Sygn. akt III Ca 316/14
Dnia 2 lipca 2014 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)
Sędziowie: SO Gabriela Sobczyk
SR (del.) Beata Majewska-Czajkowska
Protokolant Aldona Kocięcka
po rozpoznaniu w dniu 2 lipca 2014 r. na rozprawie
sprawy z wniosku Z. W.
z udziałem J. G.
o podział majątku wspólnego E. i A. małżonków G. oraz dział spadku po E. G.
na skutek apelacji uczestnika postępowania
od postanowienia Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej
z dnia 10 października 2013 r., sygn. akt I Ns 250/13
postanawia:
1 sprostować w części wstępnej zaskarżonego postanowienia oznaczenie przedmiotu sprawy w ten sposób, że jest nim podział majątku wspólnego E. i A. małżonków G. oraz dział spadku po E. G.;
2 uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu w Rudzie Śląskiej do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.
SSR (del). Beata Majewska-Czajkowska SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk
Sygn. akt III Ca 316/14
Wnioskodawca Z. W. wniósł o dokonanie działu spadku po E. G..
Ustanowiony przez Sąd kurator dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika postępowania J. G. nie ustosunkował się do wniosku.
W toku postępowania wnioskodawca w piśmie z dnia 16 08 2013r. wniósł
o dokonanie podziału majątku wspólnego zgromadzonego przez E.
i A. małżonków G. w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.
Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej w postanowieniu z dnia 10 10 2013r. dokonał działu spadku po E. G. oraz zniesienia współwłasności.
W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia między innymi przywołał regulacje art. 689 k.p.c. i uznał, że wobec śmierci małżonków G. nie zachodzi potrzeba dokonania podziału ich majątku wspólnego.
Orzeczenie zaskarżył kurator nieznanego z miejsca pobytu uczestnika postępowania J. G. , w części ustalającej wartości prawa do wkładu mieszkaniowego oraz wysokości zasądzonej spłaty na rzecz uczestnika postępowania, wnosząc
o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz przyznanie kuratorowi wynagrodzenia według norm przepisanych.
Zarzucił, że przy ferowaniu zaskarżonego orzeczenia naruszono prawo procesowe i materialne, regulacje :
- art. 684 k.p.c. poprzez błędne ustalenie wartości spadku a mianowicie wartości prawa do wkładu mieszkaniowego, czego skutkiem było niewłaściwe ustalenie wartości udziału w majątku spadkowym przypadającym uczestnikowi postępowania,
- art. 229 ustawy Prawo Spółdzielcze z dnia 16 09 1982r. (Dz. U. z 1955r., nr 54, poz. 288) w zw. z art. 218 § 4 prawa spółdzielczego poprzez jego niezastosowanie do oceny zaktualizowanej wysokości kosztów budowy lokalu stanowiącej podstawę ustalenia wysokości wkładu mieszkaniowego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Sąd pierwszej instancji ferując zaskarżone postanowienie prawidłowo ustalił, że E. G.. w czasie trwania związku małżeńskiego z A. G. otrzymał
w dniu 7 listopada 1966r przydział lokalu mieszkalnego, położonego w R. przy ul. (...) oraz że uiszczono wówczas wkład mieszkaniowy.
E. G. zmarł 26 07 1999r. w konsekwencji czego stosownie do obowiązującej wówczas regulacji art. 220 ustawy z dnia 16 09 1982r. – Prawo spółdzielcze (tekst jednolity Dz.U. 1995r. nr 54, poz. 288) spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu przypadło A. G., a przynależny E. udział we wkładzie mieszkaniowym podlegał dziedziczeniu.
Równocześnie umknęło jednak uwadze Sądu Rejonowego, że stosownie
do regulacji art. 43 § 2 k.r.o. uczestnicy postępowania tylko w ramach postępowania
o podział majątku wspólnego mogą z ważnych powodów żądać ustalenia nierównych udziałów w tym majątku oraz zwrotu wydatków oraz nakładów o których jest mowa
w regulacji art. 45 k.r.o. i dopóki sąd nie rozstrzygnie o tych żądaniach skład i wartość spadków po wymienionych spadkodawcach są niepewne, wobec czego do dokonania działu spadku niezbędne jest uprzednie albo jednoczesne z działem spadku, połączone w tym samym postępowaniu, przeprowadzenie podziału majątku wspólnego (uchwała Sądu Najwyższego z 2 marca 1972r. III CZP 100/71, OSNC 1972r. nr 7-8, poz. 129).
Obligowało go to równoczesnego z działem spadku po E. G.) dokonania formalnego podziału majątku wspólnego po małżonkach G., czego nie uczyniono.
Z tego też powodu apelacja uczestnika postępowania jest uzasadniona (niezależnie od zasadności podniesionych w niej zarzutów, których ocena stała się bezprzedmiotowa) i wobec nie rozpoznania we wskazanym zakresie istoty sprawy prowadziło
todo uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
Reasumując, zaskarżone postanowienie jest wadliwe i dlatego - niezależnie od zarzutów podniesionych w apelacji kuratora nieznanego z miejsca pobytu uczestnika postępowania - orzeczono jak w sentencji na mocy regulacji art. 386
§ 4 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c.
Sprostowania zaskarżonego orzeczenia dokonano na podstawie regulacji art. 350 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
Sąd Rejonowy rozpoznając sprawę uwzględni zawartą powyżej ocenę prawną
i ponownie orzekając równocześnie z działem spadku po E. G. dokona podziału majątku wspólnego E. i A. małżonków G.. Ferując orzeczenie ustosunkuje się do poglądu prawnego wyrażonego w apelacji.
SSR (del.) Beata Majewska – Czajkowska SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk