Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 listopada 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Wydział V Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2014 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa H. K. (1)

przeciwko Miastu S., (...) Spółce Akcyjnej w G. i Przedsiębiorstwu (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę

na skutek apelacji pozwanego Przedsiębiorstwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

od wyroku Sądu Okręgowego w S.

z dnia 2 czerwca 2014 r. sygn. akt I C 174/13

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz powódki H. K. (1) kwotę 2.700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 626/14

UZASADNIENIE

H. K. (1) wniosła o zasądzenie od Miasta S. kwoty 80.000 złotych zadośćuczynienia , 810 zł odszkodowania tytułem zwrotu kosztów zakupu lekarstw i środków medycznych , kwoty 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów opieki oraz kwoty 300 zł miesięcznie renty tytułem zwiększonych potrzeb powódki , poczynając od 5 kwietnia 2013 roku w związku z uszkodzeniem (...) , którego doznała (...)na skutek poślizgnięcia na oblodzonej nawierzchni chodnika .

Miasto S. zażądało oddalenia powództwa twierdząc , iż do zdarzenia doszło w strefie płatnego parkowania , a za zimowe utrzymanie chodników w strefie odpowiada jej zarządca. Wniosło również o powiadomienie o toczącym się procesie (...) Spółki Akcyjnej w W. , ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej .

(...) Spółkę Akcyjną w W. zawiadomiono o toczącym się procesie . Ubezpieczyciel nie przystąpił do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego .

Wezwana do udziału w sprawie (...) Spółka Akcyjna w G. domagała się oddalenia powództwa oraz wezwania do udziału w sprawie w charakterze pozwanego Przedsiębiorstwo (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. podnosząc , że zawarła z wzywanym umowę z mocy , której (...) przejęło na siebie obowiązek zimowego utrzymania parkingów i chodników w strefie płatnego parkowania .

Wezwane do udziału w sprawie Przedsiębiorstwo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosło o oddalenie powództwa twierdząc , że powódka nie wykazała aby obrażeń ciała doznała w wyniku nienależytego utrzymania chodników i parkingów .

Sąd Okręgowy w S. , wyrokiem z dnia 2 czerwca 2014 roku , zasądził od Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz H. K. (1) kwotę 64.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 2 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty ; oddalił powództwo wobec Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. co do reszty żądania ; oddalił powództwo w stosunku do pozwanych : (...) Spółki Akcyjnej w G. ; zasądził od pozwanego Przedsiębiorstwa na rzecz powódki koszty procesu , nie obciążył jej kosztami procesu w pozostałym zakresie oraz nakazał ściągnąć od pozwanego Przedsiębiorstwa koszty sądowe .

Sąd Okręgowy ustalił , że H. K. (2) (...)udała się wraz z córką (...) Po jej zakończeniu szła wraz z córką chodnikiem przy ul. (...) w stronę samochodu swego wnuka , który miał ją zawieźć do domu . Aby dostać się do samochodu przechodziła pomiędzy samochodami parkującymi na chodniku Weszła na śliskie pozostałości po śniegu i lodzie , które znajdowały się na skraju chodnika , pośliznęła się na nich i upadła na (...). Została odwieziona do szpitala

Powódka przebywała na Oddziale (...) W dniu 28 grudnia 2012 roku wszczepiono powódce(...). Po wyjściu ze szpitala wprowadzono ustawiczną rehabilitację w warunkach domowych . (...)

W 2010 roku u powódki przeprowadzono zabieg (...)

Już po wypadku , w okresie od 4 do 8 maja 2013 roku powódka przebywała na

(...)Trwały uszczerbek na zdrowiu powódki wynosi 40 % , w tym inne dolegliwości , niezależne od wypadku , to 10% . Stan obecny nie rokuje całkowitego powrotu do zdrowia , ani istotnej poprawy , a nadto istnieje prawdopodobieństwo, (...) Powódka wymaga oraz wymagać będzie w przyszłości opieki osób trzecich w wymiarze około jednej godziny dziennie . Mieszka z wnukiem i jego żoną . Otrzymuje rentę rodzinną po mężu w wysokości około 1.500 zł .

W momencie wypadku w S. temperatura powietrza wynosiła około 7 st. C , nie występowały opady atmosferyczne . Wcześniej temperatury ujemne wraz z opadami śniegu wystąpiły (...) (...)pozwana Spółka nie prowadziła żadnych prac polegających na likwidacji utrudnień wynikających z zimowych warunków . Z wcześniejszych opadów utworzona była pokrywa o powierzchni zlodowaciałej , łamliwej i grubości 4 cm .

Do wypadku doszło przy ul. (...) objętej strefą płatnego parkowania . Za utrzymanie czystości i porządku na terenie chodnika położonego wzdłuż nieruchomości , na którym dopuszczone jest płatne parkowanie samochodów , odpowiedzialna była w roku 2012 Spółka (...) . Na mocy umowy z dnia 6 czerwca 2011 roku świadczenie usług w zakresie letniego i zimowego utrzymania czystości w strefie płatnego parkowania w S. przejęło Przedsiębiorstwo (...) .

Uznał Sąd Okręgowy , że wypadek powódki oraz jego konsekwencje są wynikiem poślizgnięcia na niestopionych jeszcze - pomimo dodatnich temperatur - pozostałościach śniegu i lodu na krawędzi chodnika przy ul. (...) w S. . Faktem powszechnie znanym jest bowiem to , że w czasie akcji odśnieżania samych ulic i chodników , śnieg i tzw. błoto pośniegowe usuwane są z jezdni i chodników właśnie na krawędzie chodników , po czym zmrożone zalegają tam nawet przy dłuższej odwilży . W dniu(...)wysokość pokrywy śnieżnej wynosiła 3 cm , a wcześniej stwierdzano występowanie śniegu o powierzchni zlodowaciałej , łamliwej .

Jako podstawę odpowiedzialności wskazał Sąd Okręgowy art. 435 k.c. ( (...) to wyspecjalizowane przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody ) oraz art. 444 i 445 k.c. Jest to odpowiedzialność na zasadzie ryzyka i wyłącznie siła wyższa , wyłączna wina poszkodowanego lub osoby trzeciej , za którą przedsiębiorstwo nie ponosi odpowiedzialności , zwalniałyby od odpowiedzialności . Okoliczności egzoneracyjnych pozwana Spółka nie udowodniła . W zachowaniu samej powódki Sąd dostrzegł natomiast

podstawy do ustalenia , że H. K. (1) przyczyniła się do zaistnienia wypadku .

(...) nakazywały powódce zachowania ostrożne i odpowiednie do wieku oraz warunków pogodowych i stanu nawierzchni . Powódka ostrożności nie dochowała . Lekkomyślność ta uzasadnia ustalenie przyczynienia się do wypadku w 20 % .

Oceniając zasadność roszczeń powódki o zadośćuczynienie , odszkodowanie i rentę Sąd Okręgowy przyjął , że jedynie to pierwsze jest należycie udokumentowane i znajduje uzasadnienie w przepisie art. 445 k.c. Powódka doznała obrażeń ciała , których znaczne i uciążliwe konsekwencje odczuwa do chwili obecnej , zaś rokowania na przyszłość nie są pomyślne . (...) . Obecnie H. K. (1) odczuwa (...)związane z obciążaniem i poruszaniem , częściowo jest uzależniona od pomocy osób trzecich Trwały uszczerbek na zdrowiu - niezależny od schorzeń towarzyszących - wynosi 30 % . Biorąc powyższe pod uwagę zasadne jest roszczenie o przyznanie zadośćuczynienia w kwocie 80.000 złotych , pomniejszone jednak o 20 % z tytułu przyczynienia się powódki do wypadku , czyli do 64.000 zł . Kwotę tą , wobec braku żądania zasądzenia odsetek za okres wcześniejszy , zasądzono z odsetkami ustawowymi od dnia wydania orzeczenia do dnia zapłaty .

H. K. (1) wygrała proces w 72 % i dlatego zasądzono od pozwanej Spółki na rzecz powódki 2.304 zł tytułem części kosztów zastępstwa prawnego . Z uwagi na charakter sprawy , stan majątkowy i stan zdrowia powódki nie obciążano jej kosztami postępowania w pozostałym zakresie .

Apelację od tego wyroku , w części w jakiej uwzględniono powództwo , złożyło Przedsiębiorstwo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zarzucając naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy . Apelant uważa , że naruszono art. 227 k.p.c. przez pominięcie dowodu z umowy z 6 czerwca 2011 roku w zakresie ustalenia obowiązków zimowego utrzymania ulic , co spowodowało obciążenie odpowiedzialnością za skutki zdarzenia jakiemu uległa powódka . Dojść miało także do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. przez zaniechanie wszechstronnej oceny dowodów w postaci prognoz pogody i historii choroby powódki sprzed daty zdarzenia , co spowodowało przyjęcie odpowiedzialności pozwanego oraz miało wpływ na wysokość zadośćuczynienia .

Wniesiono o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego , ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania .

W uzasadnieniu wskazywano dodatkowo na przeprowadzenie zasadniczej części dowodów bez udziału pozwanego Przedsiębiorstwa , które wezwano do udziału w sprawie w dniu 31 marca 2014 roku , zobowiązano do złożenia odpowiedzi na pozew i zawiadomiono o terminie rozprawy wyznaczonej na 21 maja 2014 roku , na której zakończono postępowanie . Przedsiębiorstwo nie brało udziału w postępowaniu dowodowym nie z własnej winy .

Sąd pominął nadto dowód z umowy (...). Podkreślono , że zakres prac w okresie zimowym obejmował ręczne lub mechaniczne odśnieżanie i usuwanie śliskości . W przypadku wystąpienia dni bez śniegu wykonywano prace jak w okresie letnim . Zamawiający – pozwana Spółka (...) - nie reklamowała jakości usług wykonanych przez Przedsiębiorstwo w grudniu 2012 roku . Wykonało ono obowiązki wynikające z umowy w sposób należyty , co zwalnia Przedsiębiorstwo od odpowiedzialności za jakiekolwiek zdarzenia wynikające z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy . Ponadto wszystkie prognozy pogody wskazywały , że w dniu(...)temperatury były dodatnie , występowała odwilż z opadami deszczu , nie padał śnieg . W dniach poprzedzających zdarzenie pokrywa śnieżna nie przekraczała 4 cm , a zatem przy dodatnich temperaturach ustąpiła . Przedsiębiorstwo nie zobowiązywało się do usunięcia śniegu i śliskości , a do usuwania co oznacza ograniczanie jedynie skutków zjawisk atmosferycznych . Zimą nie jest możliwe doprowadzenie chodników do takiego stanu jak w okresie letnim . Kierowcy i piesi muszą się dostosować do tych warunków .

Jak chodzi natomiast o wysokość zasądzonego świadczenia wskazuje apelant na wiek powódki , a także na fakt , że przed wypadkiem przeprowadzono u niej(...). Już wtedy zalecono przeprowadzenie (...). Stan zdrowia powódki nie pogorszył się tak bardzo jak wskazuje biegły . Ocena stopnia przyczynienia powinna się nadto odnosić do stanu zdrowia i możliwości ruchowych powódki .

H. K. (1) złożyła odpowiedź na apelację , żądając jej oddalenia i zasądzenia kosztów procesu za drugą instancję .

Sąd Apelacyjny w Gdańsku ustalił i zważył , co następuje :

Apelacja Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. okazała się bezzasadna i podlegała oddaleniu .

Najdalej idący zarzut przedstawiono w uzasadnieniu apelacji , a nie jej petitum . Argumentowano , że zasadnicza część postępowania dowodowego prowadzona była bez udziału pozwanego Przedsiębiorstwa ( dalej (...) ) .Twierdzenie to jest prawdziwe . Postanowieniem z dnia 28 marca 2014 roku , wydanym na podstawie art. 194 § 1 k.p.c. , wezwano (...) do udziału w sprawie w charakterze pozwanego . Wezwanie takie stanowi uznany sposób sanacji legitymacji procesowej po stronie biernej w toku postępowania . Może być stosowane zasadniczo do zamknięcia rozprawy w pierwszej instancji ( patrz art. 391 § 1 zdanie drugie k.p.c. ) . W związku z przekształceniami podmiotowymi powództwa dochodzi na ogół do uprzedniego przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości lub w części bez udziału dopozwanego . Wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego wywołuje definitywny , niezależny od woli dopozwanego skutek , zastępując pozwanie ( art. 198 § 1 k.p.c. ) . Gwarancją jego praw procesowych jest możliwość powtórzenia dotychczasowego postępowania w całości lub w części . Przy pierwszej czynności podejmowanej przez dopozwanego może on zgłosić taki wniosek ( art. 198 § 3 k.p.c. ) . (...) nie żądało powtórzenia dowodów . W odpowiedzi na pozew wdało się w spór , złożyło wnioski dowodowe , które uwzględniono . Wykazało się znajomością okoliczności sprawy . W konsekwencji przy dopozwaniu nie doszło do naruszenia przepisów postępowania , a w szczególności nie pozbawiono pozwanego możliwości obrony jego praw .

Bezzasadne są także zarzuty naruszenia prawa procesowego przez pominięcie dowodu z umowy z dnia 6 czerwca 2011 roku. Przeciwnie– dowód z umowy przeprowadzono (postanowienie o dopuszczeniu dowodów zapadłe w toku rozprawy z dnia 21 maja 2014 roku – e-protokół 59.47 ) , wymieniono w ustaleniach faktycznych , a w rozważaniach kontrakt ten uznano za podstawę przejęcia odpowiedzialności za zimowe utrzymanie ulic i chodników w strefie płatnego parkowania ( uzasadnienie zaskarżonego wyroku karty 339 i 339v ) . Przypomnieć trzeba zatem , że do wypadku doszło przy ul. (...) . Za utrzymanie czystości i porządku na terenie chodnika , na którym dopuszczone jest płatne parkowanie samochodów , odpowiedzialna była w roku 2012 Spółka (...) . Na mocy umowy z dnia 6 czerwca 2011 roku świadczenie usług w zakresie letniego i zimowego utrzymania czystości w strefie płatnego parkowania przejęło (...) . W uzasadnieniu

zaskarżonego wyroku rzeczywiście pominięto natomiast bliższe omówienie treści tego kontraktu .

Apelant wyprowadza z umowy daleko idące wnioski . Z zachowań Spółki (...) , to jest niewdrożenia postępowania reklamacyjnego , które stanowi realizację uprawnień zamawiającego do obniżenia wynagrodzenia wykonawcy z uwagi na złą jakość usług stosownie do „ metrażu nieoczyszczonej powierzchni ” ( tak w (...)) , wnoszono bowiem o zwolnieniu od odpowiedzialności za skutki wypadku , któremu uległa powódka . Stanowisko to jest błędne . Zachowania osoby trzeciej względem stron zobowiązania z deliktu ( powódki i (...) ) nie wpływają na podstawę prawną odpowiedzialności dłużnika , poza przypadkami wyłącznej winy osoby trzeciej , ale w tym kierunku argumentacja apelanta przecież nie zmierza . Udzielenie powódce ochrony prawnej nie zależy od relacji pomiędzy kontrahentami umowy , której stroną powódka nie jest , a ściśle rzecz biorąc od poglądów Spółki (...) na staranność w wykonywaniu obowiązków przez pracowników (...) . Odwołanie do argumentu o braku zastrzeżeń Spółki (...) jak chodzi o stan chodników w strefie płatnego parkowania przy ulicy (...) w dniu 26 grudnia 2012 roku stanowi natomiast element oceny materiału dowodowego . Nie ma jednak podstaw aby sądzić , że niewdrożenie postępowania reklamacyjnego to wynik rzeczywiście podjętych , w miejscu i czasie wypadku , czynności polegających na kontroli prawidłowości wykonania kontraktu . Nic nie wskazuje aby Spółka (...) wiedziała jaki był wówczas stan rzeczy . Zarzut apelanta nie może więc prowadzić do podważenia dowodów z zeznań naocznych świadków G. G. i A. P. . Zwłaszcza ten ostatni opisał mechanizm wypadku oraz jego miejsce , wskazując na „ zlodzone pozostałości śniegu ” . Jednako opisuje te wydarzenia także powódka . Świadek J. S. , pracownik (...) , wykluczając co prawda możliwość zalegania pozostałości śniegu(...), wskazywał na praktykowany sposób usuwania śniegu przez jego odgarnianie pługiem w okolice krawężnika oddzielającego jezdnię od chodnika ( e-protokół z 21 maja 2014 roku – 18 minuta ) . W takim właśnie miejscu , służącym do parkowania pojazdów oraz ruchu pieszego , powódka doznała urazu .

Sąd Apelacyjny przyjmuje za własne ustalenia faktyczne poczynione w pierwszej instancji , a zatem nie ma potrzeby ich ponownego przytaczania . Dla uporządkowania wywodu wskazać należy tylko, że wyrok Sądu Okręgowego w części oddalającej powództwo przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w G. jest prawomocny wobec niewniesienia przez powódkę apelacji . Tym samym rozstrzygnięcie to

pozostaje poza kognicją Sądu odwoławczego , czyniąc zbędnym omawianie ustaleń i rozważań Sądu Okręgowego w przedmiocie braku podstaw odpowiedzialności Miasta S. , a także (...) Spółki Akcyjnej w G. . W przypadku Spółki oznacza to pominięcie kwestii jej odpowiedzialności za własne zachowania , obok podmiotu , któremu powierzyła czynności zimowego utrzymania stref płatnego parkowania . Pozostają natomiast do omówienia poruszane w apelacji zarzuty dotyczące zakresu powierzonych czynności , o czym niżej . Nie ma wreszcie potrzeby odnoszenia się do roszczeń powódki o odszkodowanie i rentę bowiem żądań tych Sąd pierwszej instancji nie uwzględnił i orzeczenie to jest prawomocne - powódka apelacji nie złożyła .

Roszczeniem podlegającym ocenie pozostało zatem żądanie zadośćuczynienia w kwocie 64.000 zł . Świadczenie w wysokości 80.000 zł , odpowiadające rozmiarowi krzywdy doznanej przez H. K. (1) , pomniejszono o 20 % z uwagi na przyczynienie się powódki .

Sąd Okręgowy prawidłowo określił podstawę prawną odpowiedzialności (...) . W apelacji nie kwestionowano zresztą możliwości stosowania art. 435 § 1 k.c.

Obowiązki kontraktowe (...) polegały na utrzymaniu czystości obszaru płatnego parkowania także zimą , a szczegółowo opisane w(...)obowiązki odśnieżania i usuwania śliskości ( odgarniania śniegu poza stanowiska parkingowe ) , służyć miały zagwarantowaniu bezpiecznego dostępu do miejsc parkingowych(...) . W umowie wskazano , że „ w przypadku wystąpienia dni bez śniegu należy wykonywać prace jak w okresie letnim ” . Nie ma jednak podstaw aby sądzić , że ustąpienie opadów zwalniało od odgarnięcia śniegu poza stanowiska parkingowe . Sąd Okręgowy ustalił , że w dniach poprzedzających wypadek temperatura spadała poniżej zera i występowały opady śniegu(...) . Następnie utrzymywały się dodatnie temperatury .(...)na (...) nie spoczywał obowiązek odśnieżania bowiem opady śniegu w tym dniu nie występowały . Zaniechanie usunięcia ze strefy parkowania śniegu spadłego wcześniej , to jest zaleganie w miejscu wypadku powódki pozostałości pośniegowych , ocenić należy jednak jako naruszające powinności (...) . Wbrew zarzutom apelacji nie widać wad w ocenie materiału dowodowego w części odnoszącej się do danych meteorologicznych . Zasadnicze znaczenie miało pismo Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej z 17 stycznia 2014 roku ( nazywane ekspertyzą ) . Także materiały dołączone do odpowiedzi na pozew , pomimo że stanowią tylko wydruki o niejasnym pochodzeniu , potwierdzają że do (...)występowały opady śniegu i mróz . Nie ma powodu aby przydawać istotne znaczenie informacji o wysokości naturalnie powstałej pokrywy

śniegu . W miejscu wypadku zalegał śnieg pozostały po odgarnięciu z jezdni lub chodnika .

Zadośćuczynienie spełniające dyrektywy z art. 445 k.c. winno być „ odpowiednie ” , a zatem adekwatne do rozmiaru szkody niemajątkowej wyrażającej się zwłaszcza intensywnością i czasem utrzymywania się dolegliwości bólowych , zakresem i trwałością konsekwencji zdrowotnych , innymi skutkami uszkodzenia ciała na różnych płaszczyznach życia poszkodowanego oraz cierpieniami psychicznymi jakie pociąga za sobą uraz fizyczny . Obrażenia ciała jakich doznała powódka na skutek wypadku (...)były poważne . Doszło do(...) Skalę i czas dolegliwości bólowych opisywała powódka w swoich zeznaniach . Jej relacja jest wiarygodna , odpowiada doświadczeniu życiowemu – także odnośnie konsekwencji dla bieżącego funkcjonowania H. K. (1) w okresie leczenia i rehabilitacji .

Nie podważono ustaleń Sądu Okręgowego ,(...) powódka poruszała się samodzielnie , nie wymagała pomocy i opieki osób drugich , a przeprowadzenie (...) rokowało powrót do zdrowia i funkcji kończyny w stopniu porównywalnym do(...). Obecnie powódka nie może natomiast obciążać (...). Wymaga pomocy w bieżących sprawach życia codziennego w znacznie większym rozmiarze niż uzasadniony jej wiekiem i stanem zdrowia sprzed wypadku . Stan powódki , także w okresie poprzedzającym wypadek , ustalono na podstawie dokumentacji medycznej , zeznań świadków i powódki oraz opinii biegłego . Ten uwzględnił natomiast , że w ogólnym , 40 % trwałym uszczerbku na zdrowiu , część pozostaje bez związku z wypadkiem . Jednym z ustaleń leżących u podstawa określenia wysokości zadośćuczynienia było przyjęcie 30 % trwałego uszczerbku na zdrowiu jako skutku wypadku .

W świetle ustaleń Sądu Okręgowego i powyższych uwag uznano , że żądana przez powódkę kwota 80.000 zł była odpowiednia .

Jak chodzi o przyczynienie to ustalono po pierwsze , że przed wypadkiem powódka nie pozostawała w stanie tak zasadniczo ograniczającym aktywność życiową jak widzi to apelant . W szczególności nie można uznać , że samo przebywanie poza mieszkaniem stanowiło w jej przypadku zachowanie ryzykowne . Sąd Okręgowy uznał za lekkomyślny , zważywszy na wiek i stan zdrowia , wybór drogi , którą poruszała się powódka , to jest przez miejsce z pozostałościami śniegu . Skoro zarzucono powódce jedynie brak ostrożności to uzasadnione było uznanie jej przyczynienia w ograniczonym zakresie – 20 % .

W tym stanie rzeczy , na mocy art. 385 k.p.c. , apelację Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. oddalono .

O kosztach procesu za drugą instancję postanowiono na podstawie art. 98§§ 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. oraz przy zastosowaniu §§ 2 ust. 1 i 2 , 6 pkt 6 i 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( tekst jednolity z 2013 roku Dziennik Ustaw poz. 490 ) . Pozwany uległ w postępowaniu apelacyjnym w całości . Powódka poniosła koszty procesu w kwocie 2.700 zł – równej wynagrodzeniu pełnomocnika udzielającego zastępstwa prawnego w drugiej instancji .