II CZ 163/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-06-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 163/12
POSTANOWIENIE
Dnia 14 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Anna Kozłowska (przewodniczący)
SSN Hubert Wrzeszcz
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa C. F. I. i J. B. A.
przeciwko Przedsiębiorstwu „B.” Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
w K.
obecnie P. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 14 lutego 2013 r.,
zażalenia powodów na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 21 maja 2012 r.,
oddala zażalenie i zasądza od powodów na rzecz strony
pozwanej kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) zł tytułem zwrotu
kosztów postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2012 r. (czwartek) oddalił
apelację powodów od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 27 września 2011 r. W dniu
8 maja 2012 r. pełnomocnik substytucyjna powodów B. P. złożyła w ich imieniu
wraz z wnioskiem o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 26 kwietnia
2012 r. wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie
wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 26 kwietnia 2012 r., powołując się na to, że w
dniu 4 maja 2012 r. (piątek, dzień roboczy, przypadający po dniu ustawowo wolnym
od pracy) nie zdołała z przyczyn zdrowotnych dotrzeć do kancelarii, aby sporządzić
wniosek o uzasadnienie wyroku.
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 21 maja 2012 r. w punkcie
pierwszym oddalił wniosek powodów o przywrócenie terminu do złożenia wniosku
o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 26 kwietnia 2012 r., a w punkcie
drugim odrzucił ich wniosek o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia
26 kwietnia 2012 r. Oddalając wniosek powodów o przywrócenie terminu Sąd
Apelacyjny wyjaśnił, że zgodnie z art. 168 k.p.c. przesłanką przywrócenia terminu
procesowego jest brak winy strony w uchybieniu terminowi. Nawet lekkie, oceniane
według kryteriów obiektywnych, niedbalstwo w tym zakresie samej strony lub jej
pełnomocnika procesowego wyklucza przywrócenie terminu, w sprawie zaś nie
może być mowy o braku tak rozumianej winy powodów w niezachowanie terminu.
Udzielenie substytucji pełnomocniczce, co do której tylko została udokumentowana
choroba, nie uchyliło ani nie uszczupliło umocowania pełnomocnika głównego
powodów M. K. Zaniedbania w zakresie organizacji pracy pełnomocnika głównego
ani jego urlop i urlop jego pracowników nie pozwalają stronie powołać się
skutecznie na brak winy w niezachowaniu terminu.
Powodowie w zażaleniu na postanowienie Sądu Apelacyjnego o odrzuceniu
ich wniosku o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 26 kwietnia 2012 r.,
odwołując się do art. 380 k.p.c., zarzucili wadliwość zaskarżonego postanowienia
wynikłą z bezzasadności oddalenia ich wniosku o przywrócenie terminu do złożenia
wniosku o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 26 kwietnia 2012 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Zgodnie ze stanowiskiem orzecznictwa, jeżeli strona jest reprezentowana
przez pełnomocnika, przy ustalaniu jej winy w niezachowaniu terminu należy mieć
na względzie działania pełnomocnika. Z kolei pełnomocnika obciążają zaniedbania
osób, którymi on się posługuje. W rezultacie strona ponosi konsekwencje
zaniedbań w dotrzymaniu terminu popełnionych przez pełnomocnika oraz osoby,
którymi on się posługuje. Innymi słowy, zaniedbania w dotrzymaniu terminu
popełnione przez pełnomocnika oraz osoby, którymi on się posługuje, wykluczają
uznanie braku winy strony w niezachowaniu terminu (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 15 marca 2000 r., II CKN 554/00 i postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 1 grudnia 2011 r., I CZ 130/11 oraz cytowane w nim
orzecznictwo).
Należy się zgodzić z tym, że w okolicznościach sprawy nie było - z przyczyn
wyjaśnionych w uzasadnieniu postanowienia Sądu Apelacyjnego - podstaw do
stwierdzenia braku winy strony powodowej w niezachowaniu terminu.
Rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego pozostaje w zgodzie z wykładnią art. 168 k.p.c.
przyjętą w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W orzecznictwie tym wyjaśniono, że
choroba profesjonalnego pełnomocnika nie zwalnia sama przez się z obowiązku
należytej staranności. Jest ona okolicznością, której ewentualność wystąpienia
w zasadzie można i należy przewidzieć w prowadzonej działalności zawodowej,
podejmując właściwe działania organizacyjne, zabezpieczające interesy klientów.
Jeżeli zatem profesjonalny pełnomocnik nie może osobiście złożyć wniosku
o sporządzenie uzasadnienia - czynności bardzo prostej - powinien zadbać
o wykonanie tej czynności przez inne osoby. Poza tym udzielenie substytucji – tak
jak przyjął Sąd Apelacyjny - nie uchyla ani nie uszczupla umocowania
pełnomocnika głównego (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
29 września 2011 r., IV CZ 52/11). W konsekwencji nie może usprawiedliwiać
niezachowania terminu podnoszony w zażaleniu podział czynności procesowych
przez pełnomocnika głównego i pełnomocnika substytucyjnego pomiędzy siebie,
gdy przyczyna uniemożliwiająca dokonanie czynności procesowej w terminie
dotyczyła tylko jednego z nich.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w związku z art.
3941
§ 3 k.p.c. postanowił jak w sentencji, o kosztach postępowania zażaleniowego
4
rozstrzygnął zgodnie z art. 98 § 3 w związku z art. 391 § 1, art. 39821
i art. 3941
§ 3
k.p.c. oraz § 13 ust. 2 pkt 2 i § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348 ze zm.).
db
POSTANOWIENIE
Dnia 14 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Anna Kozłowska (przewodniczący)
SSN Hubert Wrzeszcz
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa C. F. I. i J. B. A.
przeciwko Przedsiębiorstwu „B.” Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
w K.
obecnie P. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 14 lutego 2013 r.,
zażalenia powodów na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 21 maja 2012 r.,
oddala zażalenie i zasądza od powodów na rzecz strony
pozwanej kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) zł tytułem zwrotu
kosztów postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2012 r. (czwartek) oddalił
apelację powodów od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 27 września 2011 r. W dniu
8 maja 2012 r. pełnomocnik substytucyjna powodów B. P. złożyła w ich imieniu
wraz z wnioskiem o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 26 kwietnia
2012 r. wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie
wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 26 kwietnia 2012 r., powołując się na to, że w
dniu 4 maja 2012 r. (piątek, dzień roboczy, przypadający po dniu ustawowo wolnym
od pracy) nie zdołała z przyczyn zdrowotnych dotrzeć do kancelarii, aby sporządzić
wniosek o uzasadnienie wyroku.
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 21 maja 2012 r. w punkcie
pierwszym oddalił wniosek powodów o przywrócenie terminu do złożenia wniosku
o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 26 kwietnia 2012 r., a w punkcie
drugim odrzucił ich wniosek o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia
26 kwietnia 2012 r. Oddalając wniosek powodów o przywrócenie terminu Sąd
Apelacyjny wyjaśnił, że zgodnie z art. 168 k.p.c. przesłanką przywrócenia terminu
procesowego jest brak winy strony w uchybieniu terminowi. Nawet lekkie, oceniane
według kryteriów obiektywnych, niedbalstwo w tym zakresie samej strony lub jej
pełnomocnika procesowego wyklucza przywrócenie terminu, w sprawie zaś nie
może być mowy o braku tak rozumianej winy powodów w niezachowanie terminu.
Udzielenie substytucji pełnomocniczce, co do której tylko została udokumentowana
choroba, nie uchyliło ani nie uszczupliło umocowania pełnomocnika głównego
powodów M. K. Zaniedbania w zakresie organizacji pracy pełnomocnika głównego
ani jego urlop i urlop jego pracowników nie pozwalają stronie powołać się
skutecznie na brak winy w niezachowaniu terminu.
Powodowie w zażaleniu na postanowienie Sądu Apelacyjnego o odrzuceniu
ich wniosku o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 26 kwietnia 2012 r.,
odwołując się do art. 380 k.p.c., zarzucili wadliwość zaskarżonego postanowienia
wynikłą z bezzasadności oddalenia ich wniosku o przywrócenie terminu do złożenia
wniosku o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 26 kwietnia 2012 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Zgodnie ze stanowiskiem orzecznictwa, jeżeli strona jest reprezentowana
przez pełnomocnika, przy ustalaniu jej winy w niezachowaniu terminu należy mieć
na względzie działania pełnomocnika. Z kolei pełnomocnika obciążają zaniedbania
osób, którymi on się posługuje. W rezultacie strona ponosi konsekwencje
zaniedbań w dotrzymaniu terminu popełnionych przez pełnomocnika oraz osoby,
którymi on się posługuje. Innymi słowy, zaniedbania w dotrzymaniu terminu
popełnione przez pełnomocnika oraz osoby, którymi on się posługuje, wykluczają
uznanie braku winy strony w niezachowaniu terminu (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 15 marca 2000 r., II CKN 554/00 i postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 1 grudnia 2011 r., I CZ 130/11 oraz cytowane w nim
orzecznictwo).
Należy się zgodzić z tym, że w okolicznościach sprawy nie było - z przyczyn
wyjaśnionych w uzasadnieniu postanowienia Sądu Apelacyjnego - podstaw do
stwierdzenia braku winy strony powodowej w niezachowaniu terminu.
Rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego pozostaje w zgodzie z wykładnią art. 168 k.p.c.
przyjętą w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W orzecznictwie tym wyjaśniono, że
choroba profesjonalnego pełnomocnika nie zwalnia sama przez się z obowiązku
należytej staranności. Jest ona okolicznością, której ewentualność wystąpienia
w zasadzie można i należy przewidzieć w prowadzonej działalności zawodowej,
podejmując właściwe działania organizacyjne, zabezpieczające interesy klientów.
Jeżeli zatem profesjonalny pełnomocnik nie może osobiście złożyć wniosku
o sporządzenie uzasadnienia - czynności bardzo prostej - powinien zadbać
o wykonanie tej czynności przez inne osoby. Poza tym udzielenie substytucji – tak
jak przyjął Sąd Apelacyjny - nie uchyla ani nie uszczupla umocowania
pełnomocnika głównego (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
29 września 2011 r., IV CZ 52/11). W konsekwencji nie może usprawiedliwiać
niezachowania terminu podnoszony w zażaleniu podział czynności procesowych
przez pełnomocnika głównego i pełnomocnika substytucyjnego pomiędzy siebie,
gdy przyczyna uniemożliwiająca dokonanie czynności procesowej w terminie
dotyczyła tylko jednego z nich.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w związku z art.
3941
§ 3 k.p.c. postanowił jak w sentencji, o kosztach postępowania zażaleniowego
4
rozstrzygnął zgodnie z art. 98 § 3 w związku z art. 391 § 1, art. 39821
i art. 3941
§ 3
k.p.c. oraz § 13 ust. 2 pkt 2 i § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348 ze zm.).
db