Pełny tekst orzeczenia

513/5/B/2013

POSTANOWIENIE

z dnia 11 września 2013 r.

Sygn. akt Ts 251/12



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz – przewodnicząca

Andrzej Rzepliński – sprawozdawca

Małgorzata Pyziak-Szafnicka,



po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 maja 2013 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej J. T.-K.,



p o s t a n a w i a:



nie uwzględnić zażalenia.



UZASADNIENIE



W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 9 października 2012 r. (data nadania), reprezentowana przez adwokata z urzędu J. T.-K. (dalej: skarżąca) zakwestionowała zgodność art. 4 ust. 1, art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b i c, art. 4 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2012 r. poz. 400; dalej: ustawa o kombatantach) – w zakresie, w jakim przepisy te „pozbawiają (…) osoby przymusowo zesłane z przyczyn politycznych, narodowościowych i religijnych na tereny III Rzeszy Niemieckiej, przymiotu osób represjonowanych i stosowania do nich przepisów ustawy [o kombatantach]” – z art. 2, art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji.

Zdaniem skarżącej zakwestionowane w skardze przepisy „naruszają art. 2 i art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji (…), tj. są niezgodne z zasadami demokratycznego państwa prawa oraz równości obywateli wobec prawa, a także równego traktowania obywateli przez władze publiczne”.

Postanowieniem z 8 maja 2013 r. (doręczonym pełnomocnikowi skarżącej 15 maja 2013 r.) Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze z powodu przekroczenia terminu do jej wniesienia. Trybunał ustalił również, że skarżąca nie wskazała naruszonych praw, a w konsekwencji sposobu ich naruszenia.

W zażaleniu z 21 maja 2013 r. (data nadania) skarżąca, zarzucając naruszenie art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK), wniosła o nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Jej zdaniem przyjęta przez Trybunał wykładnia art. 46 ust. 1 ustawy o TK „w zakresie dotyczącym charakteru (…) terminu do wniesienia skargi, jako niepodlegającego przywróceniu” jest zbyt rygorystyczna. Nie uwzględnia bowiem różnych okoliczności, takich jak zły stan zdrowia osoby zainteresowanej wniesieniem skargi. Zdaniem skarżącej termin do wniesienia tego środka prawnego powinien być traktowany jako termin podlegający przywróceniu. Skarżąca nie podzieliła również ustaleń Trybunału dotyczących niespełnienia przez nią warunków określonych w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK. Jak podkreśliła: „szczegółowe elementy skargi oraz jej uzasadnienie wypełniają stawiane przed skargą wymagania, zaś merytoryczna ich ocena nie powinna dokonywać się na etapie badania wstępnego skargi”.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



1. W myśl art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6-7 i z art. 49 ustawy o TK). W szczególności bada, czy w wydanym postanowieniu prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.



2. Zażalenie nie może zostać uwzględnione przede wszystkim dlatego, że sformułowane w nim zarzuty nie odnoszą się do rzeczywistej podstawy odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, jaką jest przekroczenie terminu do wniesienia skargi. Koncentrują się wyłącznie na kwestii – zdaniem skarżącej – zbyt rygorystycznego rozumienia przez Trybunał charakteru tego terminu i definiowania go jako terminu, który nie podlega przywróceniu.

Skarżąca nie zauważa jednak, że w postanowieniu z 8 maja 2013 r. Trybunał nie poruszał kwestii przywrócenia terminu do wniesienia skargi. Skarżąca, wnosząc do Trybunału ten środek prawny, nie złożyła bowiem wniosku, o którym mowa w art. 168 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) w związku z art. 20 ustawy o TK. Skoro skarżąca nie zakwestionowała właściwej podstawy odmowy, to tym samym nie podważyła zasadności rozstrzygnięcia Trybunału.



3. Niezależnie od powyższego Trybunał stwierdza, że zażalenie nie podważa również drugiej podstawy odmowy nadania skardze dalszego biegu. Należy zwrócić uwagę, że stanowisko, zgodnie z którym art. 2 i art. 32 Konstytucji zasadniczo nie mogą stanowić samodzielnych wzorców kontroli, zostało zajęte w postanowieniach pełnego składu Trybunału Konstytucyjnego z 24 października 2001 r. (SK 10/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 225) oraz 23 stycznia 2002 r. (Ts 105/00, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 60). Trybunał Konstytucyjny w obecnym składzie podziela przyjęte w nich poglądy i jednocześnie przypomina, że na gruncie procesowym – zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 1 lit. e in fine ustawy o TK – wszystkie składy orzekające związane są poglądem prawnym wyrażonym w orzeczeniach pełnego składu, dopóki sam pełny skład nie odstąpi od przyjętego w nich stanowiska.



Mając zatem na względzie, że zażalenie nie podważa podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, Trybunał Konstytucyjny na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 7 ustawy o TK orzekł jak w sentencji.