Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2013r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 maja 2013r. w S.

sprawy G. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wypłatę emerytury

w związku z odwołaniem G. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 13 marca 2013 r. znak(...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 293/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13.03.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B., powołując się na przepisu art. 151 §1 pkt 1 kpa odmówił G. T. uchylenia decyzji z dnia 23.09.2011r. w części, w jakiej decyzja ta zawiesza, na podstawie art. 28 ustawy z dnia 16.12.2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 257, poz. 1726 ze zm.) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153 poz.1227 ze zm.), prawo do emerytury za okres od 01.10.2011r. do 21.11.2012r. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał m.in. na art. 190 ust. 3 Konstytucji RP, zgodnie z treścią którego orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia i z tym dniem następuje utrata mocy obowiązującej aktu normatywnego, którego dotyczy orzeczenie Trybunału. Natomiast ogłoszony w dniu 22.11.2012r. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r. orzekł, iż art. 28 ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w zw. z art. 103a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS w zakresie w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed dniem 01.01.2011r. bez konieczności rozwiązywania stosunku pracy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji RP. Trybunał nie wskazał w wyroku daty utraty mocy prawnej wskazanych wyżej przepisów. Okoliczność ta wyklucza zatem możliwość wypłaty wyrównania emerytury do dnia 01.10.2011r. do dnia 21.11.2012r., jak wnioskowała G. T..

W odwołaniu wnioskodawczyni domagała się zmiany decyzji i ustalenie obowiązku wypłaty na jej rzecz emerytury za okres od 01.10.2011r. do 21.11.2012r. Powołała się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r. oraz fakt, iż od 22.11.2012r. organ rentowy wznowił wypłatę jej świadczenia emerytalnego, wcześniej podnosząc, iż wyrok TK nie ma do niej zastosowania.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje :

G. T. (ur. (...)) w dniu 04.09.2008r. wystąpiła z wnioskiem o wcześniejszą emeryturę. Decyzją z dnia 09.09.2008r. organ rentowy przyznał jej prawo do tego świadczenia od dnia 01.09.2008r. i jednocześnie zawiesił jego wypłatę w związku z kontynuacją zatrudnienia. W tym okresie odwołująca była zatrudniona w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (...)w A..

W dniu 31.03.2019r. odwołująca wystąpiła z wnioskiem o wznowienie wypłaty emerytury w związku ze zmianą przepisów regulujących wypłatę emerytur osób pozostających w stosunku pracy. Decyzją z dnia 06.04.2009r. organ rentowy wznowił wypłatę emerytury od 01.03.2009r. Odwołująca nadal pozostawała w zatrudnieniu.

Decyzją z dnia 23.09.2011r. organ rentowy wstrzymał od 01.10.2011r. wypłatę emerytury wnioskodawczyni, w związku z kontynuowaniem przez nią zatrudnienia.

W dniu 11.12.2012r. odwołująca wystąpiła z wnioskiem o wznowienie wypłaty świadczenia emerytalnego od 01.10.2011r., powołując się w tym zakresie na z wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r. Postanowieniem z dnia 15.01.2013r. organ rentowy wznowił postępowanie w sprawie wstrzymania wypłaty emerytury wnioskodawczyni od 01.10.2011r. zgodnie z decyzją z dnia 23.09.2011r. Natomiast decyzją z dnia 15.01.2013r. przeliczył i wznowił wypłatę świadczenia emerytalnego od 22.11.2012r. W załączniku do tej decyzji wskazał, iż uchylona została decyzja z dnia 23.09.2011r. w części dotyczącej zawieszenia wypłaty emerytury od dnia 22.11.2012r.

Sąd zważył, co następuje :

Z dniem 01.01.2011r. z mocy art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 16.12.2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726) do ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153 poz.1227 ze zm.) został dodany przepis art. 103a , który stanowi, że prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Zgodnie z przepisem art. 28 ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych ustaw do emerytur przyznanych przed dniem wejścia w życie ustawy przepisy ustawy stosuje się, poczynając od dnia 01.10.2011r.

W oparciu o ten przepis organ rentowy wydał decyzję z dnia 23.09.2011r. wstrzymującą wypłatę emerytury wnioskodawczyni z uwagi na pozostawanie w zatrudnieniu.

Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 13.11.2012r. sygn. K 2/12 (Dz. U.
z 2012 r. poz. 1285) orzekł, iż art. 28 ustawy z dnia 16.12.2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726 ze zm.) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153 poz.1227 ze zm.), dodanym przez art. 6 pkt 2 ustawy z 16.12.2010r., w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 01.01.2011r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Konsekwencją tego wyroku z dniem 22.11.2012r. przepis art. 103a w związku z art. 28 ustawy z dnia 16.12.2010r. o zmianie ustawy … utracił moc obowiązującą w stosunku do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 01.01.2011r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy.

Z treści cytowanego wyroku wynika, że zakwestionowanie wskazanych w nim przepisów prawa ma charakter ograniczony tylko do określonej kategorii osób, a zatem stwierdzenie niekonstytucyjności tych przepisów ma charakter częściowy.

Analiza przedstawionych powyżej ustaleń faktycznych wskazuje, że wnioskodawczyni, która prawo do emerytury nabyła od dnia 01.09.2008r., nie mieści się w kręgu osób, w stosunku do których Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność z Konstytucją art. 28 ustawy z dnia 16.12.2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w związku z art. 103a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS dodanym przez art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 16.12.2010r. Jak wynika z treści wyroku Trybunału niekonstytucyjność wskazanych przepisów stwierdzona została w zakresie, w jakim znajdują zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 01.01.2011r. bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. Wnioskodawczyni nabyła prawo do emerytury wprawdzie przed datą 01.01.2011r., jednak w okresie obowiązywania art. 103 ust. 2a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepis ten obowiązujący do dnia 7.01.2009r. stanowił, że prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

W pisemnych motywach orzeczenia z dnia 13.11.2012r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził w sposób wyraźny i jednoznaczny, że obowiązek rozwiązania stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą - jako warunek realizacji nabytego prawa do emerytury - nie będzie miał zastosowania do osób, które nabyły to prawo w okresie od 08.01.2009r. do 31.12.2010r., a więc po uchyleniu cytowanego wyżej art. 103 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a przed wejściem w życie art. 103a tej ustawy dodanego powołaną już wcześniej ustawą z dnia 16.12.2010r. o zmianie ustawy …

Odwołująca prawo do emerytury nabyła w 2008r., a nie w okresie od 08.01.2009r. do 31.12.2010r. i wobec tego nie ma dalszego prawa do wypłaty zawieszonej emerytury, gdyż wyrok Trybunału Konstytucyjnego jej nie dotyczy.

W momencie zawieszenia wypłaty świadczenia emerytalnego oraz wznowienia jego wypłaty – decyzją z dnia 23.09.2012r. przepis uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją obowiązywał i należało go stosować. W tym też zakresie wskazać należy na art. 178 ust. 1 Konstytucji RP, który stanowi, iż sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji i ustawom. Zatem pomimo, iż przepis był niekonstytucyjny już od momentu jego uchwalenia, to sędzia, ale również pracownik innego organu np. ZUS-u, nie może podnosić, iż jego zdaniem przepis jest niekonstytucyjny i dlatego nie będzie go stosował. Stosowne kompetencje w zakresie stwierdzania niekonstytucyjności ustawy z ustawą zasadniczą posiada tylko Trybunał Konstytucyjny, co wynika z art. 188 ust.1 Konstytucji RP. Sędziowie posiadają uprawnienia do stwierdzenia niekonstytucyjności przepisów, ale aktów niższej rangi niż ustawa np. uchwał, zarządzeń czy rozporządzeń. W sprawie rozstrzygnięcie opierało się na przepisie ustawy o emeryturach o rentach z FUS, zatem nawet w przypadku gdyby Sąd zauważył, iż przepis jest niekonstytucyjny (jego zdaniem) nie mógł odmówić jego stosowania z uwagi na brak orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w tym zakresie, a takie zapadło dopiero w dniu 13.11.2012r.

Odnośnie okresu, za jaki odwołująca domagała się zwrotu zawieszonej emerytury należy również wskazać, iż Trybunał nie określił daty wejścia w życie wyroku z dnia 13.11.2012r. W związku z tym uwzględnić należało normę zawartą w art. 190 ust. 3 Konstytucji RP, zgodnie z którą orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia. Sentencja wyroku została ogłoszona dnia 22.11.2012r. w Dzienniku Ustaw pod pozycją 1285 i od tej właśnie daty należało wznowić wypłatę emerytury.

Wnioskodawczyni powołała się na datę wznowienia wypłaty świadczenia tj. dzień ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw – 22.11.2012r. – i przyjęcie jej przez organ rentowy przy jednoczesnym wskazaniu, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie ma do niej zastosowania. Należy mieć jednak na uwadze, że przedmiotem sprawy niniejszej była decyzja z dnia 13.03.2013r. odmawiająca wnioskodawczyni wypłaty emerytury za okres zawieszenia, a nie decyzja o wznowieniu wypłaty świadczenia od 22.11.2012r.

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 kpc orzeczono, jak w sentencji.

mt