Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III U 306/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2014r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Piotr Witkowski

Protokolant:

sekr. sądowy Beata Dzienis

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 czerwca 2014r. w Suwałkach

sprawy I. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wypłatę emerytury

w związku z odwołaniem I. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 26 marca 2014 r. znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt III. U. 306/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia 26.03.2014r. odmówił I. B. wypłaty świadczenia emerytalnego za okres od 22.11.2012r. do 30.04.2013r.

W uzasadnieniu wskazał, że zgodnie z art. 145a kodeksu postępowania administracyjnego osoba zainteresowana może żądać wznowienia postępowania administracyjnego w terminie 1 miesiąca od dnia ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego.

W związku z tym wypłata świadczenia następuje:

- od 22.11.2012r. jeżeli skarga o wznowienie postępowania zostanie zgłoszona do dnia 24.12.2012r.

- od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, gdy zgłoszenie to nastąpiło po dniu 24 grudnia 2012r.

Ustawa natomiast z dnia 13.12.2013r. (Dz. U. z 2014r. poz. 169) określa zasady ustalania oraz wypłaty emerytury tylko i wyłącznie w okresie od 01.10.2011r. do 21.11.2012r.

W związku więc z faktem, iż I. B. nie złożyła wniosku o wypłatę zawieszonej emerytury na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego w wymaganym terminie 1 miesiąca od dnia jego ogłoszenia w chwili obecnej brak jest podstaw do wypłaty świadczenia za okres od 22.11.2012r. do 30.04.2013r.

W odwołaniu od tej decyzji I. B. wniosła o jej zmianę i wypłatę wstrzymanej emerytury.

W uzasadnieniu swego stanowiska powołała się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r. K 2/12 (Dz. U. z 2012r., poz. 1285), zgodnie z którym zostało jej przyznane prawo do świadczenia emerytalnego, które nie mogło być zabrane.

Wskazała też, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako dysponent jej składek emerytalnych działający w oparciu o ustawę kodeksu postępowania administracyjnego, zgodnie z art. 8 powinien dbać o jej interesy i informować ją o zmianach przepisów prawa. Skoro bowiem ZUS w dniu 04.10.2011r. przysłał z urzędu decyzję o wstrzymaniu wypłaty emerytury, to powinien również poinformować ją o zasadach jej odzyskania i konieczności złożenia wniosku. Pracownicy ZUS nie poinformowali natomiast jej o decyzji Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r. i konieczności złożenia stosownego wniosku w wymaganym terminie. Mieli taką możliwość, gdyż od miesiąca września 2012r. do lutego 2013r. wielokrotnie pytała o powyższe w ZUS Oddział w S.. Pracownicy organu emerytalnego na pytania dotyczące wstrzymanej emerytury, udzielali jej jednak nieprawdziwych i mylnych informacji, a nawet twierdzono, że nie powinna liczyć na zwrot zawieszonej emerytury. Dlatego też kontynuowała zatrudnienie przez kolejnych 18 miesięcy (od czasu wstrzymania wypłat emerytury), aby na podstawie tzw. „ustawy prezydenckiej” uzyskać prawo do „bardzo korzystnego naliczenia nowej emerytury”.

ZUS także pisemnie w dniu 01.10.2013r. udzielił jej nieprawdziwej i wprowadzającej w błąd informacji, a zwłaszcza jej akapicie końcowym. Z treści pisma wynika informacja o formie nowego sposobu naliczania emerytury i stu procentowa dezinformacja odnośnie terminu na składanie wniosków o wypłatę wstrzymanych emerytur. Naczelnik Wydziału Świadczeń Emerytalno – Rentowych Pani C. C. pisze: „Odnośnie terminu na składanie wniosków o wypłatę emerytur, których wypłata została wstrzymana od 01.10.2011r. w związku z kontynuowaniem zatrudnienia, w chwili obecnej nie mogę Pani udzielić wiążącej odpowiedzi, ponieważ projekt rozporządzenia dotyczącego kwestii zaległych wypłat znajduje się na etapie legislacji i nie jestem w stanie określić, kiedy wejdzie w życie”. Te więc nieprecyzyjne informacje miały na celu ograniczenie liczby emerytów, którzy mogli skorzystać z prawa przyznanego przez Trybunał Konstytucyjny. Nie ma w tym piśmie nawet słowa o terminie na wniesienie wniosku czy też przekroczeniu przez nią jakiegokolwiek terminu. A jeśli nie mieli takiej wiedzy pracownicy ZUS, to jak można wymagać od zdezorientowanych emerytów.

Dopiero w trakcie rozmowy telefonicznej w lutym 2014r. Pani C. C. poinformowała ją, że już może składać wniosek o zwrot wstrzymanej emerytury, jednocześnie zapewniając, że odzyska całą wstrzymaną emeryturę. Lecz w dalszym ciągu nic nie mówiła o ograniczeniach czasowych odnośnie składanego wniosku, ani też o konieczności składania odrębnych wniosków. Również pracownica ZUS Oddział w S. przyjmując jej wniosek w dniu 25.02.2014r. nie zgłaszała żadnych zastrzeżeń odnośnie okresu, za który miała być zwrócona emerytura, tj. za 19 miesięcy (od dn. 01.10.2011r. do 30.04.2013r.), twierdząc że zostanie zwrócona jej cała emerytura za w/w okres.

Jeśli więc rzeczywiście został przekroczony termin składania wniosków, to stało się to wyłącznie z winy ZUS, który nie udzielił jej we właściwym czasie informacji o warunkach wymaganych do odzyskania emerytury pomimo tego, iż zwracała się do niego o udzielenie informacji, co do działania i konieczności składania wymaganych dokumentów.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w odpowiedzi na odwołanie wnosił o jego oddalenie. Wskazał, że I. B. wniosek o wypłatę emerytury, do której prawo było zawieszone w okresie od dnia 01.10.2011r. do dnia 30.04.2013r., wraz z odsetkami złożyła w dniu 25.02.2014r. Decyzją więc z dnia 26.03.2014r., wydaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 13.12.2013r. o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 01.10.2011r. do dnia 21.11.2012r. (Dz. U. z 2014r., poz. 169) wznowił wypłatę emerytury za okres od dnia 1.10.2011 r. do dnia 21.11.2012r. Zaskarżoną zaś decyzją odmówił wznowienia postępowania w sprawie wypłaty emerytury wraz z odsetkami za okres 22.11.2012r. – 31.08.2013r.

Zgodnie bowiem z art. 145 § 1 i 2 kpa można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału konstytucyjnego.

Wyrok Trybunału konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r., wydany w sprawie K 2/12 (Dz. U. poz. 1285), wszedł w życie od daty ogłoszenia, tj. z dniem 22.11.2012r. Wobec powyższego odwołująca znacznie uchybiła terminowi do wniesienia skargi o wznowienie postępowania przed organem rentowym.

Sąd Okręgowy w Suwałkach ustalił i zważył, co następuje:

Odwołania za uzasadnionego uznać nie można było.

W sprawie jest niewątpliwe, że odnośnie odwołującej się, której organ rentowy z dniem 1.10.2011r. zawiesił wypłatę emerytury, dotyczy wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r. K 2/12 orzekający, iż art. 28 ustawy z dnia 16.12.2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010r., Nr 257, poz. 1726) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, dodanym przez art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 16.12. 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1.01.2011r., bez konieczności rozwiązywania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Odwołująca się mogła zatem żądać wznowienia postępowania dotyczącego zawieszenia wypłaty jej emerytury na podstawie tego wyroku. Aby otrzymać wypłatę emerytury automatycznie od dnia 1.10.2011r. bez żadnych innych czynności czy uwarunkowań prawnych musiała to uczynić, jak stanowi art. 145a kpa, w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, czyli do dnia 22.12.2012r., gdyż wyrok z dnia 13.11.2012r. Trybunału Konstytucyjnego wszedł w życie z dniem jego ogłoszenia 22.11.2012r. Uczyniła to jednak dopiero 28.02.2014r., a więc znacznie po tym terminie. W każdej zaś sytuacji, jak słusznie w zaskarżonej decyzji wskazał organ rentowy, gdy wniosek o wypłatę zawieszonej emerytury złożyłaby po 22.12.2012r. wznowienie wypłaty zawieszonej emerytury nastąpiłoby od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożyła o to wniosek.

Trudno tu winić organ rentowy, że taki formalny wniosek w zakresie wznowienia wypłaty zawieszonej emerytury odwołująca się złożyła aż tak późno. Nie wiadomo bowiem kogo o to w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych pytała i w jakim zakresie. Nie każdy bowiem pracownik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zna się na zawiłościach natury prawnej. Poza tym trzeba to czynić oficjalnie na piśmie. O swoje interesy każda strona musi należycie zadbać. Odwołująca się wiedziała z pewnością o wyroku Trybunału Konstytucyjnego, gdyż było o nim głośno w środkach masowego przekazu, a była w tym zakresie żywo zainteresowana. Powinna więc dołożyć starań aby wywiedzieć się o wszystkich aspektach prawnych i formalnych dotyczących wznowienia wypłaty zawieszonej emerytury. Pismo, na które powoływała się w odpowiedzi na odwołanie, w tym zakresie zostało skierowane do organu rentowego już za późno, bo 20.09.2013r. Od 1.05.2013r. miała wznowioną wypłatę emerytury z racji zaprzestania wykonywania pracy. Emeryturę więc za okres od 1.10.2011r. do 30.04.2013r. mogła otrzymać tylko na podstawie szczególnie ustanowionych przepisów prawnych, które to weszły w życie ustawą z dnia 13.12.2013r. o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 01.10.2011r. do dnia 21.11.2012r. (Dz. U. z 2014r., poz. 169). Ustawodawca przewidział w nich jednak tylko wypłatę emerytury do dnia 21.11.2011r. Po tej dacie brak jest natomiast podstawy prawnej do jej wypłaty. Nie można zatem uwzględnić odwołania I. B..

Stąd na mocy art. 477 14 § 1 kpc należało orzec jak w wyroku.