I CZ 60/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-12-2012
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 60/12
POSTANOWIENIE
Dnia 6 września 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Anna Kozłowska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej P. w W.
przeciwko M. P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 6 września 2012 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 8 lutego 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 6 grudnia 2010 r. Sąd Rejonowy odrzucił wniosek
pozwanej M. P. o przywrócenie terminu do wniesienia zarzutów od nakazu
zapłaty z dnia 30 czerwca 2010 r. oraz odrzucił zarzuty pozwanej od tego nakazu
zapłaty. Na skutek zażalenia pozwanej, Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 8
lutego 2012 r., uchylił zaskarżone postanowienie i zasądził od powódki na rzecz
pozwanej kwotę 1079 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego. W
motywach rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy wskazał, że pismo pozwanej
zawierające zarzuty od nakazu zapłaty zostało złożone w terminie; wskazał, że o
kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono „na podstawie art. 98 k.p.c. w
związku z art. 108 §1 k.p.c.”.
Postanowienie Sądu Okręgowego, w części orzekającej o kosztach
postępowania zażaleniowego, zaskarżyła zażaleniem powódka domagając się
jego uchylenia i przekazania w tym zakresie sprawy Sądowi Okręgowemu do
ponownego rozpoznania, ewentualnie jego zmiany przez oddalenie wniosku
pozwanej o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego. Skarżąca
zarzuciła naruszenie art. 328 §2 w związku z art. 361 i art. 397 § 2 k.p.c., przez
brak dostatecznego uzasadnienia rozstrzygnięcia o kosztach postępowania,
naruszenie art. 98 k.p.c. przez przedwczesne uznanie jej za stronę
przegrywającą sprawę oraz naruszenie art. 108 § 1 k.p.c. przez uznanie, że
postanowienie Sądu Okręgowego uchylające postanowienie o odrzuceniu
zarzutów od nakazu zapłaty jest orzeczeniem kończącym sprawę w instancji.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach procesu w każdym
orzeczeniu, które kończy sprawę w instancji.
Zaskarżone postanowienie podlega zatem uchyleniu, ponieważ narusza tę
zasadę.
W postanowieniach rozstrzygających kwestie incydentalne nie orzeka się
w ogóle o zwrocie kosztów powstałych w tych postępowaniach, następuje to
dopiero w orzeczeniu kończącym całe postępowanie w instancji, a koszty
postępowania incydentalnego ponosi strona, która ostatecznie przegrała sprawę
3
(por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 10 października 2007 r., sygn. akt
II PZ 36/07, OSNP z 2008 r., nr 21-22, poz. 319; z dnia 8 września 2010 r., II CZ
67/10, niepubl. oraz z dnia 21 października 2011 r., IV CZ 84/11, niepubl.)
Postanowienie Sądu Okręgowego uwzględniające zażalenie pozwanej nie
było orzeczeniem, o którym stanowi w art. 108 § 1 k.p.c.. Postanowieniem tym
Sąd Okręgowy uchylił postanowienie Sądu Rejonowego odrzucające zarzuty od
nakazu zapłaty, co czyni go incydentalnym i oznacza, że sprawa pozostaje
w toku. Ponieważ postanowienie Sądu Okręgowego nie zakończyło sprawy, rację
ma skarżąca, że uznanie jej za stronę przegrywającą spór było przedwczesne.
Koszty postępowania zażaleniowego, o które chodziło – podobnie jak
i koszty niniejszego postępowania zażaleniowego – powinny być rozliczone
dopiero w orzeczeniu, które, rozstrzygając spór między stronami, zakończy
postępowanie w sprawie w pierwszej instancji. Wynik tego postępowania
zadecyduje, która ze stron ostatecznie poniesie ciężar kosztów procesu oraz
ewentualnie w jakich proporcjach – art. 98 § 1, art. 100 k.p.c. (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2011 r., I CZ 41/11, niepubl.).
Brak podstawy prawnej do orzekania zaskarżonym postanowieniem
o kosztach postępowania zażaleniowego powoduje, że postanowienie to,
z podanej przyczyny, podlegało uchyleniu. Czyni to też zbędnym odnoszenie się
do pozostałych zarzutów zażalenie dotyczących jakości uzasadnienia
sporządzonego przez Sąd Okręgowy. Niemniej jednak wskazać należy, że
oprócz podstawy prawnej rozstrzygnięcia, rzeczą sądu nakładającego na stronę
obowiązek świadczenia oznaczonej kwoty tytułem kosztów jest, co najmniej,
wskazanie, jakie koszty poniesione przez przeciwnika, a podlegające zwrotowi,
składają się na zasądzoną kwotę , czego w sprawie niniejszej Sąd Okręgowy
niewątpliwie zaniedbał.
Z przedstawionych przyczyn Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39815
§ 1
w związku art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji.
es
POSTANOWIENIE
Dnia 6 września 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Anna Kozłowska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej P. w W.
przeciwko M. P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 6 września 2012 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 8 lutego 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 6 grudnia 2010 r. Sąd Rejonowy odrzucił wniosek
pozwanej M. P. o przywrócenie terminu do wniesienia zarzutów od nakazu
zapłaty z dnia 30 czerwca 2010 r. oraz odrzucił zarzuty pozwanej od tego nakazu
zapłaty. Na skutek zażalenia pozwanej, Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 8
lutego 2012 r., uchylił zaskarżone postanowienie i zasądził od powódki na rzecz
pozwanej kwotę 1079 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego. W
motywach rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy wskazał, że pismo pozwanej
zawierające zarzuty od nakazu zapłaty zostało złożone w terminie; wskazał, że o
kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono „na podstawie art. 98 k.p.c. w
związku z art. 108 §1 k.p.c.”.
Postanowienie Sądu Okręgowego, w części orzekającej o kosztach
postępowania zażaleniowego, zaskarżyła zażaleniem powódka domagając się
jego uchylenia i przekazania w tym zakresie sprawy Sądowi Okręgowemu do
ponownego rozpoznania, ewentualnie jego zmiany przez oddalenie wniosku
pozwanej o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego. Skarżąca
zarzuciła naruszenie art. 328 §2 w związku z art. 361 i art. 397 § 2 k.p.c., przez
brak dostatecznego uzasadnienia rozstrzygnięcia o kosztach postępowania,
naruszenie art. 98 k.p.c. przez przedwczesne uznanie jej za stronę
przegrywającą sprawę oraz naruszenie art. 108 § 1 k.p.c. przez uznanie, że
postanowienie Sądu Okręgowego uchylające postanowienie o odrzuceniu
zarzutów od nakazu zapłaty jest orzeczeniem kończącym sprawę w instancji.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach procesu w każdym
orzeczeniu, które kończy sprawę w instancji.
Zaskarżone postanowienie podlega zatem uchyleniu, ponieważ narusza tę
zasadę.
W postanowieniach rozstrzygających kwestie incydentalne nie orzeka się
w ogóle o zwrocie kosztów powstałych w tych postępowaniach, następuje to
dopiero w orzeczeniu kończącym całe postępowanie w instancji, a koszty
postępowania incydentalnego ponosi strona, która ostatecznie przegrała sprawę
3
(por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 10 października 2007 r., sygn. akt
II PZ 36/07, OSNP z 2008 r., nr 21-22, poz. 319; z dnia 8 września 2010 r., II CZ
67/10, niepubl. oraz z dnia 21 października 2011 r., IV CZ 84/11, niepubl.)
Postanowienie Sądu Okręgowego uwzględniające zażalenie pozwanej nie
było orzeczeniem, o którym stanowi w art. 108 § 1 k.p.c.. Postanowieniem tym
Sąd Okręgowy uchylił postanowienie Sądu Rejonowego odrzucające zarzuty od
nakazu zapłaty, co czyni go incydentalnym i oznacza, że sprawa pozostaje
w toku. Ponieważ postanowienie Sądu Okręgowego nie zakończyło sprawy, rację
ma skarżąca, że uznanie jej za stronę przegrywającą spór było przedwczesne.
Koszty postępowania zażaleniowego, o które chodziło – podobnie jak
i koszty niniejszego postępowania zażaleniowego – powinny być rozliczone
dopiero w orzeczeniu, które, rozstrzygając spór między stronami, zakończy
postępowanie w sprawie w pierwszej instancji. Wynik tego postępowania
zadecyduje, która ze stron ostatecznie poniesie ciężar kosztów procesu oraz
ewentualnie w jakich proporcjach – art. 98 § 1, art. 100 k.p.c. (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2011 r., I CZ 41/11, niepubl.).
Brak podstawy prawnej do orzekania zaskarżonym postanowieniem
o kosztach postępowania zażaleniowego powoduje, że postanowienie to,
z podanej przyczyny, podlegało uchyleniu. Czyni to też zbędnym odnoszenie się
do pozostałych zarzutów zażalenie dotyczących jakości uzasadnienia
sporządzonego przez Sąd Okręgowy. Niemniej jednak wskazać należy, że
oprócz podstawy prawnej rozstrzygnięcia, rzeczą sądu nakładającego na stronę
obowiązek świadczenia oznaczonej kwoty tytułem kosztów jest, co najmniej,
wskazanie, jakie koszty poniesione przez przeciwnika, a podlegające zwrotowi,
składają się na zasądzoną kwotę , czego w sprawie niniejszej Sąd Okręgowy
niewątpliwie zaniedbał.
Z przedstawionych przyczyn Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39815
§ 1
w związku art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji.
es