Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Helena Mironiuk

Protokolant: Anna Filipowicz

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2013 roku w Białymstoku

sprawy Sklepu (...)- R. M.w S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z udziałem ubezpieczonego S. Ś.

o ustalenie obowiązku ubezpieczenia

na skutek odwołania Sklepu (...)- R. M.w S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 27 listopada 2012 roku

Nr (...)- (...), Nr (...)

I.  Zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że S. Ś.
nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym – emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 02 maja 2009r. do 29 maja 2009r. z tytułu umowy wykonywanej na rzecz R. M.prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Sklep (...)- R. M.w S..

II.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w B. na rzecz odwołującego kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

sygnatura akt V U 88/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.decyzją z dnia 27 listopada 2012 r. stwierdził, iż S. Ś.z tytułu umowy
o świadczenie usług, którą w zakresie ubezpieczeń społecznych traktuje się jako umowę zlecenia wykonywaną na rzecz płatnika OGRODNIK R. M.prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od 02 maja 2009 r. do 29 maja 2009 r. W pkt II i III decyzji organ rentowy ustalił wysokość podstawy wymiaru składek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że płatnika składek ze S. Ś. w wymienionym okresie łączyła zawarta 02 maja 2009 r. umowa o dzieło, której przedmiotem było wykonanie dzieła polegającego na pielęgnacji żywopłotów. Organ rentowy z uwagi na przedmiot zawartej umowy zakwalifikował ją do umowy o świadczenie usług.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył R. M.zarzucając jej naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 627 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, poprzez wadliwe uznanie, że w niniejszym stanie faktycznym, umowa o dzieło zawarta miedzy R. M., a wykonawcą, którego dotyczy zaskarżona decyzja, stanowi umowę
o świadczenie usług, do której zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny o zleceniu, nie zaś umowy o dzieło, mimo że prawa i obowiązki stron, objęte ich porozumieniem oraz sposób ich wykonania przez strony wskazują, że strony wiązały jedynie stosunki prawne wynikające
z umowy o dzieło, w szczególności z uwagi na to, że: - przedmiot dzieła był
w każdym wypadku z góry określony; - wykonanie przedmiotu dzieła było kontrolowane przez R. M.pod kątem istnienia wad
i usterek – każdorazowo był dokonywany odbiór wykonanego przedmiotu dzieła; - w razie stwierdzenia istnienia wad lub usterek, wykonawca był zobowiązywany do ich usunięcia; - wypłata wynagrodzenia była uzależniona od wykonania przedmiotu dzieła w całości oraz w razie stwierdzenia wad lub usterek, była uzależniona od ich usunięcia; - wysokość wynagrodzenia była zróżnicowana w zależności od charakteru poszczególnych przedmiotów dzieła – co świadczy, że w każdej umowie dzieło było z góry indywidualizowane
i indywidualnie wyceniane.

Wskazując na powyższe wnosił o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz orzeczenie co do istoty sprawy poprzez: ustalenie, że S. Ś.nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego: emerytalnego, rentowego oraz wypadkowego, jak również, że nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy na rzecz R. M., w okresie wskazanym w zaskarżonej decyzji.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w odpowiedzi na odwołanie wniósł
o jego oddalenie podtrzymując argumentację z uzasadnienia zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie, dlatego zaskarżona decyzja podlega zmianie.

Z dokonanych w sprawie ustaleń wynika, iż odwołujący R. M. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Sklep (...) w S. zawierał umowy o dzieło
z innymi osobami, w tym także ze S. Ś.. Na podstawie umowy z 02 maja 2009 r. S. S. zobowiązał się do wykonania dzieła polegającego na pielęgnacji żywopłotów. Termin rozpoczęcia dzieła strony ustaliły na dzień 02 maja 2009 r., a termin ukończenia dzieła na dzień 29 maja 2009 r.

Spór w niniejszej sprawie dotyczył kwalifikacji prawnej powyższej umowy.

Z treści art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009, nr 205, poz. 1585 ze zm.) wynika, że osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie
z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Stosownie do treści art. 627 kc przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Przedmiotem umowy jest zatem zobowiązanie do wykonania określonego dzieła (rezultatu pracy), które może mieć charakter materialny jak i niematerialny, musi mieć indywidualny charakter i odpowiadać osobistym potrzebom zamawiającego, zaś sama umowa jest umową rezultatu.
Zgodnie zaś z treścią art. 734 § 1 kc, przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie, przy czym do umowy o świadczenie usług stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Przedmiotem tej umowy jest dokonanie określonej czynności faktycznej, która nie musi prowadzić do osiągnięcia indywidualnie oznaczonego rezultatu.

Umowa o świadczenie usług jest przykładem umowy starannego działania, podczas gdy umowa o dzieło jest umową rezultatu. Przedmiotem umowy o dzieło jest zatem osiągnięcie z góry oznaczonego wyniku, podczas gdy przedmiotem umowy o świadczenie usług jest jedynie staranne dążenie do osiągnięcia rezultatu, ale jego osiągnięcie nie należy do treści zobowiązania.

Zdaniem Sądu umowę zawartą 02 maja 2009 r. pomiędzy odwołującym
a S. Ś. należało uznać za umowę o dzieło.

Dokonując analizy charakteru łączącej strony umowy należało mieć na uwadze cel i zgodny zamiar stron. R. M.wyjaśnił, że przedmiotowa umowa dotyczyła formowania bukszpanów i tui przy Urzędzie Miejskim w S.. Odwołujący osobiście sprawdził wykonaną pracę a zapłata nastąpiła po odbiorze. Potwierdził to S. Ś., który zeznał, że umowa dotyczyła doprowadzenia ok. 200 sztuk krzewów bukszpanu i ponad 10 sztuk tui do odpowiedniego wyglądu. Przycinanie tych roślin zajęło mu około 10 dni. Po sprawdzeniu wykonanej pracy odwołujący zapłacił S. Ś.wynagrodzenie. Okoliczności te zostały potwierdzone przez przesłuchanych w sprawie świadków: M. P., J. S..

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż rzeczywistą wolą stron było zawarcie umowy o dzieło, gdyż celem podjętych czynności było osiągnięcie konkretnego rezultatu, który podlegał ocenie (odbiorowi) pod kątem istnienia ewentualnych wad (k. 11). Nie była to zatem umowa starannego działania, mająca charakter umowy o świadczenie usług, do której stosuje się odpowiednio przepisy o umowie zlecenia. Za osiągnięcie rezultatu, a nie za wykonane czynności S. Ś. otrzymał wynagrodzenie. S. Ś. zobowiązany był do jednorazowego przycięcia określonych krzewów zgodnie z wymaganiami stawianymi przez odwołującego, nie zaś do przycinania tych krzewów przez dany okres czasu.

Jednym z kryteriów pozwalających na odróżnienie umowy o dzieło od umowy o świadczenie usług jest możliwość poddania umówionego rezultatu (dzieła) sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2000 r., IV CKN 152/00 OSNC 2001/4/63). Taka możliwość w przypadku spornej umowy istniała. Odwołujący mógł wyegzekwować poprawę ewentualnych usterek, w przypadku ich wystąpienia, bez wypłaty dodatkowego wynagrodzenia.

Wynagrodzenie jakie otrzymał S. Ś. wypłacone zostało za osiągnięcie rezultatu – przycięcie oznaczonych krzewów do określonej co do kształtu postaci.

Organ rentowy nieprawidłowo zatem przyjął, iż wolą stron umowy było świadczenie usług, a nie wykonanie dzieła, gdyż to wynik, a nie określone działania były istotne dla realizacji umowy i z tego też wyniku S. Ś. był rozliczony. Wbrew twierdzeniom Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w sprawie niniejszej znajdują zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy o dzieło, a nie umów o świadczenie usług.

Mając na uwadze powyższe argumenty, Sąd uznał, że S. Ś. łączyła z odwołującym umowa o dzieło. Tym samym zgodnie
z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych nie podlega on obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym od 02 maja 2009 r. do 29 maja 2009 r.

Dlatego też, na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 kpc orzeczono jak w sentencji, zmieniając decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w całości poprzez ustalenie, że S. Ś. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym wskazanym w pkt I decyzji i brak jest podstaw do ustalenia podstawy wymiaru składek określonych w pkt II i III w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia społecznego: emerytalnego, rentowych, wypadkowego oraz ubezpieczenia zdrowotnego.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 kpc w zw. § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego
z urzędu (Dz. U. z 2002 r. nr 163, poz. 1349 ze zm.).