Ts 306/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
269/4/B/2009
POSTANOWIENIE
z dnia 2 czerwca 2009 r.
Sygn. akt Ts 306/07
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Marek Mazurkiewicz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Mirosława W. w sprawie zgodności:
art. 4798a § 5 zdanie drugie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 2, art. 32 ust. 1 oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej z 19 grudnia 2007 r. zakwestionowana została zgodność z Konstytucją art. 4798a § 5 zdanie drugie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.). Skarżący stoi na stanowisku, że przewidziany w kwestionowanej regulacji rygor odrzucania pism składanych przez profesjonalnego pełnomocnika, nienależycie opłaconych bez wzywania do uiszczenia opłaty, narusza elementy kształtujące konstytucyjne prawo do sądu, w tym w szczególności prawo do odpowiedniego ukształtowania procedury sądowej, zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności.
Skarga konstytucyjna została skierowana w oparciu o następujący stan faktyczny.
Postanowieniem z 3 sierpnia 2007 r. (sygn. akt V GNc-upr. 1326/07) Sąd Rejonowy w Koszalinie odrzucił sprzeciw skarżącego od nakazu zapłaty tego sądu z uwagi na brak formalny w postaci niedołączenia pełnomocnictwa dla zawodowego pełnomocnika procesowego. Postanowienie to zostało zaskarżone zażaleniem, które Sąd Okręgowy w Koszalinie oddalił postanowieniem z 13 września 2007 r. (sygn. akt VII Gz 61/07).
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Odnosząc się do niniejszej skargi konstytucyjnej, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że nie może być jej nadany dalszy bieg, albowiem merytoryczne rozpatrzenie sformułowanych w niej zarzutów jest zbędne.
Kwestionowana przez skarżącego regulacja k.p.c. była przedmiotem kontroli Trybunału Konstytucyjnego w kontekście wskazanych w skardze konstytucyjnej wzorców. I tak, wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2009 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że „art. 4798a § 5 zdanie drugie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego dodany ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, w zakresie, w jakim w postępowaniu w sprawach gospodarczych przewiduje, że sąd odrzuca zawierające braki formalne zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym oraz sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, wniesione przez przedsiębiorcę reprezentowanego przez adwokata lub radcę prawnego, bez uprzedniego wezwania do ich uzupełnienia, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3, z art. 45 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 oraz z art. 78 Konstytucji” (wyrok z 15 kwietnia 2009 r., SK 28/08, OTK ZU nr 4/A/2009, poz. 48).
We wskazanym wyżej wyroku Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że rygoryzm w zakresie formalnych warunków wniesienia zarzutów rzutuje na prawo strony do zaskarżenia orzeczeń wydanych w pierwszej instancji. Strona pozwana w postępowaniu nakazowym i upominawczym w sprawach gospodarczych w razie popełnienia uchybień formalnych nie tylko nie ma możliwości przedstawienia sądowi swej argumentacji, ale również nie może zaskarżyć z merytorycznego punktu widzenia orzeczenia wydanego z pominięciem jej argumentacji do sądu wyższej instancji. W przypadku odrzucenia zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty można bowiem podnosić jedynie argumenty odnoszące się do stwierdzonych przez sąd uchybień formalnych skutkujących decyzją o odrzuceniu pisma procesowego.
Artykuł 39 ust. l pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) stanowi, że Trybunał umarza na posiedzeniu niejawnym postępowanie, jeżeli wydanie orzeczenia jest zbędne lub niedopuszczalne. Taki stan rzeczy ma niewątpliwie miejsce, gdy zaskarżony przepis był już przedmiotem kontroli zgodności z Konstytucją w innej sprawie rozpoznawanej przez Trybunał (zob. postanowienia z: 3 października 2001 r., SK 3/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 218; 25 listopada 2002 r., SK 30/01, OTK ZU nr 6/A/2002, poz. 88 oraz 26 marca 2002 r., P 3/02, OTK ZU nr 2/A/2002, poz. 22). Trybunał Konstytucyjny stoi przy tym na stanowisku, że konieczność uwzględniania określonej w ustawie o TK przesłanki zbędności wydania orzeczenia aktualna jest na każdym etapie postępowania inicjowanego skargą konstytucyjną (por. postanowienie TK z 3 września 2007 r., Ts 94/06, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 75).
Zważywszy, że przedmiot niniejszej sprawy jest zbieżny z materią, co do której Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się szczegółowo we wspomnianym wyroku z dnia 15 kwietnia 2009 r., należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej wniesionej przez skarżącego z uwagi na zbędność orzekania.
POSTANOWIENIE
z dnia 2 czerwca 2009 r.
Sygn. akt Ts 306/07
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Marek Mazurkiewicz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Mirosława W. w sprawie zgodności:
art. 4798a § 5 zdanie drugie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 2, art. 32 ust. 1 oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej z 19 grudnia 2007 r. zakwestionowana została zgodność z Konstytucją art. 4798a § 5 zdanie drugie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.). Skarżący stoi na stanowisku, że przewidziany w kwestionowanej regulacji rygor odrzucania pism składanych przez profesjonalnego pełnomocnika, nienależycie opłaconych bez wzywania do uiszczenia opłaty, narusza elementy kształtujące konstytucyjne prawo do sądu, w tym w szczególności prawo do odpowiedniego ukształtowania procedury sądowej, zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności.
Skarga konstytucyjna została skierowana w oparciu o następujący stan faktyczny.
Postanowieniem z 3 sierpnia 2007 r. (sygn. akt V GNc-upr. 1326/07) Sąd Rejonowy w Koszalinie odrzucił sprzeciw skarżącego od nakazu zapłaty tego sądu z uwagi na brak formalny w postaci niedołączenia pełnomocnictwa dla zawodowego pełnomocnika procesowego. Postanowienie to zostało zaskarżone zażaleniem, które Sąd Okręgowy w Koszalinie oddalił postanowieniem z 13 września 2007 r. (sygn. akt VII Gz 61/07).
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Odnosząc się do niniejszej skargi konstytucyjnej, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że nie może być jej nadany dalszy bieg, albowiem merytoryczne rozpatrzenie sformułowanych w niej zarzutów jest zbędne.
Kwestionowana przez skarżącego regulacja k.p.c. była przedmiotem kontroli Trybunału Konstytucyjnego w kontekście wskazanych w skardze konstytucyjnej wzorców. I tak, wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2009 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że „art. 4798a § 5 zdanie drugie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego dodany ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, w zakresie, w jakim w postępowaniu w sprawach gospodarczych przewiduje, że sąd odrzuca zawierające braki formalne zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym oraz sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, wniesione przez przedsiębiorcę reprezentowanego przez adwokata lub radcę prawnego, bez uprzedniego wezwania do ich uzupełnienia, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3, z art. 45 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 oraz z art. 78 Konstytucji” (wyrok z 15 kwietnia 2009 r., SK 28/08, OTK ZU nr 4/A/2009, poz. 48).
We wskazanym wyżej wyroku Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że rygoryzm w zakresie formalnych warunków wniesienia zarzutów rzutuje na prawo strony do zaskarżenia orzeczeń wydanych w pierwszej instancji. Strona pozwana w postępowaniu nakazowym i upominawczym w sprawach gospodarczych w razie popełnienia uchybień formalnych nie tylko nie ma możliwości przedstawienia sądowi swej argumentacji, ale również nie może zaskarżyć z merytorycznego punktu widzenia orzeczenia wydanego z pominięciem jej argumentacji do sądu wyższej instancji. W przypadku odrzucenia zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty można bowiem podnosić jedynie argumenty odnoszące się do stwierdzonych przez sąd uchybień formalnych skutkujących decyzją o odrzuceniu pisma procesowego.
Artykuł 39 ust. l pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) stanowi, że Trybunał umarza na posiedzeniu niejawnym postępowanie, jeżeli wydanie orzeczenia jest zbędne lub niedopuszczalne. Taki stan rzeczy ma niewątpliwie miejsce, gdy zaskarżony przepis był już przedmiotem kontroli zgodności z Konstytucją w innej sprawie rozpoznawanej przez Trybunał (zob. postanowienia z: 3 października 2001 r., SK 3/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 218; 25 listopada 2002 r., SK 30/01, OTK ZU nr 6/A/2002, poz. 88 oraz 26 marca 2002 r., P 3/02, OTK ZU nr 2/A/2002, poz. 22). Trybunał Konstytucyjny stoi przy tym na stanowisku, że konieczność uwzględniania określonej w ustawie o TK przesłanki zbędności wydania orzeczenia aktualna jest na każdym etapie postępowania inicjowanego skargą konstytucyjną (por. postanowienie TK z 3 września 2007 r., Ts 94/06, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 75).
Zważywszy, że przedmiot niniejszej sprawy jest zbieżny z materią, co do której Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się szczegółowo we wspomnianym wyroku z dnia 15 kwietnia 2009 r., należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej wniesionej przez skarżącego z uwagi na zbędność orzekania.