Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 285/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia

6 listopada 2014r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Maria Leszczyńska (spr.)

Sędziowie

SO Irena Dobosiewicz

SO Aurelia Pietrzak

Protokolant

st. sekr. sądowy Iwona Białek

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2014r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa (...)Funduszu (...)z siedzibą w W.

przeciwko K. K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej K. K.

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 29 października 2013r. sygn. akt. I C 461/13

zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że powództwo oddala.

sygn.akt. II Ca 285/14

UZASADNIENIE

Powód (...)Fundusz (...)w W. w pozwie w pozwie wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko K. K. wniósł o zapłatę kwoty 30.813,98 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 27.09.2012 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazał, że wierzyciel pierwotny pozwanej (...) Bank SA przelał na powoda wierzytelność wobec pozwanej z tytułu umowy, z której pozwana nie wywiązała się. Pozwana pomimo wezwania nie zapłaciła należności.

Nakazem zapłaty z dnia 17.10.2012 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana w sprzeciwie wniosła o oddalenie powództwa, ewentualnie o, umorzenie odsetek od zadłużenia oraz o zwolnienie z kosztów i opłat sądowych i egzekucyjnych. W uzasadnieniu pozwana podała, że prowadziła działalność gospodarczą, którą zmuszona była zamknąć. Zwracała się do banku o zawieszenie spłaty kredytu, z uwagi na sytuację rodzinną (utrata pracy przez męża), nie mogła skorzystać z ubezpieczenia od utraty pracy.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 29.X.2013r. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 30.813,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27.09.2012 r. do dnia zapłaty oraz zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.792,95 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

U podstaw rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego znalazły się następujące ustalenia faktyczne i rozważenia prawne:

Pozwana K. K. w dniu 31.08.2009 r. zawarła z (...) S.A. we W. umowę pożyczki nr (...). Na mocy pożyczki bank udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 21.683,68 zł, a pozwana zobowiązała się spłacić zadłużenie w 60 ratach w terminach i kwotach określonych w harmonogramie stanowiącym załącznik nr 1 do umowy. okoliczność bezsporna, nadto umowa k 21-26

Pozwana nie spłacała pożyczki zgodnie z umową, bank wypowiedział umowę.

(...) Bank SA uzyskał w dniu 7.02.2011 r. klauzulę wykonalności na bankowy tytuł egzekucyjny nr(...) wydany przeciwko pozwanej tytułem wierzytelności z umowy pożyczki z 31.08.2009 r.

Na podstawie umowy przelewu wierzytelności z 16.12.2011 r. powód (...)Fundusz (...) w W. nabył od pierwotnego wierzyciela wierzytelność wobec pozwanej. Bank zawiadomił pozwaną o przelewie wierzytelności.

Powód wzywał pozwaną do zapłaty kwoty zadłużenia na dzień 5.01.2012 r. wynoszącego łącznie 28.867,21 zł. okoliczność bezsporna.

W dniu 26.09.2012 r. powód wystawił wyciąg z ksiąg funduszu sekurytyzacyjnego na kwotę 30.813,98 zł, na którą składały się kwoty: 20.761,01 zł z tytułu niespłaconego kapitału, 9.120,32 zł z tytułu niespłaconych odsetek umownych, 932,65 zł z tytułu niespłaconych odsetek za zwłokę naliczonych od dnia niespłacenia przez kredytobiorcę należności w terminie ustalonym w umowie.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie nie było sporne, że pozwana nie spłaciła pożyczki zaciągniętej w (...) Banku SA. Pozwana nie kwestionowała też, że powód na mocy umowy przelewu wierzytelności nabył wierzytelność przysługującą bankowi. Nie była także podważana wysokość zadłużenia pozwanej. Pozwana złożyła zarzut przedawnienia. Wskazywała także na swoją trudną sytuację życiową i majątkową i wnosiła o umorzenie odsetek od zadłużenia.

Zgodnie z art. 118 kc jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Bieg termu przedawnienia rozpoczyna się zgodnie z art. 120 § 1 kc od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.

W niniejszej sprawie zastosowanie ma termin trzyletni, gdyż umowa była związana z działalnością gospodarczą banku. Pozwana umowę pożyczki zawarła na pięć lat (60 miesięcy), ostatnia rata miała być płatna 20.08.2014 r.

Skoro umowa przewidywała spłacanie należności w ratach, to termin przedawnienia należy liczyć osobno dla każdej z rat, od terminu jej wymagalności. Umowa została zawarta w sierpniu 2009 r., a pozew w sprawie został wniesiony 26 września 2012 r. Skoro tak, to trzyletni termin przedawnienia mógłby objąć co najwyżej ewentualne dwie pierwsze raty za sierpień i wrzesień 2009 r. Powód wykazał jednakże, że jego poprzednik prawny uzyskał przeciwko pozwanej bankowy tytuł egzekucyjny w 2011 r. w sprawie XII Co 1716/11, wniesienie o nadanie bankowemu tytułowi wykonawczemu klauzuli wykonalności jest czynnością mającą na celu dochodzenie roszczeń. W myśl przepisu art. 123 § 1 kc bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Stosownie zaś do przepisu art 124 § 1 kc po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Tym samym żądanie pozwu nie jest przedawnione.

Zgodnie z art. 720 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Pozwana nie kwestionowała, że nie dotrzymała warunków umowy pożyczki i jej nie spłacała, umowa została wypowiedziana. Nie negowała także wysokości zadłużenia. Powód przedłożył wyciąg z ksiąg funduszu wskazujący na wysokość aktualnego zadłużenia pozwanej, dostarczył także odpis postanowienia, którym nadano klauzulę wykonalności na bankowy tytuł egzekucyjny wystawiony przez poprzedniego wierzyciela.

W tym stanie rzeczy na podstawie art. 720 kc Sąd zasądził od pozwanej kwotę 30.813,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27.09.2012 r. do dnia zapłaty. Na zasądzoną kwotę składa się należność główna, odsetki oraz koszty.

Trudna sytuacja materialna i życiowa pozwanej nie ma wpływu na zasadność roszczenia pozwu. Pozwana nie dotrzymała warunków umowy i ma obowiązek spłacić wynikającą z tego tytułu należność. Nie mają przy tym prawnego znaczenia przyczyny niedotrzymania warunków umowy.

O odsetkach ustawowych Sąd orzekł w oparciu o art. 481 k.c.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 kpc zgodnie z zasadą
odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelację od powyższego orzeczenia wniosła pozwana. Zarzucała Sądowi I instancji, iż nie uwzględnił jej wniosków o obniżenie żądanej przez powoda kwoty zadłużenia o kwotę, która powinna zostać pokryta z ubezpieczenia (...) S.A. na mocy ubezpieczenia kredytu od czasowej niezdolności do pracy. Kwestionowała nabycie wierzytelności przez powoda. Twierdziła, że ze względu na swoją sytuację osobistą i majątkową nie powinna ponosić kosztów postępowania.

Powód wniósł o oddalenie apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej podlegała uwzględnieniu.

W procesie cywilnym obowiązuje zasada tzw. apelacji pełnej z pewnymi ograniczeniami. Oznacza to, że Sąd II instancji bierze pod uwagę z urzędu naruszenie prawa materialnego, uwzględnia naruszenie prawa procesowego w ramach podniesionych w apelacji zarzutów, z tym wyjątkiem, ze w granicach zaskarżenia bierze pod uwagę nieważność postępowania.

W przedmiotowej sprawie podstawę roszczenia stanowił przepis art. 720 k.c., zgodnie z którym Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości, umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem.

Obowiązkiem powoda występującego w tej sprawie o zwrot pożyczki było wykazanie legitymacji czynnej, innymi słowy uprawnienia do wystąpienia przeciwko pozwanej o zwrot pożyczki.

Jedynym dokumentem, który by wskazywał na tę legitymację powoda powinna była być cesja wierzytelności, a zatem umowa zawarta pomiędzy E. a powodem, na którą powód w tej sprawie się powołuje.

Wynikające z art. 244 § 1 k.p.c. w zw. z art. 194 ustawy z 2004 r. o funduszach inwestycyjnych domniemanie zgodności z prawdą danych ujawnionych w wyciągu funduszu sekurytyzacyjnego należy ściśle wiązać tylko z tymi okolicznościami, które według przepisów szczególnych powinny być przedmiotem zapisów w księgach rachunkowych prowadzonych przez fundusz sekurytyzacyjny. Wyciąg z ksiąg funduszu nie może zawierać innych danych ponad te, które ujawniane są w samych księgach rachunkowych według przepisów ustawy z 1994 r. o rachunkowości i przepisów wykonawczych do tej ustawy. Dane ujmowane w księgach rachunkowych funduszu oraz wyciągu z tych ksiąg mogą stanowić dowód jedynie tego, że określonej kwoty wierzytelność jest wpisana w księgach rachunkowych względem określonego dłużnika na podstawie opisanego w tych księgach zdarzenia, np. cesji wierzytelności. Dokumenty te potwierdzają więc sam fakt zdarzenia w postaci cesji wierzytelności. Nie stanowią one jednak dowodu na skuteczność dokonanej cesji wierzytelności oraz istnienia i wysokości nabytej wierzytelności. Okoliczności te, w razie ich kwestionowania przez stronę przeciwną powinien wykazać fundusz odpowiednimi dowodowymi, zgodnie z ciężarem dowodu wynikającym z art. 6 k.c. ( LEX nr 1375500 por. Wyrok SN z 13.VI.2013r. V CSK 329/12. W przedmiotowej sprawie umowa cesji ani na etapie postępowania elektronicznego, ani na etapie postępowania przed Sądem I instancji, ani wreszcie przed Sądem II instancji nie została przedłożona przez powoda.

Do akt sprawy została jedynie przedłożona kserokopia poświadczona za zgodność pisma z dnia 16.12.2011r. jakie zdaniem powoda (...) S.A. skierował do pozwanej i zawiadomił tym samym o cesji wierzytelności.

Pismo zostało podpisane przez niejakiego M. W., nie zawiera pieczęci banku, nie wynika z niego, że zostało wystawione przez bank. Pozwana natomiast kwestionowała fakt otrzymania informacji w sprawie wierytelności.

Nawet jednak, gdyby to pismo spełniało wszelkie wymagania formalne, było one niewystarczające do rzetelnego i właściwego wykazania legitymacji czynnej powoda w tej sprawie.

Obowiązkiem powoda bez względu na to na jakie okoliczności się on powoływał (tajemnica handlowa) było wykazanie swojej legitymacji czynnej w oparciu o umowę cesji wierzytelności.

Brak tej umowy w zaistniałej sytuacji procesowej był wystarczającą i jedyną przyczyną, by powództwo w tej sprawie oddalić.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy w oparciu o przepis art. 386§1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że powództwo oddalił.