Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 290/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 13 września 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski (przewodniczący)
SSN Zbigniew Puszkarski
SSN Dorota Rysińska (sprawozdawca)
Protokolant Teresa Jarosławska
w sprawie D. S.
obwinionego o wykroczenie z art. 86 § 1 k.w.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 13 września 2012 r.,
odbytym w trybie art. 535 § 5 k.p.k.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść obwinionego
od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 9 grudnia 2011r.,
1. uchyla zaskarżony wyrok i na podstawie art. 5 § 1 pkt. 4
k.p.s.w. w zw. z art. 45 § 1 k.w. umarza prowadzone
przeciwko D. S. postępowanie o wykroczenie z art. 86 § 1 k.w.;
2. kosztami postępowania w sprawie obciąża Skarb
Państwa.
UZASADNIENIE
Prokurator Generalny wniósł na korzyść D. S. kasację od prawomocnego
wyroku Sądu Rejonowego z dnia 9 grudnia 2011r., którym to wyrokiem
2
obwiniony został uznany za winnego popełnienia wykroczenia określonego w
art. 86 § 1 k.w., polegającego na tym, że w dniu 4 marca 2010 r. w S., na
skrzyżowaniu okrężnym ulic L. i G., kierując autobusem marki Mercedes
spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu lądowym przez to, że nie
zachował szczególnej ostrożności podczas zmiany pasa ruchu z prawego na
lewy, w wyniku czego doprowadził do zderzenia z samochodem marki Opel
Vectra, i za ten czyn został skazany na karę 300 zł grzywny. W kasacji tej
Prokurator Generalny zarzucił przytaczanemu wyrokowi „rażące i mające
istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisów prawa procesowego,
tj. art. 410 k.p.k. i art. 424 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 82 § 1 k.p.s.w., polegające
na dokonaniu ustaleń faktycznych w oparciu o wskazane w uzasadnieniu
dowody w postaci m.in. zeznań świadków /…/, dotyczących zdarzenia z dnia
13 września 2010 r., nieujawnione na rozprawie i niemające jakiegokolwiek
związku z popełnionym w dniu 4 marca 2010 r. wykroczeniem zarzucanym
obwinionemu D. S. oraz wyjaśnienie w uzasadnieniu podstawy prawnej
wyroku i wskazane okoliczności mających wpływ na wymiar kary
niedotyczących obwinionego D. S.. Na tej podstawie wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania na podstawie art. 537 § 2
k.p.k. w zw. z art. 112 k.p.s.w. w zw. z art. 5 § 1 pkt. 4 k.p.s.w.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja w pełni zasługuje na uwzględnienie.
Celnie zauważa Prokurator Generalny, że wskazane w zarzucie kasacji
przepisy: art. 410 k.p.k. – przewidującego, iż podstawę wyroku może stanowić
tylko całokształt dowodów ujawnionych na rozprawie, oraz art. 424 § 1 i 2
k.p.k. – określającego niezbędne elementy składowe pisemnego uzasadnienia
wyroku, mają, na podstawie art. 82 § 1 k.p.s.w., odpowiednie zastosowanie w
3
postępowaniu o wykroczenie. W niniejszej sprawie, choć wyrok Sądu
Rejonowego ostatecznie nie został w trybie zwykłym zaskarżony, na wniosek
obwinionego zostało sporządzone pisemne uzasadnienie tego orzeczenia. Już
choćby nawet pobieżna jego analiza przekonuje, że Prokurator Generalny w
oczywiście zasadny też sposób podnosi, że zaskarżony kasacją wyrok,
skazujący D. S. za określone w art. 86 § 1 k.w. wykroczenie, rażąco narusza
wymienione przepisy prawa.
Już na pierwszy rzut oka jest widoczne, że uzasadnienie to składa się
niejako z dwóch części, pozostających w jednym ciągu i powiązanych ze sobą
logicznie, jednak zupełnie nie przystających treściowo ani do siebie, ani
zwłaszcza do realiów sprawy. Mianowicie, w pierwszej z wymienionych części
Sąd Rejonowy zawarł krótki opis stanu faktycznego zdarzenia z dnia 4 marca
2010 r., objętego w niniejszej sprawie wnioskiem o ukaranie, przytoczył
pokrótce wyjaśnienia obwinionego – stwierdzając, że są niewiarygodne,
wymienił dowody, na podstawie których miał dokonać ustaleń faktycznych –
wskazując tu na zeznania pokrzywdzonego K. G. oraz na dowód z oględzin
pojazdów, wymienił dowody z zeznań /…/ – jako niemające dla rozstrzygnięcia
znaczenia oraz omówił zeznania świadków /…/– oceniając je jako niemogące
stanowić podstawy ustaleń. Wszystkie te dowody (także niewymieniony w
motywach dowód z zeznań policjanta P. R.) wchodziły w zakres zebranego i
ujawnionego przez Sąd materiału dowodowego. W dalszej części uzasadnienia
Sąd Rejonowy nie zajął się już natomiast analizą tychże dowodów, jakby
wynikało z logicznego ciągu wywodu, lecz przytoczył i ocenił – nieujawnione w
toku rozpoznania niniejszej sprawy – zeznania zupełnie innych
(wymienionych z nazwiska w zarzucie kasacji) świadków, odnoszące się do
całkiem innego zdarzenia – z dnia 13 września 2010 r., związanego z
nieprawidłowym manewrem wyprzedzania, wykonywanym przez zupełnie
4
innego obwinionego – W. W. Konsekwentnie też, Sąd Rejonowy podał w tej
części uzasadnienia ocenę prawną tego właśnie zdarzenia (z art. 92 § 1 k.w. i z
art. 86 § 1 k.w.), a nie będącego przedmiotem niniejszego wniosku, rozważył
winę nie obwinionego D. S. a wyżej wymienionego W. W., wreszcie przytoczył
okoliczności, które miał na względzie przy wymiarze kary (grzywny w
wysokości 800 zł) temu ostatniemu, a nie obwinionemu w niniejszej sprawie.
Trudno dociec przyczyny sporządzenia tej treści uzasadnienia
orzeczenia. Nie można wykluczyć, że u jego źródeł tkwiło niewłaściwe
wykorzystanie techniki pracy z komputerowym edytorem tekstu. Nie zmienia
to jednak faktu, że lektura tego dokumentu – zawierającego tak ewidentne, w
świetle art. 424 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 82 § 1 k.w., braki – nie daje podstaw
do stwierdzenia, jak przebiegał proces dokonywania przez Sąd Rejonowy
ustaleń o sprawstwie i winie obwinionego D. S. w zakresie stawianego mu we
wniosku zarzutu, a także, jakie względy Sąd brał pod uwagę przy ocenie
prawnej jego zachowania oraz przy wymierzaniu mu kary. Jednocześnie
lektura ta nie pozwala pozbyć się wątpliwości, czy zamieszczenie w
uzasadnieniu analizy zeznań świadków nieprzesłuchanych w sprawie
obwinionego D. S. – a więc, wobec treści art. 410 k.p.k. w zw. z art. 82 § 1 k.w.,
niemogących stanowić podstawy wyrokowania – nie wynikało jednak z faktu,
że w procesie rozstrzygania Sąd Rejonowy w istocie dowody te, w miejsce
właściwych, uwzględniał.
Powyższe przekonuje w sposób niezbity, że wymienione naruszenia
prawa miały nie tylko rażący charakter, ale że ponadto mogły one mieć istotny
wpływ na treść zaskarżonego kasacją wyroku. To zaś oznacza, że tenże wyrok
ostać się nie może i podlega uchyleniu. Zważywszy natomiast na to, że do
zarzucanego wykroczenia miało dojść w dniu 4 marca 2010 r., co oznacza, iż
5
od tej daty upłynął już okres 2 lat, stosownie do treści art. 45 § 1 k.w.
stwierdzić należało, że nastąpiło przedawnienie karalności tegoż wykroczenia.
To zaś obligowało Sąd Najwyższy do umorzenia, na mocy wymienionego
przepisu oraz art. 5 § 1 pkt. 4 k.p.s.w., postępowania o ten czyn,
prowadzonego przeciwko D. S.
Kierując się przedstawionymi względami, Sąd Najwyższy orzekł, jak w
wyroku, rozstrzygając o kosztach postępowania w sprawie na podstawie art.
118 § 2 k.p.s.w.