Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant Emilia Łopatowska

po rozpoznaniu w dniu 04 listopada 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku C. M. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. z siedzibą w Z.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania C. M. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. z siedzibą w Z.

z dnia 19 lipca 2013r. sygn. (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż zobowiązuje organ rentowy do przeliczenia należnej ubezpieczonemu emerytury przy uwzględnieniu uzyskanego przez niego wynagrodzeniu w wysokości: w 1967 roku- 2.034,00 złotych, w 1968 roku- 21.687,00 złotych, w 1969 roku-23.380,00 złotych, w 1970 roku-23.460,00 złotych, w 1971 roku- 23.480,00 złotych, w 1972 roku- 31.141,00 złotych, w 1973 roku- 35.160,00 złotych, w 1974 roku- 36.174,00 złote, w 1975 roku – 52.839,00 złotych, w 1976 roku – 53.246,00 złotych, w 1977 roku -54.450,00 złotych, w 1978 roku – 56.899,00 złotych, w 1979 roku -59.630,00 złotych, w 1980 roku-71.116,00 złotych, w 1981 roku- 78.596,00 złotych, w 1982 roku-131.800,00 złotych, w 1983 roku-219.666,00 złotych, w 1984 roku- 256.534,00 złote, w 1985 roku- 256.592,00 złote, w 1986 roku- 49.277,00 złotych i zastosowaniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 90,92%;

2.  oddala odwołanie w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. z siedzibą w Z. na rzecz ubezpieczonego C. M. (1) kwotę 60,00 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VU 1159/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 lipca 2013 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. przyznał wnioskodawcy C. M. (2) od dnia 1 czerwca 2013 roku tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek, emeryturę. Podstawę wymiaru świadczenia obliczono poprzez pomnożenie wwpw 32,23%% (ustalony z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu tj. od 1967 do 1986 roku) - poprzez kwotę bazową – 3.080,84 złotych i wyniosła ona 992,95 złotych. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił okresy składkowe w wymiarze 20 lat i 13 dni (240 miesięcy) i emerytura wyniosła 992,95 złote. Wypłata emerytury został zawieszona, bowiem C. M. (1) pobierał świadczenie z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

W odwołaniu z dnia 26 sierpnia 2013 roku, pełnomocnik C. M. (1) zaskarżył przedmiotową decyzję w całości, zarzucając jej:

1. naruszenie art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS w zw. z art. 1 pkt 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze poprzez błędna wykładnię i niewłaściwe zastosowanie,

2. art. 6 ust. 1 kt 4 powołanej ustawy, poprzez nieuwzględnienie przy przeliczeniu emerytury okresu odbycia czynnej służby wojskowej w okresie od 22 października 1963 roku do 12 kwietnia 1965 roku podczas, gdy okresem składkowym jest okres odbywania zasadniczej służby wojskowej,

3. art. 10 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, poprzez nieuwzględnienie jako okres składkowy okresu ubezpieczenia społecznego rolników od dnia 5 czerwca 1985 roku do dnia 30 czerwca 2003 roku i ZUS nie uzupełnił okresem pracy rolniczej brakującego okresu ubezpieczenia wymaganego do nabycia emerytury z systemu powszechnego, podczas gdy skarżący podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki.

W uzasadnieniu odwołania pełnomocnik wnioskodawcy podniósł, iż ZUS nie uwzględnił przy ustalaniu prawa C. M. (1) do emerytury okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej od 22 października 1963 roku do 12 kwietnia 1965 roku, okresu podlegania przez skarżącego ubezpieczeniu społecznemu rolników od dnia 5 czerwca 1985 roku do dnia 30 czerwca 2003 roku oraz szczególnych warunków zatrudnienia od dnia 30 kwietnia 1968 roku do dnia 29 kwietnia 1986 roku, kiedy był zatrudniony w Spółdzielni Kółek Rolniczych w Tuszynie na stanowisku kierowcy ciągnika.

Wskazując na powyższe, pełnomocnik wnioskodawcy wnosił o zmianę zaskarżonej decyzji w całości, z uwzględnieniem wykonywania pracy w okresie od 30 kwietnia 1968 roku do 29 kwietnia 1986 roku w szczególnych warunkach oraz okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej od dnia 22 października 1963 roku do dnia 12 kwietnia 1965 roku oraz uzupełnienia okresem pracy rolniczej brakującego okresu ubezpieczenia wymaganego do nabycia emerytury z systemu powszechnego i przyznanie skarżącemu prawa do emerytury wyliczonej z uwzględnieniem zatrudnienia w szczególnych warunkach.

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podniósł, iż do ustalenia wysokości emerytury ZUS przyjął 20 lat i 13 dni okresów składkowych tj. okresy od 22 października 1963 roku do 12 kwietnia 1965 roku (podnoszony w odwołaniu okres zasadniczej służby wojskowej) i od 10 października 1963 roku do 29 kwietnia 1986 roku (zatrudnienie w Kopalniach (...) Spółce z o.o. i Spółdzielni Kółek Rolniczych). Do stażu pracy nie uwzględniono okresu opłacania przez wnioskodawcę składek na ubezpieczenie społeczne rolników (od 5 czerwca 1985 roku do 30 kwietnia 1968 roku), bowiem okresy te zostały uwzględnione do prawa do emerytury rolniczej. Organ rentowy podniósł ponadto, że wnioskodawca nie dysponuje świadectwem wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Natomiast udokumentowanie pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat w okresie do 31 grudnia 1998 roku uprawnia do nabycia emerytury w wieku 60 lat – a wnioskodawca osiągnął w dniu 17 maja 2008 roku powszechny wiek emerytalny tj. 65 lat ukończył 65 lat a ponadto od 2003 roku uprawniony jest do emerytury rolniczej.

W piśmie procesowym z dnia 16 stycznia 2014 roku, pełnomocnik skarżącego wnosił o zmianę zaskarżonej decyzji w całości, poprzez uzupełnienie okresu ubezpieczenia o wskazany w piśmie KRUS z dnia 4 kwietnia 2013 roku okres pracy rolniczej, w którym odwołujący podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników tj. od 5 czerwca 1985 roku do 30 czerwca 2003 roku.

W piśmie procesowym z dnia 6 maja 2014 roku i z dnia 14 lipca 2014 roku, pełnomocnik wnioskodawcy wnosił o zobowiązanie ZUS do ponownego przeliczenia podstawy wymiaru emerytury należnej C. M. (2), z uwzględnieniem wysokości osiąganego przez ubezpieczonego wynagrodzenia w Spółdzielni Usług Rolniczych w Tuszynie w okresie od dnia 10 października 1967 roku do dnia 29 kwietnia 1986 roku (przedstawionego przez pełnomocnika w piśmie z dnia 14 lipca 2014 roku), a nie jak to uczynił organ rentowy, przyjmując za podstawę wymiaru emerytury minimalne wynagrodzenie. Wnosił również o uwzględnienie przy przeliczeniu podstawy wymiaru emerytury stawki godzinowej oraz dodatków do wynagrodzeń w latach 1968 -1986 :

—

od dnia 04.05.1968 roku stawki godzinowej w wysokości 10,-zł/godz.,

—

od dnia 03.05.1972 roku stawki godzinowej w wysokości 12,-zł/godz. oraz premii kwartalnej w wysokości 25% zarobków,

—

od dnia 02.01.1975 roku dodatku w transporcie pozarolniczym za załadunek i rozładunek w wysokości 14,-zł/godz. licząc połowę godzin przepracowanych na budowie,

—

od dnia 01.04.1975 roku stawki godzinowej 12,-zł/godz. oraz premii uznaniowej do 15% zarobków,

—

od dnia 01.01.1976 roku stawki godzinowej 12,-zł/godz. z uwzględnieniem zasad wynagradzania VII kategorii zaszeregowania osobistego,

—

od dnia 01.08.1977 roku stawki godzinowej 13,-zł/godz. z uwzględnieniem zasad wynagradzania VII kategorii zaszeregowania osobistego,

—

od dnia 01.04.1974 roku dodatku za wysługę lat w wysokości 5% poborów zasadniczych miesięcznic,

—

od dnia 02.01.1978 roku przez czas trwania umowy zlecenie stawki godzinowej 14,-zł/godz. (w (...)) i stawki godzinowej 50,-zł/godz. (w (...)),

—

od dnia 30.04.1978 roku dodatku za wysługę lat w wysokości 10% poborów zasadniczych,

—

od dnia 01.09.1979 roku stawki godzinowej 15,-zł/godz. z uwzględnieniem zasad wynagradzania VIII kategorii zaszeregowania osobistego,

—

od dnia 01.08.1980 roku stawki godzinowej 16,50,-zł/godz. z uwzględnieniem zasad wynagradzania VIII kategorii zaszeregowania osobistego,

—

od dnia od 01.09.1980 roku stawki godzinowej 21,-zł/godz. z uwzględnieniem zasad wynagradzania IX kategorii zaszeregowania osobistego,

- od dnia 01.01.1981 roku dodatku za wysługę lat w wysokości 15% zarobków oraz dodatku za działkę w wysokości 300,-zł,

- od dnia 01.04.1981 roku stawki godzinowej 28,50,-zł/godz. z uwzględnieniem zasad wynagradzania IX kategorii zaszeregowania osobistego,

- od dnia 1.07.1983 roku dodatkowo wynagrodzenia zryczałtowanego za przepracowane godziny: 58,-zł (prace polowe), 47,-zł (prace transportowe), 69,-zł (prace żniwne), 120,-zł (prace na kombajnie), 70,-zł (prace przy ochronie roślin), 31,-zł (inne prace),

- od dnia 30.04.1968 roku do dnia 29.04.1986 roku stawki godzinowej 33,-zł/ godz. lub stawki zryczałtowanej za poszczególne prace, dodatku za wysługę lat w wysokości 15% wynagrodzenia, dodatku za działkę 300,-zł, dodatku motywacyjny do 3 000,-zł.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił, co następuje:

Decyzją z dnia 2 lipca 2003 roku, wydaną z upoważnienia Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa w T. została C. M. (2) (urodzonemu (...)) przyznana emerytura rolnicza od dnia 18 czerwca 2003 roku tj. od zaprzestania działalności rolniczej w wysokości 745,05 złotych.

(dowód: decyzja z dnia 2 lipca 2003 r. k. 57 akt KRUS)

Od 1 marca 2013 roku wysokość emerytury wnioskodawcy brutto wynosi 1122,06 złotych.

(dowód: wydruk z systemu k. 118 akt KRUS )

Do ustalenia części składkowej emerytury rolniczej C. M. (1) zaliczono okresy zatrudnienia w kopalniach (...) Sp. z o.o. od 10 października 1967 Roku do 29 kwietnia 1968 roku (na podstawie świadectwa pracy) oraz w spółdzielni usług Rolniczych w Tuszynie od 30 kwietnia 1968 roku do 29 kwietnia 1986 roku, okres odbywania zasadniczej służby wojskowej od 22 października 1963 roku do 12 kwietnia 1965 roku oraz okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 5 czerwca 1985 roku do 30 czerwca 2003 roku.

Kwoty przyznawanych emerytur i rent rolniczych zależą od wysokości emerytury podstawowej oraz od długości okresów podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, a także od wysokości opłacanej składki na ubezpieczenie społeczne rolników w latach 1983-1990. Okresy podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu organ rentowy doliczył w wymiarze półtorakrotnym tzn. za 1 rok podlegania ubezpieczeniu społecznemu dolicza się w wymiarze półtorakrotnym tzn. za 1 rok podlegania ubezpieczeniu przyjmuje się 1,5% emerytury podstawowej (dowód: pismo z dnia 4 kwietnia 2013 roku k. 112 akt KRUS).

W dniu 7 czerwca 2013 roku pełnomocnik C. M. (1) złożył w imieniu swojego mocodawcy wniosek o emeryturę (dowód: wniosek k. 1-3 akt ZUS).

Do wniosku zostało dołączone świadectwo pracy z dnia 20 września 2012 roku, w którym wskazano, że C. M. (1) był zatrudniony w Spółdzielni Usług Rolniczych w Tuszynie w okresie od 30 kwietnia 1968 roku do 29 kwietnia 1986 roku w pełnym wymiarze godzin na stanowisku kierowcy ciągnika z wynagrodzeniem: 33zł/godzinę lub stawka zryczałtowana w poszczególnych pracach, dodatek za wysługę lat 15% wynagrodzenia - 300 zł, dodatek motywacyjny w zależności od godzin efektywnych do 3000 złotych (dowód: świadectwo pracy k. 5 akt ZUS).

W toku postępowania wyjaśniającego do ZUS wpłynęły ponadto nadesłane z KRUS-u – świadectwo pracy z dnia 17 kwietnia 2003 roku w którym wskazano, że C. M. (1) był zatrudniony w Kopalniach (...) Sp. z o.o. w Ł. w okresie od 10 października 1967 roku do 25 sierpnia 1968 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku robotnika- obsługa agregatu,

- świadectwo pracy z dnia 25 marca 2003 roku, w którym wskazano, że C. M. (1) był zatrudniony w Spółdzielni Usług Rolniczych w Tuszynie w okresie od 30 kwietnia 1968 roku do 29 kwietnia 1986 roku w pełnym wymiarze godzin na stanowisku kierowcy ciągnika z wynagrodzeniem: 33zł/godzinę lub stawka zryczałtowana w poszczególnych pracach, dodatek za wysługę lat 15% wynagr. 300 zł, dodatek motywacyjny w zależności od godzin efektywnych do 3000 złotych;

- kserokopia książeczki wojskowej, w której wskazano, że C. M. (1) odbywał zasadniczą służbę wojskową w okresie od 22 października 1963 roku do 12 kwietnia 1965 roku (dowód: świadectwo pracy z dnia 17.04.2003 r. k. 10 akt ZUS< świadectwo pracy z dnia 25 marca 2003 roku k. 11 akt ZUS, książeczka wojskowa k. 12-12verte akt ZUS).

Do wniosku o emeryturę nie zostały załączone żadne dokumenty potwierdzające wysokość osiąganego przez wnioskodawcę wynagrodzenia w okresach zatrudnienia, w tym ani zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione przez pracodawcę na druku Rp-7, ani listy płac, ani legitymacja ubezpieczeniowa czy inne (okoliczność bezsporna).

Zaskarżoną decyzją z dnia 19 lipca 2013 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia 1 czerwca 2013 roku tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia tj. od 1967 do 1986. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 32,23%.

Do wyliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury przyjęto kwotę minimalnego wynagrodzenia w jednostkach gospodarki uspołecznionej, tj. w:

- 1967 roku wynagrodzenie w wysokości 2.304,00 złote,

- 1968 roku wynagrodzenie w wysokości 12.945,00 złotych,

- 1969 roku wynagrodzenie w wysokości 10.200,00 złotych,

- 1970 roku wynagrodzenie w wysokości 10.350,00 złotych,

- 1971 roku wynagrodzenie w wysokości 12.000,00 złotych,

- 1972 roku wynagrodzenie w wysokości 12.000,00 złotych,

- 1973 roku wynagrodzenie w wysokości 12.000,00 złotych,

- 1974 roku wynagrodzenie w wysokości 13.000,00 złotych,

- 1975 roku wynagrodzenie w wysokości 14.400,00 złotych,

- 1976 roku wynagrodzenie w wysokości 14.400,00 złotych,

- 1977 roku wynagrodzenie w wysokości 16.000,00 złotych,

- 1978 roku wynagrodzenie w wysokości 18.400,00 złotych,

- 1979 roku wynagrodzenie w wysokości 20.800,00 złotych,

- 1980 roku wynagrodzenie w wysokości 24.000,00 złotych,

- 1981 roku wynagrodzenie w wysokości 28.800,00 złotych,

- 1982 roku wynagrodzenie w wysokości 48.000,00 złotych,

- 1983 roku wynagrodzenie w wysokości 64.800,00 złotych,

- 1984 roku wynagrodzenie w wysokości 64800,00 złotych,

- 1985 roku wynagrodzenie w wysokości 64.800,00 złotych,

- 1986 roku wynagrodzenie w wysokości 21.420,00 złotych.

Organ rentowy uznał, iż wnioskodawca nie udowodnił wysokości zarobków z lat 1967-1986, bowiem brak było dokumentów płacowych a zatem w ww. okresach organ rentowy przyjął kwotę minimalnego wynagrodzenia w jednostkach gospodarki uspołecznionej.

Podstawę wymiaru świadczenia obliczono poprzez pomnożenie wwpw 32,23%% przez kwotę bazową – 3.080,84 złotych i wyniosła ona 992,95 złotych.

Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił okresy składkowe w wymiarze 20 lat i 13 dni (240 miesięcy) tj. okres od 22 października 1963 roku do 12 kwietnia 1965 roku - okres odbywania zasadniczej służby wojskowej i okres od 10 października 1967 roku do 29 kwietnia 1986 roku (zatrudnienie w Kopalniach (...) Spółce z o.o. i Spółdzielni Kółek Rolniczych) i emerytura wyniosła 992,95 złote.

Wypłata emerytury został zawieszona, bowiem C. M. (1) pobierał świadczenie z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (dowód: decyzja z dnia 19.07.2013 r. k. 18-19 akt ZUS, odpowiedź na odwołanie k. 11-11verte.)

Decyzją z dnia 20 sierpnia 2013 roku, wydaną z upoważnienia Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa w T. odmówiono C. M. (2) prawa do wypłaty świadczeń w zbiegu na podstawie art. 33 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników. W uzasadnieniu wskazano, że decyzją z dnia 2 lipca 2003 roku otrzymał on prawo do emerytury rolniczej, która od dnia 1 marca 2013 roku wynosi brutto 1.122,06 złote. Natomiast decyzją ZUS, otrzymał prawo do emerytury od dnia 1 czerwca 2013 roku w kwocie brutto 992,95 złote. Z uwagi na fakt, iż wysokość pobieranej przez wnioskodawcę emerytury rolniczej jest wyższa, to KRUS będzie kontynuował wypłatę świadczenia (dowód: decyzja z dnia 20 sierpnia 2013 roku k. 24 akt ZUS).

W piśmie skierowanym do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 sierpnia 2013 roku, pełnomocnik wnioskodawcy wskazał, iż ubezpieczony wybiera korzystniejsze świadczenie przyznane przez ZUS na podstawie decyzji o przyznaniu emerytury (dowód: pismo k. 28 akt ZUS).

Wnioskodawca w okresie od 30 kwietnia 1968 roku do 29 kwietnia 1986 roku był zatrudniony w Spółdzielni Kółek Rolniczych w Tuszynie na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku traktorzysty i następnie kierowcy ciągnika.
W umowie o pracę z dnia 4 maja 1968 roku ustalono wynagrodzenie w wysokości 10 złotych (8 złotych + 2 złote) za godzinę. Zgodnie z umową pracę wnioskodawca miał wykonywać w czasie określonym przez dyspozytora, a za czas niewykonywania pracy wynagrodzenie miało nie przysługiwać (dowód: świadectwa pracy w aktach osobowych, umowa o pracę z dnia 4 maja 1968 r. k. 1 w aktach osobowych).

W dniu 2 stycznia 1969 roku, wnioskodawca otrzymał umowę o pracę na okres od
1 stycznia 1969 roku na czas nieokreślony z wynagrodzeniem 8 złotych + 2 złote konwojowanie za godzinę płatnym z dołu. Zgodnie z umową pracę wnioskodawca miał wykonywać w czasie określonym przez dyspozytora, a za czas niewykonywania pracy wynagrodzenie miało nie przysługiwać (dowód: umowa o prace z dnia 2 stycznia 1969 r. k. 2 w aktach osobowych).

Na okres od dnia 3 maja 1972 roku wnioskodawca otrzymał kolejną umowę o pracę na czas nieokreślony w charakterze traktorzysty z wynagrodzeniem : za prace polowe 12 złotych za godzinę, za inne zlecone prace 7 złotych za godzinę, za prace w transporcie 9 złotych za godzinę oraz premię kwartalną w wysokości do 25%. Zgodnie z umową pracę wnioskodawca miał wykonywać w czasie określonym przez dyspozytora, a za czas niewykonywania pracy wynagrodzenie miało nie przysługiwać (dowód: umowa o pracę k. 3 w aktach osobowych).

Od 1 grudnia 1974 roku wnioskodawcy został przyznany dodatek za załadunek i rozładunek w wysokości 14 złotych za godzinę – licząc połowę przepracowanych godzin na budowie (dowód: pismo z dnia 2.01.1975 r. k. 4 w aktach osobowych).

Z dniem 1 kwietnia 1975 roku wnioskodawca został przeszeregowany i przyznano mu wynagrodzenie z VI grupy z 10,50 złotych na VII grupę w wysokości 12 złotych z premią uznaniową do 15% (dowód: angaż z dnia 1.04.1975 r. k. 5 w aktach osobowych).

Od 1 stycznia 1972 roku wnioskodawca otrzymał kolejną umowę o pracę, w której wskazano wysokość wynagrodzenia na 12 złotych za godzinę według VII grupy zaszeregowania, natomiast premie i dodatki przyznawane były zgodnie z układem zbiorowym pracy (dowód: umowa o pracę z dnia 1 stycznia 1976r k. 7 w aktach osobowych).

Z dniem 1 sierpnia 1971 roku została wnioskodawcy przyznana VII kategoria zaszeregowania osobistego ze stawka 13 złotych za godzinę (dowód: angaż k. 9 w aktach osobowych).

Z dniem 1 kwietnia 1974 roku został wnioskodawcy przyznany dodatek za wysługę lat w wysokości 5% poborów zasadniczych miesięcznie. Wobec tego, że został on przyznany dopiero w 1977 roku (dowód: angaż k. 11 w aktach osobowych, opinia prawna k. 10 w aktach osobowych).

W dniu 2 stycznia 1978 roku z wnioskodawcą została zawarta umowa zlecenia na wykonanie dodatkowych zadań : konwojowanie wraz z odpowiedzialnością materialną w wysokości 14 złotych za każdą przepracowaną i potwierdzoną w karcie godzinę czynności ładunkowych (d owód: umowa zlecenia k. 12 w aktach osobowych).

Z dniem 30 kwietnia 1978 roku wnioskodawca otrzymał dodatek za wysługę lat w wysokości 10% poborów zasadniczych (dowód: angaż z dnia 19.05.1978 r. k. 13 w aktach osobowych).

Z dniem 1 stycznia 1979 roku została wnioskodawcy przyznana VIII kategoria zaszeregowania osobistego ze stawką 15 złotych za godzinę (dowód: angaż k. 14 w aktach osobowych).

Z dniem 1 sierpnia 1980 roku została wnioskodawcy przyznana VIII kategoria zaszeregowania osobistego ze stawka 16,50 złotych za godzinę (dowód: angaż k. 16 w aktach osobowych).

Z dniem 1 września 1980 roku została wnioskodawcy przyznana IX kategoria zaszeregowania osobistego ze stawką 21 złotych za godzinę (dowód: angaż k. 15 w aktach osobowych).

Z dniem 1 kwietnia 1981 roku stawka wynagrodzenia zasadniczego wnioskodawcy w aneksie do umowy o prace została określona na 28,50 złotych za godzinę, ponadto został mu przyznany dodatek za wysługę lat w wysokości 15%, dodatek za działkę w wysokości 300 złotych (dowód: aneks do umowy o pracę k. 17 w aktach osobowych).

Z dniem 1 stycznia 1983 roku zostały wypowiedziane dotychczasowe stawki wynagrodzenia wnioskodawcy i wynosiły one: wynagrodzenie zasadnicze 28,50 złotych za godzinę, a za poszczególne rodzaje pracy wynosiło ono:

- za prace polowe 54 złote/godz.

- prace transportowe 41 zł/godz.

- żniwne 64 zł/godz.,

- na kombajnie 120 zł/godz.,

- przy ochronie roślin 65 zł/godz.

(dowód: wypowiedzenie warunków płacy k. 18 w aktach osobowych)

Od dnia 1 lipca 1983 roku wynagrodzenie zryczałtowane za efektywnie przepracowane godziny wynosiło:

- za prace polowe 58 zł/godz.

- prace transportowe 47 zł/godz.

- żniwne 69 zł/godz.,

- na kombajnie 120 zł/godz.,

- przy ochronie roślin 70 zł/godz,

natomiast podstawowa stawka osobistego zaszeregowania wyniosła 31 zł/godz.

(dowód; angaż k. 19 w aktach osobowych)

W 1981 roku C. M. (1) otrzymał wynagrodzenie w wysokości:

- Luty 1981 : 198,-zł - konwojowanie (...), 849,-zł - (...) T. — konwojowanie, 6.782,-zł - (...) T.,

- Marzec 1981: 8275,-zł - (...) T., 465,-zł - (...) T. — ekwiwalent za odzież,

- Kwiecień 1981: 140,-zł - (...) w ZN, 6231,-zł - (...) T., 1068,-zł - (...) T.- wyrównanie, 52,-zł - Kierowcy (...) w ZN wyrównanie,

- Maj 1981: 592,-zł-ZUMwZN, 883,-zł - (...) T.- wyrównanie płacy 220,-zł - (...) w ZN T.- wyrównanie płacy 6 485,-zł - (...) T.

- Czerwiec 1981: 545,-zł - (...) w ZN , 2704,-zł - (...) T. , 64,-zł - (...) T.- wyrównanie 204,-zł (...) w ZN T.- wyrównanie,

- L. 1981: 679,-zł-ZUMwZN, 9611,-zł - (...) T. , 1200,-zł - (...) T.-wyrównanie –D., 770,-zł — wyrównanie — staż pracy

- Sierpień 1981: 8374,-zł - (...) T.,

- Wrzesień 1981: 4534,-zł - (...) T., 3036,-zł - (...) T. w ZN, 1600,-zł - (...) T. Rekompensata,

- Październik 1981: 1600,-zł - (...) T., 1652,-zł — Kierowcy (...) T. w ZN 800,-zł - (...) T. Rekompensata;

- Listopad 1981: (...),-zl - (...) T., 800,-zł - (...) T. Rekompensata

- Grudzień 1981: 800,-zł - (...) T. Rekompensata 1600,-zł - (...) T.

W 1982 roku otrzymał wynagrodzenie:

- Styczeń 1982: 800,-zł - (...) T. Rekompensata, 421,-zł - (...) w ZN, 826,-zł - (...) T.,

- Luty 1982: 1044,-zł - (...) w ZN - T. 8 012,-zł - (...) T., 4600,-zł - (...) T. Rekompensata, 800,-zł - (...) T. Rekompensata, 4600,-zł — (...) T. Rekompensata,

- Marzec 1982: 1304,-zł - (...) T. w ZN, 6772,-zł - (...) T., 424,-zł - (...) w ZN, 5240,-zł - (...) T. Rekompensata (wyrównanie za m-ce I, II, III)

- Kwiecień 1982: 5240,-zł - (...) T. Rekompensata, 4003,-zł - (...) T.,

- Maj 1982: 783,-zł - (...) w ZN, 9350,-zł - (...) T., 1612,-zł - (...) nagroda dla pracowników, 5240,-zł - (...) T. Rekompensata,

- Czerwiec 1982: 5240,-zł - (...) T., 1142,-zł - Kierowcy (...) w ZN, 9316,-zł - (...) T.,

- L. 1982: 669,-zł - (...) T. w ZN, 5240,-zł — (...) T. Rekompensata, 10708,-zł - (...) T.,

- Sierpień 1982: 1729,-zł - (...) T. w ZN, 6167,-zł - (...) T.,

- Wrzesień 1982: 1843,-zł - (...) T. w ZN, 5959,-zł - (...) T., 5240,-zł - (...) T. Rekompensata,

- Październik 1982: 197,-zł - (...) w ZN, 14066,-zł - (...) T.,

- Listopad 1982: 14188,-zł - (...) T., 197,-zł - (...) T. w ZN, 6000,-zł - wypłata jednorazowych świadczeń , 5 240,-zł - (...) T. Rekompensata

- Grudzień 1982: 16828,-zł - (...) T. -

W 1983 roku otrzymał wynagrodzenie:

- Styczeń 1983: 8 955,-zł - (...) T.

- Luty 1983: 262,-zł - (...) Traktorzyści, 21 757,-zł — (...) T. Traktorzyści

- Marzec 1983: 16. 687,-zł - (...) T., 262,-zł - (...) Traktorzyści,

- Kwiecień 1983: 16243,-zł - (...) Traktorzyści, 4673,-zł - Zakładowy Fundusz N.,

- Maj 1983: 13688,-zł - (...), 5240,-zł - Rekompensaty (...),

- Czerwiec 1983: 7000,-zł - podział nadwyżki bilansowej 13353,-zł – Traktorzyści, 294,-zł - (...) w ZN,

- L. 1983: 1200,-zł — nagroda, 17782,-zł - (...) Traktorzyści, 260,-zł - (...) w ZN-

- Sierpień 1983: 19279,-zł – Traktorzysta, 827,-zł - (...) Traktorzyści , 1111,-zł - (...) w ZN

- Wrzesień 1983: (...),-zl – Traktorzysta, 2253,-zł – Mechanicy,

- Październik 1983: 21171,-zł – Traktorzysta,

- Listopad 1983: 20235,-zł - Traktorzysta ,

- Grudzień 1983: 8300,-zł – Traktorzysta,

W 1984 roku otrzymał wynagrodzenie:

- Styczeń 1984: 678,-zł — (...) dyżury domowe, 1426,-zł - Traktorzysta w ZN, 13769,-zł - Traktorzysta,

- Luty 1984: 9704,-zł – Traktorzysta, 285,-zł - Traktorzysta w ZN,

- Marzec 1984: 21362,-zł – Traktorzysta, 285,-zł - Traktorzysta w ZN, 6509,-zł - 13-sta pensja za 1983 rok, 848,-zł - dyżury dodatkowe za luty - akcja zima

- Kwiecień 1984: 20392,-zł – Traktorzysta, 285,-zł - Traktorzysta w ZN ,

- Maj 1984: 20217,-zł — Traktorzysta,

- Czerwiec 1984: 17311,-zł – Traktorzysta,

- Lipiec 1984: 20880,-zł – Traktorzysta, 1141,-zł - Traktorzysta w ZN,

- Sierpień 1984: 16156,-zł – Traktorzysta, 2424,-zł - Traktorzysta w ZN

- Wrzesień 1984: 16437,-zł -Traktorzysta , 1711,-zł - Traktorzysta w ZN,

- Październik 1984: 22519,-zł – Traktorzysta,

- Listopad 1984: 17687,-zł – Traktorzysta, 886,-zł — Traktorzyści - wyrównanie wynagrodzenia za listopad 1984 rok,

- Grudzień 1984: 21705,-zł — Traktorzysta, 700,-zł — ekwiwalent za pranie odzieży

W 1985 roku otrzymał wynagrodzenie:

- styczeń 1985: 20514,-zł – Traktorzysta, 12 800,-zł- premia

- luty 1985: 21293,-zł – Traktorzysta,

- Marzec 1985: 16209,-zł – Traktorzysta, 6000,-zł - dodatek motywacyjny,

- Kwiecień 1985: 22002,-zł – Traktorzysta,

- Maj 1985: 23851,-zł – Traktorzysta, 114,-zł - Traktorzysta w ZN, 11000,-zł — umowa zlecenie,

- Czerwiec 1985: 304,-zł - Traktorzysta w ZN, 21664,-zł – Traktorzysta,

- Lipiec 1985: 17219,-zł - Traktorzysta

- sierpień 1985: 2277,-zł - Traktorzysta w ZN, 12795,-zł – Traktorzysta,

- Wrzesień 1985: 13700,-zł – Traktorzysta, 968,-zł - (...) w ZN

- Październik 1985: 20669,-zł – Traktorzysta,

- Listopad 1985: 18437,-zł – Traktorzysta,

- Grudzień 1985: 14074,-zł – Traktorzysta, 702,-zł - (...) w ZN,

W 1986 roku otrzymał wynagrodzenie:

- Styczeń 1986: 17 542,-zł – Traktorzysta, 606,-zł - Traktorzysta w ZN, 16395,-zł - 13-sta pensja za rok 1985,

- Luty 1986: 16299,-zł – Traktorzysta,

- Marzec 1986: 10321,-zł - Traktorzysta ,

- Kwiecień 1986: 3110,-zł – Traktorzysta,

- Czerwiec 1986: 1399,-zł - Traktorzysta

(dowód: listy płac)

Wysokość wyliczonego wynagrodzenia wnioskodawcy przy założeniu, że wynagrodzenie w okresie od 4 maja 1968 roku do 31 stycznia 1981 roku wraz z dodatkami za wysługę lat : od 1 kwietnia 1974 roku do 29 kwietnia 1978 roku w wysokości 5% wynagrodzenia zasadniczego, od 30 kwietnia 1978 roku do 31 grudnia 1980 roku w wysokości 10% i od 1 stycznia 1981 roku do 31 stycznia 1981 roku w wysokości 15%, premią kwartalną w wysokości 25% od 3 maja 1972 roku oraz dodatku w transporcie w wysokości 14 złotych /godzinę licząc połowę godzin od 2 stycznia 1975 roku ,

a w okresie od 1 lutego 1981 roku do 29 kwietnia 1986 roku wypłacone zostało według listy płac, jest następująca w:

- 1967 roku – 2.034,00 zł,

- 1968 roku – 21.687,00 zł,

- 1969 roku – 23.380,00 zł,

- 1970 roku – 23.460,00 zł,

- 1971 roku – 23.480,00 zł,

- 1972 roku – 31.141,00 zł,

- 1973 roku – 35.160,00 zł,

- 1974 roku – 36.174,00 zł,

- 1975 roku – 52.839,00 zł,

- 1976 roku – 53.246,00 zł,

- 1977 roku – 54.450,00 zł,

- 1978 roku – 56.899,00 zł,

- 1979 roku – 59.630,00 zł

- 1980 roku – 71.116,00 zł,

- 1981 roku – 78.596,00 zł,

- 1982 roku - 131.800,00 zł,

- 1983 roku – 219.666,00 zł,

- 1984 roku – 256.534,00 zł,

- 1985 roku – 256.592,00 zł,

- 1986 roku – 49.277,00 złotych.

Za okresy nieudokumentowane wynagrodzeniem tj. od 10 października 1967 roku do 3 maja 1968 roku i od 21 maja 1968 roku do 25 sierpnia 1968 roku organ rentowy przyjął minimalne wynagrodzenie obowiązujące w tym okresie w jednostkach gospodarki uspołecznionej (dowód: wyliczenie ZUS k. 103-103verte akt).

Po hipotetycznym przeliczeniu podstawy wymiaru z uwzględnieniem wyżej wskazanych stawek, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 20 najkorzystniejszych lat wynosi 90,92% , a emerytura po waloryzacji od 1 marca 2014 roku – 1491,17 złotych (dowód: wyliczenie ZUS k. 103-103verte akt).

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

odwołanie jest częściowo uzasadnione.

W przedmiotowej sprawie pełnomocnik wnioskodawcy C. M. (1) podniósł przeciwko decyzji dnia 19 lipca 2013 roku kilka zarzutów. Po pierwsze zarzucał organowi rentowemu, iż w zaskarżonej decyzji do ustalenia wysokości emerytury zakład nie uwzględnił wnioskodawcy okresu odbywania przez niego zasadniczej służby wojskowej tj. okresu od 22 października 1963 roku do 12 kwietnia 1965 roku. Zarzut ten nie jest zasadny. Okres odbywania przez C. M. (1) zasadniczej służby wojskowej został zaliczony do okresu zatrudnienia jako okres składkowy, co wynika jednoznacznie nie tylko z odpowiedzi na odwołanie ale również z wyliczeń organu rentowego – wydruku komputerowego (k. 16verte akt ZUS) sporządzonego na potrzeby wydania decyzji. Okres ten wraz z okresem zatrudnienia od 10 października 1967 roku do 29 kwietnia 1986 roku, to okres składkowy w wymiarze 20 lat i 13 dni, co wynika wprost z zaskarżonej decyzji.

Odnosząc się do dalszej części odwołania pełnomocnika, to wskazać należy, iż dla Sądu zupełnie niezrozumiałym jest podnoszony zarzut, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił C. M. (1) zatrudnienia w szczególnych warunkach z okresu od 30 kwietnia 1968 roku do 29 kwietnia 1986 roku i nie dokonał przeliczenia podstawy wymiaru emerytury z uwzględnieniem szczególnych warunków i zawarte w dalszej części odwołania sformułowanie, że skarżący swoje uprawnienie wywodzi z przepisu art. 184 ust. 1 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS.

W tym miejscu należy podnieść, że obowiązująca od 1 stycznia 1999 r. ustawa z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm) przewiduje dwa sposoby obliczania wysokości emerytur, uzależniając ten sposób od daty urodzenia ubezpieczonego.

Dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. (dział II rozdział 2) prawo do emerytury przysługuje po osiągnięciu wieku emerytalnego i wykazaniu się odpowiednim stażem ubezpieczeniowym (stary system emerytalny). Emerytura obliczana jest w sposób określony przepisami art. 51 – 56 ustawy (system zdefiniowanego świadczenia). W myśl art. 53 ust. 1 ustawy emerytura składa się z „części socjalnej” wynoszącej 24% kwoty bazowej oraz „części stażowej”, której wysokość jest uzależniona od osiągniętych okresów składkowych i nieskładkowych i od wysokości opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne w wybranych latach (podstawa wymiaru).

Natomiast osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. (dział II rozdział 1) nabywają prawo do emerytury w chwili osiągnięcia wieku emerytalnego (nowy system emerytalny). Jej wysokość jest obliczana na nowych zasadach wynikających z przepisów art. 25 – 26 ustawy (system zdefiniowanej składki) a podstawę jej obliczenia stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego. Ostatecznie emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z zastrzeżeniem art. 183 ustawy, który ma zastosowanie do wniosków o emeryturę zgłaszanych w latach 2009 r. – 2013 r. z wyjątkiem ubezpieczonych, którzy pobrali emeryturę na podstawie przepisów art. 46 lub 50.

Wyjątek od takiego sposobu obliczenia emerytury dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. stanowią przepisy art. 46 – 50 ustawy, z tym zastrzeżeniem, że dotyczą one ubezpieczonych urodzonych w przedziale po dniu 31 grudnia 1948 r. i przed dniem 1 stycznia 1969 r.

Odmienne wyjątkowe regulacje są również przewidziane dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 roku ( a więc również dla wnioskodawcy), bowiem tym osobom będące pracownikami, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3. W mysl zaś ust. 4 art. 32 ustawy emerytalnej wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, a więc na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

-

osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

-

ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Ubezpieczony C. M. (1) urodzony w dniu (...) z tej możliwości nie skorzystał. Z wnioskiem o emeryturę wystąpił bowiem w dniu 7 czerwca 2013 roku, a więc już po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego tj. 65 lat. W związku z powyższym organ rentowy prawidłowo ustalał ubezpieczonemu prawo do emerytury na podstawie przepisów ogólnych. Podkreślenia wymaga fakt, czego najwyraźniej nie zauważa pełnomocnik ubezpieczonego, że emerytura z tytułu pracy w warunkach szczególnych jest świadczeniem będącym odstępstwem od emerytury przyznawanej na zasadach ogólnych. Wykonywanie pracy w warunkach szczególnych daje jedynie możliwość przejścia na emeryturę w wieku obniżonym i wynoszącym w przypadku mężczyzn 60 lat. Nie wpływa natomiast na wysokość świadczenia, a także za okres jej wykonywania, nie stosuje się żadnych szczególnych przeliczników, które powodowałyby zwiększenie wysokości emerytury. Skoro wnioskodawca z wnioskiem o emeryturę wystąpił już po osiągnięciu 65 roku, prawidłowo organ rentowy nie ustalał wykonywania przez niego pracy w warunkach szczególnych.

Na marginesie podnieść należy, iż stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), okresy pracy w warunkach szczególnych, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy, a wnioskodawcy takie świadectwo nie zostało wystawione.

Nie można również podzielić zarzutu pełnomocnika ubezpieczonego, że organ rentowy niezasadnie nie doliczył okresu podlegania przez skarżącego ubezpieczeniu społecznemu rolników od dnia 5 czerwca 1985 roku do dnia 30 czerwca 2003 roku. Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 ustawy emerytalnej przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe:

1)okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

2)przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

3)przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

W myśl natomiast ust. 3 okresów, tych nie uwzględnia się, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty, na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników. Jak wynika z akt rentowych C. M. (1), decyzją z dnia 2 lipca 2003 roku wydaną z upoważnienia Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa w T.została przyznana mu emerytura rolnicza od dnia 18 czerwca 2003 roku tj. od zaprzestania działalności rolniczej.

W świetle przedstawionego wyżej stanu faktycznego sprawy brak jest podstaw, aby zarówno przy ustalaniu prawa do emerytury w oparciu o przepisy ustawy emerytalnej jak i wysokości tego świadczenia uwzględnić niewątpliwe okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacania składki. Tym samym w przedmiotowej sprawie, gdy będący przedmiotem sporu okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacania składki z tego tytułu (5.06.1985 roku do 30 kwietnia 1968 roku) ) były uwzględnione do emerytury rolniczej to nie mogą być uwzględnione do emerytury należnej z powszechnego systemu ubezpieczeń. Tym samym nie jest możliwe zwiększenie emerytury pracowniczej z tego tytułu według zasad wynikających z ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W toku procesu pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o uwzględnienie przy obliczaniu należnej wnioskodawcy emerytury wysokości rzeczywiście uzyskanych przez niego zarobków w Spółdzielni Usług Rolniczych w Tuszynie w okresie od dnia 10 października 1967 roku do dnia 29 kwietnia 1986 roku według informacji zawartych w aktach osobowych oraz na listach płac. Organ rentowy stanął natomiast na stanowisku, że wnioskodawca nie udowodnił wysokości otrzymywanego wynagrodzenie w spornym okresie , bowiem w jego aktach rentowych brak jest zaświadczeń z wynagrodzeniami z okresu zatrudnienia w Spółdzielni Usług Rolniczych w Tuszynie (k. 64 i k. 89) a wreszcie że dokonane w wykonaniu zobowiązania sądu przeliczenie z dnia 31 października 2014 roku (k. 103) nie zostało poparte żadnymi dowodami. Ze stanowiskiem organu rentowego nie sposób się zgodzić. Na wstępie wskazać należy, iż na podstawie § 21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia: 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru jest zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

W razie przedłożenia zastępczej dokumentacji, innej niż zaświadczenie o zarobkach lub legitymacja ubezpieczeniowa, w podstawie wymiaru mogą być uwzględnione tylko takie składniki wynagrodzenia, określone w aktach osobowych, które przysługiwały bezwarunkowo w czasie trwania zatrudnienia, jako stałe składniki - określone kwotowo np: wynagrodzenie zasadnicze, stałe dodatki określone kwotowo. Inne składniki wynagrodzenia, takie jak: premie, nagrody czy dodatki mogą być uwzględnione tylko wówczas, jeżeli zachowana dokumentacja wskazuje na ich faktyczną wypłatę w określonej wysokości, od której została odprowadzona składka na ubezpieczenie społeczne.

W przypadku, gdy w aktach osobowych pracownika wynagrodzenie określone jest stawką godzinową, ustalenie wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru świadczenia dopuszczalne jest tylko wówczas, jeżeli zachowały się dane dotyczące ilości przepracowanych godzin, jaką dany pracownik faktycznie przepracował na danym stanowisku i w danym okresie.

Środkiem dowodowym w postępowaniu przed organem rentowym mogą być również poświadczone za zgodność z oryginałem kopie dokumentów stwierdzających wysokość wynagrodzenia, przychodu, dochodu i uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń, wydawane przez jednostki upoważnione do przechowywania dokumentacji zlikwidowanych lub przekształconych zakładów pracy.

Tym samym rację ma organ rentowy że przedstawione wyżej zasady dowodzenia wysokości osiąganych zarobków dla celów świadczeń emerytalno-rentowych wykluczają inne - niż podane w nich sposoby, a w szczególności brak jest podstaw prawnych do ustalenia wynagrodzenia na zasadzie domniemania lub według innych, nie przewidzianych powoływanymi wyżej przepisami kryteriów.

Wnioskodawca, co niesporne, nie przedłożył wymaganych przez powołany przepis dokumentów postaci np. zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu sporządzonego na wymaganym druku Rp 7. Należy jednakże zwrócić uwagę na fakt, iż organ rentowy stosując w ramach własnego postępowania przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, ma ograniczoną swobodę prowadzenia postępowania dowodowego. Z przepisów proceduralnych wynika bowiem jakie środki dowodowe stanowią podstawę dla ustalenia konkretnych okoliczności.

Na etapie postępowania odwoławczego sprawa staje się sprawą cywilną, a więc do jej rozpoznania stosuje się kodeks postępowania cywilnego. Według art. 473 k.p.c. w postępowaniu przed sądem nie stosuje się żadnych ograniczeń dowodowych, a więc każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które są uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Przypomnieć również należy, iż obowiązek udowodnienia faktów spoczywa na osobie, która wywodzi z nich skutki prawne (art. 232 k.p.c.), stąd też na odwołującym ciąży obowiązek przedstawienia dowodów dla udowodnienia spornych okoliczności. Muszą to być jednak środki dowodowe, które pozwolą na wiarygodne ustalenie okoliczności faktycznych. Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych są normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań pozwalających na ustalenie wynagrodzenia w sposób przybliżony lub prawdopodobny (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2007 r., III AUa 482/07, Apel. Warszawa 2008/10154, OSA 2009/1/1). W przypadku braku dokumentacji płacowej istnieje możliwość ustalenia wysokości wynagrodzenia ubezpieczonego w oparciu o dokumentację zastępczą znajdująca się w aktach osobowych, takich jak umowy o pracę, angaże, w których zawarte są dane dotyczące wynagrodzenia, wówczas można uwzględniać tylko takie składniki, które są pewne, wypłacane były w danym okresie stale i w określonej wysokości (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 11 stycznia 2012 r., III AUa 1414/11, Lex nr 1124829).

Dlatego też, w ocenie Sądu Okręgowego, możliwe jest dokonanie wyliczenia zarobków wnioskodawcy w okresie od dnia 30 kwietnia 1968 roku do dnia 29 kwietnia 1986 roku przy wykorzystaniu dostępnych informacji na temat wysokości jego wynagrodzenia, zawartych w umowach o pracę i angażach, które dotyczą stawki za godzinę pracy, jak i przede wszystkim listy płac za lata 1981- 1987.

Autentyczność tych dokumentów i danych w nich zawartych nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego. Ponadto ich treść nie była kwestionowana przez organ rentowy. W ocenie Sądu są to jedyne dokumenty pewne, w oparciu o które możliwe jest ustalenie wysokości wynagrodzenia w spornym okresie przy przyjęciu 8 godzinnego dnia pracy oraz wolnych sobót (jak wynika z zeznań świadków Z. P. oraz W. J. wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. co najmniej 8 godzin) za okres od 30 kwietnia 1968 roku do 31 stycznia 1981 roku natomiast od lutego 1981 roku do 29 kwietnia 1986 roku na podstawie listy płac. Odnosząc się do tego pierwszego okresu należy wskazując, iż pewnymi składnikami wynagrodzenia wnioskodawcy były wynikające z angaży oraz umów o pracę stawki godzinowe oraz dodatki za wysługę lat:

- z okresu od 1 kwietnia 1974 roku do 29 kwietnia 1978 roku w wysokości 5% wynagrodzenia zasadniczego,

- z okresu od 30 kwietnia 1978 roku do 31 grudnia 1980 roku w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego,

- z okresu od 1 stycznia 1981 roku do 31 stycznia 1981 roku w wysokości 15% wynagrodzenia zasadniczego,

a także premia kwartalna w wysokości 25% od 3 maja 1972 roku oraz dodatek w transporcie w wysokości 14 zł/godzin licząc połowę godzin od 2 stycznia 1975 roku.

Odnosząc się natomiast do kwestii listy płac, to podnieść należy, iż w ocenie Sądu, są one dokumentami wiarygodnymi, bowiem w sposób dokładny i przejrzysty przedstawiają wysokość uzyskiwanych przez C. M. (1) zarobków. Zawarte są w nich informacje dotyczące liczby przepracowanych godzin, stawki wynagrodzenia zasadniczego oraz wszelkich dodatkowych składników wynagrodzenia a także podpis samego wnioskodawcy na każdej karcie. Podpisem tym wnioskodawca potwierdzał, że otrzymywał wynagrodzenie właśnie w wyliczonej i zapisanej na karcie wysokości.

Nie mogły natomiast być przyjęte do podstawy wymiaru emerytury inne kwoty otrzymywanego wynagrodzenia, np. premia uznaniowa przyznana od 1 kwietnia 1975 roku w wysokości do 15%, bowiem sformułowanie „do” wskazuje na jej dowolność i uznaniowość i wobec tego nie jest możliwe ustalenie w jakiej kwocie rzeczywiście została wypłacona.

Nie mogły być również uwzględnione w podstawie wymiaru „13” pensja za rok 1983 wypłacona w marcu 1984 roku w kwocie 6.509 złotych i za 1985 roku wypłacona w styczniu 1986 roku w kwocie 16.395 złotych oraz kwotą wypłacona w grudniu 1984 roku, jako ekwiwalent za pranie odzieży w kwocie 700 złotych, gdyż te składniki w tych okresach nie stanowiły podstawy wymiaru składek.

Jak wynika z wyliczenia dokonanego przez ZUS (k. 103) wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony na podstawie wynagrodzeń z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych z lat 1967-1986 wynosi 90,92% , a emerytura 1.467,69 złotych.

Z powyższego wyliczenia wynika, iż wskaźnik podstawy wymiaru emerytury (90,92%) jest wyższy od wskaźnika poprzednio wyliczonego przez ZUS w decyzji z dnia 19 lipca 2013 roku (32,23%). Spełnione są więc, w ocenie Sądu Okręgowego, przesłanki do przeliczenia emerytury zgodnie z art. 111 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS.

Dlatego też, z mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku, oddalając odwołanie w pozostałym zakresie.

O kosztach procesu, Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik tj. art. 98 k.p.c. (albowiem wniesione odwołanie skutkowało ostatecznie zmianą zaskarżonej decyzji) zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT. na rzecz wnioskodawcy kwotę 60 złotych, na podstawie § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 461).