Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 104/12
POSTANOWIENIE
Dnia 17 kwietnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Owczarek (przewodniczący)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa P. P.
przeciwko J. K. i in.,
o ochronę dóbr osobistych i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 kwietnia 2013 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 24 kwietnia 2012 r.,
odrzuca zażalenie w części zaskarżającej postanowienie
oddalające wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia
skargi kasacyjnej, a w pozostałej części zażalenie oddala.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny oddalił wniosek powoda o
przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej i odrzucił skargę kasacyjną
powoda od wyroku tego Sądu z dnia 27 października 2011 r. Z uzasadnienia
wynika, że powód otrzymał wyrok z uzasadnieniem w dniu 2 grudnia 2011 r., a
skargę nadał w placówce operatora publicznego w dniu 3 lutego 2012 r. We
wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej powód podał, że
winę za niedotrzymanie terminu ponosi jego pełnomocnik, a zatem nie wykazał
przesłanek przewidzianych art. 168 k.p.c. Sąd Apelacyjny uznał, że nie jest to
przyczyna, która mogłaby przemawiać za twierdzeniem powoda, że uchybienie
terminowi nastąpiło z przyczyn niezawinionych przez niego, ponieważ działania
pełnomocnika strony traktowane są tak, jak działania strony. Konsekwencją
oddalenia wniosku było stwierdzenie, że skarga kasacyjna nie została złożona w
terminie wskazanym w art. 3985
§ 1 k.p.c.
Powód zażalenie skierował zarówno do postanowienia oddalającego jego
wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, jak i jej
odrzucenia. Zarzucił naruszenie art. 169 § 2 k.p.c. przez przyjęcie, że nie wykazał
niezawinienia w niedopełnieniu czynności procesowej mimo podania, że zlecił
wniesienie skargi kasacyjnej profesjonalnemu pełnomocnikowi, który poprzestał na
informacji przekazanej przez żonę powoda, nie badając kwestii daty doręczenia
wyroku z uzasadnieniem. Nie zasługuje na podzielenie stanowisko,
że niestaranność pełnomocnika miałaby obciążać stronę.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności należało stwierdzić niedopuszczalność zaskarżenia
postanowienia oddalającego wniosek o przywrócenie terminu do dokonania
spóźnionej czynności procesowej. Postanowienie Sądu drugiej instancji w tej
kwestii nie jest orzeczeniem kończącym postępowanie w sprawie, stosownie zatem
do art. 3941
§ 2 k.p.c., nie przysługuje na nie zażalenie do Sądu Najwyższego.
Zaskarżalność postanowień sądu drugiej instancji była we wcześniejszym okresie
przedmiotem wielu wypowiedzi Sądu Najwyższego, w których wyrażony został,
ugruntowany już pogląd, że kończące postępowanie w sprawie są te
3
postanowienia, które orzekają o całości sprawy poddanej pod osąd i uniemożliwiają
jego kontynuowanie (por. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu najwyższego
z dnia 6 października 2000 r., III CZP 31/00, OSNC 2001, nr 2, poz. 22;
postanowienia z dnia 26 sierpnia 1998 r., II CZ 69/98, niepubl.; z dnia 16 marca
2000 r., I PZ 86/99, niepubl.; z dnia 20 maja 2002 r., I PZ 38/02, OSNP- wkł.2002,
nr 20, poz. 11; z dnia 13 czerwca 2002 r., V CZ 59/02, niepubl.; z dnia 24 lutego
2012 r., II UZ 62/11, niepubl.). Zażalenie zatem na to postanowienie podlegało
odrzuceniu na podstawie art. 373 w związku z art. 370, art. 3941
§ 3, art. 39821
i art.
391 § 1 k.p.c.).
Nie zasługiwało na uwzględnienie zażalenie powoda na postanowienie
o odrzuceniu skargi kasacyjnej. Fakt złożenia tego środka odwoławczego nie był
kwestionowany. Mimo niezgłoszenia wniosku o objęcie badaniem prawidłowości
postanowienia o oddaleniu wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi
kasacyjnej (art. 380 w związku z art. 3941
§ 3, art. 391 § 1 i art. 39821
k.p.c.) powód
podważa stanowisko Sądu Apelacyjnego, stwierdzające że zaniedbanie
pełnomocnika strony traktowane być powinno jak zaniedbanie samej strony. Zarzut
żalącego się jest bezpodstawny. Strona i jej pełnomocnik mają obowiązek
wzajemnego starannego działania, co jest konsekwencją założenia, że działanie
pełnomocnika jest traktowane jak działanie strony. Nie można zatem skutecznie
opierać wniosku o przywrócenie terminu do dokonania spóźnionej czynności
procesowej na twierdzeniu, że zaniedbania dopuścił się pełnomocnik, a nie strona.
Na taką interpretację braku uprawdopodobnienia okoliczności uzasadniających
wniosek o przywrócenie terminu wskazują liczne wypowiedzi Sądu Najwyższego,
które mają zastosowanie również w rozpoznawanej sprawie (por. postanowienia
z dnia 10 lutego 2000 r., II CKN 950/99, niepubl.; z dnia 13 marca 2000 r., IV CKN
841/00 niepubl.; z dnia 23 lipca 2002 r., II CZ 72/02, niepubl.; z dnia 3 grudnia
2003 r., I CZ 139/03, niepubl.; z dnia 30 maja 2007 r., II CSK 167/07, niepubl.).
W tej sytuacji oddalenie wniosku o przywrócenie terminu prowadzi do uznania
bezskuteczności spóźnionej czynności procesowej (post. z dnia 28 października
2011 r., I CZ 95/11, niepubl.), która w odniesieniu do środka odwoławczego jest
przyczyną odrzucenia go (art. 3986
§ 2 k.p.c.).
4
Z powyższych względów zażalenie odnośnie do postanowienia
w przedmiocie odrzucenia skargi kasacyjnej podlegało oddaleniu na podstawie
art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
es

V CZ 104/12

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia