I CZ 3/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:27-08-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 3/13
POSTANOWIENIE
Dnia 8 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Owczarek (przewodniczący)
SSN Wojciech Katner (sprawozdawca)
SSN Agnieszka Piotrowska
w sprawie ze skargi Z. B. o wznowienie postępowania
w sprawie z powództwa Z. B.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Rejonowego w T.
o zapłatę, zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w R. z dnia
17 kwietnia 2012 r., sygn. akt […],
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 maja 2013 r.,
zażalenia skarżącego na postanowienie Sądu Okręgowego w R.
z dnia 5 czerwca 2012 r.,
1) oddala zażalenie,
2) zasądza od skarżącego na rzecz Skarbu Państwa Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa kwotę 1000,- (jeden tysiąc) złotych
tytułem kosztów postępowania zażaleniowego,
3) odmawia adwokatowi G. C. przyznania wynagrodzenia z tytułu
udzielenia skarżącemu pomocy prawnej z urzędu.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 5 czerwca 2012 r. Sąd Okręgowy w R. odrzucił
skargę powoda Z. B. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w R. z dnia 17 kwietnia 2012 r.
w sprawie […] przeciwko Skarbowi Państwa – Prezesowi Sądu Rejonowego w
T. Powód jako przyczynę wznowienia wskazał art. 401 w związku z art. 379
pkt 6 i art. 17 pkt 4 oraz art. 17 pkt 44
k.p.c. Przyczyną odrzucenia skargi było
stwierdzenie przez Sąd Okręgowy jej niedopuszczalności na podstawie art.
401 pkt 1 k.p.c., uznając, że przepis ten nie pozwala przyjąć, że wznowienie
postępowania uzasadnia przesłanka nieważności określona w art. 379 pkt 6
k.p.c., na którą wskazuje powód, a która w niniejszej sprawie w istocie nie
miała miejsca (tj. nieważność postępowania w sytuacji, gdy sąd rejonowy
orzekł w sprawie, w której sąd okręgowy jest właściwy bez względu na
wartość przedmiotu sporu).
W zażaleniu pełnomocnika, ustanowionego dla powoda z urzędu
zarzucone zostało zaskarżonemu postanowieniu naruszenie przepisów prawa
procesowego, tj. art. 410 § 2 k.p.c. poprzez niewezwanie powoda do
uprawdopodobnienia okoliczności dopuszczalności wznowienia oraz art. 328
§ 2 k.p.c. poprzez nieustosunkowanie się sądu w uzasadnieniu do
merytorycznych twierdzeń powoda dotyczących podstaw do wznowienia
postępowania. Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia
i wznowienie postępowania oraz zasądzenie kosztów zastępstwa
adwokackiego z urzędu.
W odpowiedzi na zażalenie Skarb Państwa Prokuratoria Generalna
Skarbu Państwa wniósł o oddalenie zażalenia oraz zasądzenie kosztów
zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie podlega oddaleniu.
Z treści zażalenia nie wynikają żadne okoliczności, które by uzasadniały
jego wniesienie. Według art. 410 § 2 k.p.c., na którym to przepisie -
naruszonym przez Sąd Okręgowy, zdaniem skarżącego – oparte jest całe
3
zażalenie wynika, że na żądanie sądu skarżący powinien uprawdopodobnić
okoliczności stwierdzające dopuszczalność wznowienia postępowania. Sąd
nie ma zatem obowiązku wzywać wnoszącego skargę o wznowienie
postępowania do uprawdopodobnienia dopuszczalności skargi, jeśli ze
zgromadzonego w sprawie materiału ma wystarczające podstawy do
rozstrzygnięcia o braku podstaw do wznowienia tego postępowania
(zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2012 r., II CZ
146/11 oraz z dnia 5 kwietnia 2012 r., II CZ 201/11). Nie chodzi przy tym
o podanie w skardze o wznowienie błędnej podstawy skargi o wznowienie,
jak twierdzi pełnomocnik skarżącego w zażaleniu, lecz brak przesłanek do
wznowienia postępowania, jak wynikało z tych okoliczności (nie zaś
przepisów), które powód wskazał w uzasadnieniu skargi i do czego Sąd
Okręgowy się odniósł.
W niniejszej sprawie nie wystąpiło zatem naruszenie przez zaskarżone
postanowienie art. 410 § 2 k.p.c., nie ma też naruszenia art. 328 § 2 k.p.c.,
ponieważ w uzasadnieniu tego postanowienia są wskazane przyczyny
odrzucenia skargi. Wynikają zaś one z braku wypełnienia przynajmniej jednej
przesłanki do wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym
wyrokiem sądowym, o których mowa w art. 401 k.p.c. Jak trafnie wskazuje
Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa w odpowiedzi na zażalenie, brak
uwzględnienia przez sąd drugiej instancji nieważności postępowania, o której
mowa w art. 379 pkt 6 k.p.c. stanowi naruszenie przepisów postępowania,
które może mieć wpływ na wynik sprawy, ale niezależnie od braku przesłanek
w niniejszej sprawie do takiego twierdzenia, to samo takie ustalenie nie
stanowi wystarczającej przesłanki do stwierdzenia nieważności postępowania
przed sądem drugiej instancji. Nie można więc twierdzić o nieważności
w rozpoznawanej sprawie nieważności postępowania przed Sądami obu
instancji. Stąd też na gruncie okoliczności wskazanych przez skarżącego nie
ma podstaw do wznowienia postępowania zakończonego zaskarżonym
wyrokiem.
W tym stanie rzeczy na podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3
k.p.c. należało zażalenie oddalić, zasądzając koszty postępowania od
4
skarżącego na rzecz Skarbu Państwa Prokuratorii Generalnej Skarbu
Państwa na podstawie art. 98 w związku z art. 406 i 391 § 1 k.p.c. Orzekając
o kosztach w tym zakresie zastosowano art. 102 k.p.c., biorąc pod uwagę
sytuację majątkową skarżącego, która uniemożliwiała mu poniesienie kosztów
postępowania w większym zakresie. Pełnomocnikowi skarżącego
ustanowionemu z urzędu należało odmówić przyznania kosztów ze względu
na niespełnienie przesłanek określonych w § 19 i 20 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
POSTANOWIENIE
Dnia 8 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Owczarek (przewodniczący)
SSN Wojciech Katner (sprawozdawca)
SSN Agnieszka Piotrowska
w sprawie ze skargi Z. B. o wznowienie postępowania
w sprawie z powództwa Z. B.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Rejonowego w T.
o zapłatę, zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w R. z dnia
17 kwietnia 2012 r., sygn. akt […],
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 maja 2013 r.,
zażalenia skarżącego na postanowienie Sądu Okręgowego w R.
z dnia 5 czerwca 2012 r.,
1) oddala zażalenie,
2) zasądza od skarżącego na rzecz Skarbu Państwa Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa kwotę 1000,- (jeden tysiąc) złotych
tytułem kosztów postępowania zażaleniowego,
3) odmawia adwokatowi G. C. przyznania wynagrodzenia z tytułu
udzielenia skarżącemu pomocy prawnej z urzędu.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 5 czerwca 2012 r. Sąd Okręgowy w R. odrzucił
skargę powoda Z. B. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w R. z dnia 17 kwietnia 2012 r.
w sprawie […] przeciwko Skarbowi Państwa – Prezesowi Sądu Rejonowego w
T. Powód jako przyczynę wznowienia wskazał art. 401 w związku z art. 379
pkt 6 i art. 17 pkt 4 oraz art. 17 pkt 44
k.p.c. Przyczyną odrzucenia skargi było
stwierdzenie przez Sąd Okręgowy jej niedopuszczalności na podstawie art.
401 pkt 1 k.p.c., uznając, że przepis ten nie pozwala przyjąć, że wznowienie
postępowania uzasadnia przesłanka nieważności określona w art. 379 pkt 6
k.p.c., na którą wskazuje powód, a która w niniejszej sprawie w istocie nie
miała miejsca (tj. nieważność postępowania w sytuacji, gdy sąd rejonowy
orzekł w sprawie, w której sąd okręgowy jest właściwy bez względu na
wartość przedmiotu sporu).
W zażaleniu pełnomocnika, ustanowionego dla powoda z urzędu
zarzucone zostało zaskarżonemu postanowieniu naruszenie przepisów prawa
procesowego, tj. art. 410 § 2 k.p.c. poprzez niewezwanie powoda do
uprawdopodobnienia okoliczności dopuszczalności wznowienia oraz art. 328
§ 2 k.p.c. poprzez nieustosunkowanie się sądu w uzasadnieniu do
merytorycznych twierdzeń powoda dotyczących podstaw do wznowienia
postępowania. Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia
i wznowienie postępowania oraz zasądzenie kosztów zastępstwa
adwokackiego z urzędu.
W odpowiedzi na zażalenie Skarb Państwa Prokuratoria Generalna
Skarbu Państwa wniósł o oddalenie zażalenia oraz zasądzenie kosztów
zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie podlega oddaleniu.
Z treści zażalenia nie wynikają żadne okoliczności, które by uzasadniały
jego wniesienie. Według art. 410 § 2 k.p.c., na którym to przepisie -
naruszonym przez Sąd Okręgowy, zdaniem skarżącego – oparte jest całe
3
zażalenie wynika, że na żądanie sądu skarżący powinien uprawdopodobnić
okoliczności stwierdzające dopuszczalność wznowienia postępowania. Sąd
nie ma zatem obowiązku wzywać wnoszącego skargę o wznowienie
postępowania do uprawdopodobnienia dopuszczalności skargi, jeśli ze
zgromadzonego w sprawie materiału ma wystarczające podstawy do
rozstrzygnięcia o braku podstaw do wznowienia tego postępowania
(zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2012 r., II CZ
146/11 oraz z dnia 5 kwietnia 2012 r., II CZ 201/11). Nie chodzi przy tym
o podanie w skardze o wznowienie błędnej podstawy skargi o wznowienie,
jak twierdzi pełnomocnik skarżącego w zażaleniu, lecz brak przesłanek do
wznowienia postępowania, jak wynikało z tych okoliczności (nie zaś
przepisów), które powód wskazał w uzasadnieniu skargi i do czego Sąd
Okręgowy się odniósł.
W niniejszej sprawie nie wystąpiło zatem naruszenie przez zaskarżone
postanowienie art. 410 § 2 k.p.c., nie ma też naruszenia art. 328 § 2 k.p.c.,
ponieważ w uzasadnieniu tego postanowienia są wskazane przyczyny
odrzucenia skargi. Wynikają zaś one z braku wypełnienia przynajmniej jednej
przesłanki do wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym
wyrokiem sądowym, o których mowa w art. 401 k.p.c. Jak trafnie wskazuje
Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa w odpowiedzi na zażalenie, brak
uwzględnienia przez sąd drugiej instancji nieważności postępowania, o której
mowa w art. 379 pkt 6 k.p.c. stanowi naruszenie przepisów postępowania,
które może mieć wpływ na wynik sprawy, ale niezależnie od braku przesłanek
w niniejszej sprawie do takiego twierdzenia, to samo takie ustalenie nie
stanowi wystarczającej przesłanki do stwierdzenia nieważności postępowania
przed sądem drugiej instancji. Nie można więc twierdzić o nieważności
w rozpoznawanej sprawie nieważności postępowania przed Sądami obu
instancji. Stąd też na gruncie okoliczności wskazanych przez skarżącego nie
ma podstaw do wznowienia postępowania zakończonego zaskarżonym
wyrokiem.
W tym stanie rzeczy na podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3
k.p.c. należało zażalenie oddalić, zasądzając koszty postępowania od
4
skarżącego na rzecz Skarbu Państwa Prokuratorii Generalnej Skarbu
Państwa na podstawie art. 98 w związku z art. 406 i 391 § 1 k.p.c. Orzekając
o kosztach w tym zakresie zastosowano art. 102 k.p.c., biorąc pod uwagę
sytuację majątkową skarżącego, która uniemożliwiała mu poniesienie kosztów
postępowania w większym zakresie. Pełnomocnikowi skarżącego
ustanowionemu z urzędu należało odmówić przyznania kosztów ze względu
na niespełnienie przesłanek określonych w § 19 i 20 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).