III CZ 6/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:23-05-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CZ 6/13
POSTANOWIENIE
Dnia 28 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marta Romańska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
SSN Agnieszka Piotrowska
w sprawie ze skargi S. K. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w K. z dnia 17 marca 1995 r., z
wniosku A. M.-B. i D. M.
przy uczestnictwie M. B. i in. ,
o zasiedzenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 lutego 2013 r.,
zażalenia skarżącego S. K.
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 31 października 2012 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z 31 października 2012 r. Sąd Okręgowy w K. odmówił
uczestnikom S. K. i K. K. przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie
2
i doręczenie im odpisu postanowienia Sądu Okręgowego w K. z 12 lipca 2012 r. z
uzasadnieniem oraz odrzucił ich wniosek o sporządzenie i doręczenie im
uzasadnienia tego postanowienia. Sąd wskazał, że wniosek uczestników S. K. i K.
K. o sporządzenie uzasadnienia postanowienia z 12 lipca 2012 r. został złożony
z uchybieniem terminowi, a ich wniosek o przywrócenie terminu do dokonania tej
czynności procesowej był bezzasadny.
W zażaleniu na postanowienie z 31 października 2012 r. S. K. i K. K.
zarzucili, że zostało ono wydane z naruszeniem przepisów postępowania, które
mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj.: - art. 168 § 1 k.p.c. przez odmowę
przywrócenia im terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie orzeczenia i w
konsekwencji przez odrzucenie wniosku o doręczenie im odpisu postanowienia z
uzasadnieniem; - art. 328 § 1 k.p.c. przez nienależyte umotywowanie przez Sąd
Okręgowy zajętego stanowiska.
Skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Postanowienie sądu drugiej instancji oddalające wniosek o przywrócenie
terminu do złożenia wniosku o doręczenie odpisu wyroku (postanowienia co do
istoty sprawy) wraz z uzasadnieniem nie jest orzeczeniem kończącym
postępowanie w sprawie i nie przysługuje od niego zażalenie do Sądu
Najwyższego (postanowienie Sądu Najwyższego z 20 maja 2002 r., I PZ 38/02,
OSNP - wkł., 2002, nr 20, poz. 11). Jednakże na wniosek strony, zgłoszony
w zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu wniosku o doręczenie odpisu wyroku
(postanowienia co do istoty sprawy) z uzasadnieniem, postanowienie sądu drugiej
instancji odmawiające przywrócenia terminu do dokonania czynności procesowej
może być skutecznie kwestionowane w tym zażaleniu, jeżeli miało wpływ na
rozstrzygnięcie w nim zawarte (zob.: postanowienie Sądu Najwyższego
z 14 kwietnia 2008 r., II UZ 28/07, OSNP 2009, nr 15–16, poz. 214). Skarżący taki
wniosek zgłosili, a oddalenie ich wniosku o przywrócenie terminu miało bezpośredni
wpływ na rozstrzygnięcie w przedmiocie odrzucenia wniosku o doręczenie odpisu
postanowienia z uzasadnieniem.
Artykuł 168 § 1 k.p.c. dotyczący przywrócenia terminu do dokonania
czynności procesowej nie może być interpretowany w sposób rozszerzający,
3
ponieważ zasadą jest, że czynności procesowe powinny być dokonywane
w terminie (postanowienia Sądu Najwyższego z 14 kwietnia 2010 r., III CZ 1/10,
niepubl.; z 5 maja 2009 r., I UO 3/08, niepubl.). Zgodnie z orzecznictwem Sądu
Najwyższego, na stronie zobowiązanej do dokonania czynności procesowej
w określonym terminie ciąży obowiązek zachowania należytej staranności w celu
jego dotrzymania, której miernikiem jest obiektywnie oceniana staranność, jakiej
można wymagać od osoby właściwie dbającej o swoje interesy procesowe.
Uchybienie w tym względzie, spowodowane nawet lekkim niedbalstwem, narusza
obiektywny miernik staranności i stanowi podstawę do oddalenia wniosku
o przywrócenie terminu, skoro nawet lekkie niedbalstwo świadczy o zawinionym
niedokonaniu czynności w terminie (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z 23 listopada 2005 r., II CZ 103/05, niepubl.; z 26 kwietnia 2007 r., III CZ 22/07,
niepubl.).
W doktrynie i judykaturze ustalone jest stanowisko, że niezachowanie
terminu przez przedstawiciela ustawowego i pełnomocnika procesowego musi być
traktowane jako zaniechanie samej strony, która nie może twierdzić, że za działanie
tych osób nie ponosi odpowiedzialności (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z 27 października 2009 r., II UZ 35/09, Lex nr 564801; z 30 maja 2007 r., II CSK
167/07, Lex nr 346193). Pełnomocnik, który wypowiedział pełnomocnictwo na mocy
art. 94 § 2 k.p.c. obowiązany jest działać za stronę jeszcze przez dwa tygodnie,
chyba że mocodawca zwolni go od tego obowiązku. Złożenie skarżącym przez ich
pełnomocnika oświadczenia o bezzasadności składania w sprawie skargi
kasacyjnej nie zwalniało ich z zapobiegliwości i należytej staranności
w prowadzeniu własnych spraw. Pogląd pełnomocnika mogli skonsultować z inną
osobą.
Zasadnie też Sąd Okręgowy przyjął, że trudna sytuacja zdrowotna
uczestniczki i względy humanitarne nie przemawiały za przywróceniem terminu do
złożenia wniosku o uzasadnienie orzeczenia. Skarżący nie powołali się na jakieś
nadzwyczajne zdarzenia związane ze stanem zdrowia uczestniczki w okresie biegu
terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia postanowienia, które by
uniemożliwiły dochowanie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie
uzasadnienia orzeczenia.
4
Zważywszy na powyższe, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c., orzeczono jak w sentencji.
db
POSTANOWIENIE
Dnia 28 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marta Romańska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
SSN Agnieszka Piotrowska
w sprawie ze skargi S. K. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w K. z dnia 17 marca 1995 r., z
wniosku A. M.-B. i D. M.
przy uczestnictwie M. B. i in. ,
o zasiedzenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 lutego 2013 r.,
zażalenia skarżącego S. K.
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 31 października 2012 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z 31 października 2012 r. Sąd Okręgowy w K. odmówił
uczestnikom S. K. i K. K. przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie
2
i doręczenie im odpisu postanowienia Sądu Okręgowego w K. z 12 lipca 2012 r. z
uzasadnieniem oraz odrzucił ich wniosek o sporządzenie i doręczenie im
uzasadnienia tego postanowienia. Sąd wskazał, że wniosek uczestników S. K. i K.
K. o sporządzenie uzasadnienia postanowienia z 12 lipca 2012 r. został złożony
z uchybieniem terminowi, a ich wniosek o przywrócenie terminu do dokonania tej
czynności procesowej był bezzasadny.
W zażaleniu na postanowienie z 31 października 2012 r. S. K. i K. K.
zarzucili, że zostało ono wydane z naruszeniem przepisów postępowania, które
mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj.: - art. 168 § 1 k.p.c. przez odmowę
przywrócenia im terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie orzeczenia i w
konsekwencji przez odrzucenie wniosku o doręczenie im odpisu postanowienia z
uzasadnieniem; - art. 328 § 1 k.p.c. przez nienależyte umotywowanie przez Sąd
Okręgowy zajętego stanowiska.
Skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Postanowienie sądu drugiej instancji oddalające wniosek o przywrócenie
terminu do złożenia wniosku o doręczenie odpisu wyroku (postanowienia co do
istoty sprawy) wraz z uzasadnieniem nie jest orzeczeniem kończącym
postępowanie w sprawie i nie przysługuje od niego zażalenie do Sądu
Najwyższego (postanowienie Sądu Najwyższego z 20 maja 2002 r., I PZ 38/02,
OSNP - wkł., 2002, nr 20, poz. 11). Jednakże na wniosek strony, zgłoszony
w zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu wniosku o doręczenie odpisu wyroku
(postanowienia co do istoty sprawy) z uzasadnieniem, postanowienie sądu drugiej
instancji odmawiające przywrócenia terminu do dokonania czynności procesowej
może być skutecznie kwestionowane w tym zażaleniu, jeżeli miało wpływ na
rozstrzygnięcie w nim zawarte (zob.: postanowienie Sądu Najwyższego
z 14 kwietnia 2008 r., II UZ 28/07, OSNP 2009, nr 15–16, poz. 214). Skarżący taki
wniosek zgłosili, a oddalenie ich wniosku o przywrócenie terminu miało bezpośredni
wpływ na rozstrzygnięcie w przedmiocie odrzucenia wniosku o doręczenie odpisu
postanowienia z uzasadnieniem.
Artykuł 168 § 1 k.p.c. dotyczący przywrócenia terminu do dokonania
czynności procesowej nie może być interpretowany w sposób rozszerzający,
3
ponieważ zasadą jest, że czynności procesowe powinny być dokonywane
w terminie (postanowienia Sądu Najwyższego z 14 kwietnia 2010 r., III CZ 1/10,
niepubl.; z 5 maja 2009 r., I UO 3/08, niepubl.). Zgodnie z orzecznictwem Sądu
Najwyższego, na stronie zobowiązanej do dokonania czynności procesowej
w określonym terminie ciąży obowiązek zachowania należytej staranności w celu
jego dotrzymania, której miernikiem jest obiektywnie oceniana staranność, jakiej
można wymagać od osoby właściwie dbającej o swoje interesy procesowe.
Uchybienie w tym względzie, spowodowane nawet lekkim niedbalstwem, narusza
obiektywny miernik staranności i stanowi podstawę do oddalenia wniosku
o przywrócenie terminu, skoro nawet lekkie niedbalstwo świadczy o zawinionym
niedokonaniu czynności w terminie (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z 23 listopada 2005 r., II CZ 103/05, niepubl.; z 26 kwietnia 2007 r., III CZ 22/07,
niepubl.).
W doktrynie i judykaturze ustalone jest stanowisko, że niezachowanie
terminu przez przedstawiciela ustawowego i pełnomocnika procesowego musi być
traktowane jako zaniechanie samej strony, która nie może twierdzić, że za działanie
tych osób nie ponosi odpowiedzialności (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z 27 października 2009 r., II UZ 35/09, Lex nr 564801; z 30 maja 2007 r., II CSK
167/07, Lex nr 346193). Pełnomocnik, który wypowiedział pełnomocnictwo na mocy
art. 94 § 2 k.p.c. obowiązany jest działać za stronę jeszcze przez dwa tygodnie,
chyba że mocodawca zwolni go od tego obowiązku. Złożenie skarżącym przez ich
pełnomocnika oświadczenia o bezzasadności składania w sprawie skargi
kasacyjnej nie zwalniało ich z zapobiegliwości i należytej staranności
w prowadzeniu własnych spraw. Pogląd pełnomocnika mogli skonsultować z inną
osobą.
Zasadnie też Sąd Okręgowy przyjął, że trudna sytuacja zdrowotna
uczestniczki i względy humanitarne nie przemawiały za przywróceniem terminu do
złożenia wniosku o uzasadnienie orzeczenia. Skarżący nie powołali się na jakieś
nadzwyczajne zdarzenia związane ze stanem zdrowia uczestniczki w okresie biegu
terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia postanowienia, które by
uniemożliwiły dochowanie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie
uzasadnienia orzeczenia.
4
Zważywszy na powyższe, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c., orzeczono jak w sentencji.
db