Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 15 września 2014 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy umorzył postępowanie w sprawie na podstawie art. 505 ³⁷ § 1 kpc. Wywodził, że powód był wezwany zgodnie z zarządzeniem z dnia 30 lipca 2014 r. do uzupełnienia braków pozwu m. in. poprzez zapłatę uzupełniającej opłaty sądowej w kwocie 96 zł w terminie 14 dni pod rygorem umorzenia postępowania. Wezwanie to doręczono pełnomocnikowi powoda 11 sierpnia 2014 r. (k. 21). Pismem z dnia powód wniósł jednak skargę na zarządzenie referendarza sądowego o ustaleniu opłaty sądowej od pozwu na kwotę 128 zł, którą Sąd Rejonowy w Bydgoszczy prawomocnie rozpoznał postanowieniem z dnia 12 września 2014 r. i utrzymał w mocy zaskarżone zarządzenie. Zdaniem Sądu I instancji termin do uiszczenia brakującej opłaty sądowej upłynął w dniu 18 sierpnia 2014 r. i dlatego postępowanie należało umorzyć.

Pismem z dnia 30 września 2014 r. pełnomocnik powoda wniósł zażalenie i zaskarżył w całości postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 15 września 2014 r. Zarzucił naruszenie przepisów postępowania art. 505 ³⁷ § 1 kpc w zw. z art. 130 § 1 kpc oraz art. 165 § 1 i 2 kpc w zw. z art. 111 § 1 i 2 kc poprzez umorzenie postępowania ze względu na nieuzupełnienie braków formalnych pozwu w terminie pomimo faktu, że powód uzupełnił braki z zachowaniem 14 dniowego terminu, który upłynął w dniu 25 sierpnia 2014 r. Wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przyznanie kosztów postępowania zażaleniowego. Wywodził, iż skoro skargę na zarządzenie referendarza oraz pismo uzupełniające braki formalne pozwu nadał pocztą w dniu 18 sierpnia 2014 r. to zachował termin wynikający z wezwania sądu doręczonego w dniu 11 sierpnia, który upływał dopiero w dniu 25 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy zważył, że:

Zażalenie jest uzasadnione. Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę zgadza się z poglądem jaki wyraził Sądu Okręgowego w Gdańsku w orzeczeniu z dnia 12 października 2012 r. III CZ 884/12, że: „Konsekwencją skorzystania przez stronę z uprawnienia do zaskarżenia zarządzenia o ustaleniu wymiaru opłaty (art. 394 § 1 pkt 9 k.p.c.) jest tymczasowe wstrzymanie obowiązku uiszczenia żądanej od niej opłaty sądowej do czasu rozstrzygnięcia zażalenia na zarządzenie w przedmiocie ustalenia wymiaru opłaty.” ( POSAG 2013/1/97-100, lex 1293180).

O wadliwości zaskarżonego postanowienia przesądza dokonanie przez Sąd Rejonowy niewłaściwej oceny prawnej faktu wniesienia przez powoda skargi na zarządzenie referendarza sądowego ustalające wymiar opłaty od pozwu oraz wzywające do jej uzupełnienia w terminie 14 dni. Słusznie zarzuca skarżący w zażaleniu, że skoro wezwanie to doręczono w dniu 11 sierpnia 2014 r. to termin upływał 25 sierpnia, a nie jak napisał Sąd I instancji 18 sierpnia 2014 r. W zakreślonym terminie uzupełnił on braki formalne zgodnie z wezwaniem i skorzystał z uprawnienia do zaskarżenia zarządzenia o ustaleniu wymiaru opłaty przysługuje stronie na podstawie art. 394 § 1 pkt 9 k.p.c. w zw. z art. 398 ²² § 1 k.p.c. Dzięki temu instrumentowi strona może żądać instancyjnej kontroli prawidłowości samej zasady żądania opłaty, jak też jej wysokości. Konsekwencją skorzystania przez stronę z powyższego uprawnienia jest tymczasowe wstrzymanie obowiązku uiszczenia żądanej od niej opłaty sądowej do czasu rozstrzygnięcia skargi na zarządzenie w przedmiocie ustalenia wymiaru opłaty - analogicznie jak złożenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych wstrzymuje obowiązek uiszczenia opłaty aż do prawomocnego rozstrzygnięcia tego wniosku. Za interpretacją wspomnianych regulacji właśnie w ten sposób, przemawia nie tylko jej ratio legis (kontrola poprawności nałożonego zobowiązania w kontekście obciążeń finansowych strony), ale także wykładnia systemowa. Zgodnie bowiem z art. 95 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.) nie pobiera się opłaty od zażalenia na postanowienie sądu dotyczące wysokości opłaty lub wysokości wydatków. Jeżeli zatem ustawodawca nie nakłada na stronę kwestionującą wysokość opłaty obowiązku uiszczenia opłaty od wniesionego zażalenia, to tym bardziej brak jest podstaw do zobowiązywania jej do uiszczenia żądanej opłaty, pomimo jej kwestionowania.

Uwzględniając powyższe, Sąd Okręgowy za błędny uznał przyjęty w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia pogląd, iż złożenie skargi na zarządzenie w przedmiocie ustalenia wysokości opłaty od pozwu nie przerwało biegu terminu do uzupełnienia tej opłaty. W kontekście powyższego rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego uznać należało za przedwczesne. Ocena ewentualnego niedochowania obowiązku opłacenia pisma możliwa była bowiem w realiach sprawy po rozstrzygnięciu skargi na zarządzenie z dnia 30 lipca 2014 r. i ewentualnym ponownym wezwaniu strony do uiszczenia opłaty.

Sąd Okręgowy rozpoznający niniejsze zażalenie ustalił w tym zakresie, że postanowieniem z dnia 12 września 2014 r. Sąd Rejonowy utrzymał w mocy zarządzenie referendarza sądowego z dnia 30 lipca 2014 r., przesądzając o zasadności żądania od powoda uzupełniającej opłaty od pozwu w wysokości 96 złotych. W tej sytuacji powód winien być co do zasady ponownie wezwany do uiszczenia uzupełniającej opłaty od pozwu.

Sygn. akt VIII Gz 9/15

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis postanowienia doręczyć:

- pełn. powoda,

- pozwanemu z pouczeniem o braku zażalenia,

2. zakreślić w repertorium.

3. za 7 dni.

Bydgoszcz, dnia 5 lutego 2015r.

SSO Wiesław Łukaszewski