Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2015 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Garncarz

Ławnicy: Helena Żugaj, Teresa Guźniczak-Tworzydło

Protokolant: Dominika Gorząd

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2015 r. we Wrocławiu

na rozprawie sprawy

z powództwa E. N.

przeciwko Poczcie Polskiej S.A. w W.

o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  orzeka, iż nieuiszczone koszty sądowe w sprawie ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt X P 1136/14

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 24 października 2014 r. (data stempla pocztowego) przeciwko Poczta Polska Spółka Akcyjna w W., powódka E. N., wniosła o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za nieuzasadnione i naruszające przepisy prawa pracy, ewentualnie o przywrócenie powódki do pracy po upływie okresu wypowiedzenia, a także o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy w kwocie 2.446 zł.

W uzasadnieniu powódka podniosła, że była zatrudniona u strony pozwanej na umowę o pracę na czas nieokreślony. Powódka otrzymała wypowiedzenie umowy o pracę, w którym strona pozwana wskazała, że przyczyną wypowiedzenia jest utrata zaufania do pracownika. Powódka nie zgadza się z motywami uzasadnienie. Ponadto powódka wskazała, że strona pozwana naruszyła przepisy art. 38 i 45 kp, gdyż powódka jest członkiem związku zawodowego, (...) Oddział nr 1 we W., a strona pozwana przed wypowiedzeniem powódce umowy o pracę nie skonsultowała wypowiedzenia umowy o pracę ze związkiem zawodowym, do którego należała powódka. Dodatkowo powódka wskazała, że jest osobą niepełnosprawną, jest wzorowym pracownikiem, a pracodawca za przewinienie pracownicze ukarał ją w lutym 2014 r. gdy powódka została zobowiązana do zwrotu dofinansowania ze środków ZFŚS w kwocie 1183 zł. Pracodawca nie powinien pracownika karać podwójnie za to samo przewinienie.

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu strona pozwana podniosła, iż wypowiedziała powódce umowę o pracę z powodu utraty zaufania spowodowanej naruszeniem przez powódkę podstawowych obowiązków pracowniczych, polegających na nadużyciu środków z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, poświadczeniu nieprawdy przez przedłożenie fikcyjnej faktury za wypoczynek celem pozyskania dofinansowania ze środków ZFŚS. Decyzja ta była w pełni uzasadniona. Za naganny należy uznać każdy przypadek świadomego i celowego przywłaszczenia mienia przez pracownika, w tym także gdy czyn pracownika odnosi się do przywłaszczenia środków z ZFŚS. Postępowanie kontrolne przeprowadzone przez pozwaną, a w szczególności złożone przez powódkę wyjaśnienia, przyznanie się do czynu, nie pozostawiają żadnych wątpliwości co do faktu, że powódka posłużyła się dokumentem poświadczającym nieprawdę w celu wyłudzenia świadczenia. Ten czyn mógł się stać podstawą do rozwiązania przez stronę pozwaną z powódką umowy o pracę bez wypowiedzenia. Po podjęciu decyzji o rozwiązaniu umowy o pracę z powódka, strona pozwana zwróciła się do wszystkich organizacji związkowym działających u strony pozwanej, których jest 47 w trybie art. 30 ustawy o związkach zawodowych z pytaniem o obronę jej praw pracowniczych. Gdy strona pozwana dowiedziała się, że powódka jest członkiem (...), przeprowadziła z tym związkiem pisemną konsultację związkową. Związek zawodowy wyraził negatywną opinię co do zastosowania art. 52 kp i zaproponował rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Z uwagi na wagę naruszenia, strona pozwana nie wyraziła zgody na dalsze zatrudnienie powódki i podjęła decyzję o wypowiedzeniu powódce umowy o pracę, z tych samych przyczyn, jak w oświadczeniu z października 2014 r. Przyczyną wypowiedzenia powódce umowy o pracę dopiero w październiku 2014 r. było to, że powódka przebywała na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. Strona pozwana nie dokonywała konsultacji ze związkiem zawodowym (...) ponownie, gdyż nie zmieniła się przyczyna wypowiedzenia powódce umowy o pracę, a znała już stanowisko związku zawodowego w tej mierze. Pozwana potwierdziła, że działając w oparciu o Regulamin korzystania ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych pozbawiła powódkę prawa do świadczeń socjalnych, jednak fakt ten nie ma żadnego znaczenia dla niniejszej sprawy albowiem pozbawienie powódki prawa do świadczeń nie jest karą porządkową w rozumieniu k.p., nie jest także karą finansową, bo niewątpliwie nie powoduje uszczuplenia majątkowego po jej stronie, jest jedynie sankcją za nadużycie w korzystaniu ze świadczeń socjalnych, mającą charakter prewencyjny – gdyby pozwana nie pozbawiła powódki tego prawa mogłaby w dalszym ciągu, w każdym czasie składać wnioski o świadczenia socjalne i przy spełnieniu warunków tego regulaminu takie świadczenie otrzymać.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka E. N. była zatrudniona przez Pocztę Polską Spółka Akcyjna w W., w okresie od 28 października 1992 r. na podstawie umowy o pracę nieokreślony, na ostatnio zajmowanym stanowisku listonosza listowo-pieniężnego / wiejski.

Bezpośrednim przełożonym powódki był naszelnik/ kierownik zmiany.

Dowód: akta osobowe powódki

U strony pozwanej obowiązuje Regulamin korzystania z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, zgodnie z którym każdemu pracownikowi przysługują świadczenia socjalne przewidziane w tym regulaminie na określonych w nich zasadach.

Na podstawie w/w regulaminu powódka złożyła wnioski o dofinansowanie w latach 2011, 2012, 2013.

W roku 2012 powódka nie była uprawniona do otrzymania dofinansowania do wypoczynku. Powódka miała jedynie uprawnienie do otrzymania dofinansowania do wypoczynku syna.

W roku 2012 powódka była wraz z całą rodziną na wczasach we W. w domku jednorodzinnym, którego wynajem prowadził M. Ł. prowadzący działalność pod nazwą W. P. M. Ł..

Powódka wskazała, że za wypoczynek syna we W. za 14 dni zapłaciła po 130 zł za dobę, a faktycznie zapłaciła jedynie po 90 zł za dobę (różnica wynosiła 40 zł za dobę, łącznie 560 zł). To na prośbę powódki właściciel M. Ł. wystawił wyższą fakturę za pobyt syna powódki, niż faktycznie było to zapłacone, tj. wystawił rachunek nr (...) w dniu 5 sierpnia 2012 r. na łączną kwotę 1820 zł wskazując w tytule „M. N. opłata za pobyt w dniach od 22 lipca 2012 r. do 5 sierpnia 2012 r. 14 x 130 zł = 1820 zł

Dowód: sprawozdanie z postępowania wyjaśniającego k. 34-36

Protokół z ustnych wyjaśnień powódki k. 37-38

Rachunek nr (...) wystawiony przez M. Ł. (załącznik do akt)

W dniach 11-20 grudnia 2013 r. oraz w dniach 13.01-03.02.2014 r. została przeprowadzona u strony pozwanej w Centrum (...) we W. kontrola prawidłowości przedkładania i rozliczania wniosków o dofinansowanie z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych przez pracowników jednostek podległych Poczty Polskiej.

W toku postępowania wyjaśniającego ujawniono m. in., że powódka przedstawiła w roku 2012 rachunek za wypoczynek syna we W. na kwotę 1820 zł, gdzie wystawcą rachunku był M. W. (1) P.. Za przedmiotowy wypoczynek powódka otrzymała dofinansowanie w wysokości 1183 zł. Odnośnie roku 2013 powódka przedstawiła rachunek za pobyt trzech osób na kwaterze prywatnej B. N. w D.. Pełny koszt zgodnie z rachunkiem wynosił 5460 zł tj. po 1820 zł za osobę. Za ten wypoczynek wstrzymano dofinansowanie z uwagi na trwające postępowanie wyjaśniające.

Dowód: sprawozdanie z postępowania wyjaśniającego k. 34-36

Przesłuchanie powódki k. 83 (płyta CD)

Powódka złożyła wyjaśnienia, w których wskazała, że pracuje u strony pozwanej od 1992 roku, cały czas na obecnie zajmowanym stanowisku. W roku 2013 wypoczywała wraz z rodziną w D. W. K. B. N.. Za wypoczynek przedstawiła rachunek na kwotę 5,460,00 zł tj. 1.820,00 zł na osobę. Rodzina powódki była tam w pełnym okresie wskazanym na rachunku, wynajmowali na górze apartament około 100 m2. Wcześniej było to mieszkanie tej właścicielki. Z całym przekonaniem i odpowiedzialnością, powódka potwierdziła, że byli na tym wypoczynku i zapłaciła kwotę wskazaną na rachunku. Za wypoczynek płaciła w pierwszym dniu pobytu właścicielce w formie gotówkowej. Nie wie, dlaczego podczas rozmowy telefonicznej właścicielka przekazała inspektorowi informacje, ze za wynajem apartamentu dla 3 osób pobiera opłatę 300,00 zł, powódka zdecydowanie płaciła 390,00 zł za dobę dla 3 osób. W roku 2012 była również z rodziną w miejscowości W. w domku jednorodzinnym W. P. M. Ł. ul. (...) (...)-(...) W.. Przedstawiony rachunek na kwotę 1,820,00 zł dotyczył wyłącznie wypoczynku syna, gdyż w tym roku nie należało się jej dofinansowanie. Faktycznie rodzina powódki była tam przez 14 dni, jednak opłata za pobyt syna nie wynosiła tak, jak na rachunku nr (...) z dnia 05.08.2012 r. 130 zł za dobę, tylko 90 zł (różnica 40 zł za dobę). Na prośbę powódki właścicielka wystawiła rachunek na wyższą kwotę. Rzeczywiście rodzina powódki zapłaciła dużo więcej niż na rachunku, bo płacili za pobyt całej rodziny. Sytuacja taka zdarzyła się powódce pierwszy raz, zawsze jeździ i przedstawia prawdziwe rachunki. Powódka obiecała, że z całą pewnością taka sytuacja nie będzie miała miejsca w przyszłości. Odnośnie rachunku z roku 2011 za pobyt w miejscowości M. W. K. K. B. ul. (...) powódka wyjaśniła, że na tym wypoczynku wraz z rodziną była w wymienionym na rachunku okresie i zapłaciła kwotę na nim wskazaną,

W związku z tym, że w roku 2012 przedstawiła rachunek na zawyżona kwotę, zadeklarowała ze swojej strony zwrot niesłusznie pobranego dofinansowania.

Dowód: sprawozdanie z postępowania wyjaśniającego k. 34-36

Protokół z ustnych wyjaśnień powódki k. 37-38

M. W. (2) jako Dyrektor Zarządzający Regionem Pionu Kapitału Ludzkiego w wyniku ustalenia już w marcu 2013 r., że dochodzi u strony pozwanej do nadużyć przy wykorzystaniu przez pracowników środków z ZFŚS, zleciła kontrolę wniosków pracowników o dofinansowanie do wypoczynku początkowo jedynie w obszarze W. i J.. Jednak podczas kontroli przez inspektorów okazało się, że skala naruszeń jest bardzo duża i rozszerzono działalność kontroli na cały obszar, w tym obszar W. i okolic, w tym T., gdzie pracowała powódka.

Stwierdzono, że bardzo wielu pracowników strony pozwanej dokonywało nadużyć przy wykorzystaniu środków z ZFŚS i z tego tytułu od roku 2013 zostało zwolnionych około 100 osób.

Strona pozwana, przy decyzjach o rozwiązaniu z pracownikami umów o pracę kierował się wytycznymi A. W., że jeśli strona pozwana ma dowody na to, że zostały przez pracownika naruszone obowiązki pracownicze, to należy rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę bez wypowiedzenia. I w ten sposób co do zasady dochodziło do rozwiązywania umów o pracę.

Czasem zdarzało się, że w wyniku prośby pracownika, lub na wniosek związków zawodowych, dochodziło do rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron. Zawsze, gdy pracownik chciał rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron, strona pozwana wyrażała zgodę na takie rozwiązanie umowy o pracę.

Zdarzyła się sytuacja, kiedy nastąpiło rozwiązanie umowy z pracownikiem z powodu nadużycia korzystania ze środków z ZFŚS, a następnie pracownik został ponownie zatrudniony u strony pozwanej. Były to dwa szczególne przypadki, gdy strona pozwana podjęła decyzję o ponownym zatrudnieniu pracowników z uwagi na ich szczególne sytuacje osobiste i rodzinne, z uwagi na zasady współżycia społecznego. Strona pozwana podjęła decyzję o ponownym zatrudnieniu pracownika - listonosza, z uwagi na to, że był on jedynym żywicielem rodziny. Z drugim pracownikiem strona pozwana również zdecydowała się na kontynuację zatrudnienia, który również jako listonosz sam utrzymywał rodzinę To były dwa przypadki szczególne.

Powódka nie wnosiła o rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron.

Dowód: zeznania świadka M. W. (2) k. 83 (płyta CD)

Przesłuchanie powódki k. 83 (płyta CD)

Pismem z dnia 21 lutego 2014 r. strona pozwana zwróciła się do powódki z informacją, że w nawiązaniu do przedłożonego przez powódkę wniosku o dofinansowanie za rok 2013, informuje, że w trakcie procesu kontrolnego przeprowadzonego przez pracowników (...) potwierdzony został fakt próby dokonania nadużycia w zakresie wykorzystania środków z ZFŚS poprzez przedstawienie przez powódkę faktury z zawyżonym kosztem wypoczynku w D. – W. K. B. N.. W tej sytuacji wniosek powódki o dofinansowanie nie zostanie zrealizowany. Również powołując się na par. 27 Regulaminu ZFŚS, strona pozwana wskazała, że powódka została pozbawiona prawa do świadczeń z ZFŚS na rok bieżący i lata 2015-2016. Również powódka została zobowiązana do zwrotu wypłaconego jej dofinansowania w kwocie 1183 zł za rok 2012, co powódka uczyniła.

Dowód: pismo strony pozwanej z dnia 21 lutego 2014 r. k. 39

Przesłuchanie powódki k. 83 (płyta CD)

W związku z podjęciem decyzji przez stronę pozwaną o zamiarze rozwiązania z powódką umowy o pracę, strona pozwana w dniu 18 lutego 2014 r. wystosowała do 73 organizacji związkowych działających u strony pozwanej zapytanie w formie mailowej, a do jednej organizacji związkowej (...) Związku Zawodowego (...), w formie pisemnej, czy powódka zajmująca stanowisko listonosza korzysta z obrony praw pracowniczych w świetle przepisu art. 30 ustawy o związkach zawodowych.

Na początku marca 2014 r. strona pozwana otrzymała informacje o tym, że został prawidłowo poinformowany ostatni związek zawodowy tj. (...) Związek Zawodowy (...).

Jedynie Związek Zawodowy (...) wskazał, że powódka jest członkiem tego związku zawodowego. Żaden z pozostałych związków zawodowych nie wskazał, ze powódka jest członkiem związku, ani tez, że wnosiła o obronę jej praw.

Dowód: zeznania świadka M. W. (2) k. 83 (płyta CD)

Wniosek o rozwiązanie umowy o pracę z powódką z dnia 18 lutego 2014 r. (akta osobowe powódki)

Zapytanie o obronę wysłane do wszystkich związków zawodowych w drodze korespondencji mail i do (...) Związku Zawodowego (...), w formie pisemnej

Powódka jest członkiem Związku Zawodowego (...).

Strona pozwana pismem z dnia 24 lutego 2014 r. zwróciła się do Związku Zawodowego (...) z informacją o tym, że pracodawca zamierza rozwiązać umowę o pracę z powódką bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 par. 1 pkt 1 kp. Jako przyczynę zamierzonego rozwiązania umowy o pracę strona pozwana wskazała: „ciężkie naruszenie przez Panią E. N. podstawowych obowiązków pracowniczych (tj. obowiązku dbałości o dobro zakładu pracy oraz ochrony jego mienia, a także obowiązku przestrzegania zasad współżycia społecznego), polegające na nadużyciu środków z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, poświadczeniu nieprawdy poprzez przedłożenie w 2012 r. rachunku za wypoczynek o zawyżonej wartości (tj. rachunku nr (...) z 5.08.2012 r. wystawionego przez Ł. M., ul. (...), (...)-(...) W. na kwotę 1820 zł, w którym koszt pobytu został na prośbę Pracownicy zawyżony o 40 zł za każdą dobę) celem pozyskania dofinansowania wypoczynku ze środków Funduszu, co zostało ustalone w postępowaniu wyjaśniającym (...) (sprawozdanie (...) doręczone Pracodawcy w dniu 10.02.2014 r.).

Związek Zawodowy (...) odpowiedział, że zarząd związku zawodowego poddał wnikliwej analizie i ocenie uzasadnienie przedstawione w piśmie strony pozwanej, a także została przeprowadzona z powódką rozmowa oraz związek zasięgnął opinii Naczelnika. W/g opinii wyrażonej przez bezpośredniego przełożonego powódki jest ona świetnym pracownikiem. Wszystkie czynności wykonuje bezusterkowo, ma bardzo dobre wyniki w sprzedaży usług pocztowych i oferowanych przez naszą firmę innych produktów wynikających z prowadzonej działalności. Jej cechy osobowe, styl pracy oraz osiągane efekty i wyniki powodują, że jest osobą wyjątkową oraz wyróżniającą się na tle innych pracowników. Jest komunikatywna, odpowiedzialna i wzbudza zaufanie zarówno w środowisku pocztowców jak też klientów. Związek zawodowy przyznał, że nie pochwala zarzutu nadużycia środków z ZFŚS w wyniku przedłożenia zawyżonej faktury za wypoczynek letni w 2012 roku. Powódka nie jest w stanie tego racjonalnie wytłumaczyć i ogromnie żałuje swojego czynu, jednocześnie stwierdza jednak, że jej celem nie było wyłudzenie ponadnormatywnego dofinansowania. Zdaniem Zarządu związku zawodowego powódka nie zasługuje na wyciągnięcie tak surowych i restrykcyjnych sankcji jej postępku a ponadto Poczta Polska straci bardzo dobrego, przeszkolonego i sprawdzonego na zajmowanym stanowisku pracownika. Utrata zatrudnienia i osiągania skromnych acz regularnych dochodów z tytułu świadczenia pracy u strony pozwanej postawi rodzinę powódki w ciężkiej sytuacji bytowej i finansowej a zastosowanie art. 52 KP spowoduje brak możliwości pozyskania nowego zatrudnienia u innego pracodawcy. W ocenie powyższego związek zawodowy wystąpił o ponowne przeanalizowanie wysuniętej propozycji mając na uwadze alternatywne wnioski zarządu związku zawodowego dotyczące odstąpienia od rozwiązania umowy o pracę z Panią E. N. przy zastosowaniu i na podstawie art. 52 par. 1 pkt. 1 KP, utrzymanie pracownika w zatrudnieniu lub złagodzenie skutków w wyniku rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron.

Dowód: zeznania świadka M. W. (2) k. 83 (płyta CD)

Wniosek o rozwiązanie umowy o pracę z powódką z dnia 18 lutego 2014 r. (akta osobowe powódki)

Pismo do Związku Zawodowego (...) (w aktach osobowych powódki)

Pismo Związku Zawodowego (...) do pracodawcy (w aktach osobowych powódki)

W okresie od 6 marca 2014 r. do 28 sierpnia 2014 r. powódka nie była obecna w pracy z uwagi na niezdolność do pracy z powodu chorobowy, a następnie do 3 października 2014 r. powódki nie było w pracy z uwagi na opiekę nad dzieckiem oraz z uwagi na korzystanie z urlopu wypoczynkowego i okolicznościowego.

Dowód: zestawienie absencji powódki (akta osobowe powódki)

J. R. pracowała z powódką w tym samym Urzędzie Pocztowym. Z J. R. strona pozwana rozwiązała umowę o pracę z tych samych powodów, co z powódką.

Strona pozwana po powrocie powódki z długotrwałego zwolnienia lekarskiego i po powrocie z urlopu wypoczynkowego, zwróciła się w październiku 2014 r. ponownie do wszystkich działających na jej terenie organizacji związkowych z zapytaniem, czy powódka jest członkiem któregoś ze związków zawodowych i czy wnosiła o obronę jej praw przez organizację związkową. Żadna z organizacji związkowych nie potwierdziła, aby powódka była jej członkiem ani też, że zwróciła się o obronę jej praw do tej organizacji związkowej.

Strona pozwana nie zwracała się ponownie do Związku Zawodowego (...) o wyrażenie opinii odnośnie zamiaru wypowiedzenia powódce umowy o pracę, gdyż strona pozwana zamierzała wskazać w wypowiedzeniu umowy o pracę tę samą przyczynę, o której powiadomiła już ten związek zawodowy, a także z uwagi na to, że w lutym 2014 r. zamierzała rozwiązać umowę o prace bez wypowiedzenia, a w październiku 2014 r. za wypowiedzeniem, a zatem zamierzała zastosować łagodniejszy tryb rozwiązania umowy o pracę.

Dowód: zeznania świadka M. W. (2) k. 83 (płyta CD)

Wniosek o rozwiązanie umowy o pracę z powódką z dnia 18 lutego 2014 r. (akta osobowe powódki)

Zapytanie o obronę wysłane do wszystkich związków zawodowych w drodze korespondencji mail i do (...) Związku Zawodowego (...), w formie pisemnej z października 2014 r.

W dniu 17 października 2014 r. powódka otrzymała oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upływał w dniu 31 stycznia 2015 r.

W uzasadnieniu oświadczenia o wypowiedzeniu wskazano, iż „Przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę jest naruszenie przez powódkę podstawowych obowiązków pracowniczych (tj. obowiązku dbałości o dobro zakładu pracy oraz ochrony jego mienia, a także obowiązku przestrzegania zasad współżycia społecznego), polegającego na nadużyciu środków z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, poświadczeniu nieprawdy poprzez przedłożenie w roku 2012 rachunku z wypoczynek o zawyżonej wartości (tj. rachunku nr (...) z 5 sierpnia 2012 r. wystawionego przez Ł. M. ul. (...), (...)-(...) W. na kwotę 1820 zł, w którym koszt pobytu został na powódki prośbę zawyżony o 40 zł za każdą dobę), celem pozyskania dofinansowania wypoczynku ze środków Funduszu, co zostało ustalone w postępowaniu wyjaśniającym przeprowadzonym przez (...) (sprawozdanie (...) doręczone pracodawcy w dniu 10 lutego 2014 r.)

Dowód: oświadczenie - w aktach osobowych powódki

Powódka jest osobą prowadzącą wspólnie gospodarstwo domowe z mężem, który pracuje jako stolarz. Ma syna, który ma 15 lat i uczęszcza do II klasy Gimnazjum. Mieszka w domu jednorodzinnym.

Powódka od dnia 27 sierpnia 2014 r. posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z (...) w O. w związku z występującą u niej skoliozą kręgosłupa.

Powódka wcześniej nie ubiegała się o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Dowód: p rzesłuchanie powódki k. 83 (płyta CD)

Wyrokiem z dnia 20 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków Wydział VII Karny ustalając, że oskarżona E. N. swoim zachowaniem wyczerpała ustawowe znamiona zarzucanego jej czynu tj. że w okresie od 16 lutego 2012 r. do 21 sierpnia 2012 r. we W. działając w celu uzyskania korzyści majątkowej doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem na kwotę 1183 zł spółkę akcyjną Poczta Polska S.A. poprzez złożenie w dniu 16 lutego 2012 r. do Komisji Socjalnej wniosku o przyznanie dofinansowania do wypoczynku wraz z załączonym rachunkiem nr (...) z dnia 5 sierpnia 2012 r. na kwotę 1820 zł poświadczającym nieprawdę co do wysokości opłaty i zawyżającym opłatę za dobę wypoczynku z kwoty 90 zł na kwotę 130 zł za pobyt M. N. w okresie od 22 lipca 2012 r. do 5 sierpnia 2012 r. w wyniku czego w dniu 21 sierpnia 2012 r otrzymała pieniądze z ZFŚS w kwocie 1183 zł, na zasadzie art. 66 par. 1 i 2 i art. 67 par. 1 kk warunkowo umorzył postępowanie wobec oskarżonej na okres próby jednego roku.

Dowód: odpis wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków Wydział VII Karny sygn akt VII K 824/14 k. 76-77

Średnie jednomiesięczne wynagrodzenie powódki liczone jak za ekwiwalent za urlop wynosiło 2.665,19 zł brutto.

Dowód: zaświadczenie o zarobkach k. 27

W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne Sąd zważył co następuje:

Powództwo jako bezzasadne nie zasługiwało na uwzględnienie.

Materialnoprawną podstawą sformułowanego przez powódkę roszczenia jest przepis art. 45 § 1 k.p., który stanowi, że, w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

W niniejszej sprawie pełnomocnik powódki zarzucił zarówno to, że strona pozwana dokonała wypowiedzenia umowy o pracę z naruszeniem przepisów prawa pracy w szczególności art. 38 kp, ale także, że przyczyna nie uzasadnia wypowiedzenia umowy o pracę.

Sąd ustalił stan faktyczny na postawie przedstawionych przez strony dokumentów, gdyż nie były one kwestionowane przez żadną ze stron, pomimo, że obie strony były reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników, w szczególności Sąd oparł swoje ustalenia o sprawozdanie z dokonanej kontroli, a także z informacji przedstawionych przez stronę pozwaną odnośnie dwukrotnego zwrócenia się do wszystkich działających u strony pozwanej organizacji związkowych o informację, czy powódka jest członkiem związku zawodowego lub korzysta z obrony praw. Jeśli zaś chodzi o dowody osobowe, to walor wiarygodności należało przyznać zeznaniom M. W. (2), gdyż ich treść korespondowała z dowodami z dokumentów, a także z zeznaniami powódki.

Sąd oddalił wnioski pełnomocnika powódki o przeprowadzenie dowodów z przesłuchania świadków J. R. i R. B., gdyż wnioski te zostały zgłoszone bądź na okoliczności, które nie miały istotnego znaczenia w sprawie, bądź na okoliczności bezsporne. Tak świadek J. R. została powołana m. in. na okoliczność, że powódka jest dobrym pracownikiem, posiada nienaganną opinię wśród pracowników i klientów strony pozwanej, wykonuje sumiennie swoją pracę, a także czy zdarzały się wyłudzenia z ZFŚS i czy były one na wyższe kwoty, niż zrobiła to powódka. W ocenie Sądu, okoliczności, że powódka była dobrym pracownikiem jest niesporna, a także nie ma znaczenia w sprawie, gdyż przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę nie było to, czy powódka prawidłowo, czy tez nieprawidłowo wykonuje swoje obowiązki, lecz to, że dopuściła się nadużycia z korzystania z środków ZFŚS. Dodatkowo okoliczności, że w u strony pozwanej w latach 2012-2013 dochodziło do znacznych nadużyć korzystania ze środków z ZFŚS została przedstawiona przez świadka M. W. (2), a także to, że byli pracownicy, którzy dopuszczali się wyłudzeń na znacznie wyższe kwoty. Pozostaje to jednak bez znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie. Z około 100 pracownikami strona pozwana w tym okresie rozwiązała umowy o pracę, a jedynie w dwóch szczególnych przypadkach uzasadnionych zasadami współżycia społecznego, strona pozwana zachowała się w sposób odmienny. Powszechność zachowania nadużycia korzystania ze środków z ZFŚS nie może być argumentem za tym, aby uznać czyn powódki jako coś, co nie podlega nagannej ocenie jedynie z uwagi na fakt, że wszyscy pracownicy w ten sam sposób nadużyli środków z funduszu. Również zeznania świadka R. B. nie były istotne dla rozstrzygnięcia w sprawie, gdyż świadek został powołany na okoliczności przyznane przez stronę pozwaną, tj. okoliczność, że strona pozwana zwróciła się z zapytaniem do Związku Zawodowego (...) jedynie w lutym 2014, natomiast nie zwracała się już ponownie w październiku 2014 r. Sąd oddalił również wniosek pełnomocnika powódki o przesłuchanie świadka B. K. z tych samych przyczyn, co wniosek o przesłuchanie świadka J. R..

Niezależnie od powyższego należy wskazać, że profesjonalny pełnomocnik powódki nie złożył zastrzeżeń w trybie art. 162 kpc w zakresie oddalenia jego wniosków dowodowych.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu pełnomocnika powódki, że strona pozwana naruszyła przepis art. 38 kodeksu pracy przy wypowiedzeniu umowy o pracę, należy wskazać, że jak wynika z zebranego materiału dowodowego, w ocenie Sądu, nie doszło to takiego naruszenia przepisów prawa pracy.

Art. 38 k.p. normuje obowiązek konsultacji ze związkiem zawodowym zamiaru wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony. Zgodnie z treścią art. 38 § 1 k.p. o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, pracodawca zawiadamia zakładową organizację związkową. Obowiązek ten ciąży na pracodawcy, jeżeli działa u niego związek zawodowy, ponieważ przepis odnosi się do współdziałania z zakładową organizacją związkową. Nie jest on jednak zobowiązany zawiadomić ją o każdym przypadku podjętego zamiaru ustania stosunku pracy. Uprzedni, obligatoryjny tryb konsultacji związkowej zamiaru wypowiedzenia ma zastosowanie wyłącznie do pracownika, którego reprezentuje zakładowa organizacja związkowa, zgodnie z art. 38 k.p. w zw. z art. 23 (2) k.p., w zw. z art. 30 ust. 21 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 854, z późn. zm.). Zgodnie z art. 23 (2) k.p. za zakładową organizację związkową reprezentującą pracownika uważa się tę, która reprezentuje pracownika z tytułu członkostwa w związku zawodowym bądź wyrażenia zgody na obronę praw pracownika niezrzeszonego w związku.

Zawiadomienie związku zawodowego o zamierzonym wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony nie jest oświadczeniem woli (czynnością prawną), lecz działaniem prawnym, które wywołuje szczególne skutki prawne przewidziane w ustawie, gdy zostało dokonane zgodnie z prawem. Zawiadomienie to jest jedną z przesłanek dopuszczalności wypowiedzenia przez pracodawcę umowy na czas nieokreślony. Pracodawcy nie wolno bowiem wypowiedzieć pracownikowi umowy, jeżeli nie upłynęły okresy przewidziane do zajęcia przez właściwe organy związkowe stanowiska w sprawie zamierzonego przez pracodawcę wypowiedzenia umowy o pracę. Powstanie omawianego prawa nie zależy natomiast od wyrażenia przez organy związku zawodowego zgody na wypowiedzenie umowy czy pozytywnej opinii w tej sprawie.

Zgodnie z art. 38 § 1 k.p. pracodawca zobowiązany jest informować związek zawodowy o zamiarze wypowiedzenia umowy o pracę. Oznacza to, że powinien on wystąpić do związku zawodowego przed złożeniem oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę. Naruszeniem tego przepisu jest natomiast złożenie najpierw pracownikowi oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę i późniejsze czy nawet jednoczesne zwrócenie się do zakładowej organizacji związkowej. Zawiadomienie związku zawodowego powinno nastąpić na piśmie. Forma pisemna dotyczy zarówno zawiadomienia związku zawodowego o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę, jak i podania przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy.

W rozpoznawanej sprawie bezspornym było, iż powódka była członkiem Związku Zawodowego (...) i że strona pozwana w lutym 2014 r. zwróciła się do tego związku zawodowego z informacją o zamiarze rozwiązania z powódką umowy o prace bez wypowiedzenia oraz że wskazała przyczynę.

Bezspornym w sprawie było to, że związek zawodowy wyraził swoja opinię w tym zakresie.

Zakładowa organizacja związkowa powinna mieć do swej dyspozycji pełne pięć dni w celu zajęcia stanowiska co do zamierzonego wypowiedzenia. Dokonanie wypowiedzenia przez pracodawcę może nastąpić najwcześniej dnia następnego po upływie ostatniego dnia pięciodniowego okresu zastrzeżonego dla zarządu zakładowej organizacji związkowej (wyr. Sądu Najwyższego z dnia 23 grudnia 1985 r., I PRN 105/85). Wypowiedzenie umowy o pracę dokonane przez pracodawcę przed upływem pięciu dni od otrzymania przez związek zawodowy pisemnego zawiadomienia pracodawcy o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę narusza tryb określony w art. 38 k.p., chyba że przed upływem tego okresu związek powiadomi pracodawcę, że nie zgłasza zastrzeżeń do zamierzonego wypowiedzenia.

Kodeks nie określa natomiast terminu, w jakim pracodawca może wypowiedzieć umowę, po prawidłowo przeprowadzonej konsultacji, aby nie narazić się na zarzut naruszenia art. 38 k.p. Należy w tym przypadku uznać, że pracodawca może złożyć wypowiedzenie bez naruszenia art. 38 k.p. dopóty, dopóki istnieje przyczyna podana zakładowej organizacji związkowej jako przyczyna wypowiedzenia (por. tezę 13 uchwały Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1985 r., III PZP 10/85).

Bez znaczenia zatem było to, że strona pozwana dokonała konsultacji ze Związkiem Zawodowym (...) w lutym 2014 r., a powódce wypowiedziała umowę o pracę dopiero w dniu 17 października 2014 r. W szczególności należy podkreślić, że strona pozwana wypowiedziała powódce umowę o pracę dopiero w październiku 2014 r. gdyż powódka była na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, a następnie na urlopie wypoczynkowym.

Bez znaczenia również było to, że w zawiadomieniu związku zawodowego strona pozwana wskazała, że zamierza rozwiązać z powódką umowę o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 par. 1 pkt 1 kp, a w rzeczywistości wypowiedziała powódce umowę o pracę. Istotne znaczenie ma jedynie to, że wskazana do związku zawodowego przyczyna zwolnienia powódki była tą samą przyczyną, która stała się podstawą do wypowiedzenia powódce umowy o pracę.

Zastosowanie przez stronę pozwaną w październiku 2014 r. trybu rozwiązania z powódką umowy o pracę z zastosowaniem okresu wypowiedzenia, a nie rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, tak, jak zostało to wskazane do Związku Zawodowego (...) nie ma żadnego znaczenia w sprawie.

Sąd w niniejszym składzie w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 15 grudnia 1976 r. (I PRN 125/76), w którym sąd w analogicznej sytuacji wskazał, że „.. zmiana mniej korzystnej dla pracownika decyzji o wypowiedzeniu pracy powziętej przez kierownictwo zakładu pracy po uzyskaniu w myśl art. 38 k.p. poglądu organu związkowego - na decyzję korzystniejszą dla pracownika, wypowiedzenia warunków pracy i płacy, nie wymaga ponownego zwracania się kierownika zakładu pracy do organów związkowych w myśl tegoż art. 38 k.p….”

Mając powyższe na uwadze, strona pozwana uczyniła zadość obowiązkowi konsultacji ze związkiem zawodowym zamiaru wypowiedzenia powódce umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, przewidzianemu w art. 38 k.p. w szczególności, że w październiku 2014 r. strona pozwana ponownie zwróciła się do wszystkich działających u niej organizacji związkowych z zapytaniem, czy powódka jest członkiem któregoś ze związków lub korzysta z obrony praw.

Istota sprawy sprowadzała się zatem do weryfikacji merytorycznej podstaw wypowiedzenia powódce umowy o pracę.

Jak ustalono przedmiotowej sprawie, strona pozwana wypowiadając powódce umowę o pracę w uzasadnieniu precyzyjnie wskazała przyczyny uzasadniające wypowiedzenie tej umowy. Strona pozwana, w sposób szczegółowy i wyczerpujący opisała okoliczności, które doprowadziły do podjęcia decyzji o wypowiedzeniu umowy o pracę.

Przechodząc do dalszych rozważań należy zauważyć, że SN w uchwale Pełnego Składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1985 r. III PZP 10/85, zawierającej wytyczne dotyczące wykładni art. 45 k.p. i praktyki sądowej stosowania tego przepisu w zakresie zasadności wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nie określony, wyjaśnił m.in., że jednym z istotnych kryteriów dokonywania oceny zasadności wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę jest m.in. polityka racjonalnego zatrudnienia, zapewniająca prawidłowe wykonywanie zadań przez zakład pracy.

Ponadto, zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie i doktrynie poglądem, wypowiedzenie umowy o pracę stanowi zwykły sposób jej rozwiązania. Przyczyna wypowiedzenia nie musi w związku z tym mieć szczególnej wagi czy nadzwyczajnej doniosłości, jednakże co istotne musi być konkretna, prawdziwa, rzeczywista (np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2001 r. I PKN 715/2000 Prawo Pracy (...) str. 34 , wyrok Sądu Najwyższego z 4 grudnia 1997 r., I PKN 419/97, OSN 1998/20/598).

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało zasadność stawianych powódce w wypowiedzeniu umowy o pracę, zarzutów.

Strona pozwana wskazała, iż przyczyną wypowiedzenia powódce umowy o pracę było naruszenie przez powódkę podstawowych obowiązków pracowniczych tj. obowiązku dbałości o dobro zakładu pracy oraz ochrony jego mienia, a także obowiązku przestrzegania zasad współżycia społecznego, polegającego na nadużyciu środków z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, poświadczeniu nieprawdy poprzez przedłożenie w roku 2012 rachunku z wypoczynek o zawyżonej wartości (tj. rachunku nr (...) z 5 sierpnia 2012 r. wystawionego przez Ł. M. ul. (...), (...)-(...) W. na kwotę 1820 zł, w którym koszt pobytu został na powódki prośbę zawyżony o 40 zł za każdą dobę), celem pozyskania dofinansowania wypoczynku ze środków Funduszu, co zostało ustalone w postępowaniu wyjaśniającym przeprowadzonym przez (...).

Powyższe okoliczności zostały nie tylko potwierdzone przez pracowników strony pozwanej, przeprowadzających postępowanie wyjaśniające, ale również przyznane przez samą powódkę, która potwierdziła, że faktycznie na jej prośbę M. Ł. wystawił rachunek za pobyt jej syna na kwotę wyższą, niż faktycznie zostało to opłacone. Powódka podczas przesłuchania nie potrafiła wyjaśnić, dlaczego tak zrobiła, ale jednocześnie wskazała, że nie spodziewała się wypowiedzenia umowy o pracę, gdyż została już „ukarana” przez fakt, że zwróciła wyłudzone świadczenie i została pozbawiona możliwości korzystania z tych świadczeń na przyszłość.

Jak z powyższego wynika wskazane przyczyny wypowiedzenia były prawdziwe.

Pracownik jest obowiązany w szczególności dbać o dobro zakładu pracy i chronić jego mienie (art. 100 § 2 pkt 4 k.p.) Słusznie zatem zarzuca strona pozwana, że usiłowanie wyłudzenia świadczenia socjalnego jest działaniem wymierzonym przeciwko mieniu pracodawcy i prawom majątkowym pracowników, którzy wskutek uszczuplenia środków funduszu mogą być pozbawieni należnych im świadczeń. Warto również zauważyć, że Sąd Najwyższy wielokrotnie stwierdzał, że już samo usiłowanie kradzieży stanowi ciężkie naruszenie podstawowego obowiązku dbałości o mienie zakładu pracy (np. w wyroku z 12.07.2001 , I PKN 532/200, z 12.09.2000 r. I PKN 28/00).

Mając na uwadze powyższe rozważania, w ocenie Sądu, strona pozwana była uprawniona do rozwiązania umów o pracę z powódką, tym bardziej, że umowę rozwiązano z zachowaniem ustawowego okresu wypowiedzenia.

Odnosząc się do kolejnego zarzutu powódki, że dwukrotnie została ukarana za to samo przewinienie, warto powołać wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2008 r. II PK 62/08, w którym stwierdził, że: „przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę może być wcześniejsze nałożenie na pracownika kary porządkowej”. Aczkolwiek zauważyć należy, że w niniejszej sprawie pracodawca nie nałożył na powódkę kary porządkowej, ale zastosował sankcje wynikające z § 27 Regulaminu korzystania z ZFŚS. W tych okolicznościach, pomimo zastosowania powyższych sankcji uprawniony był do rozwiązania umów o pracę z powódką.

Na koniec rozważań, odnosząc się do zarzutu powódki, że zjawisko nadużywania korzystania ze środków ZFŚS było powszechne, należy wskazać, że jak wynika z zeznań świadka, za takie zachowanie zostały rozwiązane umowy o pracę z wszystkimi pracownikami co do których udowodniono takie postępowanie, a jedynie dwaj pracownicy (na 100 pracowników) zostali w sposób wyjątkowo potraktowani inaczej z uwagi na szczególne sytuacje rodzinne. Powódka takiej szczególnej sytuacji rodzinnej nie ma.

W ocenie Sądu, mając na uwadze powyższe rozważania, przedmiotowe wypowiedzenie należy uznać za skuteczne, podyktowane obiektywnie uzasadnionym dążeniem zakładu pracy do zatrudniania pracowników, którzy przestrzegają podstawowych obowiązków pracowniczych jakimi są dbałość o dobro zakładu oraz ochrona jego mienia.

Mając na uwadze, że żądanie przywrócenia do pracy jest niezasadne, również nie zasługiwało na uwzględnienie roszczenie powódki o wynagrodzenie za czasu pozostawania bez pracy, gdyż roszczenie to byłoby zasadne jedynie w przypadku orzeczenia przywrócenia do pracy.

Mając na uwadze powyższe rozważania wypowiedzenie uznano za zasadne i orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Orzeczenie o kosztach w punkcie II sentencji wyroku, znajduje podstawę w treści art. 102 kpc.

Zgodnie art. 98 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na koszty procesu poniesione przez stronę pozwaną w niniejszej sprawie składają się koszty zastępstwa procesowego, które Sąd, na podstawie art. 223 ust. 2 i art. 225 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z § 6 pkt 4 w zw. z 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, ustalił na kwotę 510 złotych. (60 zł za żądanie przywrócenia do pracy i 450 zł tytułem żądania wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy).

Mając jednak na uwadze, że powódka obecnie nie pracuje, ma na utrzymaniu syna, ale prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem, który pracuje jako stolarz, Sąd uznał za zasadne zastosowanie przepisu art. 102 kpc i jedynie częściowo obciążyć powódkę kosztami w wysokości 60 zł, tj. w wysokości minimalnych kosztów zastępstwa procesowego.

O kosztach sądowych w pkt III wyroku, Sąd oparł o treść art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.), zgodnie z którym kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator lub prokurator Sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w danej instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Na podstawie w/w przepisu, wobec oddalenia powództwa, Sąd nie obciążył powódki kosztami sądowymi.