Ts 187/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
421/6/B/2010
POSTANOWIENIE
z dnia 15 grudnia 2010 r.
Sygn. akt Ts 187/08
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Wojciech Hermeliński – przewodniczący
Maria Gintowt-Jankowicz – sprawozdawca
Teresa Liszcz,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 września 2010 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Agencja Wydawnicza Technopol,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 18 czerwca 2008 r. skarżąca zarzuciła niezgodność art. 399 w zw. z art. 401 pkt 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) z art. 2, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 i art. 176 ust. 1 oraz art. 177 ust. 2 Konstytucji. Skarżąca zakwestionowała zgodność zaskarżonej normy z Konstytucją w zakresie, w jakim wyłącza ona dopuszczalność wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie, innym niż orzekające o przedmiocie sporu, w tym w szczególności wydanym w wyniku zażalenia na postanowienie sądu rozpoznającego skargę o wznowienie postępowania, także wtedy, jeżeli w postępowaniu wznowieniowym zaszły przyczyny uzasadniające jego wznowienie określone w art. 401 pkt 2 k.p.c. (pozbawienie możliwości działania wskutek naruszenia przepisów prawa, brak zdolności sądowej lub procesowej, nienależyta reprezentacja). W myśl uzasadnienia skargi konstytucyjnej norma ta narusza prawo do sądu w aspekcie rozpoznania sprawy przez bezstronny, niezawisły sąd powszechny w postępowaniu dwuinstancyjnym (art. 45 ust. 1 Konstytucji, art. 176 ust. 1 Konstytucji), uchybia prawu do ochrony własności i innych praw majątkowych (art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 Konstytucji; skarżąca wskazała jako jego źródło również art. 77 Konstytucji) oraz ogranicza wolność działalności gospodarczej (art. 22 Konstytucji). Uzależnienie dopuszczalności wznowienia postępowania od charakteru orzeczenia, którym zostało ono zakończone, nie jest – w ocenie skarżącej – zasadne, gdyż z punktu widzenia interesów strony, postanowienie o charakterze formalnym także kształtuje jej sytuację prawną, nawet jeżeli nie rozstrzyga o istocie sprawy. Skarżąca podniosła, że ustawodawca wychodzi ze słusznego założenia, zgodnie z którym potrzeba zagwarantowania rzetelnej procedury nie dopuszcza do pozostawienia w obrocie niewzruszalnych rozstrzygnięć o prawach i obowiązkach strony wydanych w warunkach pozbawienia możności działania będącego wynikiem naruszenia przepisów prawa. Te same racje – w myśl argumentacji skarżącej – przemawiają za wznowieniem postępowania także wówczas, gdy zostało ono zakończone inaczej niż wyrokiem orzekającym co do istoty sprawy.
Skarżąca wniosła skargę konstytucyjną w związku z następującym stanem faktycznym. Sąd Apelacyjny w Katowicach postanowieniem z 12 stycznia 2007 r. (sygn. akt V ACa 39/07) odrzucił skargę skarżącej o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 18 marca 2005 r. (sygn. akt I ACa 225/05). W ocenie Sądu okoliczności wskazane przez skarżącą nie stanowiły podstawy restytucyjnej w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. Zażalenie skarżącej na to postanowienie Sąd Najwyższy oddalił postanowieniem z 15 maja 2007 r. (sygn. akt V CZ 36/07). Sąd Najwyższy, uznając, że wskazane przez skarżącą okoliczności stanowią podstawę wznowienia postępowania, stwierdził jednak, że skarga została wniesiona z przekroczeniem terminu o jeden dzień, przy czym przyjął odmienną niż Sąd Apelacyjny datę jej wniesienia. Skarżąca – argumentując, że przez błędną interpretację daty wniesienia jej skargi o wznowienie postępowania przez Sąd Najwyższy została pozbawiona możliwości działania – wniosła ponownie skargę o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach. Sąd Apelacyjny w Katowicach odrzucił skargę postanowieniem z 30 sierpnia 2007 r. (sygn. akt V ACa 649/07), wskazując, że podstawą wznowienia postępowania nie mogą być uchybienia w postępowaniu wznowieniowym (tu: postępowanie w przedmiocie skargi o wznowienie postępowania), a tylko te, które zaszły w postępowaniu, którego dotyczy skarga o wznowienie postępowania (tu: postępowanie zakończone wyrokiem Sądu Apelacyjnego). Zażalenie na to postanowienie Sąd Najwyższy oddalił postanowieniem z 18 stycznia 2008 r. (sygn. akt V CZ 126/07), podzielając w uzasadnieniu ocenę Sądu Apelacyjnego w Katowicach.
Trybunał Konstytucyjny zaskarżonym postanowieniem odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, przyjmując, że dołączone do skargi konstytucyjnej orzeczenia sądów nie zostały wydane na podstawie zaskarżonej normy w takim zakresie, w jakim skarżąca domagała się stwierdzenia jej niezgodności z Konstytucją. Nie odnosiły się one do zagadnienia niedopuszczalności wznowienia postępowania zakończonego postanowieniem o charakterze formalnym (tu: o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania), ale możliwości ponownego wznowienia postępowania merytorycznego (zakończonego orzeczeniem co do istoty sprawy) ze względu na uchybienia popełnione w pierwszym postępowaniu wznowieniowym.
We wniesionym na powyższe postanowienie zażaleniu skarżąca zarzuciła naruszenie art. 79 ust. 1 Konstytucji przez jego niewłaściwe zastosowanie, polegające na błędnym przyjęciu, że wskazane w skardze przepisy procedury cywilnej nie były podstawą rozstrzygnięcia o prawach i obowiązkach skarżącej, oraz na odmowie uznania za podstawę wniesienia skargi konstytucyjnej orzeczenia, którego podstawa zawiera w sobie normy zarówno zgodne z Konstytucją, jak i takie, których zgodność z Konstytucją skarżący podaje w wątpliwość. Skarżąca podnosi, że – gdyby przyjąć zapatrywanie Trybunału – powinna była wnieść skargę o wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania; skarga taka byłaby jednak wykluczona z punktu widzenia celowości, gdyż zaskarżone przepisy wyraźnie wykluczają taką możliwość. Dlatego też wybrała inny tryb postępowania, polegający na próbie przekonania sądów, że możliwe jest wznowienie postępowania merytorycznego z powodu wadliwości pierwszego postępowania wznowieniowego. Zdaniem skarżącej – w sytuacji niewykorzystania tego środka – naraziłaby się ona na zarzut braku orzeczenia stanowiącego podstawę skargi konstytucyjnej. Wynika to – w jej ocenie – z przyjmowanego w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowiska, w myśl którego postępowanie wywołane wniesieniem skargi o wznowienie postępowania jest tym samym postępowaniem, co postępowanie wznawiane. Skarżąca zarzuca także, że Trybunał niezasadnie przyjął zawężającą wykładnię art. 79 ust. 1 Konstytucji, podczas gdy w literaturze preferowana jest interpretacja rozszerzająca, niedopuszczająca odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, jeżeli zaskarżona norma nie stanowiła jedynej podstawy rozstrzygnięcia, w związku z którym środek ten został wniesiony.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zarzuty podniesione w zażaleniu okazały się niezasadne. W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga zagadnienie zawężającej wykładni art. 79 ust. 1 Konstytucji w odniesieniu do złożonej podstawy prawnej orzeczenia, w związku z którym skarga konstytucyjna została wniesiona. W orzecznictwie Trybunału nie budzi bowiem wątpliwości, że zaskarżona norma nie musi być – i zazwyczaj również nie jest – jedyną podstawą ostatecznego wyroku, postanowienia lub decyzji administracyjnej. Trybunał nie wyraził w zaskarżonym postanowieniu innego stanowiska. Pojęcie normy, na podstawie której sąd lub organ administracji orzekł ostatecznie o prawach lub wolnościach skarżącego, użyte w art. 79 ust. 1 Konstytucji, rozumiane jest natomiast w orzecznictwie Trybunału w ten sposób, że przedmiot skargi konstytucyjnej mogą stanowić tylko te przepisy – wybrane spośród regulacji o charakterze materialnym, proceduralnym lub ustrojowym odnoszących się do zasad i trybu orzekania oraz treści rozstrzygnięcia – których zastosowanie doprowadziło do ukształtowania stanu kwalifikowanego przez skarżącego jako naruszenie jego praw podmiotowych. W tym kontekście należy zwrócić uwagę, że norma, w stosunku do której skarżący domaga się zbadania jej zgodności z Konstytucją, niekoniecznie pokrywa się z przepisem rozumianym jako jednostka tekstu prawnego. W szczególności wówczas, gdy przedmiot kontroli – tak jak w niniejszej sprawie – został wskazany zakresowo, możemy mieć do czynienia z sytuacją, w której ustalenie treści normy wynika z łącznego odczytania kilku przepisów lub też – tylko fragmentu określonej jednostki redakcyjnej (artykułu, paragrafu lub ustępu). Przyczyny odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej skarżącej nie stanowiła okoliczność, że zaskarżona norma mogłaby być rozumiana jedynie jako fragment podstawy prawnej rozstrzygnięcia sądów, w związku z którymi została ona wniesiona. To zagadnienie nie stanowiło przedmiotu rozważań Trybunału zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.
Odmowę nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu uzasadniał natomiast brak orzeczenia wydanego na podstawie zaskarżonej normy – we wskazanym przez skarżącą zakresie – prowadzącego do naruszenia wskazanych przez nią praw podmiotowych. Skarga konstytucyjna została bowiem ukształtowana w art. 79 ust. 1 Konstytucji jako szczególny środek ochrony konstytucyjnych praw i wolności, które doznały uszczerbku wskutek wydania ostatecznego orzeczenia przez sąd lub organ administracji. Skarżąca wiąże naruszenie swoich praw i wolności – prawa do sądu, prawa do ochrony własności i innych praw majątkowych, wolności działalności gospodarczej – z niedopuszczalnością wznowienia (z określonych przyczyn) postępowania zakończonego w inny sposób niż orzeczeniem co do istoty sprawy. Nie rozstrzygając na tym etapie postępowania, czy wskazane przez skarżącą wzorce konstytucyjne obejmują prawo do wznowienia postępowania, należy zauważyć, że tak oznaczonego prawa skarżąca nie próbowała realizować w postępowaniu, w związku z którym wniosła skargę konstytucyjną, nie mogło ono w konsekwencji doznać uszczerbku. Skarżąca nie domagała się – co sama jednoznacznie stwierdza – wznowienia postępowania zakończonego rozstrzygnięciem o charakterze formalnym, ale ponownego wznowienia postępowania zakończonego merytorycznie. Tym samym – jak słusznie wskazał Trybunał w zaskarżonym postanowieniu – orzekające sądy nie mogły rozstrzygnąć, czy jest dopuszczalne na gruncie zaskarżonych przepisów wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania. Innymi słowy: ze względu na treść żądania skarżącej sądy nie miały możliwości wypowiedzieć się o obowiązywaniu normy, której zgodność z Konstytucją została podważona w skardze konstytucyjnej. Nie sposób – w ocenie Trybunału – podzielić poglądu skarżącej, w myśl którego wniesienie skargi o wznowienie postępowania zakończonego odrzuceniem skargi o wznowienie postępowania byłoby bezcelowe. Skorzystanie z tego środka służyłoby bowiem uzyskaniu rozstrzygnięcia otwierającego drogę do wniesienia skargi konstytucyjnej – środka o charakterze szczególnym, którego przesłanki zostały autonomicznie określone w samej Konstytucji. W tym świetle nie jest zasadne także stanowisko skarżącej, zgodnie z którym w sytuacji wniesienia skargi o wznowienie postępowania o wskazanej powyżej treści skarżąca naraziłaby się na zarzut braku rozstrzygnięcia. Dopiero odmowa wznowienia postępowania zakończonego rozstrzygnięciem o charakterze formalnym potwierdzałaby obowiązywanie normy ograniczającej uprawnienie do wznowienia postępowania ze względu na charakter orzeczenia i tym samym uprawdopodabniałaby zajście zdarzenia, które – w ocenie skarżącej – stanowi naruszenie jej praw podmiotowych.
Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.
POSTANOWIENIE
z dnia 15 grudnia 2010 r.
Sygn. akt Ts 187/08
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Wojciech Hermeliński – przewodniczący
Maria Gintowt-Jankowicz – sprawozdawca
Teresa Liszcz,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 września 2010 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Agencja Wydawnicza Technopol,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 18 czerwca 2008 r. skarżąca zarzuciła niezgodność art. 399 w zw. z art. 401 pkt 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) z art. 2, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 i art. 176 ust. 1 oraz art. 177 ust. 2 Konstytucji. Skarżąca zakwestionowała zgodność zaskarżonej normy z Konstytucją w zakresie, w jakim wyłącza ona dopuszczalność wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie, innym niż orzekające o przedmiocie sporu, w tym w szczególności wydanym w wyniku zażalenia na postanowienie sądu rozpoznającego skargę o wznowienie postępowania, także wtedy, jeżeli w postępowaniu wznowieniowym zaszły przyczyny uzasadniające jego wznowienie określone w art. 401 pkt 2 k.p.c. (pozbawienie możliwości działania wskutek naruszenia przepisów prawa, brak zdolności sądowej lub procesowej, nienależyta reprezentacja). W myśl uzasadnienia skargi konstytucyjnej norma ta narusza prawo do sądu w aspekcie rozpoznania sprawy przez bezstronny, niezawisły sąd powszechny w postępowaniu dwuinstancyjnym (art. 45 ust. 1 Konstytucji, art. 176 ust. 1 Konstytucji), uchybia prawu do ochrony własności i innych praw majątkowych (art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 Konstytucji; skarżąca wskazała jako jego źródło również art. 77 Konstytucji) oraz ogranicza wolność działalności gospodarczej (art. 22 Konstytucji). Uzależnienie dopuszczalności wznowienia postępowania od charakteru orzeczenia, którym zostało ono zakończone, nie jest – w ocenie skarżącej – zasadne, gdyż z punktu widzenia interesów strony, postanowienie o charakterze formalnym także kształtuje jej sytuację prawną, nawet jeżeli nie rozstrzyga o istocie sprawy. Skarżąca podniosła, że ustawodawca wychodzi ze słusznego założenia, zgodnie z którym potrzeba zagwarantowania rzetelnej procedury nie dopuszcza do pozostawienia w obrocie niewzruszalnych rozstrzygnięć o prawach i obowiązkach strony wydanych w warunkach pozbawienia możności działania będącego wynikiem naruszenia przepisów prawa. Te same racje – w myśl argumentacji skarżącej – przemawiają za wznowieniem postępowania także wówczas, gdy zostało ono zakończone inaczej niż wyrokiem orzekającym co do istoty sprawy.
Skarżąca wniosła skargę konstytucyjną w związku z następującym stanem faktycznym. Sąd Apelacyjny w Katowicach postanowieniem z 12 stycznia 2007 r. (sygn. akt V ACa 39/07) odrzucił skargę skarżącej o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 18 marca 2005 r. (sygn. akt I ACa 225/05). W ocenie Sądu okoliczności wskazane przez skarżącą nie stanowiły podstawy restytucyjnej w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. Zażalenie skarżącej na to postanowienie Sąd Najwyższy oddalił postanowieniem z 15 maja 2007 r. (sygn. akt V CZ 36/07). Sąd Najwyższy, uznając, że wskazane przez skarżącą okoliczności stanowią podstawę wznowienia postępowania, stwierdził jednak, że skarga została wniesiona z przekroczeniem terminu o jeden dzień, przy czym przyjął odmienną niż Sąd Apelacyjny datę jej wniesienia. Skarżąca – argumentując, że przez błędną interpretację daty wniesienia jej skargi o wznowienie postępowania przez Sąd Najwyższy została pozbawiona możliwości działania – wniosła ponownie skargę o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach. Sąd Apelacyjny w Katowicach odrzucił skargę postanowieniem z 30 sierpnia 2007 r. (sygn. akt V ACa 649/07), wskazując, że podstawą wznowienia postępowania nie mogą być uchybienia w postępowaniu wznowieniowym (tu: postępowanie w przedmiocie skargi o wznowienie postępowania), a tylko te, które zaszły w postępowaniu, którego dotyczy skarga o wznowienie postępowania (tu: postępowanie zakończone wyrokiem Sądu Apelacyjnego). Zażalenie na to postanowienie Sąd Najwyższy oddalił postanowieniem z 18 stycznia 2008 r. (sygn. akt V CZ 126/07), podzielając w uzasadnieniu ocenę Sądu Apelacyjnego w Katowicach.
Trybunał Konstytucyjny zaskarżonym postanowieniem odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, przyjmując, że dołączone do skargi konstytucyjnej orzeczenia sądów nie zostały wydane na podstawie zaskarżonej normy w takim zakresie, w jakim skarżąca domagała się stwierdzenia jej niezgodności z Konstytucją. Nie odnosiły się one do zagadnienia niedopuszczalności wznowienia postępowania zakończonego postanowieniem o charakterze formalnym (tu: o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania), ale możliwości ponownego wznowienia postępowania merytorycznego (zakończonego orzeczeniem co do istoty sprawy) ze względu na uchybienia popełnione w pierwszym postępowaniu wznowieniowym.
We wniesionym na powyższe postanowienie zażaleniu skarżąca zarzuciła naruszenie art. 79 ust. 1 Konstytucji przez jego niewłaściwe zastosowanie, polegające na błędnym przyjęciu, że wskazane w skardze przepisy procedury cywilnej nie były podstawą rozstrzygnięcia o prawach i obowiązkach skarżącej, oraz na odmowie uznania za podstawę wniesienia skargi konstytucyjnej orzeczenia, którego podstawa zawiera w sobie normy zarówno zgodne z Konstytucją, jak i takie, których zgodność z Konstytucją skarżący podaje w wątpliwość. Skarżąca podnosi, że – gdyby przyjąć zapatrywanie Trybunału – powinna była wnieść skargę o wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania; skarga taka byłaby jednak wykluczona z punktu widzenia celowości, gdyż zaskarżone przepisy wyraźnie wykluczają taką możliwość. Dlatego też wybrała inny tryb postępowania, polegający na próbie przekonania sądów, że możliwe jest wznowienie postępowania merytorycznego z powodu wadliwości pierwszego postępowania wznowieniowego. Zdaniem skarżącej – w sytuacji niewykorzystania tego środka – naraziłaby się ona na zarzut braku orzeczenia stanowiącego podstawę skargi konstytucyjnej. Wynika to – w jej ocenie – z przyjmowanego w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowiska, w myśl którego postępowanie wywołane wniesieniem skargi o wznowienie postępowania jest tym samym postępowaniem, co postępowanie wznawiane. Skarżąca zarzuca także, że Trybunał niezasadnie przyjął zawężającą wykładnię art. 79 ust. 1 Konstytucji, podczas gdy w literaturze preferowana jest interpretacja rozszerzająca, niedopuszczająca odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, jeżeli zaskarżona norma nie stanowiła jedynej podstawy rozstrzygnięcia, w związku z którym środek ten został wniesiony.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zarzuty podniesione w zażaleniu okazały się niezasadne. W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga zagadnienie zawężającej wykładni art. 79 ust. 1 Konstytucji w odniesieniu do złożonej podstawy prawnej orzeczenia, w związku z którym skarga konstytucyjna została wniesiona. W orzecznictwie Trybunału nie budzi bowiem wątpliwości, że zaskarżona norma nie musi być – i zazwyczaj również nie jest – jedyną podstawą ostatecznego wyroku, postanowienia lub decyzji administracyjnej. Trybunał nie wyraził w zaskarżonym postanowieniu innego stanowiska. Pojęcie normy, na podstawie której sąd lub organ administracji orzekł ostatecznie o prawach lub wolnościach skarżącego, użyte w art. 79 ust. 1 Konstytucji, rozumiane jest natomiast w orzecznictwie Trybunału w ten sposób, że przedmiot skargi konstytucyjnej mogą stanowić tylko te przepisy – wybrane spośród regulacji o charakterze materialnym, proceduralnym lub ustrojowym odnoszących się do zasad i trybu orzekania oraz treści rozstrzygnięcia – których zastosowanie doprowadziło do ukształtowania stanu kwalifikowanego przez skarżącego jako naruszenie jego praw podmiotowych. W tym kontekście należy zwrócić uwagę, że norma, w stosunku do której skarżący domaga się zbadania jej zgodności z Konstytucją, niekoniecznie pokrywa się z przepisem rozumianym jako jednostka tekstu prawnego. W szczególności wówczas, gdy przedmiot kontroli – tak jak w niniejszej sprawie – został wskazany zakresowo, możemy mieć do czynienia z sytuacją, w której ustalenie treści normy wynika z łącznego odczytania kilku przepisów lub też – tylko fragmentu określonej jednostki redakcyjnej (artykułu, paragrafu lub ustępu). Przyczyny odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej skarżącej nie stanowiła okoliczność, że zaskarżona norma mogłaby być rozumiana jedynie jako fragment podstawy prawnej rozstrzygnięcia sądów, w związku z którymi została ona wniesiona. To zagadnienie nie stanowiło przedmiotu rozważań Trybunału zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.
Odmowę nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu uzasadniał natomiast brak orzeczenia wydanego na podstawie zaskarżonej normy – we wskazanym przez skarżącą zakresie – prowadzącego do naruszenia wskazanych przez nią praw podmiotowych. Skarga konstytucyjna została bowiem ukształtowana w art. 79 ust. 1 Konstytucji jako szczególny środek ochrony konstytucyjnych praw i wolności, które doznały uszczerbku wskutek wydania ostatecznego orzeczenia przez sąd lub organ administracji. Skarżąca wiąże naruszenie swoich praw i wolności – prawa do sądu, prawa do ochrony własności i innych praw majątkowych, wolności działalności gospodarczej – z niedopuszczalnością wznowienia (z określonych przyczyn) postępowania zakończonego w inny sposób niż orzeczeniem co do istoty sprawy. Nie rozstrzygając na tym etapie postępowania, czy wskazane przez skarżącą wzorce konstytucyjne obejmują prawo do wznowienia postępowania, należy zauważyć, że tak oznaczonego prawa skarżąca nie próbowała realizować w postępowaniu, w związku z którym wniosła skargę konstytucyjną, nie mogło ono w konsekwencji doznać uszczerbku. Skarżąca nie domagała się – co sama jednoznacznie stwierdza – wznowienia postępowania zakończonego rozstrzygnięciem o charakterze formalnym, ale ponownego wznowienia postępowania zakończonego merytorycznie. Tym samym – jak słusznie wskazał Trybunał w zaskarżonym postanowieniu – orzekające sądy nie mogły rozstrzygnąć, czy jest dopuszczalne na gruncie zaskarżonych przepisów wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania. Innymi słowy: ze względu na treść żądania skarżącej sądy nie miały możliwości wypowiedzieć się o obowiązywaniu normy, której zgodność z Konstytucją została podważona w skardze konstytucyjnej. Nie sposób – w ocenie Trybunału – podzielić poglądu skarżącej, w myśl którego wniesienie skargi o wznowienie postępowania zakończonego odrzuceniem skargi o wznowienie postępowania byłoby bezcelowe. Skorzystanie z tego środka służyłoby bowiem uzyskaniu rozstrzygnięcia otwierającego drogę do wniesienia skargi konstytucyjnej – środka o charakterze szczególnym, którego przesłanki zostały autonomicznie określone w samej Konstytucji. W tym świetle nie jest zasadne także stanowisko skarżącej, zgodnie z którym w sytuacji wniesienia skargi o wznowienie postępowania o wskazanej powyżej treści skarżąca naraziłaby się na zarzut braku rozstrzygnięcia. Dopiero odmowa wznowienia postępowania zakończonego rozstrzygnięciem o charakterze formalnym potwierdzałaby obowiązywanie normy ograniczającej uprawnienie do wznowienia postępowania ze względu na charakter orzeczenia i tym samym uprawdopodabniałaby zajście zdarzenia, które – w ocenie skarżącej – stanowi naruszenie jej praw podmiotowych.
Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.