Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 5 marca 2014 r. Sąd Rejonowy w Kutnie IV Wydział Pracy oddalił powództwo T. S. przeciwko P. Opiekuńczo- Wychowawczej we F. o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy i zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne.

Oświadczeniem z dnia 25 października 2011 roku doręczonym powodowi w dniu 08 listopada 2011 roku pozwany wypowiedział mu umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia.

Okres wypowiedzenia powodowi umowy o pracę upłynął z końcem lutego 2012 roku.

W dacie wypowiedzenia umowy o pracę powód podlegał szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy w związku z objęciem go ochroną przez organizację związkową (...) przy (...) Centrum Pomocy (...) w K. obejmującą również swym działaniem pozwanego. Powód pełnił funkcję przewodniczącego organizacji i został objęty ochroną na okres kadencji w latach 2011 – 2014.

Wskazana organizacja związkowa została rozwiązana i przestała istnieć z dniem 23 czerwca 2012 roku. W późniejszym okresie została ona przyjęta do organizacji działającej u innego pracodawcy.

W związku z odwołaniem się powoda od wypowiedzenia Sąd Rejonowy w Kutnie IV Wydział Pracy przywrócił powoda do pracy na dotychczasowym stanowisku pracy i płacy wyrokiem z dnia 27 lutego 2013 roku w sprawie IV P 202/11. Ponadto sąd zasądził na rzecz powoda wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy w kwocie 7.703,04zł za okres od dnia 01 marca 2012 roku do dnia 12 czerwca 2012 roku. Apelacja od wskazanego wyroku została odrzucona postanowieniem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 28 czerwca 2013 roku.

Powód po prawomocnym orzeczeniu podjął pracę u pozwanego i został dopuszczony do pracy w dniu 10 lipca 2013 roku. Pracodawca nie wypłacił mu wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy za okres objęty sporem.

Średnie wynagrodzenie powoda w skali miesiąca wynosiło kwotę 2.304zł.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał powództwo za bezzasadne i podlegające oddaleniu w całości. Wskazał, że zgodnie z art. 47 k.p. powodowi, jako pracownikowi podlegającemu szczególnej ochronie trwałości pracy, teoretycznie przysługiwałoby wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy. Nie można jednak pominąć, że organizacja związkowa, której przewodniczącym zarządu był powód, już nie istnieje. Zdaniem Sądu Rejonowego, prawo do wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy jest nierozerwalnie związane z przysługiwaniem szczególnej ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy. Ustanie wskazanej ochrony powoduje także utratę prawa do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy. Z chwilą rozwiązania organizacji związkowej ustaje zarówno ochrona przez okres ustalony w uchwale tej organizacji, jak i ochrona po upływie tego okresu, przysługująca na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych. Przemawia to przeciwko możliwości uznania, że po 23 czerwca 2012 r. powód był nadal pracownikiem szczególnie chronionym i uprawnionym do żądania wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc w zw. z § 6 p. 5 w zw. z § 12 ust. 1 p. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. nr 163 poz. 1348 z późn. zm.) zasądzając na rzecz pozwanego kwotę 900 zł. tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższy wyrok w całości został zaskarżony przez pełnomocnika powoda.

Apelujący zarzucił rozstrzygnięciu naruszenie prawa materialnego - art. 32 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych, przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że okoliczność, iż organizacja związkowa przestała istnieć 23 czerwca 2012 r. powoduje ustanie szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy przed rozwiązaniem stosunku pracy, co prowadzi do pozbawienia przywileju, o którym mowa w przepisie art. 47 k.p., podczas gdy likwidacja organizacji związkowej lub włączenie jej w struktury innej organizacji związkowej działającej u innego pracodawcy nie powoduje ustania ochrony, o której mowa w art. 32 ust. 2.

Z uwagi na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uwzględnienie powództwa, nadto o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Pełnomocnik strony pozwanej wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

W ocenie Sądu Okręgowego w Łodzi przy rozpoznaniu apelacji wyłoniło się zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości. W związku z tym, postanowieniem z dnia 24 września 2014 r. Sąd Okręgowy zwrócił się do Sądu Najwyższego z pytaniem prawnym następującej treści: „czy w wypadku rozwiązania organizacji związkowej przypadającego w okresie określonym uchwałą zarządu, szczególna ochrona stosunku pracy przysługuje - w rozumieniu przepisu art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. nr 79 poz. 854) - dodatkowo przez czas odpowiadający połowie okresu określonego uchwałą, nie dłużej jednak niż rok po upływie tego okresu ?”.

Po rozpoznaniu zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Okręgowy, postanowieniem z dnia 16 grudnia 2014 r. w sprawie I PZP 6/14 Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały.

W uzasadnieniu swego stanowiska Sąd Najwyższy podniósł, iż na gruncie art. 47 kp oraz art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o związkach zawodowych nietrafnym, jest przyjęte przez Sąd Okręgowy założenie, że okres za który przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, jest uzależniony od czasu trwania ochrony przed wypowiedzeniem. Wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy przysługuje bowiem w każdym przypadku niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy w okresie trwania szczególnej ochrony trwałości tego stosunku pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, bez względu na to czy w okresie między ustaniem stosunku pracy, a podjęciem pracy po przywróceniu do pracy organizacja związkowa, w której pracownik pełnił funkcje chronioną uległa rozwiązaniu (art. 47 kp zd. 2). W związku z tym Sąd Najwyższy stwierdził, że wykładnia art. 32 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych, o którą wnosił Sąd odwoławczy w postanowieniu o przedstawieniu Sądowi Najwyższemu zagadnienia prawnego, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Pismem z dnia 7 lutego 2015 r. pełnomocnik strony pozwanej podtrzymał swoje stanowisko w sprawie.

Pełnomocnik powoda na rozprawie apelacyjnej w dniu 10 lutego 2015 r. poparł apelację, wniósł o zmianę wyroku i zasądzenie kwoty dochodzonej pozwem tj. 27.968,54 zł.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje.

Apelacja zasługuje na uwzględnienie. Wbrew temu co przyjął na gruncie rozpatrywanego przypadku Sąd Rejonowy okres, za który przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy w związku z niezgodnym z prawem wypowiedzeniem stosunku pracy pracownikowi szczególnie chronionemu przed rozwiązaniem stosunku pracy – art. 47 kp nie jest uzależniony od czasu trwania ochrony przed wypowiedzeniem - art. 32 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych (por. uzasadnienie postanowienia SN z dn.16.12.2014 r. wydanego w niniejszej sprawie).

Zgodnie z art. 47 kp pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące - nie więcej niż za 1 miesiąc. Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w art. 39, albo z pracownicą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy; dotyczy to także przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego.

Bezspornym jest, że powód w momencie wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę podlegał szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy ustanowionej w art. 32 ustawy o związkach zawodowych. Powód został przywrócony do pracy prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 27 lutego 2013 r., ze względu na sprzeczność wypowiedzenia z przepisami ustanawiającymi szczególną ochronę działaczy związkowych. W sprawie nie było też kwestionowane, iż powód z dniem 10 lipca 2013 roku podjął pracę po przywróceniu go do pracy na mocy wskazanego wyroku.

W związku z powyższym w ocenie Sądu Okręgowego uznać należy, iż w przypadku powoda zostały spełnione wszelkie przesłanki uprawniające go do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy wymieniony w art. 47 kp. Powód w chwili wypowiedzenia stosunku pracy był pracownikiem szczególnie chronionym na mocy art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o związkach zawodowych a dokonane wypowiedzenie z racji naruszenia wskazanej ochrony było niezgodne z przepisami prawa.

Sąd Okręgowy przychyla się do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego na gruncie rozpoznawanej sprawy, iż rozwiązanie (...) z dniem 23 czerwca 2012 r. pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia bowiem powołany przepis art. 47 kp nie uzależnia stosowania sankcji zapłaty wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy od okresu przysługującej pracownikowi ochrony przed wypowiedzeniem, lecz od rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem szczególnie chronionym z naruszeniem przepisów prawa. Wniosku przeciwnego nie można zaś wyprowadzić z art. 32 ustawy o związkach zawodowych, który nie wprowadza modyfikacji do unormowania zawartego w art. 47 k.p. Tym samym w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy w okresie trwania szczególnej ochrony trwałości tego stosunku, pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy. Dotyczy to także sytuacji, gdy w okresie między ustaniem stosunku pracy a podjęciem pracy po przywróceniu do pracy organizacja związkowa, w której pracownik pełnił funkcję rodzącą ochronę przed rozwiązaniem umowy o pracę uległa rozwiązaniu (art. 47 zdanie drugie k.p.).

W związku z powyższym zgodzić należy się ze skarżącym, że likwidacja organizacji związkowej lub włączenie jej w struktury innej organizacji związkowej działającej u innego pracodawcy już po wadliwym rozwiązaniu stosunku pracy z pracownikiem szczególnie chronionym na mocy art. 32 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych, bez względu na wpływ tego zdarzenia na istniejącą ochronę związkową, nie prowadzi do pozbawienia go przywileju, o którym mowa w przepisie art. 47 k.p. Żądanie powoda zapłaty dalszej części wynagrodzenia za pracę za okres pozostawania bez pracy, to jest od dnia 24 czerwca 2012 r. do dnia 23 czerwca 2013 r. w kwocie 27.968,54 zł. nie kwestionowanej przez pozwanego należało więc uznać za w pełni uprawnione.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy na mocy art. 386 § 1 kpc orzekł, jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu za obie instancje orzeczono na podstawie art. 98 kpc w zw. z §12 ust. 1 pkt 2 i § 13 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2013 poz. 461) uwzględniając także zwrot opłaty od apelacji.