Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt.

VIII Ga 172/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

Sędzia

Sędzia

SSO Elżbieta Kala (spr.)

SO Wojciech Wołoszyk

SO Wiesław Łukaszewski

Protokolant

Karolina Glazik

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2014r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: G. J. i M. T.

przeciwko: (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 23 kwietnia 2014r. sygn. akt VIII GC 1581/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- w punkcie I (pierwszym) – jedynie w tej części, że oddala powództwo wniesione przez G. J.,

- w punkcie II (drugim) – zasądza od pozwanego na rzecz powoda M. T. kwotę 2.699,75 zł (dwa tysiące sześćset dziewięćdziesiąt dziewięć złotych 75/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania,

- w punkcie III (trzecim) – nakazuje zwrócić ze Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Bydgoszczy powodowi M. T. (1) kwotę 200,75 zł (dwieście złotych 75/100) tytułem pozostałej zaliczki na wydatki biegłego,

- dodaje punkt IV (czwarty) o treści – zasądza od powódki G. J. na rzecz pozwanego kwotę 2.400 zł (dwa tysiące czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda M. T. kwotę 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego;

4.  zasądza od powódki G. J. na rzecz pozwanego kwotę 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Sygn. VIII Ga 172/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 2 lipca 2013 roku powódka G. J. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 10.900 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 10.400 zł od dnia 28 marca 2011 r. do dnia zapłaty i od kwoty 500 zł od dnia 8 maja 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powódka jest nabywcą wierzytelności przysługującej B. A. od pozwanego z tytułu szkody komunikacyjnej z dnia 18 lutego 2011 r. w pojeździe spowodowanej przez kierowcę ubezpieczonego w firmie pozwanego w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody związane z ruchem pojazdów. Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu w dniu 25.02.2011 r. domagając się wypłaty odszkodowania za uszkodzenie pojazdu, pozwany uznał swą odpowiedzialność co do zasady i przyznał poszkodowanemu kwotę 10.900 zł rozliczając szkodę jako całkowitą, według wyliczeń pozwanego koszt naprawy wynosił 16 141,35 zł., zaś wartość pojazdu przed szkodą według wyliczeń pozwanego to kwota 27400 zł., naprawa była ekonomicznie opłacalna, poszkodowany sprzedał swą wierzytelność powodowi, który ustalił, iż rzeczywiste koszty naprawy wynoszą 21.300,44 zł i wezwał pozwanego do dobrowolnej dopłaty różnicy pomiędzy wypłaconą kwotą a rzeczywistymi kosztami naprawy (10.400 zł), a także do zapłaty kwoty 500 zł z tytułu kosztów poniesionych na prywatną ekspertyzę, wezwanie doręczono w dniu 05.04.2013 r.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 8 sierpnia 2013 r. orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany sprzeciwem zaskarżył nakaz w całości, wniósł o oddalenie powództwa, zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu sprzeciwu wskazano, że pozwany wypłacił poszkodowanej kwotę 10 900 zł z tytułu szkody w pojeździe o nr rej. (...) w następstwie kolizji z dnia 18.02.2011 r. . Pozwany podał, że kwestionuje zakres i wartość szkody wskazanej przez powoda i tym samym wysokość żądanego odszkodowania, pojazd uszkodzony był już wcześniej naprawiany, naprawa prowadziła do wzrostu wartości pojazdu. Ponadto załączona do pozwu ekspertyza została wykonana na zlecenie powoda a nie na zlecenie poszkodowanego , który nie doznał szkody polegającej na poniesieniu kosztów na prywatną opinię, zatem koszt ekspertyzy dołączonej do pozwu nie jest elementem szkody doznanej przez poszkodowanego gdyż wydatek na jej sporządzenie poniósł powód a nie poszkodowany, wydatek powoda jako osoby trzeciej nie pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę poszkodowanemu.

Pozwany pismem z dnia 25.11.2013 r. podniósł także zarzut braki legitymacji procesowej po stronie powódki. Powódka w dniu 31 lipca 2013 r. , czyli przed doręczeniem pozwanemu pozwu (16.08.2013 r.) zbyła M. T. (1) swoje przedsiębiorstwo w skład którego wchodzi wierzytelność objęta niniejszym postępowaniem, w tym stanie nie ma zastosowania art.192 pkt 3 kpc, stąd powódka nie posiada legitymacji procesowej i powództwo winno być z tej przyczyny oddalone. Powód pismem procesowym z dnia 2 grudnia 2013 r. wniósł o zawiadomienie M. T. o toczącym się procesie w celu wstąpienia do sprawy w charakterze powoda potwierdzając zbycie przedsiębiorstwa w dniu 31 lipca 2013 r.

W związku z wnioskiem powoda zawiadomiono wskazaną osobę o toczącym się procesie, M. T. (1) oświadczył, iż wstępuje do sprawy w charakterze powoda (pismo z 16.01.2014 r., k. 81).

Wyrokiem z dn. 23.04.2014 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanego na rzecz powodów G. J. i M. T. solidarnie kwotę 10.900 zł. z ustawowymi odsetkami od kwot:

- 10.400 zł. od dnia 28.03.2011 r. do dnia zapłaty

- 500 zł. od dnia 8.05.2013 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 3.261,25 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że powódka G. J. jest nabywcą wierzytelności (2 marca 2013 roku poszkodowany sprzedał swą wierzytelność powodowi zawierając umowę cesji, zgodnie z §5 poszkodowany sprzedał wierzytelność wraz z należnymi roszczeniami ubocznymi - odsetki, koszty ekspertyz i inne koszty związane ze szkodą wobec ubezpieczyciela) przysługującej B. A. od pozwanego z tytułu szkody komunikacyjnej z dnia 18 lutego 2011 r. w pojeździe marki R. o nr rej. (...) spowodowanej przez kierowcę ubezpieczonego w firmie pozwanego w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody związane z ruchem pojazdów. Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu w dniu 25 lutego 2011 roku domagając się wypłaty odszkodowania za uszkodzenie pojazdu, pozwany uznał swą odpowiedzialność co do zasady i przyznał poszkodowanemu kwotę 10 900 zł rozliczając szkodę jako całkowitą, według wyliczeń pozwanego koszt naprawy wynosił 16 141,35 zł zaś wartość pojazdu przed szkodą według wyliczeń pozwanego to kwota 27400 zł..

Powódka zleciła wykonanie ekspertyzy w zakresie wysokości szkody, według ekspertyzy koszty naprawy pojazdu wynoszą 21 300,44 zł . Powód poniósł koszt wykonania ekspertyzy w kwocie 500 zł netto .

Powódka pismem z dnia 5 kwietnia 2013 r. wezwała pozwanego do dobrowolnej dopłaty różnicy pomiędzy wypłaconą kwotą a rzeczywistymi kosztami naprawy, a także do zapłaty kwoty 500 zł z tytułu kosztów poniesionych na prywatną ekspertyzę.

Poszkodowana po uszkodzeniu pojazdu naprawiła go, po czym sprzedała, koszty naprawy były wyższe niż kwota odszkodowania przyznana przez pozwaną.

Sąd Rejonowy ustalił, że niezbędny koszt naprawy uszkodzonego pojazdu R. i przywrócenia go do stanu sprzed zdarzenia z dnia 18.02.2011 r. przy użyciu wyłącznie części oryginalnych przy uwzględnieniu stawek roboczogodziny umożliwiających wykonanie naprawy zgodnie z technologią wynosił 17347,59 zł netto, 21337,54 zł brutto, nie było dostępnych części zamiennych alternatywnych , nie było podstaw do zastosowania korekty_ wartości pojazdu R. z uwagi na naprawę uszkodzeń wynikających ze szkody z dnia 18.02.2011 r. gdyż szkoda dotyczyła pojazdu o okresie eksploatacji nie przekraczającym 3 lat.

Sąd Rejonowy stwierdził, że pozew w przedmiotowej sprawie został wniesiony w dniu 8 lipca 2013 r., a jego odpis doręczono pozwanemu w dniu 16.08.2013 r. (k. 43 akt).

W dniu 31 lipca 2013 r. powódka zbyła na rzecz M. T. przedsiębiorstwo o nazwie: (...). M. T. (1) oświadczył, iż wstępuje do sprawy w charakterze powoda ( pismo z 16.01.2014 r.)

Sąd Rejonowy zważył następnie, że powód nabył od poszkodowanego jego roszczenie wobec pozwanego na podstawie umowy przelewu tej wierzytelności, co skutkowało wstąpieniem powódki w prawa i obowiązki wierzyciela (art. 509 k.c).

Zgodnie zaś z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu, spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. W myśl ogólnych zasad procesowych, to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1997 r., II CKN 531/97, LEX nr 496544), a na stronie pozwanej spoczywa obowiązek wykazania, że powodowi jego żądanie nie przysługuje (por. wyrok SN z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 299/06).

Zgodnie z art. 822 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej są: zdarzenie, z którym przepis prawny łączy odpowiedzialność odszkodowawczą, powstanie szkody oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem i szkodą (art. 361 kc). W myśl art. 361 § 1 kc zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody (art. 805 § 1 i 2 kc). W przypadku wystąpienia wymienionych wyżej przesłanek naprawienie szkody przez podmiot do tego zobowiązany powinno polegać na przywróceniu w majątku poszkodowanego stanu rzeczy naruszonego zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może przewyższać jednak wysokości faktycznie poniesionej szkody. Odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku. Efekt w postaci naprawienia szkody osiągnięty zostaje wtedy, gdy w wyniku prac naprawczych uszkodzony samochód doprowadzony zostaje do stanu technicznej używalności odpowiadającej stanowi przed uszkodzeniem. Jeżeli rozliczenie tej szkody następuje w formie kosztorysowej, to wysokość wypłaconego odszkodowania powinna zapewnić poszkodowanemu przywrócenie pojazdu do stanu sprzed wypadku, o ile poszkodowany zdecyduje się na naprawę tego pojazdu. Natomiast, kryteria doboru części zamiennych powinny zagwarantować przywrócenie pojazdu do stanu przed powstaniem szkody z zachowaniem bezpieczeństwa trwałości, niezawodności i estetyki stanu z przed powstania szkody. Jak stwierdził Sąd Rejonowy, nie ulega jednak wątpliwości, że odszkodowanie ma wyrównać uszczerbek w sferze majątkowej poszkodowanego polegający na utraceniu lub zmniejszeniu aktywów albo zwiększeniu lub powstaniu nowych pasywów, a nie przyczynić się do jego wzbogacenia. Z kolei przywrócenie stanu poprzedniego polega na odzyskaniu (przez naprawę lub odtworzenie) użyteczności i walorów estetycznych sprzed wypadku. Restytucja naturalna oznacza nie tylko przywrócenie stanu poprzednio istniejącego, lecz również stworzenie takiego stanu, który w przybliżony sposób zaspakajałby, jak poprzednio, naruszone potrzeby poszkodowanego. Restytucja naturalna nie musi zatem oznaczać konieczności doprowadzenia rzeczy do identycznie takiego samego stanu, jaki posiadała przed wyrządzeniem szkody.

Sąd Rejonowy stwierdził, że okoliczności sprawy nie były sporne- pomiędzy stronami nie było sporne nabycie wierzytelności przez powoda z tytułu szkody w stanowiącym własność zbywcy pojeździe marki R., powstałej w wyniku zdarzenia drogowego, jak i to, że sprawca szkody miał zawartą z pozwanym towarzystwem ubezpieczeń umowę w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC) oraz że pozwana wypłaciła kwotę 10.900 zł tytułem odszkodowania.

Spornym natomiast była wysokość przyznanego i wypłaconego odszkodowania- strony nie zgadzały się co do wartości (wysokości) szkody, wobec czego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego.

W zakresie wysokości szkody oczywistym jest, zdaniem Sądu Rejonowego, iż pozwana nie miała podstaw do rozliczania szkody w pojeździe jako szkody całkowitej, gdyż wartość. -_koszt naprawy pojazdu był niższy od wartości pojazdu ( sam pozwany, co nie było kwestionowane przyjął wartość pojazdu na kwotę 27 400 zł).

Biegły J. K. oszacował niezbędny koszt naprawy uszkodzeń pojazdu ,przy uwzględnieniu średnich stawek za roboczogodzinę na lokalnym rynku oraz przy użyciu oryginalnych części zamiennych użytych do naprawy, które pozwoliłyby przywrócić pojazd do stanu sprzed zdarzenia na kwotę 21 337,54 zł. W ocenie Sądu wnioski opinii biegłego są trafne, należy je podzielić gdyż opinia jest pełna, odznacza się profesjonalizmem, wnioski są logiczne i precyzyjne, opinia zawiera stosowne uzasadnienie. Brak podstaw do kwestionowania przyjętych średnich stawek roboczogodzin jak i oryginalnych części zamiennych, skoro użycie takich w świetle opinii biegłego pozwalało na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, nie było dostępnych części zamiennych, a pozwany nie udowodnił też aby w pojeździe poszkodowanego były nieoryginalne części zamienne.

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy nie miał wątpliwości co do tego, że przyznana przez ubezpieczyciela kwota odszkodowania była zaniżona i nie wystarczyła na pokrycie kosztów naprawy pojazdu. Jednocześnie podkreślił , iż obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić, odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący od chwili wyrządzenia szkody do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób przewidziany prawem. Przy takim rozumieniu szkody i obowiązku odszkodowawczego nie ma znaczenia, jakim kosztem poszkodowany faktycznie dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle to uczynił albo zamierza uczynić

Ponieważ biegły oszacował wysokość odszkodowania na kwotę 21 337,54zł wcześniej wypłacono tytułem odszkodowania kwotę 10900 zł, stąd różnica wynosi 10 437,54 zł ( wyższa niż kwota dochodzona pozwem - w tym zakresie powód żądał 10 400 zł), w zakresie odsetek od tej kwoty odsetki przysługują od 30 dnia po zgłoszeniu szkody ( art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych ...., Dz.U. z 2003 r., nr 124, poz. 115)., stąd odsetki przysługują od dnia 28.03.11 r. (data zgłoszenia kwoty nie była sporna)

Sąd Rejonowy uznał również za uzasadnione zrekompensowanie stronie powodowej kosztów związanych ze sporządzeniem prywatnej opinii, która służyła zweryfikowaniu stanowiska ubezpieczyciela i prawidłowości dokonanych przez niego wyliczeń.

Zarzut braku legitymacji wobec powódki G. J. z przywołaniem art. 193 kpc w ocenie Sądu Rejonowego nie był zasadny. Zgodnie z art. 192 pkt 3 k.p.c, zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy od chwili doręczenia pozwu. Brzmienie tego przepisu wskazuje na to, że zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa objętych sporem nie pozbawia z mocy prawa legitymacji procesowej biernej zbywcy. Przepis w tej części jest zatem normą materialnoprawną - samoistną podstawą legitymacji zbywcy, który działa w imieniu własnym, ale na rzecz nabywcy Skoro do zbycia doszło przed doręczeniem pozwanemu odpisu pozwu to norma wyrażona w art.192 kpc nie ma zastosowania a znajduje zastosowanie uregulowane wskazane w art.l96§l kpc i M. T. (1) wstąpił do sprawy jako powód składając stosowne oświadczenie w przewidzianym terminie , nie doszło jednocześnie do zwolnienia G. J. gdyż nie było zgody obu stron o jakiej mowa w art. 196§2 kpc. Stąd po stronie powodowej doszło w trakcie procesu do przekształcenia podmiotowego gdzie G. J. i M. T. (1) stali się współuczestnikami sporu po stronie powodowej ( tzw. współuczestnictwo konkurencyjne).

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II wyroku na podstawie art. 98 k.p.c.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego złożył pozwany, który zaskarżył w całości wyrok Sądu Rejonowego w Bydgoszczy i zarzucił mu naruszenie:

1)  art 196 § 1 k.p.c poprzez niewłaściwe zastosowanie i w konsekwencji uwzględnienie powództwa w stosunku do obu powodów, mimo iż powódka G. J. nie posiadała legitymacji procesowej czynnej i przyznała to w piśmie procesowym z dnia 2.12.2013 r, w którym wnosiła o zawiadomienie M. T. o toczącym się procesie z jej powództwa,

2)  art. 196 § 1 k-p.c w zw. z § 112 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23.02.2007 r. Regulamin Urzędowania Sądów Powszechnych poprzez niewydanie postanowienia w przedmiocie zawiadomienia o toczącym się procesie.

3)  art 227 lcp.c, art 229 kp.c, art 233 §1 kp.c. poprzez:

a)wadliwą ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i nieuwzględnienie zarzutu pozwanego o braku legitymacji procesowej czynnej powódki G. J.

b]ustalenie że powódka G. J. posiada legitymację procesową czynną
i w konsekwencji uwzględnienie powództwa w stosunku do obu powodów, mimo iż powódka G. J. w piśmie procesowym z dnia 2.12.2013 r, w którym wnosiła o zawiadomienie M. T. o toczącym się procesie z jej powództwa przyznała, że nie posiada legitymacji procesowej czynnej,

4)art 822,§ 1 k.c. poprzez jego zastosowanie i w konsekwencji uwzględnienie powództwa

w stosunku do obu powodów, mimo iż powódka G. J. nie posiadała legitymacji procesowej czynnej i przyznała to w piśmie procesowym z dnia 2.12.2013 r., w którym wnosiła o zawiadomienie M. T. o toczącym się procesie z jej powództwa,

5)uwzględnienie powództwa poprzez zasądzenie odszkodowania łącznie na rzecz obu
powodów pomimo, iż po stronie powodów nie występuje współuczestnictwo materialne,
w szczególności współuczestnictwo jednolite.

Wskazując na te zarzuty, wniósł o:

1) zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych;

2)  zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu w postępowaniu odwoławczym, w tym kosztów zastępstwa prawnego, według norm przepisanych,

ewentualnie o:

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do
ponownego rozpatrzenia - przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

Powód M. T. (1) w odpowiedzi na apelację wniósł o:

1.oddalenie apelacji w całości,

2.zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego za II Instancję,

3.umorzenia postępowania w pozostałym zakresie

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja pozwanego okazała się częściowo uzasadniona.

Na wstępie podkreślić należy, że w postępowaniu pierwszoinstancyjnym Sąd Rejonowy dokonał ustaleń faktycznych i zastosował prawo materialne odpowiednio do zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Ustalenia te sąd odwoławczy podziela i przyjmuje za własne bez konieczności ich ponownego dokonywania i przytaczania.

W dalszej kolejności stwierdzić trzeba, że pozwany w apelacji zarzucił sądowi Rejonowemu przede wszystkim naruszenie przepisów prawa procesowego, natomiast zarzut naruszenia art. 822 § 1 k.c został sformułowany jedynie w kontekście podniesionych zarzutów dotyczących przepisów procesowych.

Odnosząc się więc do zarzutów apelacji stwierdzić należy, że Sąd Rejonowy słusznie uznał, że wobec faktu, iż do zbycia przedsiębiorstwa przez G. J. na rzecz M. T. doszło przed doręczeniem odpisu pozwu pozwanemu, nie miał zastosowania art. 192 k.p.c., z czym pozwany zgodził się w piśmie z dn. 25.11.2013 r. (k-65), natomiast powinien mieć zastosowanie art. 196 § 1 k.p.c., czego pozwany nie kwestionował. Zgodnie zaś z treścią art. 196 § 1 k.p.c , jeżeli okaże się, że powództwo zostało wniesione nie przez osobę, która powinna występować w sprawie w charakterze powoda, sąd na wniosek powoda zawiadomi o toczącym się procesie osobę przez niego wskazaną. Osoba ta może w ciągu dwóch tygodni od doręczenia zawiadomienia wstąpić do sprawy w charakterze powoda.

W myśl zaś § 2 osoba zawiadomiona, która zgłosiła przystąpienie do sprawy w charakterze powoda, może za zgodą obu stron wstąpić na miejsce strony powodowej, która wówczas będzie od udziału w sprawie zwolniona.

Jak zatem wynika z treści powyższego przepisu, warunkiem wstąpienia osoby trzeciej do procesu jest zawiadomienie jej przez sąd o toczącym się postępowaniu.

Pozwany zarzucił w apelacji, iż w treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy nie wskazał, aby w sprawie wydane było postanowienie w przedmiocie zawiadomienia M. T. o toczącym się procesie, o czym stanowi § 112 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 23.02.2007 r. – Regulamin Urzędowania Sądów Powszechnych.

Wbrew twierdzeniom skarżącego, w uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, iż w związku z wnioskiem powoda zawiadomiono wskazaną osobę o toczącym się procesie, i M. T. (1) oświadczył, iż wstępuje do sprawy w charakterze powoda. Sąd przywołał przy tym pismo z dn. 16.01.2014 r. na k- 81. (str. 2 uzasadnienia). Tak więc, z akt sprawy wynika, iż takie zawiadomienie miało miejsce. Pismem z dn. 2 grudnia 2013 r. pełnomocnik powódki wniósł o zawiadomienie M. T. o toczącym się procesie, co Przewodniczący uczynił wydając zarządzenie z dn. 8.01.2014 r., w którym zawiadomił M. T. (1) o toczącym się procesie (k-79). Co prawda sąd nie wydał w tej kwestii osobnego postanowienia, jednak cel zawiadomienia został osiągnięty, gdyż pismem z dn. 16.01.2014 r. pełnomocnik M. T. oświadczył , że wstępuje on do sprawy w charakterze powoda. Jak wynika z treści tego pisma, jego odpis został przez pełn. M. T. doręczony pełnomocnikowi pozwanego, na dowód czego dołączone zostało potwierdzenie nadania pisma do pełnomocnika pozwanego (k-81-83). Zatem brak wydania postanowienia zgodnie z § 112 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 23.02.2007 r. – Regulamin Urzędowania Sądów Powszechnych, nie stanowi w ocenie Sądu Okręgowego uchybienia mogącego skutkować oddaleniem powództwa.

Pozwany zarzucił też w apelacji, że z uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego nie wynika iż powód M. T. (1) skutecznie przystąpił do procesu. Jak już jednak wyżej wskazano, takie skuteczne wstąpienie miało miejsce w piśmie M. T. z dn. 16.01.2014 r. , o czym, wbrew twierdzeniom pozwanego, Sąd Rejonowy wspomniał w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia.

Jeżeli zaś chodzi o zarzut dotyczący niemożności występowania G. J. po stronie powodowej, zarzut ten należy uznać za bezzasadny . Z treści art. 196 § 2 k.p.c wynika, iż do skutecznego wstąpienia osoby trzeciej, zawiadomionej o procesie zgodnie z art. 196 § 1 k.p.c w miejsce dotychczasowego powoda, niezbędne jest wyrażenie zgody przez obie strony na zmianę podmiotową po stronie powodowej. Jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy, takiej zgody stron nie było, w szczególności nie było zgody pozwanego, który mimo doręczenia mu przez pełn. M. T. oświadczenia o jego wstąpieniu do procesu, nie złożył oświadczenia o wyrażeniu na to zgody. Zatem jak wskazał Sąd Rejonowy, nie mogło dojść do zamiany strony powodowej, co skutkowało tym, że zarówno M. T. (1), który skutecznie przystąpił do procesu, jak również G. J., która z uwagi na brak zgody stron nie mogła zostać zwolniona z uczestnictwa w procesie – po stronie powodowej - w chwili orzekania przez Sąd Rejonowy wystąpili zarówno (...), jak i M. T. (1). W przypadku bowiem braku możliwości zwolnienia z procesu dotychczasowego powoda, z uwagi na brak zgody stron, z chwilą złożenia wymaganego oświadczenia, osoba zawiadomiona staje się nowym – obok – dotychczasowego – powodem. Trwałość powstałego – szczególnego rodzaju stosunku współuczestnictwa w sporze, zwanym również współuczestnictwem konkurencyjnym, zależy także od woli osoby zawiadomionej, która zgłosiła przystąpienie do sprawy w charakterze powoda. Osoba ta może - za zgodą obu stron - wstąpić na miejsce strony powodowej, która wówczas będzie od udziału w sprawie zwolniona. Zgoda na wejście w sytuację procesową dotychczasowego powoda, i zwolnienie go od udziału w sprawie, powinna być wyraźna. (tak zob. Tadeusz Żyznowski, Komentarz do art.196 Kodeksu postępowania cywilnego. Lex stan prawny na dzień 2013.01.30).

Tak więc słusznie Sąd Rejonowy określił stronę powodową w zaskarżonym wyroku, przyznając obu powodom legitymację procesową.

Należało jednak ocenić, czy roszczenie określone w pozwie przysługiwało, tak jak orzekł Sąd Rejonowy solidarnie obu powodom. W tym zakresie należy zaś stwierdzić, że z chwilą zbycia przedsiębiorstwa przez G. J. M. T. (1), odpadła jej legitymacja materialnoprawna do domagania się dochodzonego roszczenia od pozwanego.

Powództwo wobec niej podlegało zatem oddaleniu.

Dlatego też, powstała konieczność zmiany zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa wniesionego przez G. J.. W związku z powyższym należało także zmienić wyrok Sądu pierwszej instancji w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach i zasądzić zwrot kosztów jedynie na rzecz powoda M. T.. Na koszty te złożyły się zaś kwoty : 2.400 zł. tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego oraz kwota 299,75 zł. tytułem zwrotu części zaliczki jaka powód wpłacił na koszty wynagrodzenia biegłego (pozostałą kwotę niewykorzystanej zaliczki - wpłaconej przez powoda w łącznej kwocie 500 zł. - w wysokości 200,75 zł. sąd nakazał zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa).

W pozostałym zakresie apelacja pozwanego podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy podziela bowiem wszystkie ustalenia Sądu Rejonowego co do odpowiedzialności pozwanego. Pozwany zresztą w tym zakresie w apelacji nie postawił żadnych zarzutów.

Ponieważ powód M. T. (1) złożył odpowiedź na apelację i wniosek o zwrot kosztów postępowania apelacyjnego, sąd orzekł o tych kosztach, zasądzając na jego rzecz, jako strony wygrywającej zwrot kosztów. Ponieważ powódka G. J. przegrała sprawę w drugiej instancji zgodnie z wnioskiem pozwanego zobowiązana została do zapłaty na jego rzecz zwrot kosztów postępowania apelacyjnego.

Mając na uwadze wszystkie wskazane wyżej okoliczności, wyrok Sądu pierwszej instancji należało zmienić w zakresie wyżej wskazanym - na mocy art. 386 § 1 k.p.c. - podlegała oddaleniu.