Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział VIII Ubezpieczeń Społecznych

w składzie : Przewodnicząca SSO Natalia Barecka

Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Senger

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2014 roku w Poznaniu

odwołania T. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.

z dnia 9 maja 2014 r. znak (...)

w sprawie T. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.

o emeryturę przy obniżonym wieku

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu prawo do emerytury przy obniżonym wieku z tytułu pracy w warunkach szczególnych poczynając od dnia 15 kwietnia 2014 r.

/-/ N. Barecka

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 maja 2014 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P., na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43), po rozpatrzeniu wniosku z dnia 14 kwietnia 2014 r., odmówił T. M. prawa do emerytury.

Uzasadniając wskazano, iż wnioskodawca na dzień 31.12.1998 r. posiada staż pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze wynoszący 24 lata 3 miesiące 22 dni, stąd też udowodnił co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że wnioskodawca nie posiada wymaganego na dzień 01.01.1999 r. 25 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Organ uznał za udowodnione okresy składkowe i nieskładkowe w łącznej ilości 24 lat 4 miesiące i 21 dni. Stąd też zdaniem organu brak podstaw do przyznania emerytury w wieku niższym niż 67 lat. /vide decyzja w aktach ZUS/

Dnia 21 maja 2014 r., w formie i terminie przewidzianym prawem, T. M. złożył odwołanie od powyższej decyzji, domagając się jej zmiany poprzez przyznanie prawa do emerytury.

W uzasadnieniu odwołujący podniósł, iż w latach 1969 – 1974 był uczniem technikum (...) w P. o kierunku geofizyka. Odwołujący zaznaczył, że przez cały okres nauki w ferie letnie (tj. po 2 miesiące) pracował jako pracownik sezonowy w Nadleśnictwie P. i za wykonaną pracę otrzymywał wynagrodzenie pieniężne (nie pamięta jednak jakie to były kwoty). Zarobek przeznaczał w całości na zakup książek szkolnych i odzieży. /vide odwołanie k. 2-3 akt/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. w odpowiedzi na odwołanie przytoczył argumentację prawną i faktyczną zaprezentowaną w zaskarżonej decyzji oraz wniósł o oddalenie odwołania. Organ rentowy podniósł, że zeznania świadków J. P. i H. Ł. budzą wątpliwości co do ich autentyczności. Ojciec odwołującego jest leśniczym a zeznający świadkowie są tej samej profesji. Nadto w aktach sprawy brak jest jakichkolwiek choćby szczątkowych dokumentów z Nadleśnictwa P. potwierdzających fakt tego zatrudnienia /vide odpowiedź na odwołanie k. 4-5 akt/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. M. urodził się w dniu (...), a zatem wiek 60 lat ukończył z dniem 15 kwietnia 2014 r.

dowód : bezsporne, wniosek o emeryturę k. 1 akt ZUS

Składając w dniu 31 stycznia 2003 r. wniosek o ustalenie kapitału początkowego, odwołujący przedłożył m.in.

- świadectwo pracy wystawione przez spółkę (...) sp. z o.o., w treści którego wskazano, że w okresie od dnia 15 sierpnia 1974 r. do dnia 31 sierpnia 2000 r. był zatrudniony w tej spółce w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku referent techn.- technik operator, st. operator, samodzielny operator, st. technik operator,

- zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 30 stycznia 2003 r. wystawione przez spółkę (...) sp. z o.o., w którym podano, iż od dnia 15 sierpnia 1974 r. do dnia 31 sierpnia 2000 r. był zatrudniony w tej spółce ostatnio na stanowisku starszy technik operator w pełnym wymiarze czasu pracy, jak i wskazano wysokość zarobków za lata 1989 – 1998,

- pismo z dnia 29 stycznia 2003 r., z informacją za jaki okres pobierał wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy oraz zasiłek chorobowy pod dniu 14 listopada 1991 r.

Decyzją z dnia 23 czerwca 2003 r. organ rentowy ustalił kapitał początkowy T. M. na dzień 1 stycznia 1999 r. uwzględniając 24 lata 3 miesiące i 22 dni okresów składkowych oraz 29 dni okresów nieskładkowych.

dowód: bezsporne, świadectwo pracy, zaświadczenie z dnia 30.01.2003 r., decyzja z dnia 23.06.2003 r. (akta dot. kapitału początkowego).

W dniu 5 lutego 2014 r. odwołujący złożył wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego załączając:

- pisemne oświadczenie wnioskodawcy z dnia 3 lutego 2014 r. w sprawie braku dokumentów dotyczących okresu zatrudnienia w Nadleśnictwie P. w okresach 01.07.-31.08.1971, 01.07.-31.08.1972 i 01.07.-31.08.1973 jako pracownik sezonowy oraz obserwator na wieży obserwacyjnej przeciwpożarowej,

- zeznania świadka J. P. złożone w organie rentowym na okoliczność zatrudnienia odwołującego i okresów tego zatrudnienia w Nadleśnictwie P.,

- zeznania świadka H. Ł. złożone w organie rentowym na okoliczność zatrudnienia odwołującego i okresów tego zatrudnienia w Nadleśnictwie P.,

- zaświadczenie z dnia 22 października 2013 r. wystawione przez Nadleśnictwo P., w treści którego wskazano, że nie może ono wystawić świadectwa pracy odwołującemu za okres pracy sezonowej w tutejszym nadleśnictwie w latach 1969 – 1974 z uwagi na fakt, iż dokumenty z tych lat uległy zniszczeniu z powodu zalania pomieszczenia, w którym przechowywano dokumenty archiwalne na skutek intensywnego opadu deszczu.

Decyzją z dnia 7 maja 2014 r. ponownie ustalono kapitał początkowy odwołującego. Organ rentowy uwzględnił 24 lata 3 miesiące i 21 dni okresów składkowych oraz 29 dni okresów nieskładkowych.

dowód: bezsporne, decyzja z dnia 7 maja 2014 r. (akta dot. kapitału początkowego).

W dniu 14 kwietnia 2014 r. odwołujący złożył wniosek o przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury i to z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Do wniosku dołączył dokumenty dotyczące zatrudnienia w (...) sp. z o.o.:

-

duplikat świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 8 listopada 2013 r., w którym wskazano, iż T. M. był zatrudniony w spółce (...) sp. z o.o. (obecnie (...) S.A. ) w tym w okresie od dnia 15.08.1974 r. do 31.07.1977 r., od 01.08.1977 r. do 30.06.1982 r., od 01.07.1982 r. do 31.08.2000 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wiertnicze, geofizyczne, hydrogeologiczne i geodezyjne przy poszukiwaniu surowców i wody wymienione w wykazie A, Dział I, w górnictwie poz. 4, rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. na stanowisku referent techniczny – technik operator, starszy referent techniczny – operator, starszy technik operator, stanowiska w/w odpowiadają stanowisku geofizyk grupy pomiarowej oraz wymienionym w wykazie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach uprawniających do niższego wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej, Dział I, w górnictwie poz. 4 pkt 3 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983 r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach,

-

świadectwo pracy wystawione przez spółkę (...) sp. z o.o. z dnia 21 czerwca 2002 r. w treści którego wskazano, że w okresie od dnia 26 września 2000 r. do dnia 30 marca 2001 r. odwołujący zatrudniony był w tej spółce w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku operator cysterny,

-

świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach wystawione przez spółkę (...) sp. z o.o. z dnia 21 czerwca 2002 r. w treści którego wskazano, w okresie od dnia 26 września 2000 r. do dnia 30 marca 2001 r. był zatrudniony w tej spółce i stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę: obsługuje pojazd mechaniczny – autocysternę, czerpie z płuczkowni płuczkę, dowozi na profil do punktu wiercenia, dozuje ją wg wskazań wiertacza, uczestniczy w procesie wiercenia na stanowisku operator autocysterny wymienionym w wykazie A dziale I poz. 4 pkt 5 wykazu stanowiącego Załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach,

-

świadectwo pracy wystawione przez spółkę (...) sp. z o.o. z dnia 21 czerwca 2002 r. w treści którego wskazano, że w okresie od dnia 31 marca 2001 r. do dnia 22 czerwca 2002 r. był tam zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku operator cysterny, samodzielny technik operator,

-

świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach wystawione przez spółkę (...) sp. z o.o. z dnia 21 czerwca 2002 r. w treści którego wskazano, w okresie od dnia 31 marca 2001 r. do dnia 11 listopada 2001 r. był zatrudniony w tej spółce i stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę: obsługuje pojazd mechaniczny – autocysternę, czerpie z płuczkowni płuczkę, dowozi na profil do punktu wiercenia, dozuje ją wg wskazań wiertacza, uczestniczy w procesie wiercenia na stanowisku operator autocysterny wymienionym w wykazie A dziale I poz. 4 pkt 5 wykazu stanowiącego Załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach,

-

świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach wystawione przez spółkę (...) sp. z o.o. z dnia 21 czerwca 2002 r. w treści którego wskazano, w okresie od dnia 12 listopada 2001 r. do dnia 22 czerwca 2002 r. odwołujący zatrudniony był w tej spółce i stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę: obsługuje aparaturę rejestrującą pomiary geofizyczne w głębokich otworach wiertniczych na stanowisku starszy technik operator wymienionym w wykazie A dziale I poz. 4 pkt 3 wykazu stanowiącego Załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach,

-

zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione przez spółkę (...) S.A. (dawniej (...) sp. z o.o.) z dnia 19 marca 2014 r., w treści którego wskazano, że T. M. był zatrudniony w spółce w okresie 15.08.1974 – 31.08.2000 r., 26.09.2000 r. – 22.06.2002 r., 01.10.2002 r. – 31.12.2002 r., 01.01.2003 r. – 31.03.2003 r., 01.04.2003 r. – 31.12.2003 r., 01.01.2004 r. – 31.12.2006 r. , 01.01.07-31.12.11, 01.01.12-do nadal.

Po analizie zgromadzonych dokumentów, decyzją z dnia 9 maja 2014 r. organ rentowy odmówił prawa do emerytury wskazując na brak udokumentowania wymaganych 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych na dzień 01.01.1999 r.

dowód : bezsporne, akta emerytalne odwołującego

T. M. w latach 1969– 1974 był uczniem technikum (...) w P..

W okresie wakacji letnich, w latach 1971 – 1974, odwołujący zatrudniony był jako pracownik sezonowy oraz obserwator na wieży obserwacyjnej przeciwpożarowej w Nadleśnictwie P..

Ojciec odwołującego był tam leśniczym i to on zatrudnił odwołującego, zlecał mu na bieżąco prace oraz nadzorował ich wykonanie. Odwołujący był kierowany do pracy przy pielęgnacji upraw leśnych oraz młodników oraz przy tzw. późnych czyszczeniach młodników (przerzedzaniu nadmiernie zagęszczonych fragmentów młodnika). Nadto pracował również jako obserwator na wieży obserwacyjnej przeciwpożarowej - patrolował okoliczne lasy (w ramach obrony przeciwpożarowej). Pracę świadczył on od poniedziałku do piątku, a zdarzało się że pracował również w soboty i w niedziele (przy wykonywaniu czynności obserwatora na wieży obserwacyjnej przeciwpożarowej). Pracę na wieży wykonywał jednoosobowo. Odwołujący pracował dziennie co najmniej 8 godzin. Pracę w Nadleśnictwie odwołujący świadczył w latach 1971 - 1973 w okresie wakacji szkolnych tj. od początku lipca do końca sierpnia, a w 1974 roku z uwagi na ukończenie szkoły w miesiącu kwietniu, pracował od dnia 1 maja do dnia 31 lipca. Z tytułu wykonywanej pracy nie otrzymał ani umowy o pracę ani też świadectwa pracy.

W Nadleśnictwie P., w latach siedemdziesiątych, zatrudnionych było około sto osób, w tym pracownicy fizyczni i umysłowi. Prócz pracowników stałych do pracy byli przyjmowani także pracownicy sezonowi, którym powierzano prace pielęgnacyjne oraz w ramach służby przeciwpożarowej. Do tych prac pielęgnacyjnych mogli być zatrudniani zarówno pełnoletni, jak i młodociani. Przyjmowanie pracowników sezonowych wynikało z sezonowości prac, które mieli do wykonania, jak i braku możliwości powierzenia ich osobom zatrudnionym na stałe. Z pracownikami sezonowymi umowy o pracę były zawierane ustnie – umów tych nie spisywano, jak i nie wystawiano im świadectw pracy. Leśniczy przyjmowali do pracy pracowników sezonowych, zlecali i nadzorowali ich pracę, prowadzili dla nich listy płac, w oparciu o które wypłacano im wynagrodzenie. Listy te na koniec miesiąca były zanoszone do Nadleśnictwa, gdzie je księgowano. Listy te były jedynym dowodem na zatrudnienie. Wynagrodzenie dla poszczególnych osób odbierali tzw. zespołowi. Pracownicy sezonowi byli zgłaszani do ubezpieczeń społecznych, co było uwzględniane na listach płac w ten sposób, że od ich płacy była odejmowana składka. Pracownicy otrzymywali potwierdzenie wypłaty (tzw. „odcinki z wypłatą”).

O zatrudnieniu pracowników sezonowych wiedzieli nadleśniczy – w spornym okresie nadleśniczym w Nadleśnictwie P. był J. P.. Świadek P. bardzo dobrze znał rodzinę M., wiedział o tym, że F. M. zatrudnia swego syna na okres wakacji letnich. Jeżdżąc po lesie J. P. często widywał swoich podwładnych przy pracy, w tym i odwołującego. Synowie świadka także w okresie wakacji pracowali w Nadleśnictwie - robili to jednak w ramach praktyk, a później zostali leśnikami.

Stałym pracownikiem Nadleśnictwa P. był także H. Ł. i to w okresie 15.08.1964 – 31.12.1990 r. Wykonując obowiązki kierowcy ciągnika często widywał odwołującego przy pracy, w szczególności siedzącego na wieży obserwacyjnej.

dowód: zeznania świadka J. P. k. 19 – 19 v akt sprawy, zeznania świadka H. Ł. k. 19 v akt sprawy, zeznania odwołującego k. 20 akt sprawy, akta ZUS, świadectwo pracy J. P. k. 18 akt, świadectwo okazane przez świadka Ł.

Bezspornym w sprawie jest, że odwołujący nie przystąpił do OFE oraz że na dzień 01.01.1999 r. posiada co najmniej 15 letni staż pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dokumentów w aktach sprawy oraz aktach ZUS, jak i zeznań przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków J. P. i H. Ł. oraz zeznań odwołującego.

Oceniając zgromadzone w aktach pozwanego organu oraz aktach sprawy dokumenty Sąd uznał je za wiarygodne w zasadzie w całości albowiem zostały one sporządzone przez kompetentne organy, w zakresie przyznanych im upoważnień oraz w przepisanej formie. Ponieważ materiał ten nie był kwestionowany przez żadną ze stron postępowania i nie wzbudził wątpliwości Sądu co do jego autentyczności bądź prawdziwości zawartych w nim twierdzeń, nie było podstaw, ażeby odmówić jemu wiary.

Sąd ustalając stan faktyczny dał wiarę zeznaniom świadka J. P. oraz H. Ł. ponieważ były one logiczne, spójne, korespondowały z zebranym materiałem w sprawie i zasadami doświadczenia życiowego. Ich wypowiedzi były szczere a Sąd nie dopatrzył się okoliczności przemawiających za tym, aby przyjąć, że chcąc zeznać na korzyść odwołującego podali nieprawdę. Istotne jest, iż świadkowie byli zatrudnieni na stałe w Nadleśnictwie P., pracowali tam w spornych latach. Świadek J. P. był przełożonym odwołującego, choć nie bezpośrednim. Świadkowie zeznali, że odwołujący był zatrudniony w Nadleśnictwie P. w miesiącach letnich w okresie wakacji szkolnych, widzieli go przy pracach pielęgnacyjnych, jak i w służbie przeciwpożarowej.

Należy wskazać, że zeznania świadków korelują z zeznaniami odwołującego, jak i zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym z dokumentów. Z tego powodu również zeznania odwołującego zostały przez Sąd uznane za wiarygodne źródło dowodowe.

W ocenie Sądu zebrany materiał dowodowy pozwalał na ustalenie wszelkich, istotnych okoliczności w sprawie, nie wymagał uzupełnienia, czego również żadna ze stron nie domagała się.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem niniejszego postępowania było ustalenie tego, czy odwołujący spełnia wymogi niezbędne do przyznania prawa do emerytury w obniżonym wieku z uwagi na pracę w warunkach szczególnych.

Przyznawanie emerytur dla osób urodzonych, tak jak odwołujący po 31.12.1948 r. reguluje art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440, zwanej dalej u.e.r.). Zgodnie bowiem z tym przepisem ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku i będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3 u.e.r., jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

1) na dzień 1 stycznia 1999 roku – osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn,

2) na dzień 1 stycznia 1999 roku mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,

3) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie z przepisem art. 32 ust. 2 u.e.r. za pracownika zatrudnionego w szczególnych warunkach uważa się pracownika zatrudnionego przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Szczegółowe warunki przyznania prawa do wcześniejszej emerytury określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. nr 8, poz. 43 ze zm.), które zachowuje moc obowiązującą również pod rządami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych .

Zgodnie zatem z § 1 ust. 1 cyt. rozporządzenia - rozporządzenie stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, zwanych dalej "wykazami".

Bezsporne w niniejszej sprawie było, iż:

1. odwołujący w dniu 14 kwietnia 2014 r. ukończył 60 lat,

2. nie przystąpił do OFE,

3. na dzień 01.01.1999 r. posiada co najmniej 15 letni staż pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze.

Sporne zaś w niniejszej sprawie pozostawało to, czy odwołujący - na dzień 01.01.1999 r. - legitymował się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym wynoszącym co najmniej 25 lat dla mężczyzn. Organ rentowy uznał za udowodnione łącznie 24 lata 4 miesiące i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

W tym zakresie sporny pozostawał okres pracy T. M. w Nadleśnictwie P. w okresach od dnia 01.07.1971-31.08.1971, 01.07.1972-31.08.1972, 01.07.1973-31.08.1973 oraz 01.05.1974-31.07.1974.

Ustalając to, czy dany okres może być zaliczony do stażu pracy jako okres składkowy czy nieskładkowy należy przeanalizować treść art. 6 i 7 u.e.r. regulujących te kwestie. W przepisach tych nie ma określenia „praca sezonowa”.

Biorąc pod uwagę wiek odwołującego w spornym okresie i rodzaj, specyfikę wykonywanej pracy należało przeanalizować ją pod kątem spełniania warunków z art. 6 ust. 2 pkt 1a i pkt 3 u.e.r.

W myśl bowiem art. 6 ust. 2 u.e.r za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne:

1) zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia:

a) na obszarze Państwa Polskiego - w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową,

3) zatrudnienia młodocianych na obszarze Państwa Polskiego na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1975 r.

W orzecznictwie oraz wprost w w/w przepisie (pkt3) wskazuje się, że za okresy zatrudnienia młodocianych uważa się za okresy składkowe tylko wtedy, gdy stosunek pracy był nawiązany w oparciu o przepisy obowiązujące przed dniem 1 stycznia 1975 r. (tj. przed wejściem w życie Kodeksu pracy, w którym uregulowano kwestie zatrudniania młodocianych) (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 marca 2009 r. III AUa 1213/08 System Informacji Prawnej LEX nr 530999).

W okresach spornych stosunek pracy regulowało Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. Kodeks zobowiązań (Dz. U. z dnia 28 października 1933 r.), które utraciło moc z dniem 1 stycznia 1975 r. Zgodnie z art. 441 wskazanego wyżej rozporządzenia, przez umowę o pracę pracownik zobowiązuje się do pełnienia dla pracodawcy pracy za wynagrodzeniem a w myśl art. 450 tego rozporządzenia pracodawca obowiązany jest dokonywać wypłaty wynagrodzenia pieniężnego gotówką, w przeciwnym razie odpowiada za powstałą stąd szkodę.

Gdy mowa jest zaś o warunkach zatrudnienia młodocianych obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1975 r., należy mieć przede wszystkim na uwadze przepisy ustawy z dnia 2 lipca 1958 r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz.U.1958.45.226). W myśl art. 1 tej ustawy, młodocianymi w rozumieniu ustawy są osoby, które ukończyły 14 lat, a nie przekroczyły 18 lat życia a w myśl art. 3 ust. 2 poza przypadkami określonymi w ust. 1 (tj. nauką zawodu, przyuczeniem do określonej pracy, odbyciem wstępnego stażu pracy) zakłady pracy mogą zatrudniać młodocianych przy lekkich pracach sezonowych i dorywczych, których rodzaje i czas trwania określi w drodze rozporządzenia Rada Ministrów w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych. Na podstawie powyższego przepisu zostało wydane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1959 r. w sprawie zatrudniania młodocianych przy lekkich pracach sezonowych i dorywczych (Dz.U.1959.45.277). W wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia zatytułowanym „Wykaz lekkich prac sezonowych i dorywczych” znajdują się prace przy zrywaniu i zbieraniu owoców i nasion, przy ręcznym sadzeniu las, siewie, szkółkowaniu, zbieraniu i niszczeniu szkodliwych owadów w uprawach i młodnikach”.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że z materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie wynika, że odwołujący w okresach 01.07.1971-31.08.1971, 01.07.1972-31.08.1972, 01.07.1973-31.08.1973, 01.05.1974-31.07.1974 zatrudniony był jako pracownik sezonowy w Nadleśnictwie P.. Odwołujący wykonywał prace przy pielęgnacji upraw leśnych oraz młodników oraz przy tzw. późnych czyszczeniach młodników (przerzedzaniu nadmiernie zagęszczonych fragmentów młodnika). Odwołujący pracował również jako obserwator na wieży obserwacyjnej przeciwpożarowej - patrolował okoliczne lasy (w ramach obrony przeciwpożarowej). Czas jego pracy przekraczał połowę etatu. Nadto z zeznań świadków i samego odwołującego wynika, że T. M. otrzymywał z powyższego tytułu wynagrodzenie, z którego potrącana była składka na ubezpieczenia społeczne oraz , że był zgłaszany do ubezpieczeń społecznych.

Istotne w niniejszej sprawie jest również to, że w dniu 15 kwietnia 1972 r. odwołujący ukończył 18 lat, a zatem jedyni w okresie 01.07.1971-31.08.1971 odwołujący wykonywał prace jako młodociany i tylko wtedy był ograniczony w zakresie prac, które mógł wykonywać jako młodociany pracownik. W tym miejscu należy jednak zaznaczyć, iż jak wynika z materiału dowodowego prace te miały charakter lekkich prac sezonowych, których wykonywanie mogło być powierzone młodocianym w oparciu o obowiązujące wówczas przepisy.

Reasumując, odwołujący udowodnił, że wykonywanie prac w Nadleśnictwie P. miało charakter zatrudnienia pracowniczego, było bowiem jasno ustalone w jakich dniach, godzinach odwołujący pracuje, ile jego praca jest warta finansowo oraz że miał regularnie zgodnie z umową wypłacane wynagrodzenie i że była sporządzana lista płac, otrzymywał potwierdzenia wypłat (tzw. „odcinki wypłaty”). Jednocześnie kwestia tego, czy z tego tytułu był zgłaszany do ubezpieczenia społecznego, jak i czy odprowadzana była za niego składka na to ubezpieczenie, jest rzeczą wtórną i nie przesądzającą o zasadności roszczenia.

Odwołujący wykazał więc, że jego praca w spornych okresach spełniała wymogi z art. 6 ust. 2 i dlatego można było ją uwzględnić do stażu pracy odwołującego.

Okresy pracy sezonowej odwołującego w Nadleśnictwie P. są wystarczające dla uzupełnienia wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, który winien wynosić co najmniej 25 lat. Tym samym odwołujący wykazał, że na dzień 01.01.1999 r. posiadał okresy składkowe i nieskładkowe w wymiarze wynoszącym co najmniej 25 lat.

Termin początkowy powstania prawa do emerytury reguluje przepis art. 129 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy o emeryturach i rentach który stanowi, iż świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca w którym zgłoszono wniosek. Odwołujący osiągnął wiek emerytalny w dniu 15 kwietnia 2014 r. przy czym złożył wniosek o emeryturę w dniu 14 kwietnia 2014 r., dlatego prawo do emerytury nabył od dnia 15 kwietnia 2014 r. W momencie wydawania zaskarżonej decyzji odwołujący spełniał już wszystkie ustawowe warunki przyznania prawa do emerytury.

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał odwołującemu T. M. prawo do emerytury i to od dnia 15 kwietnia 2014 r.

/-/ N. Barecka