V CZ 48/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:22-01-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 48/12
POSTANOWIENIE
Dnia 19 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Gminy S.
przeciwko W. H.
o eksmisję,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 19 października 2012 r.,
zażalenia pozwanego na zawarte w punkcie I postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 10 stycznia 2012 r., orzeczenie
o odrzuceniu zażalenia pozwanego na postanowienie o odrzuceniu skargi
kasacyjnej
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 10 stycznia 2012 r. Sąd Okręgowy
odrzucił zażalenie pozwanego na postanowienie tego Sądu z dnia 14 grudnia 2011
r. o odrzuceniu skargi kasacyjnej pozwanego.
Sąd powołał się na art. 112 ust. 3 u.k.s.c. w brzmieniu obowiązującym po
wejściu w życie ustawy nowelizacyjnej z dnia 17 grudnia 2009 r. (jedn. tekst: Dz. U.
z 2010 r. Nr 90, poz. 595) i stwierdził, że pełnomocnik powoda, który wraz
z zażaleniem złożył wniosek o zwolnienie od opłat od zażalenia, powinien uiścić
stosowną opłatę od zażalenia w terminie tygodniowym od doręczenia mu
postanowienia Sądu z dnia 22 grudnia 2011 r. oddalającego wniosek o zwolnienie
od opłaty, co nastąpiło w dniu2 stycznia 2012 r. Od tego dnia biegł tygodniowy
termin do uiszczenia opłaty od zażalenia i pełnomocnik pozwanego uiścił
w ustawowym terminie - w dniu 4 stycznia 2012 r.- opłatę w kwocie 30 zł.
Nie jest to jednak opłata właściwa, gdyż zgodnie z art. 27 pkt 11 w zw. z art. 18
i art. 19 ust. 3 pkt 2 u.k.s.c, opłata od zażalenia w sprawie o opróżnienie lokalu
mieszkalnego wynosi 40 zł. Nie uiszczenie w terminie stosownej opłaty od
zażalenia prowadziło do jego odrzucenia na podstawie art. 370 k.p.c.
W zażaleniu na powyższe postanowienie pozwany zarzucił naruszenie art.
112 ust. 2 i art. 13 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 u.k.s.c. w zw. z art. 130 § 1 k.p.c.
stwierdzając, że rozpoznawana sprawa nie jest sprawą o opróżnienie lokalu
mieszkalnego lecz sprawą windykacyjną o wydanie nieruchomości lokalowej na
podstawie art. 222 k.c., a zatem pozwany prawidłowo obliczył opłatę stosunkową
od wartości przedmiotu sporu. Jeżeli Sąd Okręgowy miał inne zdanie, powinien
uruchomić procedurę naprawczą przewidzianą w art. 130 § 1 k.p.c. i wezwać
pełnomocnika do uiszczenia brakującej opłaty, jak wskazał Sąd Najwyższy
w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 16 czerwca 2010 r. II UZP 4/10
(OSNP 2011/3-4/38).
W oparciu o powyższe zarzuty wnosił o uchylenie zaskarżonego
postanowienia.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie ulega wątpliwości, że - wbrew stanowisku skarżącego - rozpoznawana
sprawa jest sprawą o opróżnienie lokalu mieszalnego, a nie sprawą windykacyjną,
o której mowa w art. 222 k.c. Powodowa Gmina żądała bowiem nakazania
pozwanemu opróżnienia i opuszczenia określonego lokalu mieszalnego i Sądy
uwzględniły to roszczenie nakazując aby pozwany opróżnił, opuścił i wydał stronie
powodowej lokal, zajmowany - jak ustaliły - na podstawie umowy najmu, którą
strona powodowa wypowiedziała w oparciu o regulację art. 11 ust. 2 pkt 3 u.o.p.l.
Jest to zatem sprawa o opróżnienie lokalu mieszalnego, w której, zgodnie z art. 27
pkt 11 u.k.s.c., pobiera się od pozwu opłatę stałą w kwocie 200 zł, a od zażalenia
1/5 tej opłaty, zgodnie z art. 19 ust. 3 pkt 2 u.k.s.c. Od przedmiotowego zażalenia
należna opłata wynosiła zatem 40 zł, a nie 30 zł, jak uznał pełnomocnik
pozwanego.
Nie jest również trafne stanowisko skarżącego w kwestii obowiązku Sądu
wezwania pełnomocnika do uiszczenia brakującej opłaty. Pominął on bowiem,
że w dniu 19 kwietnia 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 17 grudnia 2009 r.
o zmianie ustawy- Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. z 2010 r., Nr 7, poz. 45), która zmieniła między innymi art. 112 u.k.s.c.
Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy nowelizacyjnej, art. 112 u.k.s.c. w nowym brzmieniu
stosuje się z dniem wejścia w życie tej ustawy, a więc od dnia 19 kwietnia 2010 r.,
co oznacza, że ma on zastosowanie także w rozpoznawanej sprawie.
W stanie prawnym obowiązującym przed zmianą powyższego przepisu,
przyjmowano w orzecznictwie, także w powołanej przez skarżącego uchwale Sądu
Najwyższego z dnia 16 czerwca 2010 r. II UZP 4/10, że również strony
reprezentowane przez zawodowych pełnomocników, które nie uzyskały zwolnienia
od opłat sądowych, mają obowiązek wniesienia wymaganej opłaty dopiero na
wezwanie przewodniczącego.
Jednakże znowelizowana treść art. 112 ust. 3 u.k.s.c., eliminującego
expressis verbis zastosowanie w omawianej sytuacji procesowej art. 130 § 1 k.p.c.,
wskazuje, że ustawodawca przyjął odmienne rozwiązanie. Przepis art. 112 ust. 3
u.k.s.c. nie tylko bowiem wyznacza termin do uiszczenia opłaty w razie
4
prawomocnego oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych,
ale jednocześnie wyłącza możliwość wdrożenia przez sąd postępowania
naprawczego przewidzianego w art. 130 § 1 k.p.c., co oznacza, że zawodowy
pełnomocnik powinien sam obliczyć i uiścić należną opłatę (porównaj między
innymi orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2011 r. V CZ 30/11, z dnia
28 września 2011 r. I CZ 86/11, z dnia 9 listopada 2011 r. II CZ 88/11 i z dnia
2 marca 2012 r. II CZ 173/11, niepubl.).
Z tych przyczyn w rozpoznawanej sprawie Sąd Okręgowy prawidłowo
odrzucił zażalenie bez uprzedniego wezwania pełnomocnika pozwanego do
uiszczenia właściwej opłaty od zażalenia, gdyż przepis art. 130 § 1 k.p.c. nie
miał zastosowania, natomiast miał zastosowanie art. 112 ust. 3 u.k.s.c., zgodnie
z którym pełnomocnik pozwanego miał obowiązek sam wyliczyć i uiścić należną
opłatę od zażalenia w terminie tygodniowym od dnia doręczenia mu odpisu
postanowienia Sądu drugiej instancji o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych.
Ponieważ uiszczona przez niego w tym terminie opłata od zażalenia nie była
właściwa, Sąd Okręgowy miał obowiązek odrzucić zażalenie na podstawie art. 370
w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. Wbrew stanowisku skarżącego, również w sytuacji,
gdy pełnomocnik uiścił opłatę błędnie obliczoną, nie ma podstaw do wdrażania
postępowania przewidzianego w art. 130 § 1 k.p.c., jeżeli w sprawie
ma zastosowanie art. 112 ust. 3 u.k.s.c.
Biorąc wszystko to pod uwagę Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie jako nieuzasadnione.
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 19 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Gminy S.
przeciwko W. H.
o eksmisję,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 19 października 2012 r.,
zażalenia pozwanego na zawarte w punkcie I postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 10 stycznia 2012 r., orzeczenie
o odrzuceniu zażalenia pozwanego na postanowienie o odrzuceniu skargi
kasacyjnej
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 10 stycznia 2012 r. Sąd Okręgowy
odrzucił zażalenie pozwanego na postanowienie tego Sądu z dnia 14 grudnia 2011
r. o odrzuceniu skargi kasacyjnej pozwanego.
Sąd powołał się na art. 112 ust. 3 u.k.s.c. w brzmieniu obowiązującym po
wejściu w życie ustawy nowelizacyjnej z dnia 17 grudnia 2009 r. (jedn. tekst: Dz. U.
z 2010 r. Nr 90, poz. 595) i stwierdził, że pełnomocnik powoda, który wraz
z zażaleniem złożył wniosek o zwolnienie od opłat od zażalenia, powinien uiścić
stosowną opłatę od zażalenia w terminie tygodniowym od doręczenia mu
postanowienia Sądu z dnia 22 grudnia 2011 r. oddalającego wniosek o zwolnienie
od opłaty, co nastąpiło w dniu2 stycznia 2012 r. Od tego dnia biegł tygodniowy
termin do uiszczenia opłaty od zażalenia i pełnomocnik pozwanego uiścił
w ustawowym terminie - w dniu 4 stycznia 2012 r.- opłatę w kwocie 30 zł.
Nie jest to jednak opłata właściwa, gdyż zgodnie z art. 27 pkt 11 w zw. z art. 18
i art. 19 ust. 3 pkt 2 u.k.s.c, opłata od zażalenia w sprawie o opróżnienie lokalu
mieszkalnego wynosi 40 zł. Nie uiszczenie w terminie stosownej opłaty od
zażalenia prowadziło do jego odrzucenia na podstawie art. 370 k.p.c.
W zażaleniu na powyższe postanowienie pozwany zarzucił naruszenie art.
112 ust. 2 i art. 13 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 u.k.s.c. w zw. z art. 130 § 1 k.p.c.
stwierdzając, że rozpoznawana sprawa nie jest sprawą o opróżnienie lokalu
mieszkalnego lecz sprawą windykacyjną o wydanie nieruchomości lokalowej na
podstawie art. 222 k.c., a zatem pozwany prawidłowo obliczył opłatę stosunkową
od wartości przedmiotu sporu. Jeżeli Sąd Okręgowy miał inne zdanie, powinien
uruchomić procedurę naprawczą przewidzianą w art. 130 § 1 k.p.c. i wezwać
pełnomocnika do uiszczenia brakującej opłaty, jak wskazał Sąd Najwyższy
w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 16 czerwca 2010 r. II UZP 4/10
(OSNP 2011/3-4/38).
W oparciu o powyższe zarzuty wnosił o uchylenie zaskarżonego
postanowienia.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie ulega wątpliwości, że - wbrew stanowisku skarżącego - rozpoznawana
sprawa jest sprawą o opróżnienie lokalu mieszalnego, a nie sprawą windykacyjną,
o której mowa w art. 222 k.c. Powodowa Gmina żądała bowiem nakazania
pozwanemu opróżnienia i opuszczenia określonego lokalu mieszalnego i Sądy
uwzględniły to roszczenie nakazując aby pozwany opróżnił, opuścił i wydał stronie
powodowej lokal, zajmowany - jak ustaliły - na podstawie umowy najmu, którą
strona powodowa wypowiedziała w oparciu o regulację art. 11 ust. 2 pkt 3 u.o.p.l.
Jest to zatem sprawa o opróżnienie lokalu mieszalnego, w której, zgodnie z art. 27
pkt 11 u.k.s.c., pobiera się od pozwu opłatę stałą w kwocie 200 zł, a od zażalenia
1/5 tej opłaty, zgodnie z art. 19 ust. 3 pkt 2 u.k.s.c. Od przedmiotowego zażalenia
należna opłata wynosiła zatem 40 zł, a nie 30 zł, jak uznał pełnomocnik
pozwanego.
Nie jest również trafne stanowisko skarżącego w kwestii obowiązku Sądu
wezwania pełnomocnika do uiszczenia brakującej opłaty. Pominął on bowiem,
że w dniu 19 kwietnia 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 17 grudnia 2009 r.
o zmianie ustawy- Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. z 2010 r., Nr 7, poz. 45), która zmieniła między innymi art. 112 u.k.s.c.
Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy nowelizacyjnej, art. 112 u.k.s.c. w nowym brzmieniu
stosuje się z dniem wejścia w życie tej ustawy, a więc od dnia 19 kwietnia 2010 r.,
co oznacza, że ma on zastosowanie także w rozpoznawanej sprawie.
W stanie prawnym obowiązującym przed zmianą powyższego przepisu,
przyjmowano w orzecznictwie, także w powołanej przez skarżącego uchwale Sądu
Najwyższego z dnia 16 czerwca 2010 r. II UZP 4/10, że również strony
reprezentowane przez zawodowych pełnomocników, które nie uzyskały zwolnienia
od opłat sądowych, mają obowiązek wniesienia wymaganej opłaty dopiero na
wezwanie przewodniczącego.
Jednakże znowelizowana treść art. 112 ust. 3 u.k.s.c., eliminującego
expressis verbis zastosowanie w omawianej sytuacji procesowej art. 130 § 1 k.p.c.,
wskazuje, że ustawodawca przyjął odmienne rozwiązanie. Przepis art. 112 ust. 3
u.k.s.c. nie tylko bowiem wyznacza termin do uiszczenia opłaty w razie
4
prawomocnego oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych,
ale jednocześnie wyłącza możliwość wdrożenia przez sąd postępowania
naprawczego przewidzianego w art. 130 § 1 k.p.c., co oznacza, że zawodowy
pełnomocnik powinien sam obliczyć i uiścić należną opłatę (porównaj między
innymi orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2011 r. V CZ 30/11, z dnia
28 września 2011 r. I CZ 86/11, z dnia 9 listopada 2011 r. II CZ 88/11 i z dnia
2 marca 2012 r. II CZ 173/11, niepubl.).
Z tych przyczyn w rozpoznawanej sprawie Sąd Okręgowy prawidłowo
odrzucił zażalenie bez uprzedniego wezwania pełnomocnika pozwanego do
uiszczenia właściwej opłaty od zażalenia, gdyż przepis art. 130 § 1 k.p.c. nie
miał zastosowania, natomiast miał zastosowanie art. 112 ust. 3 u.k.s.c., zgodnie
z którym pełnomocnik pozwanego miał obowiązek sam wyliczyć i uiścić należną
opłatę od zażalenia w terminie tygodniowym od dnia doręczenia mu odpisu
postanowienia Sądu drugiej instancji o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych.
Ponieważ uiszczona przez niego w tym terminie opłata od zażalenia nie była
właściwa, Sąd Okręgowy miał obowiązek odrzucić zażalenie na podstawie art. 370
w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. Wbrew stanowisku skarżącego, również w sytuacji,
gdy pełnomocnik uiścił opłatę błędnie obliczoną, nie ma podstaw do wdrażania
postępowania przewidzianego w art. 130 § 1 k.p.c., jeżeli w sprawie
ma zastosowanie art. 112 ust. 3 u.k.s.c.
Biorąc wszystko to pod uwagę Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie jako nieuzasadnione.
jw