Tw 27/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
251/3/B/2012
POSTANOWIENIE
z dnia 26 marca 2012 r.
Sygn. akt Tw 27/11
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Rzepliński,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym wniosku Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej o zbadanie zgodności:
art. 14 ust. 6 ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 204, poz. 1281, ze zm.) z art. 17 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu wnioskowi.
UZASADNIENIE
W dniu 16 listopada 2011 r. wpłynął do Trybunału Konstytucyjnego wniosek Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej (dalej: Rada) o zbadanie zgodności art. 14 ust. 6 ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 204, poz. 1281, ze zm.; dalej: ustawa o systemie) z art. 17 ust. 1 Konstytucji.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 24 stycznia 2012 r. wnioskodawca został wezwany do usunięcia, w terminie 7 dni od dnia doręczenia zarządzenia, braków formalnych wniosku, przez: uzasadnienie, w jaki sposób art. 14 ust. 6 ustawy o systemie narusza, wobec wnioskodawcy, art. 17 ust. 1 Konstytucji, skoro – w myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 767, ze zm.; dalej: ustawa o zawodzie) – do zadań samorządu lekarskoweterynaryjnego należy sprawowanie pieczy i nadzoru nad należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu lekarza weterynarii (nie zaś np. technika weterynarii), i w konsekwencji adresaci powołanych przepisów ustawy o systemie – do momentu uzyskania tytułu zawodowego lekarza weterynarii – nie podlegają pieczy sprawowanej przez ten samorząd (por. wyrok TK z 18 lutego 2004 r., P 21/02, OTK ZU nr 2/A/2004, poz. 9); powołanie przepisu (przepisów) prawa, z którego (których) samorząd lekarzy weterynarii wywodzi prawo do sprawowania pieczy nad wykonywaniem czynności identyfikacji koniowatego przez osoby posiadające minimum średnie wykształcenie, o których mowa w kwestionowanym art. 14 ust. 6 ustawy o systemie, niebędące członkami tego samorządu.
W piśmie z 3 lutego 2012 r. wnioskodawca odniósł się do stwierdzonych braków formalnych wniosku.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. Na podstawie art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) wniosek przedstawiony przez ogólnokrajową władzę organizacji zawodowej podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym. W postępowaniu tym Trybunał Konstytucyjny w składzie jednego sędziego bada, czy wniosek odpowiada wymogom formalnym (art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o TK), czy nie jest oczywiście bezzasadny (art. 36 ust. 3 ustawy o TK), a w szczególności, czy pochodzi od uprawnionego podmiotu (art. 191 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 191 ust. 2 Konstytucji).
2. Trybunał Konstytucyjny przypomina, że legitymacja ogólnokrajowych władz organizacji zawodowych (w tym samorządów zawodowych skupiających osoby wykonujące zawody zaufania publicznego) koncentruje się wokół spraw dotyczących wykonywania określonej profesji przez członków organizacji w kontekście przysługujących im uprawnień i ciążących na nich obowiązków (zob. postanowienie TK z 20 grudnia 2005 r., Tw 12/05, OTK ZU nr 5/B/2007, poz. 179 oraz powołane tam orzeczenia).
3. Trybunał Konstytucyjny dokonał analizy postawionych przez Radę zarzutów.
3.1. Na wstępie wymaga zaznaczenia, że ustawa o systemie reguluje zasady identyfikacji i rejestracji zwierząt. Przedmiot kontroli stanowi art. 14 ust. 6 ustawy o systemie w brzmieniu: „identyfikacja koniowatego jest dokonywana przez osobę posiadającą co najmniej średnie wykształcenie, która zawarła pisemną umowę z podmiotem, o którym mowa w art. 5 [tzn. prowadzącym rejestr koniowatych]”. Co oczywiste, kwestionowany przez wnioskodawcę przepis nie odnosi się do problematyki związanej z dostępem do zawodu lekarza weterynarii.
3.2. Rada w uzasadnieniu wniosku wskazuje, że zmierza do zapewnienia możliwości wykonywania właściwej pieczy nad zawodem lekarza weterynarii. Znamienne jest jednak, że nie skarży ona przepisów określających, kto podlega władztwu samorządu lekarzy weterynarii (przepisów ustawy o zawodzie). Rada kwestionuje przepis, który określa, że wskazana w nim czynność może być wykonywana przez osoby posiadające co najmniej średnie wykształcenie (niezależnie od ich ewentualnej przynależności do samorządu lekarskoweterynaryjnego).
Zdaniem wnioskodawcy „niezgodność art. 14 ust. 6 ustawy (…) o systemie (…) wyraża się w tym, że czynność identyfikacji koniowatego – będąca zabiegiem chirurgicznym należącym do zakresu czynności weterynaryjnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy (…) o zawodzie (…) – może być, wedle zaskarżonego przepisu, wykonywana przez osobę posiadającą jedynie średnie wykształcenie, niebędącą lekarzem weterynarii, przez co samorząd zawodowy lekarzy weterynarii nie może reprezentować wszystkich osób wykonujących zawód lekarza weterynarii ani sprawować należytej pieczy nad wykonywaniem tego zawodu, do czego jest obowiązany przez art. 17 ust. 1 Konstytucji, jak też przez ustawę o zawodzie (…), w tym zwłaszcza przez jej art. 10 ust. 1”.
3.3. Odnosząc się do przywołanej argumentacji, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że skoro z art. 14 ust. 6 ustawy o systemie nie wynika zakaz dokonywania identyfikacji koniowatego przez lekarzy weterynarii, to tym samym kwestionowany przepis nie pozbawia samorządu lekarskoweterynaryjnego możliwości sprawowania należytej pieczy nad wykonywaniem tego zawodu. Sformułowany pod adresem art. 14 ust. 6 ustawy o systemie zarzut naruszenia – wobec wnioskodawcy – art. 17 ust. 1 Konstytucji należy uznać za oczywiście bezzasadny. W konsekwencji, Rada nie wykazała, że przez kwestionowany przepis został naruszony – w stosunku do niej – art. 17 ust. 1 ustawy zasadniczej, co jest równoznaczne z nieusunięciem braków formalnych wniosku (pkt 1 zarządzenia sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 24 stycznia 2012 r.). Okoliczności powyższe uzasadniają odmowę nadania wnioskowi dalszego biegu na podstawie art. 36 ust. 3 ustawy o TK.
4. Rada twierdzi, że „obecne unormowanie zawarte w art. 14 ust. 6 ustawy o systemie (…) – w myśl którego czynność ustawowo zastrzeżoną dla lekarza weterynarii może wykonywać osoba niebędąca lekarzem weterynarii i działająca poza nadzorem lekarza weterynarii, uniemożliwia samorządowi lekarzy weterynarii należyte wypełnienie jego konstytucyjnych i ustawowych zadań, przez co narusza art. 17 ust. 1 Konstytucji”. Zdaniem wnioskodawcy „ustawodawca nie może przyjmować rozwiązań, które umożliwiają osobom pozostającym poza zawodem lekarza weterynarii wykonywanie czynności ustawowo zastrzeżonych dla lekarzy weterynarii i składających się na wykonywanie zawodu lekarza weterynarii”.
Ustosunkowując się przywołanego zarzutu, Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że art. 17 ust. 1 Konstytucji nie może być traktowany jako przyznający poszczególnym samorządom zawodowym prawo do sprawowania nadzoru nad wszystkimi osobami, które na podstawie odpowiednich regulacji ustawowych wykonują czynności mogące wchodzić w zakres danego zawodu zaufania publicznego. Ustawodawca może bowiem zdecydować o przekazaniu kompetencji do wykonywania niektórych czynności zawodowych także tym osobom, które nie są instytucjonalnie związane ze strukturami danego samorządu zawodowego. Wskazany art. 17 ust. 1 Konstytucji nie ustanawia wówczas automatycznego nadzoru nad takimi podmiotami ze strony organów tego samorządu (zob. postanowienie TK z 22 października 2007 r., Tw 12/05, OTK ZU nr 5/B/2007, poz. 180).
5. Rada twierdzi, że z „art. 17 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o zawodzie (…), samorząd lekarzy weterynarii wywodzi prawo do sprawowania pieczy nad wykonywaniem czynności identyfikacji koniowatego, która to czynność należy do zakresu czynności zastrzeżonych dla osób należących do samorządu lekarzy weterynarii”.
Trybunał Konstytucyjny podziela pogląd, zgodnie z którym z powołanych przez Radę przepisów wynika prawo samorządu lekarsko-weterynaryjnego do sprawowania pieczy nad wykonywaniem czynności identyfikacji koniowatego przez lekarzy weterynarii.
Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że wnioskodawca nie powołał przepisów prawa, z których wynika prawo samorządu lekarsko-weterynaryjnego do sprawowania pieczy nad wykonywaniem czynności identyfikacji koniowatego przez osoby posiadające minimum średnie wykształcenie, o których mowa w kwestionowanym art. 14 ust. 6 ustawy o systemie, niebędące członkami tego samorządu. Co znamienne, wnioskodawca sam przyznaje, że „możliwości [sprawowania nadzoru przez samorząd lekarzy weterynarii nad czynnościami wykonywanymi przez osoby pozostające poza samorządem zawodowym] nie daje żaden przepis ustawy o systemie”. Powyższe jest równoznaczne z nieusunięciem w wyznaczonym terminie braków formalnych wniosku (pkt 2 zarządzenia sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 24 stycznia 2012 r.). Okoliczność ta stanowi samoistną przesłankę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu (art. 36 ust. 3 ustawy o TK).
6. Rada wyraża przekonanie, że „przepisy dotyczące zabiegów chirurgicznych przeprowadzanych na zwierzęciu – w tym przepis, którego dotyczy niniejszy wniosek – muszą być tak skonstruowane, by zapewnić, że będą one wykonywane wyłącznie przez lekarza weterynarii, a samorząd lekarzy weterynarii miał możliwości sprawowania pieczy nad prawidłowym wykonywaniem tych zabiegów”.
Przedstawione stanowisko prowadzi do konkluzji, że Rada domaga się stwierdzenia niezgodności z Konstytucją zaniechania prawodawczego, polegającego na braku, po pierwsze, (po stronie wnioskodawcy) nadzoru korporacyjnego nad działalnością osób nienależących do samorządu lekarskoweterynaryjnego, po drugie zaś – konkretnego przepisu dającego uprawnienie do identyfikacji koniowatego wyłącznie lekarzom weterynarii z pominięciem innych podmiotów. Przywołane zarzuty nie mogą być rozpatrywane przez Trybunał z uwagi na brak kognicji w tym zakresie. Należy bowiem pamiętać, że Trybunał Konstytucyjny pełni rolę jedynie „ustawodawcy negatywnego”, który eliminuje z systemu prawnego normy naruszające Konstytucję. Nie ma natomiast kompetencji do stanowienia norm, a taki charakter miałoby orzekanie w sprawie zaniechań ustawodawczych (por. wyrok TK z 2 lipca 2002 r., U 7/01, OTK ZU nr 4/A/2002, poz. 48).
7. Wnioskodawca przekonuje, że „umożliwienie – tak, jak to czyni art. 14 ust. 6 (…) [ustawy o systemie] – wykonywania czynności wszczepiania transpondera służącego (…) identyfikacji koni, a więc czynności określonej w art. 1 ustawy o zawodzie (…), osobom ze średnim wykształceniem, niemającym prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii, jest niedopuszczalne”.
Przywołana argumentacja świadczy o tym, że Rada domaga się, aby Trybunał dokonał oceny zaskarżonego przepisu w aspekcie celowości. Okoliczność ta stanowi samoistną podstawę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu z uwagi na przesłankę niedopuszczalności wydania orzeczenia (art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK). Należy bowiem pamiętać, że ustawa zasadnicza przyznała Trybunałowi Konstytucyjnemu status „sądu prawa”, nie zaś „sądu faktu” (por. postanowienie TK z 25 stycznia 2008 r., Tw 43/07, OTK ZU nr 4/B/2008, poz. 131).
8. Rada dowodzi, że „określając czynności, które wchodzą w zakres wykonywania zawodu lekarza weterynarii i ustanawiając jednocześnie wymóg, by tylko osoby należące do tego zawodu mogły te czynności wykonywać, ustawodawca przesądził jednocześnie, że nie mogą tych czynności wykonywać osoby pozostające poza zawodem lekarza weterynarii”. Stąd kwestionuje „art. 14 ust. 6 ustawy o systemie, umożliwiający osobom ze średnim wykształceniem (niemogącym należeć do zawodu lekarza weterynarii) wszczepianie transpondera służącego (…) identyfikacji koni, tj. wykonywanie czynności chirurgicznej, ustawowo zastrzeżonej w art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o zawodzie lekarza weterynarii dla lekarzy weterynarii”.
Wnioskodawca, nie dostrzegając, że art. 14 ust. 6 ustawy o systemie jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o zawodzie, domaga się de facto kontroli poziomej art. 14 ust. 6 ustawy o systemie z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o zawodzie, zgodnie z którym wykonywanie zawodu lekarza weterynarii polega na leczeniu zwierząt oraz wykonywaniu zabiegów chirurgicznych.
Co oczywiste, spełnienie żądania wnioskodawcy leży poza kompetencjami Trybunału Konstytucyjnego (art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK).
Na marginesie należy zasygnalizować, że niedopuszczalne jest powoływanie się na ogólnospołeczne cele, takie jak ochrona zwierząt przed dokonywaniem na nich zabiegów i operacji chirurgicznych przez osoby nieposiadające wymaganych uprawnień (art. 6 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, ze zm.), przez władzę organizacji zawodowej, która inicjuje rozpoznanie wstępne z pozycji podmiotu o ograniczonej rzeczowo legitymacji procesowej (art. 191 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 191 ust. 2 Konstytucji).
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 26 marca 2012 r.
Sygn. akt Tw 27/11
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Rzepliński,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym wniosku Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej o zbadanie zgodności:
art. 14 ust. 6 ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 204, poz. 1281, ze zm.) z art. 17 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu wnioskowi.
UZASADNIENIE
W dniu 16 listopada 2011 r. wpłynął do Trybunału Konstytucyjnego wniosek Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej (dalej: Rada) o zbadanie zgodności art. 14 ust. 6 ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 204, poz. 1281, ze zm.; dalej: ustawa o systemie) z art. 17 ust. 1 Konstytucji.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 24 stycznia 2012 r. wnioskodawca został wezwany do usunięcia, w terminie 7 dni od dnia doręczenia zarządzenia, braków formalnych wniosku, przez: uzasadnienie, w jaki sposób art. 14 ust. 6 ustawy o systemie narusza, wobec wnioskodawcy, art. 17 ust. 1 Konstytucji, skoro – w myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 767, ze zm.; dalej: ustawa o zawodzie) – do zadań samorządu lekarskoweterynaryjnego należy sprawowanie pieczy i nadzoru nad należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu lekarza weterynarii (nie zaś np. technika weterynarii), i w konsekwencji adresaci powołanych przepisów ustawy o systemie – do momentu uzyskania tytułu zawodowego lekarza weterynarii – nie podlegają pieczy sprawowanej przez ten samorząd (por. wyrok TK z 18 lutego 2004 r., P 21/02, OTK ZU nr 2/A/2004, poz. 9); powołanie przepisu (przepisów) prawa, z którego (których) samorząd lekarzy weterynarii wywodzi prawo do sprawowania pieczy nad wykonywaniem czynności identyfikacji koniowatego przez osoby posiadające minimum średnie wykształcenie, o których mowa w kwestionowanym art. 14 ust. 6 ustawy o systemie, niebędące członkami tego samorządu.
W piśmie z 3 lutego 2012 r. wnioskodawca odniósł się do stwierdzonych braków formalnych wniosku.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. Na podstawie art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) wniosek przedstawiony przez ogólnokrajową władzę organizacji zawodowej podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym. W postępowaniu tym Trybunał Konstytucyjny w składzie jednego sędziego bada, czy wniosek odpowiada wymogom formalnym (art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o TK), czy nie jest oczywiście bezzasadny (art. 36 ust. 3 ustawy o TK), a w szczególności, czy pochodzi od uprawnionego podmiotu (art. 191 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 191 ust. 2 Konstytucji).
2. Trybunał Konstytucyjny przypomina, że legitymacja ogólnokrajowych władz organizacji zawodowych (w tym samorządów zawodowych skupiających osoby wykonujące zawody zaufania publicznego) koncentruje się wokół spraw dotyczących wykonywania określonej profesji przez członków organizacji w kontekście przysługujących im uprawnień i ciążących na nich obowiązków (zob. postanowienie TK z 20 grudnia 2005 r., Tw 12/05, OTK ZU nr 5/B/2007, poz. 179 oraz powołane tam orzeczenia).
3. Trybunał Konstytucyjny dokonał analizy postawionych przez Radę zarzutów.
3.1. Na wstępie wymaga zaznaczenia, że ustawa o systemie reguluje zasady identyfikacji i rejestracji zwierząt. Przedmiot kontroli stanowi art. 14 ust. 6 ustawy o systemie w brzmieniu: „identyfikacja koniowatego jest dokonywana przez osobę posiadającą co najmniej średnie wykształcenie, która zawarła pisemną umowę z podmiotem, o którym mowa w art. 5 [tzn. prowadzącym rejestr koniowatych]”. Co oczywiste, kwestionowany przez wnioskodawcę przepis nie odnosi się do problematyki związanej z dostępem do zawodu lekarza weterynarii.
3.2. Rada w uzasadnieniu wniosku wskazuje, że zmierza do zapewnienia możliwości wykonywania właściwej pieczy nad zawodem lekarza weterynarii. Znamienne jest jednak, że nie skarży ona przepisów określających, kto podlega władztwu samorządu lekarzy weterynarii (przepisów ustawy o zawodzie). Rada kwestionuje przepis, który określa, że wskazana w nim czynność może być wykonywana przez osoby posiadające co najmniej średnie wykształcenie (niezależnie od ich ewentualnej przynależności do samorządu lekarskoweterynaryjnego).
Zdaniem wnioskodawcy „niezgodność art. 14 ust. 6 ustawy (…) o systemie (…) wyraża się w tym, że czynność identyfikacji koniowatego – będąca zabiegiem chirurgicznym należącym do zakresu czynności weterynaryjnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy (…) o zawodzie (…) – może być, wedle zaskarżonego przepisu, wykonywana przez osobę posiadającą jedynie średnie wykształcenie, niebędącą lekarzem weterynarii, przez co samorząd zawodowy lekarzy weterynarii nie może reprezentować wszystkich osób wykonujących zawód lekarza weterynarii ani sprawować należytej pieczy nad wykonywaniem tego zawodu, do czego jest obowiązany przez art. 17 ust. 1 Konstytucji, jak też przez ustawę o zawodzie (…), w tym zwłaszcza przez jej art. 10 ust. 1”.
3.3. Odnosząc się do przywołanej argumentacji, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że skoro z art. 14 ust. 6 ustawy o systemie nie wynika zakaz dokonywania identyfikacji koniowatego przez lekarzy weterynarii, to tym samym kwestionowany przepis nie pozbawia samorządu lekarskoweterynaryjnego możliwości sprawowania należytej pieczy nad wykonywaniem tego zawodu. Sformułowany pod adresem art. 14 ust. 6 ustawy o systemie zarzut naruszenia – wobec wnioskodawcy – art. 17 ust. 1 Konstytucji należy uznać za oczywiście bezzasadny. W konsekwencji, Rada nie wykazała, że przez kwestionowany przepis został naruszony – w stosunku do niej – art. 17 ust. 1 ustawy zasadniczej, co jest równoznaczne z nieusunięciem braków formalnych wniosku (pkt 1 zarządzenia sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 24 stycznia 2012 r.). Okoliczności powyższe uzasadniają odmowę nadania wnioskowi dalszego biegu na podstawie art. 36 ust. 3 ustawy o TK.
4. Rada twierdzi, że „obecne unormowanie zawarte w art. 14 ust. 6 ustawy o systemie (…) – w myśl którego czynność ustawowo zastrzeżoną dla lekarza weterynarii może wykonywać osoba niebędąca lekarzem weterynarii i działająca poza nadzorem lekarza weterynarii, uniemożliwia samorządowi lekarzy weterynarii należyte wypełnienie jego konstytucyjnych i ustawowych zadań, przez co narusza art. 17 ust. 1 Konstytucji”. Zdaniem wnioskodawcy „ustawodawca nie może przyjmować rozwiązań, które umożliwiają osobom pozostającym poza zawodem lekarza weterynarii wykonywanie czynności ustawowo zastrzeżonych dla lekarzy weterynarii i składających się na wykonywanie zawodu lekarza weterynarii”.
Ustosunkowując się przywołanego zarzutu, Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że art. 17 ust. 1 Konstytucji nie może być traktowany jako przyznający poszczególnym samorządom zawodowym prawo do sprawowania nadzoru nad wszystkimi osobami, które na podstawie odpowiednich regulacji ustawowych wykonują czynności mogące wchodzić w zakres danego zawodu zaufania publicznego. Ustawodawca może bowiem zdecydować o przekazaniu kompetencji do wykonywania niektórych czynności zawodowych także tym osobom, które nie są instytucjonalnie związane ze strukturami danego samorządu zawodowego. Wskazany art. 17 ust. 1 Konstytucji nie ustanawia wówczas automatycznego nadzoru nad takimi podmiotami ze strony organów tego samorządu (zob. postanowienie TK z 22 października 2007 r., Tw 12/05, OTK ZU nr 5/B/2007, poz. 180).
5. Rada twierdzi, że z „art. 17 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o zawodzie (…), samorząd lekarzy weterynarii wywodzi prawo do sprawowania pieczy nad wykonywaniem czynności identyfikacji koniowatego, która to czynność należy do zakresu czynności zastrzeżonych dla osób należących do samorządu lekarzy weterynarii”.
Trybunał Konstytucyjny podziela pogląd, zgodnie z którym z powołanych przez Radę przepisów wynika prawo samorządu lekarsko-weterynaryjnego do sprawowania pieczy nad wykonywaniem czynności identyfikacji koniowatego przez lekarzy weterynarii.
Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że wnioskodawca nie powołał przepisów prawa, z których wynika prawo samorządu lekarsko-weterynaryjnego do sprawowania pieczy nad wykonywaniem czynności identyfikacji koniowatego przez osoby posiadające minimum średnie wykształcenie, o których mowa w kwestionowanym art. 14 ust. 6 ustawy o systemie, niebędące członkami tego samorządu. Co znamienne, wnioskodawca sam przyznaje, że „możliwości [sprawowania nadzoru przez samorząd lekarzy weterynarii nad czynnościami wykonywanymi przez osoby pozostające poza samorządem zawodowym] nie daje żaden przepis ustawy o systemie”. Powyższe jest równoznaczne z nieusunięciem w wyznaczonym terminie braków formalnych wniosku (pkt 2 zarządzenia sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 24 stycznia 2012 r.). Okoliczność ta stanowi samoistną przesłankę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu (art. 36 ust. 3 ustawy o TK).
6. Rada wyraża przekonanie, że „przepisy dotyczące zabiegów chirurgicznych przeprowadzanych na zwierzęciu – w tym przepis, którego dotyczy niniejszy wniosek – muszą być tak skonstruowane, by zapewnić, że będą one wykonywane wyłącznie przez lekarza weterynarii, a samorząd lekarzy weterynarii miał możliwości sprawowania pieczy nad prawidłowym wykonywaniem tych zabiegów”.
Przedstawione stanowisko prowadzi do konkluzji, że Rada domaga się stwierdzenia niezgodności z Konstytucją zaniechania prawodawczego, polegającego na braku, po pierwsze, (po stronie wnioskodawcy) nadzoru korporacyjnego nad działalnością osób nienależących do samorządu lekarskoweterynaryjnego, po drugie zaś – konkretnego przepisu dającego uprawnienie do identyfikacji koniowatego wyłącznie lekarzom weterynarii z pominięciem innych podmiotów. Przywołane zarzuty nie mogą być rozpatrywane przez Trybunał z uwagi na brak kognicji w tym zakresie. Należy bowiem pamiętać, że Trybunał Konstytucyjny pełni rolę jedynie „ustawodawcy negatywnego”, który eliminuje z systemu prawnego normy naruszające Konstytucję. Nie ma natomiast kompetencji do stanowienia norm, a taki charakter miałoby orzekanie w sprawie zaniechań ustawodawczych (por. wyrok TK z 2 lipca 2002 r., U 7/01, OTK ZU nr 4/A/2002, poz. 48).
7. Wnioskodawca przekonuje, że „umożliwienie – tak, jak to czyni art. 14 ust. 6 (…) [ustawy o systemie] – wykonywania czynności wszczepiania transpondera służącego (…) identyfikacji koni, a więc czynności określonej w art. 1 ustawy o zawodzie (…), osobom ze średnim wykształceniem, niemającym prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii, jest niedopuszczalne”.
Przywołana argumentacja świadczy o tym, że Rada domaga się, aby Trybunał dokonał oceny zaskarżonego przepisu w aspekcie celowości. Okoliczność ta stanowi samoistną podstawę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu z uwagi na przesłankę niedopuszczalności wydania orzeczenia (art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK). Należy bowiem pamiętać, że ustawa zasadnicza przyznała Trybunałowi Konstytucyjnemu status „sądu prawa”, nie zaś „sądu faktu” (por. postanowienie TK z 25 stycznia 2008 r., Tw 43/07, OTK ZU nr 4/B/2008, poz. 131).
8. Rada dowodzi, że „określając czynności, które wchodzą w zakres wykonywania zawodu lekarza weterynarii i ustanawiając jednocześnie wymóg, by tylko osoby należące do tego zawodu mogły te czynności wykonywać, ustawodawca przesądził jednocześnie, że nie mogą tych czynności wykonywać osoby pozostające poza zawodem lekarza weterynarii”. Stąd kwestionuje „art. 14 ust. 6 ustawy o systemie, umożliwiający osobom ze średnim wykształceniem (niemogącym należeć do zawodu lekarza weterynarii) wszczepianie transpondera służącego (…) identyfikacji koni, tj. wykonywanie czynności chirurgicznej, ustawowo zastrzeżonej w art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o zawodzie lekarza weterynarii dla lekarzy weterynarii”.
Wnioskodawca, nie dostrzegając, że art. 14 ust. 6 ustawy o systemie jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o zawodzie, domaga się de facto kontroli poziomej art. 14 ust. 6 ustawy o systemie z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o zawodzie, zgodnie z którym wykonywanie zawodu lekarza weterynarii polega na leczeniu zwierząt oraz wykonywaniu zabiegów chirurgicznych.
Co oczywiste, spełnienie żądania wnioskodawcy leży poza kompetencjami Trybunału Konstytucyjnego (art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK).
Na marginesie należy zasygnalizować, że niedopuszczalne jest powoływanie się na ogólnospołeczne cele, takie jak ochrona zwierząt przed dokonywaniem na nich zabiegów i operacji chirurgicznych przez osoby nieposiadające wymaganych uprawnień (art. 6 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, ze zm.), przez władzę organizacji zawodowej, która inicjuje rozpoznanie wstępne z pozycji podmiotu o ograniczonej rzeczowo legitymacji procesowej (art. 191 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 191 ust. 2 Konstytucji).
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.