Pełny tekst orzeczenia

7/1/B/2006

POSTANOWIENIE
z dnia 9 stycznia 2006 r.
Sygn. akt Tw 37/05

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Janusz Niemcewicz – przewodniczący
Marek Safjan – sprawozdawca
Marek Mazurkiewicz,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie z dnia 5 października 2005 r. o odmowie nadania dalszego biegu wnioskowi Kościoła Nowego Przymierza w Lublinie,


p o s t a n a w i a:

pozostawić zażalenie bez rozpoznania.

UZASADNIENIE:

W dniu 19 lipca 2005 r. wpłynął do Trybunału Konstytucyjnego wniosek Kościoła Nowego Przymierza w Lublinie o stwierdzenie zgodności art. 148 § 1 i § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) z art. 32 Konstytucji.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 8 sierpnia 2005 r. wezwano wnioskodawcę do usunięcia, w terminie 7 dni od dnia doręczenia zarządzenia, braków formalnych wniosku, poprzez: doręczenie 5 egzemplarzy (oryginału i 4 kopii) uchwały odpowiedniego organu wnioskodawcy w przedmiocie złożenia wniosku do Trybunału Konstytucyjnego; dołączenie wyciągu z protokołu (o ile uprawniony organ ma charakter kolegialny) pozwalającego stwierdzić podjęcie uchwały zgodnie ze statutem Kościoła; powołanie przepisu wskazującego, że kwestionowany akt normatywny dotyczy spraw objętych zakresem działania wnioskodawcy; doręczenie 4 kopii wniosku; doręczenie 5 egzemplarzy aktualnego statutu Kościoła, doręczenie 5 egzemplarzy aktualnego wyciągu z rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych.
W dniu 22 sierpnia 2005 r. wpłynęło do Trybunału Konstytucyjnego pismo, w którym wnioskodawca odniósł się do stwierdzonych przez Trybunał braków formalnych.
Postanowieniem z 5 października 2005 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu wnioskowi kościoła Nowego Przymierza w Lublinie. Trybunał stwierdził, iż ocena celowości przywrócenia kary śmierci nie należy do spraw objętych zakresem działania związków wyznaniowych w rozumieniu art. 191 ust. 2 Konstytucji. Wniosek Kościoła Nowego Przymierza w Lublinie nie spełniał także szeregu warunków proceduralnych, które uniemożliwiały nadanie mu dalszego biegu i dokonanie merytorycznej kontroli wskazanych przez wnioskodawcę przepisów.
W piśmie z 18 października 2005 r. wnioskodawca złożył dodatkowe wyjaśnienia w sprawie przedmiotu zaskarżenia i domagał się nadania dalszego biegu wnioskowi Kościoła Nowego Przymierza w Lublinie. Wobec braku tytułu wskazanego pisma Trybunał Konstytucyjny przyjął, że intencją wnioskodawcy było w istocie wystąpienie z zażaleniem na postanowienie z 5 października 2005 r.
W dniu 12 grudnia 2005 r. wpłynęło do Trybunału Konstytucyjnego pismo, w którym wnioskodawca doręczył kopie dokumentów otrzymanych z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, mających stanowić załącznik do zażalenia na postanowienie Trybunału z 5 października 2005 r.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 27 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.; dalej: ustawa o TK) uczestnikiem postępowania przed Trybunałem jest podmiot, który złożył wniosek lub skargę konstytucyjną. Jednocześnie na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o TK, uczestnik postępowania działa przed Trybunałem osobiście lub przez umocowanego przedstawiciela. Jak wynika z akt sprawy, Rada Kościoła Nowego Przymierza w Lublinie nie ustanowiła żadnego pełnomocnika do występowania w jej imieniu przed Trybunałem Konstytucyjnym. Oznacza to, że wyłącznie Rada Kościoła mogła dokonywać skutecznych czynności procesowych w niniejszej sprawie. Czynności te, z racji kolegialnego charakteru organu jakim jest Rada Kościoła, powinny przybrać formę uchwał, podjętych zgodnie z odpowiednimi postanowieniami statutu Kościoła Nowego Przymierza w Lublinie. Ponieważ zażalenie na postanowienie z 5 października 2005 r. zostało wniesione przez jednego członka Rady Kościoła należy uznać je za nieskuteczną czynność Rady Kościoła Nowego Przymierza w postępowaniu przed Trybunałem. Uzasadnia to wydanie postanowienia o pozostawieniu tego zażalenia bez rozpoznania.
Niezależnie od wskazanych wyżej powodów formalnych odmowy przyjęcia wniosku, należy podkreślić, że argumentacja merytoryczna w nim zawarta jest oczywiście bezzasadna.
Na zasadniczym błędzie interpretacyjnym opiera się zarzut o niezgodności obecnej regulacji kodeksu karnego z art. 32 Konstytucji. Brak w systemie sankcji karnych – kary śmierci – w żadnym razie nie może być uznawany za przejaw dyskryminacji wobec ofiar najcięższych przestępstw. Takie specyficzne rozumienie równego traktowania wymagałoby przywrócenia w polskim prawie karnym prawa talionu, a więc uznania, że sprawiedliwości (zasadzie równości) zadośćuczynić można jedynie wtedy, jeśli sprawcy każdego przestępstwa zostanie odwzajemniona ta sama dolegliwość, którą spowodował swoim zachowaniem u ofiary (pokrzywdzonego). Od czasów kodeksu Hammurabiego, w którym kara talionu była zasadą systemową, rozumienie prawa, jego funkcji, a wreszcie niezbywalnych praw podmiotowych jednostki uległo zmianie.
Konstytucja, o czym w kontekście tej sprawy należy przypomnieć, zagwarantowała każdemu człowiekowi (również sprawcy najcięższego przestępstwa) prawną ochronę życia (art. 38 Konstytucji).

Mając powyższe na względzie, Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.