Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KO 88/12
POSTANOWIENIE
Dnia 5 grudnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Przemysław Kalinowski (przewodniczący)
SSN Jarosław Matras
SSN Barbara Skoczkowska (sprawozdawca)
w sprawie zażalenia S. E. na postanowienie prokuratora Prokuratury Rejonowej z
dnia 27 lipca 2012 r., o odmowie wszczęcia śledztwa,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej, na posiedzeniu bez udziału stron,
w dniu 5 grudnia 2012 r.,
wniosku Sądu Okręgowego w B. o przekazanie sprawy do rozpoznania innemu
sądowi równorzędnemu
na podstawie art. 37 kpk
postanawia:
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
Prokurator Prokuratury Rejonowej postanowieniem z dnia 27 lipca 2012 r.,
odmówił, na podstawie art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k., wszczęcia śledztwa w sprawie
przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków w okresie od 2006 r. do
2011 r. w B. - , przez funkcjonariuszy publicznych – sędziów Sądu Rejonowego w
B. i Sądu Okręgowego w B. oraz prokuratorów, działających w krótkich odstępach
czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, oraz biorących udział w
zorganizowanej grupie mającej na celu popełnianie przestępstw, w związku z
podejmowanymi czynnościami w ramach prowadzonych postępowań karnych i
cywilnych, na szkodę interesu prywatnego – S. E. vel. H. T. oraz jego małoletniego
syna A. T., tj. o przestępstwo z art. 231 § 1 k.k. i art. 258 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2
k.k. w zw. z art. 12 k.k., wobec stwierdzenia, że czynów nie popełniono.
2
Na to postanowienie zażalenie wniósł S. E. Z tego jednozdaniowego
zażalenia, nie zawierającego jakiegokolwiek uzasadnienia, wynika, że „wnosi on o
uchylenie w całości postanowienia” prokuratora z dnia 27 lipca 2012 r. i
„przekazanie sprawy do sądu”.
Sąd Okręgowy w B. , postanowieniem z dnia 19 października 2012 r.,
zwrócił się w trybie art. 37 k.p.k. do Sądu Najwyższego o przekazanie sprawy o
sygn. akt III Kp … do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu. Sąd Okręgowy
wskazał w uzasadnieniu swojego wystąpienia, że „okolicznościami mogącymi mieć
istotny wpływ na obiektywizm orzekania w tej sprawie jest fakt”, iż S. E. wniósł
zażalenie na postanowienie prokuratora w sprawie niedopełnienia obowiązków
przez sędziów i prokuratorów, którzy mieli działać w zorganizowanej grupie
przestępczej, a nadto wniósł on do Sądu Okręgowego w W. pozew o zapłatę, w
którym domaga się od Skarbu Państwa odszkodowania, zarzucając sędziom Sądu
Okręgowego i Sądu Rejonowego w B. oraz sędziom Sądu Apelacyjnego w K.
pozasłużbowe i nieformalne związki oraz pozostawanie w zorganizowanej grupie
przestępczej działającej na szkodę wymiaru sprawiedliwości oraz pokrzywdzonego
i jego małoletniego dzieci. Z uzasadnienia postanowienia wynika również, iż to S.
E. w swoim piśmie z dnia 18 października 2012 r. wniósł o odwołanie posiedzenia
Sądu Okręgowego w przedmiocie rozpoznania jego zażalenia na postanowienie
prokuratora o odmowie wszczęcia śledztwa, wyznaczonego na dzień 19
października 2012 r., gdyż z uwagi na wytoczenie powództwa Sądowi Okręgowemu
w B. o zapłatę, Sąd ten „utracił atrybut swojej niezależności” i w związku z tym,
uwzględniając wniosek prokuratora, podjęto decyzję w trybie art. 37 k.p.k.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Po zapoznaniu się z przedstawionymi aktami sprawy należy stwierdzić, że w
niniejszej sprawie brak jest przesłanek do uwzględnienia wniosku, gdyż nie
zachodzi żadna z sytuacji uzasadniających odstąpienie od właściwości miejscowej
sądu, pierwotnie ustalonej na podstawie obowiązujących przepisów. Przypomnieć
należy, że przepis art. 37 k.p.k. ma charakter wyjątkowy, a więc odstąpienie od
zasady rozpoznania sprawy przez sąd miejscowo właściwy może nastąpić tylko
wówczas, gdy okoliczności sprawy wskazują, że w sądzie tym brak jest warunków
do rozpoznania sprawy w sposób obiektywny, czy też istnieje możliwość zrodzenia
się w opinii publicznej wątpliwości co do bezstronności wszystkich sędziów danego
sądu. Zaakceptowanie stanowiska Sądu Okręgowego w B. - wyrażonego w
3
uzasadnieniu wystąpienia mogłoby doprowadzić do sytuacji, że to strona, poprzez
różnego rodzaju działania, w tym nawet insynuacje, doprowadzałaby do zmiany tej
właściwości, nie mającej nic wspólnego z dobrem wymiaru sprawiedliwości. Trafnie
przyjmuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego, że podważanie autorytetu
konkretnego sądu, pomawianie jego sędziów lub uwłaczanie ich godności, nie
może skutkować zmianą właściwości miejscowej (por. postanowienia: z dnia 7
listopada 1995 r., II KO 51/95, OSNKW 1996, nr 1-2, poz. 6; z dnia 18 marca 2010
r., III KO 19/10, LEX nr 577213; z dnia 21 października 2010 r., III KO 91/10, LEX
nr 610175). Nie do zaakceptowania jest bowiem instrumentalna postawa
niektórych osób, które niezadowolone z konkretnych merytorycznych decyzji
Sądów, każdorazowo uważają iż doszło do przekroczenia uprawnień przez składy
orzekające, posądzają sędziów o działania korupcyjne i to w ramach
zorganizowanych grup przestępczych. W takich sytuacjach sędziowie swoją
postawą powinni wskazywać, że wolni są od jakichkolwiek pozaprocesowych
wpływów, a poprzez sprawne i wnikliwe przeprowadzenie postępowania sądowego
budować autorytet wymiaru sprawiedliwości. Natomiast dobru wymiaru
sprawiedliwości nie służy nadmierne wykorzystywanie instytucji wynikającej z art.
37 k.p.k., bowiem podważa zaufanie do niezależności sądów i niezawisłości
sędziów.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł, jak na wstępie.

IV KO 88/12

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia