Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 18/12
POSTANOWIENIE
Dnia 22 czerwca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka (przewodniczący)
SSN Anna Owczarek (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
Protokolant Piotr Malczewski
w sprawie ze skargi Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Usługowo-Handlowego "P. –P."
Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym nakazem zapłaty
wydanym przez Sąd Okręgowy w K. w dniu 20 lipca 2009 r.,
w sprawie z powództwa T. W.
przeciwko Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Usługowo-Handlowemu
"P.-P." Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 22 czerwca 2012 r.,
zażalenia T. W. na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 18 listopada 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 18 listopada 2011 r. odrzucił apelację
powoda T. W. od wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 9 czerwca 2011 r. jako
nieopłaconą w ustawowym terminie.
W zażaleniu skarżący, wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia
zarzucił naruszenie art. 112 ust. 3 w zw. z art. 112 ust. 2, art. 13 ust. 1 ustawy
z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U.
z 2010 r. Nr 90, poz. 594) w zw. z art. 370 i art. 373 k.p.c. Powód twierdził, że
uwzględnienie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych w części powoduje
obowiązek wezwania strony przez sąd do uiszczenia opłaty sądowej, a opłatę uiścił
w terminie, zakreślonym w wezwaniu, doręczonym jego pełnomocnikowi w dniu
1 września 2011 r.
Sąd Najwyższy zważył:
Znowelizowany art. 112 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych,
obowiązujący od dnia 19 kwietnia 2010 r., wprowadzony został ustawą z dnia
17 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r. Nr 7, poz. 45). Zgodnie z nowym
brzmieniem art. 112 ust. 3 u.k.s.c. jeżeli pismo, podlegające opłacie w wysokości
stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu
sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia, zostało wniesione przez adwokata,
radcę prawnego lub rzecznika patentowego i wniosek o zwolnienie od kosztów
sądowych złożony przed upływem terminu do opłacenia pisma został oddalony,
tygodniowy termin do opłacenia pisma biegnie od dnia doręczenia stronie
postanowienia, a gdy postanowienie zostało wydane na posiedzeniu jawnym - od
dnia jego ogłoszenia. Tym samym wyłączona została zasada przewidziana w art.
112 ust. 2 u.k.s.c., wedle której, jeżeli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych
zgłoszony przed upływem terminu do opłacenia pisma został prawomocnie
oddalony, przewodniczący wzywa stronę do opłacenia złożonego pisma na
podstawie art. 130 k.p.c.
Zmiana treści art. 112 u.k.s.c. dokonana wzmiankowaną ustawą miała na
celu przyspieszenie postępowania w sprawach, w których czynności za stronę
wykonuje profesjonalny pełnomocnik, a charakter tych czynności nie wymaga
3
dodatkowych wskazówek ze strony sądu. Pełnomocnik taki ma - co do zasady -
obowiązek samodzielnego określenia i wniesienia opłaty stałej lub stosunkowej,
obliczonej od podanej przez stronę wartości przedmiotu sporu (art. 1302
§ 1 k.p.c.).
Podkreślić należy, że ustawodawca w art. 112 u.k.s.c. nie ograniczył zastosowania
normy w nim wyrażonej od całkowitego albo częściowego oddalenia wniosku
o zwolnienie od kosztów sądowych. Przez pojęcie oddalenia należy zatem
rozumieć każde oddalenie, tj. zarówno całkowite jak i częściowe. Jak wskazał Sąd
Najwyższy w postanowieniu z dnia 2 czerwca 2011 r. (I CZ 51/11, nie publ.) za
takim rozumieniem art. 112 ust. 3 u.k.s.c. przemawia cel jego ustanowienia,
aktualny także w razie częściowego oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów
sądowych, polegający na przyspieszeniu postępowań sądowych oraz odciążeniu
sądów od dokonywania czynności związanych z wzywaniem stron
reprezentowanych przez profesjonalnych pełnomocników o uiszczenie opłat
sądowych w sytuacji, gdy konieczność uiszczenia opłaty i jej wysokość wynika
jednoznacznie z przepisów u.k.s.c. oraz orzeczeń sądów w przedmiocie złożonego
przez stronę wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych.
Powód w niniejszej sprawie został zwolniony od obowiązku uiszczenia opłaty
od apelacji ponad kwotę 700 zł, a w pozostałym zakresie jego wniosek o zwolnienie
od kosztów sądowych został oddalony. Wobec częściowego oddalenia wniosku
zobowiązany był zatem z mocy ustawy do uiszczenia opłaty od apelacji w terminie
tygodniowym od dnia doręczenia postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 21 lipca
2011 r., tj. od dnia 9 sierpnia 2011 r., czego nie dopełnił. Oznacza to, że Sąd
Apelacyjny zasadnie odrzucił apelację z powodu jej nieopłacenia
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2012 r., I CZ 36/12, nie
publ., z dnia 3 lutego 2012 r., I CZ 172/11, nie publ., z dnia 28 września 2011 r.,
I CZ 86/11, nie publ., z dnia 21 lipca 2011 r., V CZ 30/11 nie publ.).
Podkreślić ponadto należy, że dla zastosowania przepisu art. 112 § 3 ustawy
z dnia 28 lipca 2005 r. nie ma znaczenia fakt, że strona powodowa po upływie
powyższego terminu została wezwana przez Sąd do opłacenia apelacji. Wezwanie
takie jest bezprzedmiotowe i nie mogło zniweczyć skutku procesowego
przewidzianego w art. 112 ust. 3 ustawy z 2005 r.
4
W tym stanie rzeczy na podstawie orzeczono stosownie do art. 39814
w zw.
z art. 394 § 3 k.p.c. oddalono zażalenie w braku uzasadnionych podstaw.
db