Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 17/12
POSTANOWIENIE
Dnia 6 listopada 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Halina Kiryło
w sprawie z powództwa RWE Polska Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
z udziałem zainteresowanych: N. K. i RWE Stoen Operator Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w W.
o wstrzymanie dostaw energii elektrycznej,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 6 listopada 2012 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 15 listopada 2011 r.,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od powoda RWE Polska Spółki Akcyjnej z siedzibą
w W. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki
kwotę 270 (dwieście siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu
kosztów postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 15 listopada 2011 r., oddalił apelację RWE
Polska S.A. z/s w W. (powód) od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 30 listopada
2010 r., w sprawie o wstrzymanie dostaw energii elektrycznej.
Sąd Apelacyjny wyjaśnił, że przepis art. 8 Prawa energetycznego należy
traktować jako przepis rozstrzygający, w jakich okolicznościach właściwy do
rozstrzygnięcia sporu między stronami umowy sprzedaży energii elektrycznej
2
będzie Prezes Urzędu. Powołując się na zapatrywania Sądu Najwyższego
wyrażone w wyroku z dnia 5 czerwca 2008 r., III SK 35/07 Sąd Apelacyjny uznał, że
Prezes Urzędu nie może umorzyć postępowania z przyczyny, która istniała przed
jego wszczęciem. Nie uzasadnia umorzenia postępowania z art. 8 Prawa
energetycznego, z powodu jego bezprzedmiotowości okoliczność wznowienia
dostaw energii po siedmiu dniach od wstrzymania jej dostarczania. Nie zachodzą
bowiem przesłanki z art. 105 § 1 k.p.a. W sprawie niniejszej nastąpiła zmiana stanu
faktycznego, zatem ewentualne umorzenie postępowania byłoby możliwe na
podstawie art. 105 § 2 k.p.a., gdyby ze stosownym wnioskiem wystąpiła strona, na
której żądanie postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiałyby się temu inne
strony postępowania oraz interes społeczny. Wniosku takiego zainteresowana nie
złożyła w niniejszej sprawie.
Powód zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną w całości.
Wnosząc o przyjęcie jej do rozpoznania, powód powołał się na istnienie potrzeby
wykładni przepisów budzących poważne wątpliwości, to jest art. 8 w związku z
art. 23 ust. 2 pkt 12 oraz w związku z art. 6 ust. 3 i 3a i art. 6 ust. 1 w związku z
art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego oraz na występowanie w sprawie istotnego
zagadnienia prawnego o treści „czy Prezes Urzędu na podstawie art. 8 w związku z
art. 23 ust. 2 pkt 12 oraz art. 6 ust. 3 i 3a Prawa energetycznego jest uprawniony do
badania zarzutu bezprawności wstrzymania odbiorcy dostaw energii i do wydania
decyzji stwierdzającej nieuzasadnione wstrzymanie przez przedsiębiorstwo
energetyczne dostaw energii dla odbiorcy w sytuacji, gdy w dacie złożenia wniosku
odbiorcy o wszczęcie postępowania administracyjnego o nieuzasadnione
wstrzymanie dostaw energii i w dacie zakończenia tego postępowania lub w dacie
wydania decyzji w tym przedmiocie, odbiorca miał możliwość korzystania z dostaw
energii, czy też w takiej sytuacji zarzut bezprawności wstrzymania odbiorcy dostaw
energii powinien być badany w postępowaniu cywilnym?
Prezes Urzędu w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniósł o wydanie
postanowienia o odmowie przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej powoda i
zasądzenie kosztów postępowania.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
3
Skarga kasacyjna powoda nie kwalifikowała się do przyjęcia celem
merytorycznego rozpoznania.
Wniosek powoda o przyjęcie jego skargi kasacyjnej do rozpoznania opiera
się w pierwszej kolejności na art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c., czyli istnieniu potrzeby
wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących
rozbieżności w orzecznictwie. Zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem Sądu
Najwyższego powód winien zatem określić, które przepisy wymagają wykładni , ale
także wskazać, na czym polegają poważne wątpliwości związane ze stosowaniem
tych przepisów wraz z podaniem doktrynalnego lub orzeczniczego źródła tych
wątpliwości lub przedstawić rozbieżności w orzecznictwie sądów (postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2002 r., III CKN 570/01, Biuletyn SN 2002 nr
7, s. 10). Konieczne jest opisanie tych wątpliwości lub rozbieżności, wskazanie
argumentów, które prowadzą do rozbieżnych ocen prawnych, a także
przedstawienie własnej propozycji interpretacyjnej (postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 3 listopada 2003 r., II UK 184/03, z dnia 22 czerwca 2004 r., III
UK 103/04, czy też z dnia 17 grudnia 2007 r., I PK 233/07). Oczywistym jest, że
wątpliwości te muszą dotyczyć wykładni przepisów powołanych w podstawach
skargi kasacyjnej.
Argumentując w przedmiocie istnienia potrzeby wykładni przez Sąd
Najwyższy powołanych w skardze przepisów art. 8 w związku z art. 23 ust. 2 pkt 12
oraz w związku z art. 6 ust. 3 i 3a i art. 6 ust. 1 w związku z art. 6 ust. 3a Prawa
energetycznego powód podnosi, że brzmienie art. 8 w związku z art. 6 ust. 3 i 3a
Prawa energetycznego „budzi wątpliwości interpretacyjne w odniesieniu do zakresu
dopuszczalnej aktywności organu regulacyjnego z punktu widzenia zasady
praworządności, tj. jego uprawnień do rozstrzygania w przedmiocie
nieuzasadnionego wstrzymania dostarczania energii w sytuacji, gdy pomiędzy
odbiorcą a przedsiębiorstwem energetycznym – w chwili wszczęcia postępowania
i/lub rozstrzygania – formalnie nie występuje spór, gdyż energia jest dostarczana”.
W przekonaniu Sądu Najwyższego, przepis art. 8 Prawa energetycznego nie
budzi wskazanych przez powoda wątpliwości interpretacyjnych. Z przepisu tego
wynika, że Prezes Urzędu władny jest rozstrzygnąć spór między odbiorcą a
4
sprzedawcą energii. Spór ten dotyczy tego, czy wstrzymanie dostaw energii było
uzasadnione. Kwestia, czy dostawy energii zostały wznowione przed złożeniem
stosownego wniosku inicjującego postępowanie przed Prezesem Urzędu lub w jego
trakcie, nie pozostaje w żadnym związku z treścią i funkcją art. 8 ust. 1 Prawa
energetycznego. Ponadto, podniesione przez powoda wątpliwości interpretacyjne
trudno uznać za poważne, skoro nie zostały poparte przykładami rozbieżnej
wykładni dokonanej w piśmiennictwie lub orzecznictwie. Z istnieniem „poważnych
wątpliwości” interpretacyjnych nie można utożsamiać odmiennego - od zapatrywań
Sądu drugiej instancji - stanowiska strony postępowania, jeżeli nie opiera się ono
na odpowiednio pogłębionym wywodzie jurydycznym wskazującym na możliwość
odmiennej interpretacji przepisu przy zastosowaniu tej samej metody wykładni lub
odmiennych jej wyników przy zastosowaniu różnych metod wykładni. Wywodu
takiego brak w uzasadnieniu wniosku powoda, w rezultacie czego przesłanka, o
której mowa w art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c., nie jest spełniona.
Powód powołał się ponadto na występowanie w sprawie istotnego
zagadnienia prawnego. Z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że jeżeli
wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania opiera się na przesłance
wymienionej w art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c., pełnomocnik skarżącego ma obowiązek
przedstawienia odpowiedniego wywodu, zbliżonego do tego, jaki jest przyjęty przy
przedstawieniu zagadnienia prawnego przez sąd odwoławczy na podstawie
art. 390 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2006 r., V CSK
75/06, niepublikowane). Analogicznie należy traktować wymogi konstrukcyjne
samego zagadnienia prawnego, formułowanego w ramach przesłanki z art. 3989
§ 1
pkt 1 k.p.c., oraz jego związek ze sprawą i skargą kasacyjną, która miałaby zostać
rozpoznana przez Sąd Najwyższy (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15
października 2002 r., III CZP 66/02, LEX nr 57240; z dnia 22 października 2002 r.,
III CZP 64/02 LEX nr 77033 i z dnia 5 grudnia 2008 r., III CZP 119/08, LEX nr
478179; z dnia 13 lipca 2007 r., III CSK 180/07, LEX 864002; z dnia 22 listopada
2007 r., I CSK 326/07, LEX 560504; z dnia 26 czerwca 2008 r., I CSK 108/08, LEX
560494). Twierdzenie o występowaniu istotnego zagadnienia prawnego jest
uzasadnione tylko wtedy, kiedy przedstawiony problem prawny nie został jeszcze
rozstrzygnięty przez Sąd Najwyższy lub kiedy istnieją rozbieżne poglądy w tym
5
zakresie, wynikające z odmiennej wykładni przepisów konstruujących to
zagadnienie (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 2010 r., II UK
363/09, LEX nr 577467, z dnia 12 marca 2010 r., II UK 400/09, LEX nr 577468).
Przedstawionego przez powoda zagadnienia prawnego nie można uznać za
zagadnienie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy i rozwoju prawa, ponieważ ze
wskazanych już wcześniej powodów oderwane jest ono od treści powołanych przez
skarżącego przepisów. Na podstawie art. 8 ust. 1 Prawa energetycznego, Prezes
Urzędu rozstrzyga o tym, czy wstrzymanie dostaw energii było zasadne. Przesłanki
kwalifikacji wstrzymania dostaw energii jako zasadnego albo niezasadnego
wynikają z art. 6 Prawa energetycznego. Okoliczność wznowienia dostaw energii
nie ma żadnego znaczenia z punktu widzenia zastosowania art. 6 lub 8 ust. 1
Prawa energetycznego, zatem rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego
podniesionego przez powoda nie pozostaje w związku z ewentualnym
rozpoznaniem podstaw skargi kasacyjnej. Ponadto, uzasadnienie wniosku o
przyjęcie skargi kasacyjnej powoda ze względu na przesłankę, o której mowa w
art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c., w oczywisty sposób nie spełnia wymogów wynikających z
utrwalonego w tym zakresie orzecznictwa Sądu Najwyższego.
Mając powyższe na uwadze, z mocy art. 3989
§ 2 k.p.c. orzeczono jak w
sentencji. O kosztach postępowania kasacyjnego rozstrzygnięto stosownie do
art. 108 § 1 w związku z art. 39821
k.p.c. oraz § 12 ust. 4 pkt 2 w związku z § 14
ust. 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w
sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).