Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 103/12
POSTANOWIENIE
Dnia 25 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Grzegorz Misiurek
SSA Władysław Pawlak
ze skargi powoda
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego
z dnia 7 grudnia 2010 r.,
w sprawie z powództwa J. P.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Apelacyjnego
i Prezesowi Sądu Okręgowego
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 25 października 2012 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 11 kwietnia 2012 r.,
1) uchyla postanowienie zawarte w punkcie II (drugim)
zaskarżonego postanowienia Sądu Apelacyjnego i w tym
zakresie przekazuje sprawę temu Sądowi do ponownego
rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania
zażaleniowego;
2) oddala zażalenie w pozostałej części.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2012 r. Sąd Apelacyjny odrzucił (pkt I),
na podstawie art. 410 § 1 k.p.c., skargę powoda J. P. o wznowienie postępowania
w sprawie przeciwko Skarbowi Państwa – Prezesowi Sądu Apelacyjnego i
Prezesowi Sądu Okręgowego o zapłatę zakończonego wyrokiem Sądu
Apelacyjnego z dnia 7 grudnia 2010 r. sygn. akt I ACa 585/10 - poprzedzonym
wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 16 lipca 2010 r., sygn. akt I C 662/09 - uznając,
że nie została ona oparta na ustawowej podstawie wznowienia wskazanej przez
powoda, tj. art. 403 § 2 k.p.c. Powołane przez powoda nowe okoliczności i dowody
nie mają żadnego związku z podstawę faktyczną roszczenia dochodzonego przez
powoda w prawomocnie zakończonej sprawie, którą było wyłączenie sędziego w
sprawie o sygn. akt I C 664/07 w oparciu o niewłaściwą podstawę prawną oraz
zarzut, że wnioski o wyłączenie innych sędziów rozpoznawali sędziowie, w osobach
P. J., Z. H. i W. T., którzy powinni być wyłączeni z mocy prawa. W prawomocnie
zakończonej sprawie powód nie odwołał się do uchybień sędziów w sprawie
prowadzonej przed Sądem Okręgowym– Sądem Ubezpieczeń Społecznych, sygn.
akt VIII U 1982/08, na które powołał się w skardze o wznowienie postępowania.
Ponadto, w powołanym na wstępie postanowieniu, Sąd Apelacyjny zasądził od
powoda na rzecz Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 3.600 zł tytułem
zwrotu kosztów procesu (pkt II) oraz przyznał adw. G. S. od Skarbu Państwa -
Sądu Okręgowego wynagrodzenie w kwocie 3.600 zł powiększone o należny
podatek VAT tytułem pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu (pkt III).
Od powyższego postanowienia, w części dotyczącej rozstrzygnięć zawartych
w punktach I i II, zażalenie wniósł powód, który, zarzucając naruszenie art. 403 § 2
oraz art. 102 k.p.c., wniósł o uchylenie orzeczenia w zaskarżonej części
i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi
Apelacyjnemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Zażalenie w części kwestionującej odrzucenie skargi o wznowienie
postępowania nie jest zasadne. Nowe okoliczności i środki dowodowe, z których
strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu, mogą stanowić
podstawę wznowienia, o której mowa w art. 403 § 2 k.p.c., wówczas, gdy odnoszą
się do podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, która z kolei jest determinowana
podstawą faktyczną powództwa. Tylko bowiem w takim przypadku są to takie
okoliczności lub środki dowodowe, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy.
Skoro więc w prawomocnie zakończonej sprawie powód roszczenie
odszkodowawcze i o zapłatę pieniężnego zadośćuczynienia wywodził z czynów,
których dopuścili się sędziowie w innych sprawach niż wskazanej w skardze
o wznowienie postępowania, tj. w sprawie I C 664/07, to trafnie przyjął Sąd
Apelacyjny, że były to okoliczności i środki dowodowe, które nie miały żadnego
związku z podstawą faktyczną rozstrzygnięcia w prawomocnie zakończonej
sprawie. Wprawdzie Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu wyroku zaskarżonego skargą
o wznowienie postępowania wskazał, że w apelacji powód źródeł swojej szkody
upatruje w toczących się z jego udziałem postępowaniach sądowych, ale nie
wskazał, jakie konkretnie orzeczenie, czy też postępowanie z udziałem sędziów
w konkretnej sprawie było niezgodne z prawem i wywołało szkodę. W takiej
sytuacji skarga o wznowienie postępowania nie może być sposobem
konkretyzowania faktów, które, zdaniem powoda, uzasadniały uwzględnienie
powództwa, jeżeli faktów tych nie określił powód w prawomocnie zakończonej
sprawie. Niezależnie od powyższego wskazać należy, iż w art. 403 § 2 k.p.c. chodzi
o okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, które istniały przed wydaniem
prawomocnego orzeczenia zaskarżonego skargą o wznowienie postępowania,
a jedynie były wówczas nieznane stronie i przez to nie mogły być przez nią
wykorzystane, nie zaś o okoliczności faktyczne lub środki dowodowe - na które
powołał się powód w skardze o wznowienie postępowania - powstałe już po
prawomocnym zakończeniu postępowania (por. orzeczenia Sądu Najwyższego:
z dnia 4 marca 2005 r., III CZ 134/04, Lex Polonica nr 1852381, z dnia
13 października 2005 r., IV CZ 96/05, Lex Polonica nr 1631567, z dnia 10 lutego
2006 r., I PZ 33/06, OSNP 2007, nr 3-4, poz. 48). Z tych względów zażalenie
4
w części kwestionującej odrzucenie skargi o wznowienie postępowania zostało
oddalone na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Zażalenie było natomiast zasadne w zakresie kwestionującym
rozstrzygnięcie o kosztach procesu. W uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia Sąd
Apelacyjny nie wyjaśnił ani podstawy prawnej, ani motywów, którymi kierował się,
wydając rozstrzygnięcie o kosztach procesu. Z tej przyczyny orzeczenie w tym
zakresie nie poddaje się kontroli instancyjnej, w szczególności odnośnie
do ustalenia istnienia przesłanek, lub ich braku, uzasadniających zastosowanie
w sprawie art. 102 k.p.c. Z tych względów, zaskarżone postanowienie zostało,
na podstawie art. 39815
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., w punkcie II uchylone,
a sprawa w tym zakresie przekazana do ponownego rozpoznania Sądowi
Apelacyjnemu. Odnośnie do kosztów postępowania zażaleniowego orzeczono na
podstawie art. 108 § 2 w zw. z art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c.
jw
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13