IV CNP 23/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-09-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CNP 23/13
POSTANOWIENIE
Dnia 22 sierpnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka
w sprawie ze skargi wnioskodawczyni
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia
Sądu Okręgowego w T.
z dnia 22 czerwca 2011 r., sygn. Akt […],
w sprawie z wniosku M. W.
przy uczestnictwie W. M.
o częściowy podział majątku wspólnego,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 22 sierpnia 2013 r.,
odrzuca skargę
2
Uzasadnienie
Wnioskodawczyni M. W. wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w T. z dnia 22 czerwca
2011 r., którym oddalona została jej apelacja od postanowienia Sądu Rejonowego
w C. z dnia 14 marca 2011 r. wydanego w sprawie o częściowy podział majątku
wspólnego. Wydanie zaskarżonego skargą orzeczenia miało spowodować
„wyrządzenie szkody w majątku wnioskodawczyni poprzez utratę możliwości
uzyskania przez nią od uczestnika pełnego zwrotu przypadających na
wnioskodawczynię nakładów z majątku wspólnego stron na majątek odrębny
uczestnika. Wnioskodawczyni wysokość szkody określa na kwotę 115.224,00 zł.”
Jeśli chodzi o wzruszenie wyroku Sądu odwoławczego w drodze innych środków
prawnych, skarżąca podniosła, że „nie jest możliwa zmiana lub uchylenie
zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych; ani podstawy
nieważnościowe, ani właściwe podstawy restytucyjne nie zachodzą. Tym samym
skarga spełnia warunek formalny określony w art. 5192
§ 1 k.p.c.”
Oceniając dopuszczalność skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia, Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga jest dotknięta nieusuwalnymi brakami w zakresie zasadniczych
elementów konstrukcyjnych, o których mowa w art. 4245
pkt 4 i 5 k.p.c. Każdy taki
brak stanowi samodzielną i wystarczającą podstawę odrzucenia skargi jako
niedopuszczalnej (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego
2007 r., V CNP 8/07, niepubl.).
Skarga nie spełnia wymagania określonego w art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c.
Wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków
prawnych nie było i nadal nie jest możliwe stanowi jeden z nieodzownych
elementów tego szczególnego środka procesowego. W tym zakresie skarżąca
ograniczyła się do stwierdzenia, że w sprawie nie zachodzą podstawy
„nieważnościowe” ani „restytucyjne”, co, jak należy założyć, miało świadczyć
o braku możliwości wniesienia skutecznej skargi o wznowienie postępowania.
Wnioskodawczyni nie wyjaśniła dlaczego nie mogła doprowadzić do zmiany
3
postanowienia Sądu Okręgowego za pomocą innych środków prawnych.
Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem judykatury odniesienie się tylko do jednego
ze środków prawnych pozwalających potencjalnie na wzruszenie zaskarżonego
orzeczenia nie może być uznane za zadośćuczynienie obowiązkowi wynikającemu
z art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c. (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
27 stycznia 2006 r., III CNP 23/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz. 140). Na skarżącym
spoczywa obowiązek przeanalizowania wszystkich przewidzianych prawem
środków procesowych, które mogłyby ewentualnie wchodzić w rachubę dla
wzruszenia tego orzeczenia, i przedstawienia w tym zakresie stosownych wniosków
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 sierpnia 2005 r., I CNP 5/05,
OSNC 2006, nr 1, poz. 17 i z dnia 27 stycznia 2006 r., III CNP 23/05, OSNC 2006,
nr 7-8, poz. 140).
Skarga dotknięta jest jeszcze jedną zasadniczą wadą konstrukcyjną, gdyż
skarżąca nie uprawdopodobniła, że na skutek wydania zaskarżonego
postanowienia poniosła szkodę, o której mowa w art. 5192
§ 1 k.p.c. Stwierdzenie,
że w wyniku wydania tego orzeczenia wnioskodawczyni została pozbawiona
możliwości uzyskania od uczestnika kwot, których zwrotu domagała się
w postępowaniu zakończonym prawomocnym orzeczeniem Sądu Okręgowego, nie
jest w tym zakresie wystarczające. Wiązanie szkody z faktem nieuwzględnienia
roszczenia skarżącej bez przedstawienia dalszej przekonującej argumentacji
prawnej mogącej przemawiać za tym, że szkoda ta rzeczywiście została
wyrządzona oraz bez wskazania odpowiednich środków mających uwiarygodnić
to twierdzenie, samo w sobie nie jest wystarczające do spełnienia wymagania
przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Nieuwzględnienie żądania
wnioskodawcy w postępowaniu nieprocesowym, podobnie jak nieuwzględnienie
powództwa strony powodowej w procesie, nie może być utożsamiane
z wyrządzeniem szkody, gdyż nieuzyskanie przez wnioskodawcę żądanej
w postępowaniu sądowym ochrony prawnej w zakresie danego prawa bądź
roszczenia nie zawsze będzie prowadzić do powstania uszczerbku majątkowego.
Konieczne są zatem dalsze szczegółowe wyjaśnienia, bez których nie
można mówić o uprawdopodobnieniu poniesienia szkody. Stanowisko to
zostało już wielokrotnie wyrażone w orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. m.in.
4
postanowienie z dnia 13 listopada 2007 r., III BP 7/07, OSNP 2009, nr 1-2, poz. 11,
z dnia 14 kwietnia 2008 r., II BP 66/07, niepubl. oraz z dnia 23 października
2008 r., V CNP 26/08, niepubl.).
Z omówionych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji,
na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 22 sierpnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka
w sprawie ze skargi wnioskodawczyni
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia
Sądu Okręgowego w T.
z dnia 22 czerwca 2011 r., sygn. Akt […],
w sprawie z wniosku M. W.
przy uczestnictwie W. M.
o częściowy podział majątku wspólnego,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 22 sierpnia 2013 r.,
odrzuca skargę
2
Uzasadnienie
Wnioskodawczyni M. W. wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w T. z dnia 22 czerwca
2011 r., którym oddalona została jej apelacja od postanowienia Sądu Rejonowego
w C. z dnia 14 marca 2011 r. wydanego w sprawie o częściowy podział majątku
wspólnego. Wydanie zaskarżonego skargą orzeczenia miało spowodować
„wyrządzenie szkody w majątku wnioskodawczyni poprzez utratę możliwości
uzyskania przez nią od uczestnika pełnego zwrotu przypadających na
wnioskodawczynię nakładów z majątku wspólnego stron na majątek odrębny
uczestnika. Wnioskodawczyni wysokość szkody określa na kwotę 115.224,00 zł.”
Jeśli chodzi o wzruszenie wyroku Sądu odwoławczego w drodze innych środków
prawnych, skarżąca podniosła, że „nie jest możliwa zmiana lub uchylenie
zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych; ani podstawy
nieważnościowe, ani właściwe podstawy restytucyjne nie zachodzą. Tym samym
skarga spełnia warunek formalny określony w art. 5192
§ 1 k.p.c.”
Oceniając dopuszczalność skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia, Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga jest dotknięta nieusuwalnymi brakami w zakresie zasadniczych
elementów konstrukcyjnych, o których mowa w art. 4245
pkt 4 i 5 k.p.c. Każdy taki
brak stanowi samodzielną i wystarczającą podstawę odrzucenia skargi jako
niedopuszczalnej (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego
2007 r., V CNP 8/07, niepubl.).
Skarga nie spełnia wymagania określonego w art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c.
Wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków
prawnych nie było i nadal nie jest możliwe stanowi jeden z nieodzownych
elementów tego szczególnego środka procesowego. W tym zakresie skarżąca
ograniczyła się do stwierdzenia, że w sprawie nie zachodzą podstawy
„nieważnościowe” ani „restytucyjne”, co, jak należy założyć, miało świadczyć
o braku możliwości wniesienia skutecznej skargi o wznowienie postępowania.
Wnioskodawczyni nie wyjaśniła dlaczego nie mogła doprowadzić do zmiany
3
postanowienia Sądu Okręgowego za pomocą innych środków prawnych.
Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem judykatury odniesienie się tylko do jednego
ze środków prawnych pozwalających potencjalnie na wzruszenie zaskarżonego
orzeczenia nie może być uznane za zadośćuczynienie obowiązkowi wynikającemu
z art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c. (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
27 stycznia 2006 r., III CNP 23/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz. 140). Na skarżącym
spoczywa obowiązek przeanalizowania wszystkich przewidzianych prawem
środków procesowych, które mogłyby ewentualnie wchodzić w rachubę dla
wzruszenia tego orzeczenia, i przedstawienia w tym zakresie stosownych wniosków
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 sierpnia 2005 r., I CNP 5/05,
OSNC 2006, nr 1, poz. 17 i z dnia 27 stycznia 2006 r., III CNP 23/05, OSNC 2006,
nr 7-8, poz. 140).
Skarga dotknięta jest jeszcze jedną zasadniczą wadą konstrukcyjną, gdyż
skarżąca nie uprawdopodobniła, że na skutek wydania zaskarżonego
postanowienia poniosła szkodę, o której mowa w art. 5192
§ 1 k.p.c. Stwierdzenie,
że w wyniku wydania tego orzeczenia wnioskodawczyni została pozbawiona
możliwości uzyskania od uczestnika kwot, których zwrotu domagała się
w postępowaniu zakończonym prawomocnym orzeczeniem Sądu Okręgowego, nie
jest w tym zakresie wystarczające. Wiązanie szkody z faktem nieuwzględnienia
roszczenia skarżącej bez przedstawienia dalszej przekonującej argumentacji
prawnej mogącej przemawiać za tym, że szkoda ta rzeczywiście została
wyrządzona oraz bez wskazania odpowiednich środków mających uwiarygodnić
to twierdzenie, samo w sobie nie jest wystarczające do spełnienia wymagania
przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Nieuwzględnienie żądania
wnioskodawcy w postępowaniu nieprocesowym, podobnie jak nieuwzględnienie
powództwa strony powodowej w procesie, nie może być utożsamiane
z wyrządzeniem szkody, gdyż nieuzyskanie przez wnioskodawcę żądanej
w postępowaniu sądowym ochrony prawnej w zakresie danego prawa bądź
roszczenia nie zawsze będzie prowadzić do powstania uszczerbku majątkowego.
Konieczne są zatem dalsze szczegółowe wyjaśnienia, bez których nie
można mówić o uprawdopodobnieniu poniesienia szkody. Stanowisko to
zostało już wielokrotnie wyrażone w orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. m.in.
4
postanowienie z dnia 13 listopada 2007 r., III BP 7/07, OSNP 2009, nr 1-2, poz. 11,
z dnia 14 kwietnia 2008 r., II BP 66/07, niepubl. oraz z dnia 23 października
2008 r., V CNP 26/08, niepubl.).
Z omówionych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji,
na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.