Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI ACa 388/12

Sygn. akt VI ACa 388/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 sierpnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SA – Urszula Wiercińska (spr.)

Sędzia SA – Ewa Śniegocka

Sędzia SO (del.) – Beata Waś

Protokolant: – sekr. sądowy Ewelina Murawska

po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2012 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. M.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o nałożenie kary pieniężnej

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

z dnia 28 września 2011 r.

sygn. akt XVII AmE 19/10

I zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  zmienia decyzję Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 30 grudnia 2009 r. numer (...) w punkcie drugim obniżając karę pieniężną nałożoną na M. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) w Ś. z kwoty 30.000 (trzydzieści tysięcy) zł do kwoty 15.000 (piętnaście tysięcy) zł;

2.  oddala odwołanie w pozostałej części;

3.  znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania;

II znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt VI ACa 388/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 grudnia 2009 r., nr (...), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy – M. M. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...) w Ś., Prezes Urzędu Regulacji Energetyki orzekł, że przedsiębiorca ten naruszył warunek 2.2.2. koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 31 sierpnia 2004 r., Nr (...), w ten sposób, iż wprowadzał do obrotu przez stację paliw w K. przy ul. (...), olej napędowy, który nie spełniał wymagań jakościowych określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. (Dz.U. 2008/221/1441.). Prezes URE wymierzył przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości 30.000 zł, co stanowi 0,42% przychodu z działalności koncesjonowanej osiągniętego w 2008r.

Odwołanie od decyzji wniósł powód M. M. zaskarżając ją w całości. Powód zarzucił:

1. nie poinformowanie go o wynikach kontroli oleju napędowego przez Inspekcję Handlową,

2. nieprawidłowe nadanie karze waloru inkwizycyjnego w miejsce prewencyjnego przekraczające dopuszczalny poziom kary wynikający z przepisów ustawy oraz cele, jakie kara ma osiągnąć,

3. niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności, iż wnioskodawca nie dochował należytej staranności w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi, tj. staranności jakiej można oczekiwać od każdego podmiotu w branży, jakość każdej partii paliwa była potwierdzana dostarczanym przez dostawcę orzeczeniem laboratoryjnym.

4. naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 107 k.p.a. przez niewskazanie w uzasadnieniu decyzji, na jakiej podstawie Prezes URE oparł twierdzenia, iż powód nie dołożył należytej staranności przy prowadzeniu działalności koncesjonowanej i jakich to działań nie podjął i na czym polegało zawinienie, że zagadnienie dotyczące określenia szkodliwości czynu – jest nieuzasadnione.

Powód wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji ewentualnie o zmianę decyzji przez zmniejszenie wysokości kary do 0,04% przychodu, tj. do kwoty 2.887,85 zł.

W odpowiedzi Prezes URE wniósł o oddalenie odwołania.

Wyrokiem z dnia 28 września 2011 r. Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oddalił odwołanie.

Powyższe rozstrzygnięcie zostało oparte o następujące ustalenia faktyczne i rozważania.

Powód prowadzi działalność gospodarczą polegającą na obrocie paliwami ciekłymi. Decyzją z dnia 31 sierpnia 2004 r. Nr (...), Prezes URE udzielił M. M. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...) w Ś., koncesji na obrót paliwami ciekłymi na okres od 5 września 2004 r. do 5 września 2014 r. (k. 1-7 akt adm).

W dniu 3 marca 2009 r., na należącej do powoda stacji paliw przy ul. (...) w miejscowości K., przeprowadzono kontrolę jakości paliw, w trakcie której pobrano do badania laboratoryjnego próbki (podstawową i kontrolną) paliw ciekłych: oleju napędowego ON w ilości 4 litrów z partii oleju napędowego liczącej 10.976 litrów oraz benzyny bezołowiowej PB-95 w ilości 4 litrów z partii liczącej 12.634 litry (k. 13-18 akt adm.). Następnie próbki przekazano do badania laboratoryjnego do (...)w K., celem zbadania zgodności jakości przedmiotowego paliwa z przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r., w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (k. 19 akt adm.). W wyniku przeprowadzonych badań, stwierdzono niezgodność badanego oleju napędowego z obowiązującymi przepisami prawa ze względu na zawyżoną zawartość siarki, która w próbce podstawowej wynosiła 17,5 mg/kg, a przy maksymalnej zawartości, z uwzględnieniem tolerancji wynikającej z przyjętej metody badawczej, powinna wynosić 11,4 mg/kg (k. 20 akt adm.). Wynik badania próbki kontrolnej przeprowadzonego przez (...) spółkę z o.o. (...) w S. również wykazał zawyżoną zawartość siarki, która wynosiła 16,5 mg/kg, a przy maksymalnej zawartości, z uwzględnieniem tolerancji wynikającej z przyjętej metody badawczej, powinna wynosić 11,3 mg/kg (k. 23 akt adm.).

W związku ze stwierdzoną niewłaściwą jakością oleju napędowego, pismem z dnia 28 lipca 2009 r., Prezes URE zawiadomił przedsiębiorcę – o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z możliwością naruszenia warunku 2.2.2. koncesji na obrót paliwami ciekłymi (k. 24-26 akt adm.). W piśmie z dnia 12 sierpnia 2009r. (k. 28-29 akt adm.) powód złożył wyjaśnienia w sprawie. Natomiast w piśmie z dnia 20 października 2009 r. przedstawił poświadczoną za zgodność z oryginałem dokumentacje dotyczącą wysokości osiągniętego dochodu w 2008 r. oraz opinię sporządzoną przez rzeczoznawcę W. M., dotyczącą większej zawartości siarki w dostawie ON w miesiącu lutym/marcu 2009 r. (k. 53-60 i 61-67 akt adm.).

W niniejszej sprawie bezspornym jest fakt, że olej napędowy wprowadzony do obrotu przez powoda, przez stację paliw przy ul. (...) w K., nie spełniał norm jakościowych określonych w obowiązującym w dniu przeprowadzenia kontroli, rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych.

Zgodnie z warunkiem 2.2.2. udzielonej powodowi koncesji, koncesjonariuszowi nie wolno czynić przedmiotem obrotu paliw ciekłych, określonych w koncesji, których parametry jakościowe są niezgodne z parametrami wynikającymi z zawartych umów i norm określonych obowiązującymi przepisami. Oznacza to, iż powoda obowiązuje bezwzględny zakaz wprowadzania do obrotu paliwa, które niezgodne jest z parametrami określonymi w umowach lub obowiązujących przepisach prawa. Powód akceptując warunki udzielonej mu koncesji zaakceptował również warunek określony w punkcie 2.2.2. Ze względu zaś na zawodowy charakter działalności gospodarczej należy uwzględnić, iż powód mając pełną swobodę wyboru działań, które podejmie w celu wywiązania się z obowiązków koncesyjnych, powinien zorganizować prowadzoną przez siebie działalność w sposób wykluczający możliwość wprowadzenia do obrotu niewłaściwego jakościowo paliwa.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności wyników kontroli przeprowadzonej w dniu 3 marca 2009 r., na należącej do powoda stacji paliw, której ustaleń nie zakwestionował, stwierdzić należy, iż powód naruszył warunek 2.2.2. udzielonej mu koncesji na obrót paliwami ciekłymi, albowiem wprowadzał do obrotu olej napędowy, który nie spełniał wymagań jakościowych określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz.U. 2008/221/1441). Jak wynika z protokołów badań próbek pobranego oleju napędowego, niezgodność z obowiązującymi przepisami prawa dotyczyła zawyżonej zawartości siarki, która wynosiła przy pierwszym badaniu: 17,5 mg/kg, przy maksymalnej, z uwzględnieniem tolerancji wynikającej z przyjętej metody badawczej, powinna wynosić 11,4 mg/kg, a przy drugim badaniu: 16,5 mg/kg przy maksymalnej, z uwzględnieniem tolerancji wynikającej z przyjętej metody badawczej, powinna wynosić 11,3 mg/kg. Dlatego też, w ocenie Sądu I instancji, Prezes URE dokonał właściwej oceny naruszenia przez powoda warunku 2.2.2. udzielonej koncesji przez wprowadzenie do obrotu oleju napędowego niespełniającego wymagań jakościowych określonych w rozporządzeniu.

Odnośnie zarzutu dotyczącego nie poinformowania powoda o wyniku kontroli przeprowadzonej przez Inspekcję Handlową u dostawcy zakwestionowanego paliwa, Sąd Okręgowy stwierdził, iż okoliczność ta nie ma wpływu na rozstrzygnięcie w sprawie, której przedmiotem jest niedochowanie warunków koncesji przez powoda. Ponadto przepisy ustawy nie nakładają na Prezesa URE tego rodzaju obowiązku. Kwestia ustalenia źródła pochodzenia zakwestionowanego paliwa, system monitorowania i kontrolowania jakości paliw – oleju napędowego, pozostaje bez wpływu na ustalenia poczynione przez Inspekcję Handlową, a w konsekwencji również na wynik prowadzonego przez Prezesa URE postępowania administracyjnego. Ponadto podnieść należy, że z pkt III protokołu kontroli (k.13a akt adm.) wynika, że w dniu 17 marca 2009 r., inspektorzy zapoznali właściciela stacji paliw, z wynikami badań, przekazując je jednocześnie. Na protokole widnieje pieczątka przedsiębiorcy oraz jego podpis.

Sąd Okręgowy uznał, że zarzut dotyczący niewyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności, w szczególności przypisania powodowi braku należytej staranności przy prowadzeniu działalności gospodarczej objętej koncesją, jest bezzasadny. Odpowiedzialność z tytułu wprowadzenia do obrotu paliwa niespełniającego wymogów jakościowych spoczywa na podmiocie gospodarczym prowadzącym sprzedaż paliwa, który świadomie przyjął na siebie prawa i obowiązki wynikające z działalności koncesjonowanej, włącznie z tymi, które pociągają za sobą obciążenia finansowe, np. opłaty za badanie jakości. Koncesjonariusz ma zatem obowiązek zachowania należytej staranności wymaganej od podmiotu zajmującego się zawodowo koncesjonowanym obrotem paliwami ciekłymi, a w konsekwencji stworzenia takiej organizacji, aby na wszystkich etapach obrotu jakość paliwa odpowiadała normom. W ocenie Sądu I instancji o dochowaniu tego rodzaju staranności nie może świadczyć poleganie tylko na certyfikatach jakościowych. Powód, nie przeprowadzając badań próbek, na własne ryzyko dopuścił do sprzedaży paliwa – olej napędowy o jakości niezgodnej z przepisami.

Sąd Okręgowy podzielił zatem ustalenia Prezesa URE, co do naruszenia przez powoda art. 56 ust. 1 pkt 12 prawa energetycznego Ponadto Prezes URE nie jest obowiązany do każdorazowego wskazywania przedsiębiorcy w jaki sposób winien on prowadzić swoją działalność, aby nie doszło do naruszenia warunków udzielonej koncesji.

Sąd I instancji podzielił również stanowisko Prezesa URE, iż powód nie wykazał należytej staranności wymaganej od podmiotu prowadzącego profesjonalną działalność gospodarczą przy uwzględnieniu regulacji art. 355 § 2 k.c. oraz wyjątkowego charakteru działalności jaką jest działalność koncesjonowana. W przypadku bowiem tego rodzaju działalności gospodarczej, jaką jest koncesjonowany obrót paliwami ciekłymi, poziom staranności wymaganej od przedsiębiorcy – koncesjonariusza jest wyższy niż przeciętny poziom staranności przyjęty w obrocie gospodarczym. Każde zatem przekroczenie ustalonych norm jakościowych, należy ocenić jako szkodliwe. W związku z tym za trafną należało uznać ocenę, iż przekroczenie normy zawartości siarki w badanej próbce podstawowej oleju napędowego o 53%, a w próbce kontrolnej o 46% stanowi czyn o dużym stopniu szkodliwości. Bez znaczenia dla takiej oceny pozostaje wskazywany przez powoda, maksymalny poziom zawartości siarki w oleju napędowym obowiązujący w latach poprzednich. W dniu przeprowadzenia kontroli na należącej do powoda stacji paliw, olej napędowy oferowany przez niego do sprzedaży zawierał wyższy niż dopuszczony obowiązującymi przepisami poziom siarki, tym samym olej napędowy nie spełniał wymagań jakościowych określonych stosownym rozporządzeniem i nie powinien być dopuszczony do sprzedaży.

Ponadto dla stwierdzenia odpowiedzialności koncesjonariusza za wprowadzanie do obrotu paliwa niespełniającego wymagań jakościowych nie zachodzi konieczność stwierdzenia jego zawinionego działania. Ustawa Prawo energetyczne nie uzależnia odpowiedzialności za naruszenie warunku koncesji od możliwości przypisania koncesjonariuszowi winy umyślnej lub winy nieumyślnej. Bez znaczenia dla oceny stanu faktycznego sprawy, pozostaje zatem wynik zakończonego postępowania karnego prowadzonego przeciwko koncesjonariuszowi.

Odnośnie wysokości wymierzonej kary pieniężnej, Sąd I instancji wskazał, iż stosownie do art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. 2006/89/625) karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Brzmienie powołanego przepisu (obowiązujące w chwili wydawania decyzji ) nakłada na Prezesa URE bezwzględny obowiązek a nie prawo, nałożenia kary w razie stwierdzenia wystąpienia okoliczności podlegających karze, co oznacza, że kara przewidziana w tym przepisie jest karą obligatoryjną, od której ustawodawca nie przewidział możliwości odstąpienia. Przepis art. 56 ust. 1 pkt 12 prawa energetycznego stanowi zatem samodzielną podstawę do wymierzenia przedsiębiorcy kary za nieprzestrzeganie obowiązków nałożonych w koncesji. Zgodnie z treścią art. 56 ust. 3 prawa energetycznego wysokość kary, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji, wysokość kary nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.

W ocenie Sądu Okręgowego, Prezes URE ustalając wysokość wymierzonej koncesjonariuszowi kary, w sposób prawidłowy zastosował art. 56 ust. 6 prawa energetycznego określający przesłanki wymiaru kary, tj. stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe. Mając na uwadze sytuację finansową podmiotu uznał, iż wymierzona kara pieniężna, w kwocie 30.000 zł, odpowiadająca 0,42% przychodu z działalności koncesjonowanej, nie będzie zbyt dotkliwa i pozwoli osiągnąć cele określone dyrektywami wymiaru kary. Sąd I instancji wskazał, że wymierzona kara mieści się w granicach wyznaczonych przez ustawę, jej wysokość spełni rolę represyjno -wychowawczą. Sąd Okręgowy uznał, iż wymierzenie kary pieniężnej w niższej wysokości nie spełniałoby jej celu prewencyjnego oraz represyjno -wychowawczego.

W konsekwencji Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oddalił odwołanie na podstawie przepisu art. 479 53 § 1 k.p.c.

Powyższy wyrok został zaskarżony przez powoda, który wniósł o zmianę orzeczenia przez obniżenie kary pieniężnej ostatecznie do kwoty 15.000 zł oraz zasądzenie kosztów postępowania. Zaskarżonemu wyrokowi powód zarzucił:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 56 ust. 6 prawa energetycznego przez niewłaściwą oceną stopnia zawinienia oraz społecznej szkodliwości czynu powoda, tj. okoliczności istotnych z punktu widzenia zarówno możliwości, jak i wysokości nałożenia kary pieniężnej, w szczególności pominięcie faktu, iż dwa miesiące przed kontrolą przedmiotowego paliwa obowiązywała norma z ponad 3-krotnie większą zawartością siarki (50mg/kg) niż stwierdzona u powoda (16,5 mg/kg), stąd uznanie dużego zawinienia i dużej społecznej szkodliwości czynu są nieuzasadnione,

2. rażące naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 479 53 § 1 k.p.c. w związku z art. 75 § 1 i art. 77 § 1 w związku z art. 78 § 1 k.p.a. przez oddalenie odwołania od decyzji Prezesa URE, polegające na niewłaściwej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego i nieuwzględnienie dowodów w postaci dokumentów przedstawionych przez skarżącego (w aktach), tj. okoliczności istotnych z punktu widzenia zarówno możliwości, jak i wysokości nałożenia kary pieniężnej i w rezultacie utrzymanie rażąco wygórowanej kary pieniężnej,

3. art. 479 53 § 1 k.p.c. w związku z art. 236 k.p.c. przez oddalenie odwołanie od decyzji Prezesa URE mimo nieustosunkowania się do wniosków dowodowych powoda zawartych w uzupełnieniu odwołania, wskazujących na okoliczności istotne w sprawie,

4. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu za udowodniony duży stopień społecznej szkodliwości czynu oraz duży stopień zawinienia powoda, mimo iż tezy te oparte są wyłącznie o twierdzenia pozwanego, nie zaś na dowodach.

W odpowiedzi pozwany wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na częściowe uwzględnienie. Sąd II instancji uznając trafność ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd Okręgowy, przyjmuje je za własne. Sąd odwoławczy dokonał jednakże odmiennej oceny okoliczności wypływających na wysokość wymierzonej skarżącemu kary pieniężnej.

Zgodnie z art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy – Prawo energetyczne karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Warunek 2.2.2. udzielonej powodowi koncesji na obrót paliwami ciekłymi stanowi, iż „koncesjonariuszowi nie wolno czynić przedmiotem obrotu paliw ciekłych określonych w koncesji, których parametry jakościowe są niezgodne z parametrami wynikającymi z zawartych umów i norm określonych obowiązującymi przepisami”. Nie budzi wątpliwości fakt naruszenia przez powoda powołanego wyżej warunku koncesji. W dniu 3 marca 2009 r., na należącej do powoda stacji paliw przy ul. (...) w K., przeprowadzono kontrolę, w trakcie której pobrano do badania laboratoryjnego próbki (podstawową i kontrolną) paliw ciekłych: oleju napędowego ON w ilości 4 litrów z partii liczącej 10.976 litrów oraz benzyny bezołowiowej PB-95 w ilości 4 litrów z partii liczącej 12.634 litry (k. 13-18 akt adm.). Próbki przekazano do badania laboratoryjnego do (...) w K., celem zbadania zgodności jakości przedmiotowego paliwa z przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (k. 19 akt adm.). Stwierdzono niezgodność badanego oleju napędowego z obowiązującymi przepisami prawa ze względu na zawyżoną zawartość siarki, która w próbce podstawowej wynosiła 17,5 mg/kg, a przy maksymalnej zawartości, z uwzględnieniem tolerancji wynikającej z przyjętej metody badawczej, powinna wynosić 11,4 mg/kg (k. 20 akt adm.). Wynik badania próbki kontrolnej przeprowadzonego przez (...) spółkę z o.o. (...) w S. również wykazał zawyżoną zawartość siarki, która wynosiła 16,5 mg/kg, a przy maksymalnej zawartości, z uwzględnieniem tolerancji wynikającej z przyjętej metody badawczej, powinna wynosić 11,3 mg/kg (k. 23 akt adm.). Przesłanką wymierzenia kary pieniężnej na podstawie wyżej powołanego przepisu prawa energetycznego, jest już sam fakt wystąpienia naruszenia koncesji. Powyższe okoliczności naruszenia warunków koncesji, w ocenie Sądu odwoławczego, zostały jednoznacznie potwierdzone zebranym w toku postępowania administracyjnego materiałem dowodowym i nie są kwestionowane przez skarżącego.

Art. 56 ust. 3 prawa energetycznego stanowi, że wysokość kary pieniężnej nakładanej przez Prezesa URE nie może przekroczyć 15 % przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Z kolei zgodnie z art. 56 ust. 6 ustalając wysokość kary pieniężnej „ Prezes URE uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe”.

Dokonując analizy pod kątem pierwszego ze wskazanych w cytowanym przepisie kryteriów, w postaci stopnia szkodliwości czynu, należy wskazać na zakres przekroczenia norm jakości w badanym paliwie i ewentualne tego skutki dla stanu technicznego pojazdów w związku z użyciem paliwa gorszej jakości. Nie budzi także wątpliwości, iż zła jakość paliwa oznacza zwiększenie zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Tym samym zarzut apelacji błędnych ustaleń faktycznych jest chybiony.

Z kolei przy ocenie stopnia zawinienia, podnieść należy, iż powód zaakceptował warunki udzielonej koncesji, zobowiązując się do sprzedaży paliw, których parametry są zgodne z zawartymi umowami i normami. Powoda, który jest koncesjonowanym przedsiębiorcą, bez wątpienia obowiązuje przy zawieraniu transakcji zakupu, jak również przy dostawie paliwa podwyższony miernik należytej staranności uwzględniający zawodowy charakter działalności określony w art. 355 § 2 k.c. Wskazać zatem należy, że dokonywanie zakupów przez powoda od podmiotu dysponującego stosownymi certyfikatami jakości produktu, które są okazywane przy transakcji zakupu paliwa, nie stanowi wystarczającej gwarancji prawidłowego prowadzenia obrotu paliwami ciekłymi. W ramach analizowanego kryterium, trafną jest także ocena, że zmiana przepisów jaka nastąpiła od dnia 1 stycznia 2009 r, która znacznie obniżyła normy zawartości siarki w paliwach z 50 mg/kg do 10 mg/kg, na którą to okoliczność wskazuje skarżący, nie zwalnia przedsiębiorcy od wprowadzania do obrotu paliw, których parametry są zgodne z nową regulacją, do czasu wyczerpania zasobów nabytych w czasie obowiązywania poprzednich, „liberalniejszych” przepisów. Przedsiębiorca jest bowiem obowiązany tak organizować działalność gospodarczą, aby móc reagować w tego rodzaju sytuacjach dostosowując jakość sprzedawanego paliwa do aktualnie obowiązujących przepisów.

Koniecznym jest jednakże wskazanie i podkreślenie, iż stwierdzenie niewłaściwej jakości sprzedawanego przez powoda paliwa miało miejsce po raz pierwszy od daty udzielenia mu koncesji, tj. po upływie około 5 lat. Ponadto faktem przyznanym przez pozwanego jest, iż w późniejszym okresie, tj. po przeprowadzeniu kontroli w dniu 3 marca 2009 r. i wydaniu zaskarżonej decyzji, sprzedawane przez powoda paliwo było zgodne z obowiązującymi normami. Ta okoliczność została przez Sąd I instancji pominięta, a uprawnia wniosek, że wymierzenie kary odniosło skutek o charakterze prewencyjnym oraz okoliczność dotychczasowej „niekaralności” pozwalają na obniżenie wymierzonej kary.

Kara powinna bowiem spełniać funkcje zarówno o charakterze represyjnym, stanowiąc adekwatny do naruszeń stopień uciążliwości, jak również o charakterze prewencyjnym. Wymierzenie powodowi kary wypełnia funkcję represyjności, w sytuacji, gdy dochodzi do naruszenia warunków udzielonej koncesji. Zdaniem Sądu II instancji kara w wysokości 15.000 zł pozostanie nadal odpowiednio uciążliwa, wypełniając funkcję represyjności kary i odniesie również oczekiwany skutek prewencyjny wobec innych firm krajowego rynku paliwowego, bo nie budzi wątpliwości już zaistnienie tego skutku wobec skarżącego.

Mając na uwadze powyższe rozważania karą spełniającą wszystkie kryteria przewidziane w art. 56 ust. 6 ustawy Prawo energetyczne, adekwatną zarówno do stopnia szkodliwości czynu, stopnia zawinienia powoda (niedochowania wymaganych od podmiotu profesjonalnego aktów staranności) oraz jego możliwości finansowych i dotychczasowego zachowania (tj. „niekaralności”), jest kara pieniężna w wysokości 15.000 zł, co uzasadnia zmianę zaskarżonego wyroku przez zmianę punktu 2 decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 30 grudnia 2009 r. nr (...) i obniżenie wymierzonej kary pieniężnej do wskazanej wysokości.

Z tych przyczyn Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. i art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania odwoławczego postanowiono stosownie do treści art. 100 k.p.c.