Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KO 58/12
POSTANOWIENIE
Dnia 12 grudnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący)
SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)
SSN Włodzimierz Wróbel
w sprawie A. K.
skazanego z art. 258 § 3 kk i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 12 grudnia 2012 r.,
wniosku obrońcy skazanego o wznowienie postępowania zakończonego
postanowieniem Sądu Apelacyjnego
z dnia 5 września 2012 r.,
w przedmiocie nieuwzględnienia wniosku o zaliczenie okresu pozbawienia wolności
na poczet orzeczonej kary
p o s t a n o w i ł :
1. oddalić wniosek,
2. obciążyć skazanego kosztami sądowymi postępowania
wznowieniowego, w tym wydatkami w kwocie 20 zł
(dwadzieścia złotych).
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 5 września 2012 r. Sąd Apelacyjny, po rozpoznaniu
zażalenia obrońcy skazanego A. K. na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 10
sierpnia 2012 r. o nieuwzględnieniu wniosku o uznanie za wykonaną w całości kary
3 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie III K 24/08 tego Sądu
i zaliczenie jej na poczet kary 4 lat pozbawienia wolności wymierzonej wyrokiem
łącznym Sądu Okręgowego z dnia 21 czerwca 2010 r. w sprawie III K 29/10,
utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.
2
W dniu 21 września 2012 r. obrońca skazanego złożył wniosek o wznowienie
postępowania odwoławczego w tej sprawie. Powołując się na przepis art. 540b § 1
k.p.k. wniósł o uchylenie postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 5 września 2012
r. utrzymującego w mocy postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 10 sierpnia 2012
r. i przekazanie sprawy sądowi odwoławczemu do ponownego rozpoznania. W
uzasadnieniu wniosku wskazał, że sprawę w postępowaniu odwoławczym
rozpoznano pod nieobecność skazanego i jego obrońcy, gdyż nie zostali oni
powiadomieniu o terminie posiedzenia. Ponieważ przedmiotem rozpoznania w
sprawie było zażalenie na postanowienie kończące postępowanie (art. 464 § 1 zd.
1 k.p.k.), a także dlatego, że strony miały prawo uczestniczyć w posiedzeniu sądu
pierwszej instancji, na którym wydano to postanowienie, skazany i jego obrońca
mieli prawo wziąć udział, z mocy prawa, w posiedzeniu sądu odwoławczego. W
takim razie, Sąd Apelacyjny nie powiadamiając ich o terminie tego posiedzenia
rażąco naruszył przepis art. 117 § 1 k.p.k. Postanowienie wydane na tym
posiedzeniu dotknięte jest także uchybieniem stanowiącym rażące naruszenie art.
464 § 1 k.p.k. Procedowanie z naruszeniem wskazanych przepisów jest ponadto
równoznaczne z naruszeniem prawa skazanego do obrony.
Podniósł, że o treści postanowienia sądu odwoławczego został
poinformowany w dniu 13 września 2012 r., co umożliwiło mu złożenie w terminie
ustawowym wniosku o wznowienie postępowania.
Prokurator Prokuratury Generalnej w pisemnej odpowiedzi na wniosek
wniósł o jego oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek nie jest zasadny i nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodzić się należy ze stanowiskiem prokuratora, że wskazywane we
wniosku, jako naruszone, przepisy Kodeksu postępowania karnego nie miały w tej
sprawie zastosowania. Postępowanie zainicjowane wnioskiem obrońcy skazanego
z dnia 17 kwietnia 2012 r. o zaliczenie okresu pozbawienia wolności na poczet
orzeczonej kary toczyło się bowiem w postępowaniu wykonawczym, w którym
udział stron, w tym skazanego w posiedzeniach sądu regulowany jest odrębnie i
odmiennie niż w postępowaniu jurysdykcyjnym.
Przesądza o tym nie tylko wskazana we wniosku obrońcy A. K. z dnia 17
kwietnia 2012 r. podstawa prawna - art. 82 § 1 k.k. ale przede wszystkim to, iż
okoliczność, z której wnioskodawca wyprowadza swoje żądanie (uznanie, że
3
skazany odbył w całości karę 3 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną w
sprawie III K 24/08 i zaliczenie jej na poczet kary 4 lat pozbawienia wolności
orzeczonej wyrokiem łącznym w sprawie III K 29/10), to jest upływ okresu próby w
związku z warunkowym przedterminowym zwolnieniem skazanego z odbycia reszty
kary 3 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności w sprawie III K 24/08 i dalszych 6
miesięcy, zaistniała w dniu 27 listopada 2011 r. Natomiast wyrok łączny, którym
wymierzono skazanemu karę łączną 4 lat pozbawienia wolności, na poczet której
obrońca domagał się zaliczenia w całości (a nie tylko w tej części, jaką skazany
faktycznie odbył) kary 3 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności zapadł w dniu 21
czerwca 2010 r. Zatem kwestia ta, jako powstała już po uprawomocnieniu się tego
wyroku łącznego, którego bezpośrednio dotyczyła, a więc w stadium postępowania
wykonawczego oraz stanowiąca „postępowanie wykonawcze”, gdyż związana
bezpośrednio z wykonaniem orzeczenia, mogła zostać rozpoznana tylko w oparciu
o przepisy procesowe Kodeksu karnego wykonawczego. Jakkolwiek po
uprawomocnieniu się orzeczenia może toczyć się szereg postępowań
incydentalnych, które są kompleksowo (również co do udziału stron w posiedzeniu
sądów) uregulowane w Kodeksie postępowania karnego (zob. K. Postulski, Kodeks
karny wykonawczy, Komentarz do art. 1, teza 38, LEX 2012), jednak wniosku
obrońcy skazanego do żadnego z takich postępowań zaliczyć nie można.
Podstawę materialną wniosku stanowił zatem powołany przez obrońcę skazanego
przepis prawa karnego (art. 82 § 1 k.k.). Natomiast właściwy do jego rozpoznania
tryb postępowania określały przepisy Kodeksu karnego wykonawczego.
Zgodnie z art. 1 § 2 k.k.w. w postępowaniu wykonawczym stosuje się
odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego tylko w kwestiach nie
uregulowanych w Kodeksie karnym wykonawczym. Udział stron, w tym skazanego
w posiedzeniach sądu jest wyczerpująco uregulowany w art. 22 § 1 k.k.w., co
oznacza, że nie mają tu zastosowania przepisy Kodeksu postępowania karnego.
Przepis ten obecnie (od dnia 1 stycznia 2012 r.) stanowi, że skazany oraz jego
obrońca mają prawo wziąć udział w posiedzeniu, gdy ustawa tak stanowi. W
posiedzeniu sądu wyższej instancji mają prawo wziąć udział osoby, którym
przysługuje prawo udziału w posiedzeniu sądu pierwszej instancji. Przepisy
szczegółowe nie przewidują udziału stron w posiedzeniu sądu wyznaczonym w celu
rozpoznania kwestii będącej przedmiotem wniosku obrońcy skazanego z dnia 17
kwietnia 2012 r. W tej sytuacji nie zachodził, określony w art. 22 § 1a k.k.w.,
4
obowiązek zawiadamiania skazanego i jego obrońcy o terminie posiedzenia sądu
odwoławczego.
Powyższe upoważnia do stwierdzenia, że ze względu na przedmiot tego
postępowania, rozpoznanie sprawy pod nieobecność skazanego i jego obrońcy
nastąpiło w efekcie prawidłowego stosowania obowiązujących przepisów prawa.
Skoro tak, to postępowanie odwoławcze w sprawie A. K. nie może być wznowione
w oparciu o przepis art. 540b § 1 k.p.k.
Kierując się powyższym Sąd Najwyższy orzekł, jak w postanowieniu. O
kosztach sądowych postępowania wznowieniowego rozstrzygnięto na podstawie
art. 639 k.p.k.