Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 14/13
POSTANOWIENIE
Dnia 3 października 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Maciej Pacuda
w sprawie z powództwa C. Spółki Akcyjnej w W. następcy prawnego C. Spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością w W.
przeciwko Przewodniczącemu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
o nałożenie kary pieniężnej,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 3 października 2013 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 9 sierpnia 2012 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 9 sierpnia 2012 r., oddalił apelację C. Sp. z
o.o. w W. (powód) od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 23 listopada 2011 r., w
sprawie przeciwko Przewodniczącemu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
(Przewodniczący KRRiTV) o nałożenie kary pieniężnej za naruszenie obowiązków
wynikających z art. 15a ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i
telewizji (j.t. Dz.U. z 2011 r., Nr 43, poz. 226, ze zm.) w II oraz III kwartale 2010 r.
Powód zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną w całości i
wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi drugiej
instancji do ponownego rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach
postępowania kasacyjnego. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie art. 53
2
ust. 1 i 4 ustawy o radiofonii i telewizji oraz art. 227 i art. 233 § 1 k.p.c. w związku z
art. 391 § 1 k.p.c.
Wnosząc o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, powód powołał się
na jej oczywistą zasadność (art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c.) oraz na potrzebę wykładni
art. 53 ust. 1 i 4 ustawy o radiofonii i telewizji (art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c.).
Oczywistej zasadności skargi powód upatruje w naruszeniu art. 227 i art. 233
§ 1 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie zarzutu apelacji
dotyczącego oddalenia wniosku dowodowego o przesłuchanie świadka. W wyniku
oddalenia tego wniosku, zdaniem skarżącego, doszło do niewyjaśnienia istotnych
dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności świadczących o obiektywnym i
niezawinionym przez powoda nieosiągnięciu wymaganych prawem wskaźników
procentowego udziału w programie telewizyjnym emitowanym przez powoda
audycji wytworzonych pierwotnie w języku polskim. Powód upatruje również
oczywistej zasadności skargi kasacyjnej w zastosowaniu art. 53 ust. 1 i 4 ustawy o
radiofonii i telewizji do okresów nieobjętych zaskarżoną decyzją przez uzasadnienie
wysokości kary zdarzeniami, co do których nie można już nakładać kary pieniężnej
na podstawie art. 53 ust. 4 ustawy o radiofonii i telewizji. Dodatkowo powód
podnosi, że Sąd Apelacyjny zastosował w niniejszej sprawie art. 53 ust. 1 ustawy o
radiofonii i telewizji w brzmieniu nieobowiązującym w okresie objętym karą
nałożoną na powoda, ponieważ w okresie tym przepis nie zawierał sformułowania
„uwzględniając zakres i stopień szkodliwości naruszenia, dotychczasową
działalność nadawcy oraz jego możliwości finansowe”. Sąd Apelacyjny w
uzasadnieniu zaskarżonego wyroku powołał się zaś na te przesłanki, mimo iż
zostały one wprowadzone do treści art. 53 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji już
po wydaniu decyzji Przewodniczącego KRRiTV.
Powołując się na przesłankę z art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c. powód wskazał z
kolei na konieczność rozstrzygnięcia następujących wątpliwości interpretacyjnych:
1) czy art. 53 ust. 1 i 4 ustawy o radiofonii i telewizji, według stanu prawnego
obowiązującego w okresie objętym karą, pozwala przy wymierzaniu kary z tego
przepisu brać pod uwagę stan faktyczny z innych wcześniejszych okresów, niż
okres objęty nałożoną karą? Czy według tego przepisu można było uzasadniać tym
samym wysokość kary zdarzeniami, co do których nie można już nakładać kary
3
pieniężnej na podstawie art. 53 ust. 4 ustawy o radiofonii i telewizji? Czy przy
wymierzaniu kary na podstawie art. 53 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji co do
zasady i co do wysokości miał znaczenie element zawinienia podmiotu ukaranego,
element obiektywnych przeszkód uniemożliwiających spełnienie przez podmiot
ukarany wymogów przewidzianych prawem, za które został ukarany? Czy przepis
ten przewidywał obligatoryjność ukarania takiego podmiotu niezależnie od ww.
przesłanek za sam fakt naruszenia określonych wymogów przewidzianych
przepisami prawa niezależnie od przyczyn niespełnienia przez podmiot ukarany
tych wymogów, czy też jednak brak zawinienia ze strony podmiotu ukaranego
zwalnia go od takiej odpowiedzialności, ewentualnie wpływa na wysokość
nałożonej kary?
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Skarga kasacyjna powoda nie kwalifikowała się do przyjęcia celem jej
merytorycznego rozpoznania z następujących powodów.
Z uzasadnienia wniosku powoda o przyjęcie skargi do rozpoznania nie
wynika, aby Sąd Apelacyjny dopuścił się oczywistego, ewidentnego, widocznego na
pierwszy rzut oka naruszenia przepisów wskazanych przez powoda, jak tego,
zgodnie z ugruntowanym w judykaturze poglądem, wymaga art. 3989
§ 1 pkt 4
k.p.c.
Naruszenie przepisów k.p.c., na które powołuje się powód, nie jest
oczywiste, gdyż o potrzebie przeprowadzenia wnioskowanego przez powoda
dowodu przesądza znaczenie okoliczności, której wniosek dowodowy dotyczy, dla
subsumpcji ustalonego w sprawie stanu faktycznego pod hipotezę normy
wynikającej z art. 53 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji. Z uzasadnienia wyroku
Sądu drugiej instancji wynika natomiast, że okoliczności – będące według powoda
okolicznościami istotnymi dla sprawy - nie mają zdaniem Sądu znaczenia dla jej
rozstrzygnięcia.
Analizując uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego nie można także
dopatrzyć się naruszenia art. 53 ust. 4 ustawy o radiofonii i telewizji, poprzez
zastosowanie tego przepisu do okresów nieobjętych zaskarżoną decyzją. Decyzja
4
ta obejmowała zachowanie powoda w II i III kwartale 2010 r., zaś zaskarżony wyrok
nie rozszerza odpowiedzialności powoda za naruszenie przepisów ustawy o
radiofonii i telewizji poza te ramy czasowe, ani granice wyznaczone w art. 53 ust. 4
ustawy o radiofonii i telewizji.
Brak również podstaw do uznania skargi kasacyjnej powoda za oczywiście
uzasadnioną ze względu na przywołanie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku
przez Sąd Apelacyjny fragmentów art. 53 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji w
brzmieniu obowiązującym po wydaniu decyzji Przewodniczącego KRRiTV
zaskarżonej w niniejszej sprawie. W wyniku nowelizacji dokonanej art. 20 ustawy z
dnia 30 czerwca 2011 r. o wdrożeniu naziemnej telewizji cyfrowej (Dz.U. z 2011 r.,
nr 153, poz. 903) treść art. 53 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji została
uzupełniona o katalog okoliczności, jakie Przewodniczący KRRiTV powinien
uwzględniać przy wymierzaniu kary pieniężnej. Wśród tych okoliczności
wymieniono dotychczasową działalność nadawcy. Na dotychczasową działalność
powoda Przewodniczący KRRiTV powołał się zaś w uzasadnieniu decyzji (w
oparciu o dokumenty dotyczące przeprowadzanych systematycznie czynności
sprawdzających przestrzeganie przez powoda obowiązku wynikającego z art. 15
ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji), a zatem jeszcze przed nałożeniem na organ
regulacji rynku mediów elektronicznych stosownego obowiązku na mocy ustawy z
dnia 30 czerwca 2011 r. Wyjaśnienie motywów, którymi kierował się organ
nakładający karę pieniężną, nie może więc zostać uznane za sprzeczne z
przepisami prawa. Analogicznie należy potraktować przywołanie przez Sąd
Apelacyjny przesłanek wprowadzonych do art. 53 ust. 1 ustawy o radiofonii i
telewizji na mocy powołanej powyżej nowelizacji, w sytuacji gdy przepis
zawierający normą sankcjonującą w brzmieniu poprzednim nie określał żadnych
przesłanek wymiaru kary pieniężnej w konkretnej sprawie. Nawet gdyby jednak
przyjąć, że zastosowanie powinien znaleźć art. 53 ust. 1 ustawy o radiofonii i
telewizji w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania decyzji Przewodniczącego
KRRiTV, to należałoby uznać, że wyrok Sądu Apelacyjnego odpowiada prawu. W
konsekwencji uznanie zarzutu naruszenia art. 53 ust. 1 ustawy o radiofonii i
telewizji w sposób przedstawiony przez powoda w uzasadnieniu oczywistej
zasadności skargi kasacyjnej nie prowadziłoby do jej uwzględnienia i uchylenia
5
wyroku Sądu Apelacyjnego. To zaś oznacza, że skarga kasacyjna nie jest
oczywiście zasadna.
Przeciwko uznaniu skargi powoda za oczywiście uzasadnioną przemawia
dodatkowo powołanie się na oczywiste naruszenie tego samego przepisu prawa
(art. 53 ust. 1 i 4 ustawy o radiofonii i telewizji), który jednocześnie stanowi
podstawę dla sformułowania wątpliwości interpretacyjnych w rozumieniu art. 3989
§
1 pkt 2 k.p.c. Tymczasem nie można twierdzić, że Sąd drugiej instancji w ewidentny
i oczywisty sposób naruszył przepis prawa, którego wykładnia równocześnie
stwarza – zdaniem skarżącego - poważne trudności lub jest źródłem rozbieżności w
orzecznictwie.
Z kolei wniosek powoda o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania ze
względu na przesłankę, o której mowa w art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c. nie zasługuje na
uwzględnienie z uwagi na mankamenty jego uzasadnienia. Mianowicie, w
przypadku powołania się na art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c. skarżący ma obowiązek
określenia przepisów wymagających wykładni oraz wskazania poważnych
wątpliwości interpretacyjnych związanych ze stosowaniem tych przepisów wraz z
podaniem doktrynalnego lub orzeczniczego źródła tych wątpliwości lub
rozbieżności w orzecznictwie sądów (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
6 listopada 2012 r., III SK 17/12 i powołane tam orzecznictwo). Powód poprzestał
zaś na sformułowaniu różnych wątpliwości interpretacyjnych dotyczących art. 53
ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji. Tym samym uzasadnienie wniosku o przyjęcie
rozpoznania skargi kasacyjnej ze względu na przesłankę, o której mowa w art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c., w oczywisty sposób nie spełnia wymogów, jakim powinien
odpowiadać wywód profesjonalnego pełnomocnika mający przekonać Sąd
Najwyższy o występowaniu publicznoprawnej potrzeby merytorycznego
rozpoznania skargi kasacyjnej powoda. Skarga kasacyjna jest wszak szczególnym
środkiem zaskarżenia, realizującym przede wszystkim interes publiczny, polegający
na usuwaniu rozbieżności w orzecznictwie sądów powszechnych oraz na
wspomaganiu rozwoju prawa, zatem uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi do
rozpoznania powinno koncentrować się na wykazaniu, iż takie okoliczności w
sprawie rzeczywiście zachodzą (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5
czerwca 2013 r., III SK 55/12 i powołane tam orzeczenia).
6
Mając powyższe na uwadze, z mocy art. 3989
§ 2 k.p.c., Sąd Najwyższy
orzekł jak w sentencji.