Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 16/13
POSTANOWIENIE
Dnia 3 października 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Maciej Pacuda
w sprawie z powództwa Polkomtel Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej
z udziałem zainteresowanego G. Poland Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
o zmianę umowy,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 3 października 2013 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 26 czerwca 2012 r.,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od strony powodowej na rzecz zainteresowanego
kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem kosztów
postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 26 czerwca 2012 r., , oddalił apelację
Polkomtel S.A. w Warszawie (powód) od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 8 lipca 2011 r., w sprawie z udziałem
G. Poland Sp. z o.o. w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej.
Powód zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną w całości,
zarzucając naruszenie art. 79 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego; art. 27 ust. 2 i
art. 28 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 79 ust. 1 oraz art. 21 art. 22 i art. 24 Prawa
telekomunikacyjnego; art. 20 i art. 22 Konstytucji RP, art. 31 ust. 2 pkt 3 lit. a) w
2
związku z art. 28 ust. 1 pkt 5 lit. b) i c) Prawa telekomunikacyjnego oraz art. 40,
art. 28 ust. 1 pkt 2 i 4 oraz art. 79 ust. 1, art. 28 ust. 1 i 2 pkt 2-4 oraz pkt 5 lit. b i c
Prawa telekomunikacyjnego; art. 18 w związku z art. 15 Prawa
telekomunikacyjnego oraz art. 7 ust. 3 dyrektywy 2002/21. Powód wniósł o
uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
Sądowi drugiej instancji, ewentualnie rozstrzygniecie sprawy co do istoty poprzez
zmianę wyroku Sądu Okręgowego w W. i uchylenie decyzji Prezesa Urzędu z dnia
29 czerwca 2010 r.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania powód powołał się
na następujące przesłanki tzw. przedsądu.
Po pierwsze, na podstawie art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. wniósł o przyjęcie skargi
do rozpoznania ze względu na potrzebę wyjaśnienia, czy art. 79 ust. 1 PT może
być interpretowany w ten sposób, że stanowi on dla operatora publicznej sieci
telefonicznej źródło obowiązku do zawarcia z innym przedsiębiorcą
telekomunikacyjnym umowy o dostępie telekomunikacyjnym (w tym w zakresie
połączenia sieci) w sytuacji, gdy przepis ten – a także jego odpowiednik w prawie
wspólnotowym, tj. art. 28 dyrektywy 2002/22 dotyczy relacji dostawcy usług z
abonentami? (skarga kasacyjna, s. 3).
Po drugie, na podstawie art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. powód powołał się na
występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego, czy w związku z art. 79
ust. 1 PT dopuszczalne jest wydanie przez Prezesa Urzędu na podstawie art. 27
ust. 2 oraz art. 28 ust. 1 PT decyzji zastępującej umowę o dostępie
telekomunikacyjnym (w zakresie połączenie sieci) lub decyzji zastępującej
porozumienie o zmianie umowy o dostępie telekomunikacyjnym (w zakresie
połączenia sieci) bez uprzedniego dokonania wymaganych w świetle art. 21, art. 22
i art. 24 PT czynności? (skarga kasacyjna, s. 3).
Po trzecie, na podstawie art. 3989
§ 1 pkt 3 k.p.c. powód powołał się na
oczywistą zasadność skargi kasacyjnej, ponieważ jednym z zarzutów odwołania był
brak postępowania konsolidacyjnego, które powinno poprzedzać wydanie przez
krajowy organ regulacyjny decyzji rozstrzygającej spór między operatorski (skarga
kasacyjna, s. 4).
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna powoda nie kwalifikowała się do przyjęcia celem jej
merytorycznego rozpoznania z następujących powodów.
W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że skarga kasacyjna jest
szczególnym środkiem zaskarżenia. Służy przede wszystkim realizacji interesu
publicznego w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, poprzez wspomaganie
rozwoju prawa (art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c.), usuwanie rozbieżności w orzecznictwie
sądów powszechnych (art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c.), kontrolę respektowania
podstawowych zasad postępowania (art. 3989
§ 1 pkt 3 k.p.c.) oraz
fundamentalnych reguł wykładni i stosowania przepisów (art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c.).
Powyższe funkcje postępowania kasacyjnego, przy których interes strony skarżącej
w uzyskaniu stanowiska Sądu Najwyższego w jej sprawie schodzi na dalszy plan,
mają tę konsekwencję, że zarówno wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania, jak i
jego uzasadnienie powinny koncentrować się na wykazaniu, iż w konkretnej
sprawie zachodzą okoliczności przemawiające za interwencją Sądu Najwyższego
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2013 r., III SK 55/12 i
powołane tam orzeczenia). Rozpoznanie skargi kasacyjnej następuje tylko z
przyczyn kwalifikowanych, wymienionych w art. 3989
§ 1 k.p.c. Dlatego w art. 3984
§
2 k.p.c. wśród istotnych wymagań skargi kasacyjnej ustawodawca wymienił
obowiązek złożenia wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego uzasadnienie.
Spełnienie tego wymogu powinno przybrać postać wyodrębnionego wywodu
prawnego, w którym skarżący najpierw wskaże kodeksową przesłankę wniosku o
przyjęcie skargi do rozpoznania, a następnie wykaże, jakie występujące w sprawie
okoliczności pozwalają na uwzględnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania i jednocześnie uzasadni, dlaczego odpowiadają one ustawowemu
katalogowi przesłanek. Ustawodawca nieprzypadkowo, konstruując wymagania
skargi kasacyjnej, wyodrębnił w oddzielnych jednostkach redakcyjnych art. 3984
k.p.c. obowiązek przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia (§ 1) i
obowiązek przedstawienia wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego
uzasadnienia (§ 2). Chodzi zatem o dwa odrębne, kreatywne elementy skargi
kasacyjnej, które spełniają określone cele i podlegają ocenie Sądu Najwyższego,
4
na różnych etapach postępowania kasacyjnego. Na etapie przedsądu Sąd
Najwyższy ocenia jedynie wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego
uzasadnienie. Podstawy skargi kasacyjnej i ich uzasadnienie oceniane są dopiero
po przyjęciu skargi do rozpoznania, w trakcie jej merytorycznego rozpoznawania.
Oba te elementy muszą być więc przez skarżącego wyodrębnione, oddzielnie
przedstawione i uzasadnione, nawet gdy argumenty leżące u podstaw skargi
kasacyjnej oraz wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania są podobne. W ramach
przedsądu Sąd Najwyższy bada bowiem tylko wskazane w skardze okoliczności
uzasadniające przyjęcie jej do rozpoznania.
Odnosząc powyższe założenia do wniosku o przyjęcie do rozpoznania skargi
kasacyjnej powoda w niniejszej sprawie, należy stwierdzić, że wniosek ten został
częściowo nieprawidłowo sformułowany i uzasadniony.
Powód wskazał bowiem jako podstawę przyjęcia skargi do rozpoznania tę
przesłankę przedsądu, o której mowa w art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c., a zatem
oczywistą zasadność skargi. Natomiast w treści opartego na tej podstawie wniosku
o przyjęcie skargi do merytorycznego rozpoznania powołał się na potrzebę
rozstrzygnięcia problemu prawnego dotyczącego wykładni art. 79 ust. 1 PT. W
dalszej kolejności powód wnosił o przyjęcie skargi do rozpoznania na podstawie
art. 3989
§ 1 pkt 3 k.p.c., argumentując, że jest ona oczywiście zasadna, ze
względu na nieprzeprowadzenie postępowania konsolidacyjnego. Tymczasem
art. 3989
§ 1 pkt 3 k.p.c. dotyczy tej przesłanki przedsądu, jaką jest nieważność
postępowania. Niezależnie od powyższego, uzasadnienie wniosku o przyjęcie
skargi kasacyjnej do rozpoznania nie zawiera wywodu, z którego wynikałoby, że
doszło do ewidentnego, widocznego prima facie, naruszenia art. 18 Prawa
telekomunikacyjnego.
Z kolei przedstawione przez powoda do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne
(art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c.) nie stanowi istotnego zagadnienia prawnego sprawy w
kontekście zapatrywań prawnych wyrażonych w uzasadnieniu zaskarżonego
wyroku oraz przedstawionego przez powoda uzasadnienia potrzeby rozstrzygnięcia
przez Sąd Najwyższy sformułowanego przez niego problemu prawnego. Istotą
sporu w niniejszej sprawie była zmiana wysokości stawek w rozliczeniach między
powodem a zainteresowanym. Sama treść zagadnienia prawnego, jak i
5
towarzyszący mu wywód, nie zawierają argumentacji odnoszącej się do tego
problemu. W uzasadnieniu wniosku powód koncentruje się na polemice ze
stanowiskiem Sądów obu instancji w kwestii dopuszczalności zmiany przez
Prezesa Urzędu umowy łączącej powoda z zainteresowanym w zakresie stawek za
połączenia wychodzące z sieci powoda na numery 800 i 801 w sieci
zainteresowanego. O ile polemiczne nawiązanie do argumentacji Sądu drugiej
instancji w uzasadnieniu wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania jest
zasadne, gdy służy wykazaniu sprzeczności zapatrywań prawnych wyrażonych w
zaskarżonym wyroku z właściwym – zdaniem skarżącego – oraz zgodnym z
interesem publicznym rozstrzygnięciem zagadnienia prawnego, to polemika taka
nie może jednak zastępować klarownej analizy skoncentrowanej na problemie
prawnym wynikającym w danej sprawie. Dodatkowo w uzasadnieniu potrzeby
rozpoznania skargi kasacyjnej, ze względu na sformułowane zagadnienie prawne,
powód koncentruje się na kwestii dopuszczalności nałożenia na przedsiębiorcę
obowiązków w wyniku prounijnej wykładni. Kwestia ta natomiast została już
rozstrzygnięta przez Sąd Najwyższy w oparciu o orzecznictwo Trybunału
Sprawiedliwości (w sprawie III SZP 2/10). Wbrew wywodom powoda Sąd
Apelacyjny, wydając zaskarżony wyrok, nie opierał się z kolei na bezpośredniej
skuteczności przepisów dyrektywy, lecz na prounijnej wykładni przepisów prawa
krajowego.
Kierując się przedstawionymi motywami oraz opierając się na treści art. 3989
§ 2 k.p.c., a w odniesieniu do kosztów postępowania kasacyjnego na podstawie
art. 99 k.p.c. w związku z art. 98 § 3 k.p.c. oraz § 12 ust. 4 w związku z § 14 ust. 3
pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w
sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji postanowienia.