Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 151/12
POSTANOWIENIE
Dnia 18 stycznia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
SSN Kazimierz Zawada
ze skargi powódki
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego
z dnia 30 września 2010 r., w sprawie z powództwa J. A.
przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Apelacyjnemu
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 18 stycznia 2013 r.,
zażalenia powódki
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 31 maja 2012 r.,
1) oddala zażalenie;
2) zasądza od J. A. na rzecz Skarbu Państwa -
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 1000 (jeden
tysiąc) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym;
3) przyznaje ze Skarbu Państwa Sądu Apelacyjnego
pełnomocnikowi skarżącej z urzędu, adwokatowi A. P.
kwotę 5400,- (pięć tysięcy czterysta) złotych podwyższoną
2
o stawkę podatku VAT, tytułem wynagrodzenia w
postępowaniu zażaleniowym przed Sądem Najwyższym.
Uzasadnienie
3
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił na podstawie art.
410 § 1 k.p.c. skargę J. A. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym wyrokiem tego Sądu z dnia 30 września 2010 r. sygn. I ACa …/10
uznając, że powołane przez skarżącą ustawowe podstawy wznowienia faktycznie
nie zachodzą. W zażaleniu na to postanowienie skarżąca zarzuciła naruszenie art.
410 § 1 k.p.c. przez błędne uznanie, że skarga nie jest oparta na ustawowej
podstawie wznowienia oraz art. 401 pkt 2 w zw. z art. 214 k.p.c. przez ich
niezastosowanie w sytuacji, gdy nieobecność powódki na rozprawie apelacyjnej
była wywołana znaną Sądowi przeszkodą, której nie można było przezwyciężyć.
Wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do
ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 410 § 1 k.p.c., sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie
przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie.
Jak przyjęto w orzecznictwie Sądu Najwyższego, skarga o wznowienie
postępowania nie opiera się na ustawowej podstawie w rozumieniu tego przepisu
zarówno wtedy gdy przytoczona w niej podstawa nie odpowiada wzorcowi
którejkolwiek z podstaw wznowienia (art. 401, art. 401, art. 403 k.p.c.) jak
i wówczas, gdy podstawa ta odpowiada wprawdzie temu wzorcowi, lecz
w rzeczywistości nie wystąpiła (por. postanowienie z dnia 25 maja 2012 r., I CZ
35/12, niepubl.). Ten dominujący pogląd przyjmuje, że badanie oparcia skargi na
ustawowej podstawie nie ogranicza się do kontroli, czy wskazane w skardze
okoliczności odpowiadają ustawowym podstawom wznowienia, ale obejmuje również
ustalenie, czy podstawa rzeczywiście istnieje. Odmienne stanowisko przyjmuje
natomiast, że na tym etapie postępowania ocena podstaw skargi ogranicza się do
ustalenia, czy skarżący wskazuje podstawę wznowienia odpowiadającą jednej
z podanych w kodeksie postępowania cywilnego, a zatem badanie następuje jedynie
od strony formalnej (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2011 r., V CZ
50/11, niepubl.). Z uzasadnienia postanowienia Sądu Najwyższego, uchylającego
poprzednie postanowienie Sądu Apelacyjnego w przedmiocie odrzucenia skargi o
wznowienie wynika, że opowiedział się za pierwszym stanowiskiem. Pogląd ten
podziela również Sąd Najwyższy w obecnym składzie. Sąd Apelacyjny
4
zadośćuczynił wymogowi ustalenia, czy podstawa wznowienia rzeczywiście istnieje
wskazując, że fakt nieobowiązkowego stawiennictwa na rozprawie w Sądzie
Okręgowym w W. oraz faktyczne niestawiennictwo skarżącej w tym Sądzie, czynią
nieadekwatnymi wywody skargi powołujące się na niemożność niestawiennictwa na
rozprawie apelacyjnej wywołaną znaną Sądowi przeszkodą, której nie można było
przezwyciężyć. Nie są zatem zasadne wywody zażalenia, że Sąd ten nie rozważył
przesłanek odroczenia rozprawy określonych w art. 214 § 1 k.p.c. w kontekście
okoliczności faktycznych sprawy. Brak jest również podstaw, by zakwestionować
ocenę, że przeszkoda w stawiennictwie miała charakter kwalifikowany, a zatem
była nie do przezwyciężenia. W świetle art. 401 pkt 2 k.p.c. nie można przyjąć, że
strona została pozbawiona możności działania i obrony swych praw w sytuacji, gdy
prawidłowo powiadomiona o terminie rozprawy nie stawiła się na tę rozprawę
mimo, że obiektywnie taką możliwość miała, ale z niej nie skorzystała. Mając
powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39814
w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c., rozstrzygając o kosztach postępowania zażaleniowego na rzecz
pozwanego na podstawie 108 § 1 k.p.c., art. 99 k.p.c., art. 98 k.p.c. oraz § 6 pkt 7
w zw. z § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(Dz. U. Nr 163, poz. 1348), zaś o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej na
podstawie § 19 ust. 1, § 2 ust. 3, § 6 pkt 7 w zw. z § 13 ust. 2 pkt 2 tego
rozporządzenia.
jw