Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Renata Żywicka

Protokolant: sekr.sądowy Jolanta Fiedorowicz

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2013r. w Elblągu

na rozprawie sprawy

z odwołania H. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 27/11/2012 r. znak: (...)

o wysokość emerytury

I.  oddala odwołanie,

II.  zasądza od wnioskodawczyni na rzecz pozwanego kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu – kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 19/13

UZASADNIENIE

H. O. odwołała się od decyzji ZUS O/E. z dnia 27.11.2012r., znak (...), którą odmówiono jej prawa do przeliczenia świadczenia emerytalnego.

W uzasadnieniu odwołania skarżąca wskazała, że zgodnie ze świadectwem pracy potwierdzającym okres zatrudnienia skarżącej w szczególnych warunkach, wykonywanie takiej pracy uprawniało skarżącą do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury. Tymczasem skarżąca nie otrzymała z tego tytułu żadnych gratyfikacji ani przywilejów. Skarżąca wskazała również, że na wcześniejszą emeryturę przeszła zgodnie z ogólnie obowiązującymi zasadami, bez uwzględnienia faktu wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany ZUS O/E. wniósł o jego oddalenie. Pozwany powołując przepisy ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) wskazał, że przepisy powyższej ustawy nie przewidują zwiększenia emerytury z uwagi na pracę w szczególnych warunkach, dlatego też wniosek skarżącej nie może zostać uwzględniony.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 02 sierpnia 2007r. skarżąca wystąpiła do organu rentowego o ustalenie uprawnień do tzw. „wcześniejszej emerytury”. Do wniosku dołączyła świadectwo pracy z dnia 02.09.1997r. potwierdzające okres wykonywania przez skarżącą pracy w szczególnych warunkach. Pozwany organ ustalił, iż skarżąca legitymuje się ponad 30 letnim okresem składkowym i nieskładkowym. Decyzją z dnia 24.08.2007r. organ rentowy przyznał skarżącej prawo do powyższego świadczenia od dnia 12.08.2007r.

Decyzją z dnia 26.09.2012r.organ rentowy przyznał skarżącej prawo do emerytury w związku z osiągnięciem przez nią powszechnego wieku emerytalnego 60 lat.

W dniu 18.10.2012r. do pozwanego wpłynął wniosek skarżącej o podwyższenia świadczenia emerytalnego ze względu na 17 letni okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Zaskarżoną decyzja z dnia 27.11.2012r. organ rentowy odmówił skarżącej prawa do przeliczenia emerytury wskazując, że przepisy ustawy emerytalnej nie przewidują przyznania i wypłaty przy świadczeniu emerytalnym dodatku z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

/ dowód : decyzja emerytalna k. 39 akt rentowych , decyzja emerytalna k. 7 a.r ,zaskarżona decyzja k. 10 a.r. /

Z powyższą decyzja nie zgodziła się skarżąca wnosząc odwołanie.

W ocenie Sądu odwołanie to nie zasługiwało na uwzględnienie.

Należy zgodzić się ze stanowiskiem organu rentowego, że w obecnie brak jest podstaw do zwiększenia świadczenia skarżącej (przyznanego na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS) poprzez przyznanie prawa do dodatku z tytułu prac w szczególnych warunkach. Słusznie wskazał pozwany, iż przepisy ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) nie przewidują takiego dodatku.

Art. 3 ustawy wskazuje, że świadczenia określone w ustawie obejmują:

1) emeryturę, w tym emeryturę częściową;

2) rentę z tytułu niezdolności do pracy, w tym rentę szkoleniową;

3) rentę rodzinną;

4 ) dodatek pielęgnacyjny;

5) dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej;

6) zasiłek pogrzebowy.

Jak widać w katalogu świadczeń przewidzianych ustawą brak jest dodatku, którego przyznania domaga się skarżąca.

Faktem jest, iż przed dniem 15.11.1991r., tj. przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 17.10.1991r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 104, poz. 450, z późn. zm.), osoby, które wykonywały pracę w szczególnych warunkach a następnie stały się świadczeniobiorcami organu rentowego, były uprawnione do zwiększenia świadczeń z tytułu wykonywania takiej pracy. Dlatego też w świadectwach pracy takich osób znajdował się zapis o uprawnieniu nie tylko do obniżenia wieku emerytalnego, ale i do zwiększenia emerytur i rent w związku z wykonywaniem pracy na stanowisku zaliczanym do prac w szczególnych warunkach. Z dniem wejścia w życie ww. ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent, wzrosty i dodatki do emerytur i rent z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zostały zniesione i świadczeniobiorcy uprawnieni do dodatków z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze otrzymali rekompensatę za utratę tego prawa na mocy art. 1 pkt 2 uchwalonej w dniu 06.03.1997r. ustawy o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów i dodatków do emerytur i rent (Dz.U.Nr 30, poz. 164, z późn. zm.). Po 15.11.1991r. jedynym uprawnieniem pracowników wykonujących pracę szczególnych warunkach pozostała możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę przyznawaną, tak jak w przypadku skarżącej, w oparciu o przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, lub na tzw. emeryturę pomostową, przyznawaną w oparciu o przepisy ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych.

Tak więc, jak już wyżej wskazano, obecny stan prawny w zakresie ubezpieczeń społecznych nie przewiduje już prawa do dodatków z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Nadmienić na marginesie należy ,że osoby, które przed 2009 r. długo pracowały w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, a nie nabyły prawa do wcześniejszej emerytury, mogą z tego tytułu liczyć na rekompensatę. Wprowadziła ją ustawa z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U.2008.237.1656) dla osób, które pracowały w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ale nie nabyły prawa do wcześniejszej emerytury.

Rekompensata obliczana jest przy ustalaniu wysokości nowej emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., tj. dla kobiet po ukończeniu 60 lat, a w przyszłości również dla mężczyzn po ukończeniu 65 lat. Rekompensata nie jest samoistnym świadczeniem pieniężnym. Jako dodatek do kapitału początkowego, razem z kapitałem podlega kolejnym waloryzacjom.

Prawo do rekompensaty mają osoby urodzone po 1948 r., które przed 1 stycznia 2009 r. wykonywały przez co najmniej 15 lat prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy emerytalnej. Przy ustalaniu tego okresu ZUS stosuje analogiczne zasady jak dla wcześniejszej emerytury na podstawie art. 32 ustawy emerytalnej.

Rekompensata nie przysługuje osobie, która ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury pracowniczej, emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, emerytury górniczej, emerytury z tytułu wykonywania pracy górniczej, a także emerytury nauczycielskiej bez względu na wiek.

Możliwość ustalenia rekompensaty wyklucza również przyznanie emerytury pomostowej lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

Biorąc powyższe pod uwagę na zasadzie art. 477 ¹⁴ §1 kpc należało orzec jak w wyroku .

Konsekwencją powyższego było zasądzenie od ubezpieczonej na rzecz pozwanego kosztów procesu w oparciu o art. 98§1i 3 kpc w zw. z art. 108 kpc w zw. z §11 ust.2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( Dz. U. Nr163, poz.1349 ze zm ) .