Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2013 r. w Poznaniu

sprawy z wniosku W. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o wysokość świadczenia

na skutek apelacji wnioskodawcy W. K.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Koninie

z dnia 19 czerwca 2012 r. sygn. akt III U 438/12

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Koninie wyrokiem z dnia 19.06.2012r. oddalił odwołanie W. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. z dnia 14.03.2012r., którą dokonano waloryzacji emerytury poprzez dodanie do kwoty świadczenia przysługującego na dzień 29 lutego 2012r. kwoty waloryzacji, tj. 71 zł.

Sąd Okręgowy uznał, iż stan faktyczny nie był między stronami sporny.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 13 stycznia 2012r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012r., poz. 118) w 2012r. waloryzacja od 1 marca 2012r. polega na dodaniu do kwoty świadczenia, w wysokości przysługującej na dzień 29 lutego 2012r., kwoty waloryzacji w wysokości 71 zł. Zaskarżona decyzja odpowiada prawu i brak jest podstaw do uwzględnienia odwołania. Sąd podkreślił, że odwołujący nie kwestionował prawidłowości dokonanej waloryzacji, ani jej wysokości, a jedynie podnosił zarzuty niezgodności ustawy z dnia 13 stycznia 2012r. z Konstytucją.

Sąd I instancji nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku o zawieszenie postępowania z uwagi na skierowanie przez Prezydenta RP wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności ustawy z dnia 13 stycznia 2012r. z Konstytucją RP, gdyż w świetle art. 177 k.p.c. brak jest do tego podstaw. Sprawa zawisła przed Trybunałem nie jest postępowaniem cywilnym w rozumienie art. 177 § 1 pkt.1 k.p.c. Nadto, Sąd nie znalazł podstaw do wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym dot. zgodności cytowanej ustawy z Konstytucją, skoro przed tym organem taka sprawa jest już przedmiotem rozpoznania.

Z tych powodów Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ k.p.c. oddalił odwołanie oraz zasądził od odwołującego na rzecz pozwanego 60 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższy wyrok zaskarżył apelacją odwołujący wnosząc o nakazanie Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych uzupełnienia zaniżonej waloryzacji o dotychczas wyliczony wskaźnik wzrostu lub o wskaźnik stosowany m. in. w resorcie sprawiedliwości z ustawowymi odsetkami od dnia 1 marca 2012r. i domagając się zwolnienia od kosztów postępowania sądowego.

Pełnomocnik pozwanego domagał się oddalenia apelacji.

SĄD APELACYJNY ZWAŻYŁ, CO NASTĘPUJE :

Apelacja nie zawiera usprawiedliwionych podstaw i dlatego podlega oddaleniu.

Według stanu prawnego uregulowanego w ustawie z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - art.88 - coroczna waloryzacja jest przeprowadzana od dnia 1 marca przy zastosowaniu procentowego wskaźnika waloryzacji, którego główną podstawą obliczenia jest średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym. Oznacza to, że wszystkie wypłacane świadczenia są podwyższane o ten sam procent, w związku z tym im niższe jest świadczenie, tym niższa jest kwota podwyżki.

W 2012r. w miejsce waloryzacji przeprowadzanej procentowym wskaźnikiem została wprowadzona jednorazowo waloryzacja kwotowa - podwyżka kwotowa jednakowa dla wszystkich.

Zgodnie z art.7 ustawy z dnia 13 stycznia 2012r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012r. poz. 118) przy dokonywaniu waloryzacji emerytur i rent w 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie stosuje zasady waloryzacji tych świadczeń określonych w art. 88 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ale dokonuje jej według szczególnych zasad określonych przede wszystkim w art. 4 ustawy z dnia 13 stycznia 2012r. Z przepisu tego wynika, że od 1 marca 2012r. co do zasady waloryzacja emerytur i rent polega na tym, że do kwoty emerytury lub renty, w wysokości przysługującej na dzień 29 lutego 2012r. dodawana jest kwota waloryzacji w wysokości 71 zł.

Przejściowa metoda waloryzacji wynikała nie tylko z chęci chronienia osób z niższymi świadczeniami, ale też z braku dodatkowych wolnych środków w budżecie państwa, które można by przeznaczyć na działania osłonowe, czyli wprowadzenie dodatków czy innych działań skierowanych dla ochrony uboższych (por. uzasadnienie projektu ustawy).

Trybunał Konstytucyjny po rozpoznaniu połączonych wniosków Prezydenta RP i Rzecznika Praw Obywatelskich o zbadanie zgodności art. 4 ust.1, 4-7, art. 5 ust.1, art. 6, art. 8, art.2 ustawy z dnia 13 stycznia 2012r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw z Konstytucją RP w wyroku z dnia 19 grudnia 2012r. sygn. akt K 9/12 orzekł, że powołane przepisy są zgodne z art. 67 ust.1 Konstytucji, zasadami zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz ochrony praw nabytych wynikającymi z art. 2 Konstytucji, zasadą sprawiedliwości społecznej wyrażoną w art.2 Konstytucji oraz art. 32 ust 1 Konstytucji.

W uzasadnieniu wyroku Trybunał podkreślił, że zasada ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa nie wyklucza przekształcenia przez ustawodawcę w konstytucyjnie usprawiedliwionych warunkach i okolicznościach nabytych praw do emerytury lub renty, polegających na przykład na zmianach metody ustalania wysokości przyszłych świadczeń. Zasada ta nie pozwala czynić tego arbitralnie. Ustawa z dnia 13 stycznia 2012r. jest ustawą epizodyczną (incydentalną), która zmieniła mechanizm waloryzacji wymienionych w niej świadczeń w 2012r. Zakwestionowane przepisy nie wyłączyły waloryzacji. W szczególności kwestionowane przepisy nie dezaktualizują zasady ubezpieczenia społecznego, wedle której wysokość świadczeń emerytalno-rentowych zależna jest bardzo silnie, także pod rządami kwestionowanych przepisów ustawy epizodycznej, od sumy odprowadzonych składek.

Obowiązek stanowienia przez prawodawcę prawa, które będzie urzeczywistniało zasadę sprawiedliwości społecznej statuuje art.2 Konstytucji. Wprowadzenie waloryzacji kwotowej ustawą z dnia 13 stycznia 2012r. miało na celu wsparcie osób pobierających najniższe świadczenia oraz zahamowanie procesu pogłębiania się różnic pomiędzy wysokością świadczeń. Ratio legis ustawy z dnia 13 stycznia 2012r. mieści się zatem w aksjologii konstytucyjnej zasady sprawiedliwości społecznej, która nakazuje tak układać sprzeczne bądź konkurujące ze sobą interesy grup społecznych, aby zapobiegać procesom alienacji i wykluczania osób należących do najsłabszych ekonomicznie i społecznie warstw społecznych.

W świetle powyższego zarzuty apelacji okazały się nieuzasadnione, a wyrok Sądu Okręgowego odpowiada prawu.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji z mocy art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

/del.SSO Wiesława Stachowiak/ /SSA Ewa Cyran/ /SSA Iwona Niewiadowska-Patzer/