V CZ 39/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:11-10-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 39/13
POSTANOWIENIE
Dnia 6 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Anna Kozłowska
SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa E.-H. T. E. Spółka z o.o. w C.
przeciwko Gminie Miasta Z.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 września 2013 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 26 marca 2013 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Powódka E.-H. T. E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w C. złożyła
zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 26 marca 2013 r.
o odrzuceniu jej apelacji. W pisemnym uzasadnieniu swego postanowienia Sąd
Apelacyjny wskazał, że fachowy pełnomocnik powódki nie uiścił opłaty od apelacji
w pełnej, wymaganej ustawą wysokości, co stało się powodem odrzucenia apelacji
na podstawie art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c.
Skarżąca domagała się uchylenia zaskarżonego postanowienia w całości
oraz zasądzenia kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych
na swoją rzecz. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzuciła naruszenie prawa
materialnego w postaci art. 45 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 i art. 2 Konstytucji RP
poprzez naruszenie zasady prawa do sądu oraz sprawiedliwości proceduralnej.
W zażaleniu podniesiono także zarzut naruszenia art. 373 k.p.c. poprzez błędne
przyjęcie, że opłata od apelacji nie została uiszczona.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Nie ma uzasadnionych podstaw do uwzględnienia zarzutu, że doszło do
naruszenia ustanowionego w art. 45 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 oraz art. 2
Konstytucji RP prawa do sądu, w przypadku gdy strona postępowania
reprezentowana przez fachowego pełnomocnika nie uiściła w całości opłaty
sądowej w wysokości należnej według przepisów ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r., Nr 90,
poz. 594). Jak podkreślono w orzecznictwie obowiązek uiszczenia opłaty przy
wniesieniu pisma do sądu nie ogranicza prawa żądania zwolnienia od kosztów
sądowych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2007 r., I CZ
136/07, niepubl.). Zresztą skarżąca skorzystała z możliwości ubiegania się
o zwolnienie z obowiązku uiszczenia opłaty od apelacji, jednak prawomocnym
orzeczeniem sądu jej wniosek w tym zakresie został oddalony. Trzeba też odwołać
się do stanowiska wyrażonego przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia
14 września 2009 r. (SK 47/07, Dz. U. 2009, r., Nr 156, poz. 1239). Trybunał
3
Konstytucyjny uznał w nim, że art. 1302
§ 3 k.p.c., w brzmieniu nadanym przez art.
126 pkt 12 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych, obowiązującym do dnia 30 czerwca 2009 r., w zakresie, w jakim
przewiduje, że sąd odrzuca nieopłacone zarzuty od nakazu zapłaty, wniesione
przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, bez uprzedniego
wezwania do uiszczenia należnej opłaty, jest zgodny z art. 45 ust. 1 w związku
z art. 32 ust. 1 oraz w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
W uzasadnieniu wymienionego wyroku Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że ratio
legis tego przepisu jest związana z profesjonalnym charakterem reprezentacji
w procesie.
Przytaczana w uzasadnieniu zażalenia uchwała Sądu Najwyższego z dnia
22 listopada 2006 r. (III CZP 83/06, publ. w OSNC 2007/7-8/106, Wokanda
2006/12/12, Biul. SN 2006/11/13, M. Prawn. 2007/12/672, Prok. i Pr. - wkł.
2007/6/49, OSP 2007/9/104), w której Sąd Najwyższy przyjął, że apelacja
wniesiona przez adwokata, bez spełnienia obowiązku zaokrąglenia w górę
końcówki uiszczonej opłaty stosunkowej do pełnego złotego, podlega odrzuceniu,
stanowi w istocie potwierdzenie trafności rozstrzygnięcia Sądu Apelacyjnego.
Wyrażona w doktrynie i przytoczona w zażaleniu krytyka cytowanej uchwały,
ze względu na ujęty w niej formalizm, nie przystaje do okoliczności faktycznych
niniejszej sprawy, w której fachowy pełnomocnik uiścił opłatę niższą o 54 zł od
należnej.
Nie ma racji skarżąca wskazując, że uiściła opłatę od apelacji. W tym
zakresie zażalenie jest wewnętrznie sprzeczne, bowiem w zażaleniu, w innej jego
części przyznaje się dokonanie wpłaty zbyt niskiej kwoty. Konsekwencją
niewniesienia prawidłowej opłaty od apelacji w ciągu tygodnia od otrzymania odpisu
postanowienia o negatywnym rozstrzygnięciu wniosku (zażalenia) w sprawie
zwolnienia od kosztów związanych z jej wniesieniem, jest jej odrzucenie jako
nieopłaconej (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2012 r.,
I CZ 36/12, niepubl.).
Wykonanie obowiązku opłacenia pisma polega na wniesieniu prawidłowo
ustalonej opłaty i w pełnej wysokości (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
4
10 października 2012 r., I CZ 118/12, niepubl.). Wobec powyższego apelacja,
opłacona jedynie w części wpisem stosunkowym podlega w całości odrzuceniu.
Mając wszystko powyższe na uwadze, na podstawie art. 39814
w związku
z art. 3941
§ 3 k.p.c. Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji postanowienia.
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 6 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Anna Kozłowska
SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa E.-H. T. E. Spółka z o.o. w C.
przeciwko Gminie Miasta Z.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 września 2013 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 26 marca 2013 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Powódka E.-H. T. E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w C. złożyła
zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 26 marca 2013 r.
o odrzuceniu jej apelacji. W pisemnym uzasadnieniu swego postanowienia Sąd
Apelacyjny wskazał, że fachowy pełnomocnik powódki nie uiścił opłaty od apelacji
w pełnej, wymaganej ustawą wysokości, co stało się powodem odrzucenia apelacji
na podstawie art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c.
Skarżąca domagała się uchylenia zaskarżonego postanowienia w całości
oraz zasądzenia kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych
na swoją rzecz. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzuciła naruszenie prawa
materialnego w postaci art. 45 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 i art. 2 Konstytucji RP
poprzez naruszenie zasady prawa do sądu oraz sprawiedliwości proceduralnej.
W zażaleniu podniesiono także zarzut naruszenia art. 373 k.p.c. poprzez błędne
przyjęcie, że opłata od apelacji nie została uiszczona.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Nie ma uzasadnionych podstaw do uwzględnienia zarzutu, że doszło do
naruszenia ustanowionego w art. 45 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 oraz art. 2
Konstytucji RP prawa do sądu, w przypadku gdy strona postępowania
reprezentowana przez fachowego pełnomocnika nie uiściła w całości opłaty
sądowej w wysokości należnej według przepisów ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r., Nr 90,
poz. 594). Jak podkreślono w orzecznictwie obowiązek uiszczenia opłaty przy
wniesieniu pisma do sądu nie ogranicza prawa żądania zwolnienia od kosztów
sądowych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2007 r., I CZ
136/07, niepubl.). Zresztą skarżąca skorzystała z możliwości ubiegania się
o zwolnienie z obowiązku uiszczenia opłaty od apelacji, jednak prawomocnym
orzeczeniem sądu jej wniosek w tym zakresie został oddalony. Trzeba też odwołać
się do stanowiska wyrażonego przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia
14 września 2009 r. (SK 47/07, Dz. U. 2009, r., Nr 156, poz. 1239). Trybunał
3
Konstytucyjny uznał w nim, że art. 1302
§ 3 k.p.c., w brzmieniu nadanym przez art.
126 pkt 12 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych, obowiązującym do dnia 30 czerwca 2009 r., w zakresie, w jakim
przewiduje, że sąd odrzuca nieopłacone zarzuty od nakazu zapłaty, wniesione
przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, bez uprzedniego
wezwania do uiszczenia należnej opłaty, jest zgodny z art. 45 ust. 1 w związku
z art. 32 ust. 1 oraz w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
W uzasadnieniu wymienionego wyroku Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że ratio
legis tego przepisu jest związana z profesjonalnym charakterem reprezentacji
w procesie.
Przytaczana w uzasadnieniu zażalenia uchwała Sądu Najwyższego z dnia
22 listopada 2006 r. (III CZP 83/06, publ. w OSNC 2007/7-8/106, Wokanda
2006/12/12, Biul. SN 2006/11/13, M. Prawn. 2007/12/672, Prok. i Pr. - wkł.
2007/6/49, OSP 2007/9/104), w której Sąd Najwyższy przyjął, że apelacja
wniesiona przez adwokata, bez spełnienia obowiązku zaokrąglenia w górę
końcówki uiszczonej opłaty stosunkowej do pełnego złotego, podlega odrzuceniu,
stanowi w istocie potwierdzenie trafności rozstrzygnięcia Sądu Apelacyjnego.
Wyrażona w doktrynie i przytoczona w zażaleniu krytyka cytowanej uchwały,
ze względu na ujęty w niej formalizm, nie przystaje do okoliczności faktycznych
niniejszej sprawy, w której fachowy pełnomocnik uiścił opłatę niższą o 54 zł od
należnej.
Nie ma racji skarżąca wskazując, że uiściła opłatę od apelacji. W tym
zakresie zażalenie jest wewnętrznie sprzeczne, bowiem w zażaleniu, w innej jego
części przyznaje się dokonanie wpłaty zbyt niskiej kwoty. Konsekwencją
niewniesienia prawidłowej opłaty od apelacji w ciągu tygodnia od otrzymania odpisu
postanowienia o negatywnym rozstrzygnięciu wniosku (zażalenia) w sprawie
zwolnienia od kosztów związanych z jej wniesieniem, jest jej odrzucenie jako
nieopłaconej (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2012 r.,
I CZ 36/12, niepubl.).
Wykonanie obowiązku opłacenia pisma polega na wniesieniu prawidłowo
ustalonej opłaty i w pełnej wysokości (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
4
10 października 2012 r., I CZ 118/12, niepubl.). Wobec powyższego apelacja,
opłacona jedynie w części wpisem stosunkowym podlega w całości odrzuceniu.
Mając wszystko powyższe na uwadze, na podstawie art. 39814
w związku
z art. 3941
§ 3 k.p.c. Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji postanowienia.
jw