Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Tatarczyk

Sędzia SO Gabriela Sobczyk (spr.)

Sędzia SR (del.) Roman Troll

Protokolant Wioletta Matysiok

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2014 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa T. S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 25 lutego 2014 r., sygn. akt I C 984/13

1. oddala apelację;

2. zasądza od powoda na rzecz pozwanego 300 zł (trzysta złotych) tytułem zwrotu

kosztów postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Roman Troll SSO Tomasz Tatarczyk SSO Gabriela Sobczyk

Sygn. akt III Ca 865/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 25 lutego 2014r. Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim oddalił powództwo T. S. o zasądzenie od (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 4575,60zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od 4 stycznia 2011r.

W pozwie swe żądanie powód uzasadnił tym, że w dniu 30.11.2010r. w wyniku zdarzenia drogowego doszło do uszkodzenia samochodu T. (...) nr rej. (...) stanowiący własność B. i G. L.. Sprawca był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności OC posiadacza pojazdu mechanicznego u pozwanego. pozwany po zgłoszeniu u niego szkody uznał swą odpowiedzialność , wypłacił kwotę 7500zł za szkodę w pojeździe, 1628zł z tytułu holowania i 439zł z tytułu opłaty parkingowej. Dochodzona kwota dotyczy natomiast należności za wynajem pojazdu zastępczego, czas wynajmu wynosił 31 dni, był on niezbędny poszkodowanym przez cały okres związany z likwidacją szkody. Szkody w tym zakresie mimo wezwania pozwany nie naprawił. Powód wskazał, że odsetek od wskazanej kwoty domaga się od upływu 30 dniowego okresu od zgłoszenia szkody, tj. od dnia 4 stycznia 2011r.wskazał ponadto, że wstąpił w prawa poszkodowanych na podstawie umowy cesji.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i obciążenie powoda kosztami postępowania. Wskazał, że szkoda została zakwalifikowana jako całkowita i jako taka rozliczona, co zostało zaakceptowane przez poszkodowanego. Stanowisko takie pozwany wyraził w piśmie z dnia
16 grudnia 2010r. zarzucił, że faktura stanowiąca podstawę dochodzonego roszczenia wystawiona została dopiero w dniu 22 listopada 2011r. dlatego zdaniem pozwanego nie odzwierciedla ona wykonanej usługi. Nadto zarzucił rażące zawyżenie stawki wynajmu za 1 dzień oraz brak podstaw do wystawienia faktury dniu 22 listopada 2011r., podczas gdy szkoda została zlikwidowana metodą szkody całkowitej.

Zarzucił ponadto pozwany, że cesja nie mogła obejmować należności objętej fakturą z dnia 22 listopada 2011r. zarzucił ponadto, że brak podstaw do żądania odsetek od 4 stycznia 2011r., skoro faktura określa termin płatności na 6 grudnia 2011r. zarzucił ponadto, że na etapie postępowania likwidacyjnego powód nie wykazał związku przyczynowego pomiędzy rzekomo poniesionymi wydatkami a szkodą, nie udowodnił niezbędności i celowości wynajmu pojazdu zastępczego.

Sąd Rejonowy ustalił, że poszkodowani umową z dnia 9 grudnia 2010r. przelali na powoda swoją wierzytelność względem pozwanego z tytułu odszkodowania za szkodę wynikającą ze zdarzenia z dnia 30 listopada 2010r. , w którym doszło do uszkodzenia pojazdu T. (...) nr rej. (...) stanowiącego własność (...) Bank SA, a będący w ich użytkowaniu, którego własność została na nich zwrotnie przeniesiona. Szkoda została zgłoszona u pozwanego w dniu 3 grudnia 2010r. Powód udostępnił poszkodowanemu samochód S.. Szkoda została rozliczona jako całkowita. Następnie Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 22 listopada 2011r. powód wystawił fakturę nr (...) na kwotę 4575,60 zł brutto za wypożyczenie pojazdu w okresie 31 dni przy stawce za 1 dzień 120 zł netto.

Sąd Rejonowy ustalił, że pierwszą kwotę (3750zł) pozwany wypłacił poszkodowanym na podstawie decyzji z 4.04. 2011r., w której przyjęto 50% przyczynienie się poszkodowanego. 20.04.2011r. pozwany zdecydował o wypłacie dodatkowej kwoty 1033,50zł (z przyjęciem wskazanego przyczynienia. 17 maja 2011r. pozwany zdecydował o wypłacie dodatkowo kwoty 4783,50zł, zaś w dniu 21 lipca 2011r. dodatkowo kwoty 3300zł. Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty dochodzonej w tym postępowaniu w dniu 3 czerwca 2013r.

Sąd Rejonowy ustalił ponadto, że uzasadniony koszt wynajmu samochodu S. wynosi 65 zł netto za dobę, a czas niezbędny do likwidacji szkody można przyjąć jako 20 dni, co Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o opinię biegłego przeprowadzoną w sprawie.

Biegły zwrócił uwagę, że w materiale sprawy brak jest możliwości ustalenia istotnych dat dla ustalenia uzasadnionego kosztu wynajmu pojazdu zastępczego. Sąd Rejonowy wskazał, że w tym zakresie nie oparł się na zeznaniu świadka B. L., gdyż ten wskazał, że jeździł pojazdem zastępczym przez okres 2-3 miesięcy począwszy od 30 lub 31 grudnia 2010r. Mimo uznania zasadności wynajmu tego pojazdu przez poszkodowanego w związku ze wskazanymi przyczynami (choroba żony- częściowy paraliż) Sąd Rejonowy wskazał, że na podstawie zeznań tego świadka nie sposób ustalić okresu wynajmu. Zauważył, że zeznania te nie korespondują z treścią faktury złożonej przez powoda, z której wynika, że samochód był wynajęty przez okres 31 dni około listopada 2011r.

We wskazanym stanie faktycznym Sąd Rejonowy przytoczył brzmienie art. 822§1kc oraz 34 ust.1 ustawy z 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124 poz. 1152 ze zm.). Sąd Rejonowy wskazał, że legitymacja procesowa powoda wynika z umowy cesji wierzytelności zawartej z poszkodowanym oraz dokumentów potwierdzających przejście prawa własności pojazdu. Wskazał, że odpowiedzialność pozwanego za szkodę wyrządzona przez sprawcę kolizji jest bezsporna. Nie został jednak należycie udowodniony fakt wynajęcia samochodu zastępczego, czas jego wynajmowania oraz jego koszt.

Jako niewiarygodną ocenił Sąd Rejonowy przedstawioną przez powoda fakturę z 22 listopada 2011r., w szczególności w zestawieniu z datą zdarzenia drogowego oraz zeznaniami świadka L.. Za nieudowodnioną uznał okoliczność, kiedy pojazd był wynajmowany, za jaką cenę i przez ile dni. Sąd Rejonowy wskazał, że również biegły uznał, że czas wynajmu podany w fakturze jest sztuczny.

W tych okolicznościach Sąd Rejonowy oddalił powództwo jako nieudowodnione, za podstawę oddalenia wskazując art. 6 kc. O kosztach orzekł na podstawie art. 98 kpc.

Apelację od tego wyroku wniósł powód. Zarzucił mu naruszenie przepisów postępowania, a to art. 233§1kpc poprzez niewłaściwą ocenę dowodów, w szczególności zeznań świadka B. L. i uznanie, że zeznania te nie potwierdzają zasadności wypożyczenia auta zastępczego ani okoliczności związanych z wypożyczeniem tego pojazdu, a nadto przez niewłaściwą ocenę dowodów i uznanie, że wobec zbyt późnego wystawienia faktury roszczenie wygasło i jest niezasadne, art. 278§1kpc poprzez pominięcie ustaleń biegłego dotyczących określenia uzasadnionego czasu i kosztu wypożyczenia auta zastępczego. Zarzucił też naruszenie przepisów prawa materialnego a to art. 415 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że stronie powodowej należne jest odszkodowanie w wysokości mniejszej aniżeli faktycznie poniesiona szkoda oraz art. 6 kc poprzez uznanie, że powód nie udowodnił dochodzonego roszczenia, pomimo przedstawienia przez powoda faktury za wypożyczenie auta zastępczego oraz przeprowadzenie przez Sąd dowodu z zeznań świadka B. L.. Stawiając te zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 4575,60 zł z ustawowymi odsetkami do dnia 4 stycznia 2011r., a także zasądzenie kosztów za obie instancje. Ewentualnie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W uzasadnieniu wskazał, że zeznania świadka L. uznać należało za wiarygodne, skoro wskazał on, że wypożyczył pojazd i zeznał, że faktycznie pojazd ten był mu potrzebny.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie. Poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne są prawidłowe i ustalenia te Sąd Okręgowy podziela. Wbrew zarzutom zawartym w apelacji zgromadzony w sprawie materiał dowodowy został przez Sąd Rejonowy oceniony prawidłowo. W szczególności podzielić należy ocenę dokonaną przez Sąd Rejonowy co do przedstawionej faktury jako niewiarygodnej. Zarówno brak wskazania w jej treści okresu (z przytoczeniem dat), w jakim doszło do wypożyczenia auta zastępczego, jak i data wystawienia tej faktury odległa o prawie rok od daty zdarzenia drogowego, które spowodowało wyrządzenie szkody prowadzą do wniosku, że mimo obowiązku dowodowego strona powodowa nie wykazała związku przyczynowego pomiędzy wypożyczeniem samochodu zastępczego, udokumentowanego w tej fakturze a zdarzeniem drogowym, za którego skutki odpowiada pozwany. Podnieść należy, że niemożliwa była w tych okolicznościach weryfikacja tej faktury z treścią zeznań świadka B. L. i dokonanie pozytywnych ustaleń w tym zakresie.

Wbrew treści zarzutu apelacji, Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazał, że przyczyny podane przez w/w świadka uzasadniają potrzebę korzystania z samochodu zastępczego, jednak za nieudowodnione przyjął w oparciu o te zeznania, przez jaki okres to korzystanie miało miejsce.

Zatem wskazany w apelacji zarzut naruszenia art. 233 §1kpc uznać należy za chybiony.

Niezależnie od powyższego apelacja nie mogła być uwzględniona, albowiem ocena materiału dowodowego doprowadziła Sąd Okręgowy do uznania, że powód nie wykazał w sprawie swej legitymacji czynnej.

Złożona wraz z pozwem umowa cesji wskazuje wyraźnie przyczynę jej zawarcia (tzw. causae), jaką stanowiło „zaspokojenie wierzytelności cesjonariusza z tytułu naprawy samochodu T. (...) nr rej. (...)”. Tymczasem wobec uznania szkody za całkowitą samochód ten nie był przez powoda naprawiany, co było w sprawie bezsporne.

Zgodnie z poglądami doktryny, umowa przelewu ma charakter kauzalny, na co wskazuje brzmienie art. 510§1kc. Tym samym jak wskazano w literaturze „ upadek przyczyny przelewu (zobowiązania do przeniesienia wierzytelności) z powodu braku lub wadliwości causae, bez względu na przyczynę, np. nieważność, odstąpienie od umowy, spowoduje w konsekwencji, że wierzytelność ex lege powróci do zbywcy(K. Zagrobelny (w:) Kodeks..., s. 926)”. ( tak: za : Agnieszka Rzetecka Gil „Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania- część ogólna”, opublikowane LEX/el. 2011, teza 23 do art. 510kc).

Dosłowne brzmienie cesji z dnia 9.12.2010 r. wskazuje, że doszło do takiej sytuacji, o jakiej mowa we wskazanym cytacie z piśmiennictwa. Skoro powód nie naprawiał pojazdu poszkodowanego, odpadła causa zawartej umowy cesji, a wierzytelność o naprawienie szkody powróciła do poszkodowanych B. i G. L.. Taką ocenę losów przedstawionej umowy cesji potwierdzają zeznania świadka B. L., który wskazał, że otrzymał odszkodowanie od pozwanego i zakupił nowy samochód.

Wykładnia umowy powinna odzwierciedlać zamiar stron (art.65§1 i 2kc), jednak obowiązek dowodzenia w zakresie tego, że faktyczna treść umowy cesji jest inna niż wynika z jej dosłownego brzmienia spoczywała na powodzie. W ocenie Sądu Okręgowego powód nie wykazał innego zgodnego zamiaru stron umowy cesji niż ujęty na piśmie w dokumencie umowy( art. 65§2kc i art. 6 kc).

W tych okolicznościach zarzucane w apelacji pominięcie przez Sąd Rejonowy treści opinii biegłego nie miało znaczenia dla merytorycznego rozpoznania sprawy.

Z tych powodów apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu po myśli art. 385kpc.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono po myśli art.98§1 i3 kpc w zw. z art. 99 kpc oraz w zw. z art. 391§1kpc, na zasądzone koszty składało się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego – ustalone na podstawie §12 ust.1 pkt1 w zw. z §6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( t. jedn. Dz. U. z 2013 poz. 490).

SSR(del.) Roman Troll SSO Tomasz Tatarczyk SSO Gabriela Sobczyk