Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UZ 12/14
POSTANOWIENIE
Dnia 5 marca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Bogusław Cudowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Małgorzata Gersdorf
SSA Agata Pyjas - Luty
w sprawie z wniosku J. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o wysokość emerytury,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 5 marca 2014 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 4 grudnia 2013 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny postanowieniem z 4 grudnia 2013 r. odrzucił skargę
kasacyjną wnioskodawcy. W uzasadnieniu postanowienia podniesiono, że w
sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych skarga kasacyjna jest
niedopuszczalna, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 10.000 zł.
Pełnomocnik wnioskodawcy w piśmie procesowym z 28 listopada 2013 r.
wykonując zarządzenie Sądu, określił wartość przedmiotu zaskarżenia na 6.668 zł,
co uzasadniało odrzucenie skargi. Jednocześnie zaznaczono, że rozpoznawana
sprawa nie jest sprawą o przyznanie emerytury, ale o jej wysokość, co uzasadnia
kwalifikowanie dopuszczalności skargi kasacyjnej w odniesieniu do wartości
przedmiotu zaskarżenia.
2
Na powyższe postanowienie zażalenie wniósł wnioskodawca, skarżąc je w
całości.
Skarżący podniósł, „że Sąd błędnie przyjął, iż niniejsza sprawa nie podlega
pod zakres spraw o przyznanie prawa do emerytury, a tym samym uzależnił
dopuszczalność skargi kasacyjnej od wskazanej wartości przedmiotu zaskarżenia.
Skoro przedmiotowa sprawa została zainicjowana odwołaniem od decyzji Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych w przedmiocie odmowy przeliczenia podstawy do
naliczenia wysokości emerytur i dodatkowo decyzja ta została zaskarżona w
całości, nie powinno budzić wątpliwości, iż przedmiotem postępowania jest
ustalenie prawa do emerytury. Odwołujący zmierza do uzyskania świadczenia
emerytalnego w wyższej wysokości, tak więc podstawy swojego żądania upatruje w
przesłankach do uzyskania emerytury, która jego zdaniem winna być naliczana w
oparciu o inną podstawę w zupełnie innym stanie faktycznym i prawnym. Zatem de
facto roszczenie powoda nie jest oparte na żądaniu jedynie zmiany wysokości
przyznanej emerytury, a przyznaniu prawa do emerytury na nowo wyliczonej
podstawie jej wymiaru. Tym samym, w niniejszej sprawie nie znajduje
zastosowania przepis ograniczający dopuszczalność skargi kasacyjnej od wartości
przedmiotu zaskarżenia powyżej kwoty 10.000 zł.”.
Powołano się w tym zakresie na postanowienie Sądu Najwyższego z 28
listopada 2007 r., II UZ 82/01, OSNP 2003 nr 19, poz. 474, w którym stwierdzono,
że w sprawie o przyznanie emerytury kasacja przysługuje niezależnie od wartości
przedmiotu zaskarżenia, chociażby zaskarżono wyłącznie wysokość przyznanego
świadczenia.
Skarżący podniósł także, że prostuję swoją „oczywistą omyłkę pisarską” w
zakresie podanej kwoty wartości przedmiotu zaskarżenia, ponieważ „wyliczona
wartość przedmiotu sporu to kwota 10.001,34 zł, bowiem kwotę tę odwołujący
może jedynie szacować”.
Wniesiono o uchylenie postanowienia w całości i przyjęcie do rozpoznania
skargi kasacyjnej z 17 października 2013 r., zasadzenie kosztów postępowania
zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm
przepisanych, ewentualnie o uchylenie zażalenia jako oczywiście uzasadnionego i
3
przyjęcie do rozpoznania skargi kasacyjnej z 17 października 2013 r. w trybie art.
395 § 2 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jako niezasadne podlegało oddaleniu. W orzecznictwie Sądu
Najwyższego powszechnie przyjmuje się, że jeżeli przedmiotem sporu nie jest
prawo do emerytury lub renty, lecz jedynie jego wysokość, to dopuszczalność
zaskarżenia wyroku Sądu drugiej instancji uzależniona jest od wartości przedmiotu
zaskarżenia obliczonej w oparciu o przepis art. 22 k.p.c. i stanowi ona różnicę
między wysokością świadczenia wypłacanego przez organ rentowy, a wysokością
świadczenia żądanego przez ubezpieczonego w skali jednego roku (tak
postanowienie SN z 23 listopada 2011 r., III UZ 26/11, LEX nr 1129132).
W postanowieniu Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 2006 r. II UZ 1/06
(niepublikowane) stwierdzono, że jeżeli prawo do emerytury nie jest kwestionowane
w postępowaniu sądowym, w którym chodzi o wysokość tego prawa, to o
dopuszczalności skargi kasacyjnej decyduje wartość przedmiotu zaskarżenia
(podobnie w postanowieniach SN z 6 listopada 2008 r., II UZ 48/08, 10 listopada
2010 r., II UZ 30/10, 17 listopada 2010 r., II UZ 31/10, 14 stycznia 1997 r., II UKN
51/96, z 17 marca 2004 r., III UZ 1/04, 7 czerwca 2005 r., II UZ 26/05, z 6 listopada
2008 r., II UZ 47/08 oraz 16 lipca 2009 r., II UZ 22/09).
W postanowieniu z 23 listopada 2011 r., III UZ 26/11, trafnie podkreślono, że
nie jest tak, iż w nawet przypadku, w którym dojdzie do zakwestionowania decyzji
organu rentowego wydanej w następstwie rozpoznania wniosku o emeryturę lub
rentę (o prawo do któregoś z tych świadczeń), skarga kasacyjna wniesiona od
wyroku Sądu drugiej instancji będzie dopuszczalna niezależnie od wartości
przedmiotu zaskarżenia (art. 3982
§ 1 zd. 2 k.p.c.). O dopuszczalności skargi
kasacyjnej, również w takich sprawach, musi bowiem decydować rzeczywisty
przedmiot sporu, a następnie przedmiot zaskarżenia, określony w odwołaniu
wszczynającym postępowanie sądowe. Jeśli więc przedmiotem tym będzie tylko
wysokość emerytury lub renty (wysokość prawa do jednego z tych świadczeń)
wynikająca z uwzględnienia elementów mających wpływ na ową wysokość, to taką
4
sprawę należy traktować jako sprawę o prawa majątkowe w rozumieniu art. 3982
§
1 zd. 1 k.p.c.
Poglądy odmienne, wyrażone w powołanym w zażaleniu postanowieniu
Sądu Najwyższego z 28 listopada 2001 r., II UZ 82/01 a także w postanowieniu z 8
lipca 2004 r., II UZ 21/04, LEX nr 686063, czy też w postanowieniu z 3 listopada
2004 r., I UZ 37/2004, OSNP 2005 nr 15, poz. 236, nie są powszechnie
akceptowane.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji.