowiązanie do dokonania czynności,
zakończone prawomocnie wyrokiem Sądu Okręgowego z 17 marca 2009 r., od
którego apelację oddalił Sąd Aprecjacyjny wyrokiem z 26 listopada 2009 r.
W zażaleniu na postanowienie z 31 maja 2011 r. powód zarzucił, że skargę
o wznowienie wniósł w terminie, jak również, że wykazał istnienie powołanych
przesłanek wznowienia, a zatem brak było podstaw do odrzucenia skargi.
Powód wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie
sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od
pozwanych na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, w tym
wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu, które nie zostało zapłacone przez powoda
w całości ani w części. Na wypadek nieuwzględnienia zażalenia powód wniósł
o nieobciążanie go kosztami na rzecz pozwanego (art. 102 k.p.c.).
Pozwany wniósł o oddalenie zażalenia i zasądzenie na jego rzecz kosztów
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przesłanki odrzucenia na posiedzeniu niejawnym skargi o wznowienie
postępowania wskazane zostały w art. 410 k.p.c.; należą do nich: uchybienie
terminowi, brak oparcia skargi na ustawowej podstawie i niedopuszczalność skargi
z innych przyczyn. Zaistnienie którejś z tych okoliczności lub wszystkich łącznie,
uzasadnia odrzucenie skargi. Powyższe przesłanki wyznaczają jednocześnie
zakres wstępnej kontroli formalnej skargi o wznowienie postępowania,
dokonywanej na podstawie art. 410 k.p.c., która może prowadzić do jej odrzucenia
w razie stwierdzenia, że przytoczone w skardze okoliczności nie mieszczą się
w katalogu ustawowych podstaw wznowienia lub skargę wniesiono po upływie
terminu.
Zgodnie z art. 407 § 3 k.p.c. skargę wnosi się w terminie trzech miesięcy,
liczonym od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia. Powód
wskazuje, że dowiedział się o możliwości złożenia skargi 29 stycznia 2011 r.,
3
po przeglądnięciu i przeanalizowaniu przepisów postępowania cywilnego oraz
dostępnego mu orzecznictwa. W orzecznictwie utrwalony jest jednak pogląd,
że o zachowaniu terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania
decydują okoliczności o charakterze obiektywnym. Termin do wniesienia skargi
o wznowienie postępowania liczy się przy tym od dnia, w którym strona dowiedziała
się o podstawie wznowienia, nie zaś od dnia, w którym podstawa ta stała się dla
strony wyjaśniona i wiarygodna (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z 24 kwietnia 2008 r., IV CZ 30/08, Lex 646360; z 24 marca 2010 r., V CZ 16/10,
nie publ., z 18 stycznia 2012 r., II CZ 147/11, nie publ.). Okoliczności przytoczone
w ramach podstaw skargi o wznowienie były powodowi znane najpóźniej
od momentu, gdy zapoznał się z treścią uzasadnienia postanowienia Sądu
Apelacyjnego kończącego postępowanie w sprawie. Odpis jego uzasadnienia
skarżący otrzymał - 10 lutego 2010 r. (k. 560), a skargę wniósł 7 lutego 2011 r.
Trafnie zatem uznał Sąd Apelacyjny, że skarga o wznowienie postępowania została
złożona przez powoda po terminie.
Wbrew zarzutom skarżącego, stwierdzenie przez Sąd, że skarga została
wniesiona po terminie zwalniało Sąd oceniający dopuszczalność jej wniesienia od
analizy poszczególnych zarzutów i rozważania, czy zarzucane przez powoda
uchybienia wystąpiły w toku postępowania w sprawie,
Mając na uwadze szczególnie niekorzystną sytuację materialną i osobistą
powoda (co udokumentowane zostało w aktach sprawy w związku z jego
wnioskami o przyznanie mu zwolnienia od kosztów sądowych), Sąd Najwyższy
odstąpił od obciążania go kosztami postępowania zażaleniowego na rzecz strony
pozwanej (art. 102 k.p.c.).
O wynagrodzeniu pełnomocnika reprezentującego powoda z urzędu
w postępowaniu zażaleniowym Sąd Najwyższy orzekł stosowanie do art. § 2 ust. 3,
§ 6 pkt 7, § 13 ust. 2 pkt 2, § 19 - 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
4