Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 890/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący :

SSA Ewa Tkocz

Sędziowie :

SA Joanna Kurpierz

SO del. Artur Żymełka (spr.)

Protokolant :

Magdalena Bezak

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2015 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa D. W.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę i ustalenie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 29 lipca 2014 r., sygn. akt I C 828/13,

I.  zmienia zaskarżony wyrok:

1)  w punkcie 2. o tyle, że zasądzoną nim kwotę 53.434,26 złotych obniża do 48.118,05 (czterdzieści osiem tysięcy sto osiemnaście i 5/100) złotych,

2)  w punkcie 3. w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powoda:

a)  2.034,99 (dwa tysiące trzydzieści cztery i 99/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 15 października 2013 r.,

b)  2.034,99 (dwa tysiące trzydzieści cztery i 99/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 15 listopada 2013 r.,

c)  2.034,99 (dwa tysiące trzydzieści cztery i 99/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 15 grudnia 2013 r.,

d)  2.007,08 (dwa tysiące siedem i 8/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 15 stycznia 2014 r.,

e)  2.007,08 (dwa tysiące siedem i 8/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lutego 2014 r.,

f)  2.007,08 (dwa tysiące siedem i 8/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 15 marca 2014 r.

g)  1.996,03 (tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt sześć i 3/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 15 kwietnia 2014 r.,

h)  1.996,03(tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt sześć i 3/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2014 r.,

i)  1.996,03 (tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt sześć i 3/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 15 czerwca 2014 r.,

j)  1.996,03 (tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt sześć i 3/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lipca 2014 r.;

3)  w punkcie 4. o tyle, że zasądzoną nim kwotę 2.614,63 złotych obniża do 1.996,03 (tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt sześć i 3/100) złotych;

4)  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  koszty postępowania apelacyjnego wzajemnie znosi.

Sygn. akt I ACa 890/14

UZASADNIENIE

Powód D. W. w pozwie wniesionym w dniu 12 kwietnia 2012 r. przeciwko pozwanej Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W. zgłosił żądania zasądzenia na jego rzecz kwoty 50.000 zł z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę w związku z wypadkiem komunikacyjnym z dnia 10 lipca 2010 r., wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu, ustalenia odpowiedzialności pozwanej za skutki tego wypadku na przyszłość oraz zasądzenia od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że doznał ciężkich obrażeń ciała w wyniku wypadku komunikacyjnego, do którego doszło w dniu 10 lipca 2010 r. w T.. Powód stwierdził, że krzywda jakiej doznał w następstwie tego wypadku uzasadnia żądanie zadośćuczynienia w zgłoszonej wysokości, a niezakończony proces leczenia i rehabilitacji uzasadnia ustalenie odpowiedzialności pozwanej wobec powoda za skutki tego wypadku na przyszłość.

W toku procesu, w piśmie procesowym z dnia 13 września 2013 r. (k. 213-216) powód zmienił powództwo w ten sposób, że zgłosił dodatkowe żądanie zasądzenia od pozwanej na jego rzecz comiesięcznej renty z tytułu utraconych zarobków w kwocie po 2.625,68 zł, płatnej do 10-ego dnia każdego miesiąca, począwszy od października 2013 r. oraz skapitalizowanej renty z tytułu utraconych dochodów w okresie od lutego 2013 r. do września 2013 r. w łącznej kwocie 53.434,26 zł.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości.

W zakresie żądania zasądzenia renty pozwana zarzuciła, że powód nie udowodnił, że jest całkowicie niezdolny do pracy. Pozwana podniosła, że obowiązkiem powoda jest wykorzystanie zachowanej częściowej zdolności do pracy, a ponieważ powód mógł i może wykonywać pracę jest w stanie uzyskać co najmniej najniższe wynagrodzenie.

Sąd Okręgowy w Katowicach w wyroku z dnia 29 lipca 2014 r. w punkcie 1 zasądził od pozwanej Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda D. W. z tytułu zadośćuczynienia kwotę 50.000 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 30.000 zł od dnia 12 kwietnia 2012 r. oraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 20.000 zł od dnia 17 lipca 2012 r. W punkcie 2 wyroku Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda z tytułu utraconych dochodów za okres od dnia 1 lutego 2012 r. do dnia 30 września 2013 r. kwotę 53.434,26 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 października 2013 r. W punkcie 3 wyroku Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda tytułem utraty dochodów kwoty: 2.625,68 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 października 2013 r., 2.625,68 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 listopada 2013 r., 2.625,68 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 grudnia 2013 r., 2.625,68 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 stycznia 2014 r., 2.625,68 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lutego 2014 r., 2.625,68 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 marca 2014 r., 2.614,63 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 kwietnia 2014 r., 2.614,63 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2014 r., 2.614,63 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 czerwca 2014 r. oraz 2.614,63 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lipca 2014 r. W punkcie 4 wyroku Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda bieżącą rentę z tytułu utraconych dochodów w kwocie po 2.614,63 zł poczynając od dnia 1 sierpnia 2014 r. do lutego 2015 r., płatną do 25-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami z przypadku zwłoki. W punkcie 5 wyroku Sąd ustalił, że pozwana będzie odpowiedzialna za skutki wypadku z dnia 10 lipca 2010 r., jeżeli u powoda ujawnią się w przyszłości. W punkcie 6 wyroku Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie, w punkcie 7 zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w punkcie 8 opłatę ostateczną od roszczenia o ustalenie prawa ustalił na kwotę 100 zł, a w punkcie 9 nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Katowicach kwotę 6 841 zł z tytułu opłaty sądowej, od obowiązku uiszczenia której powód był zwolniony.

Sąd Okręgowy wydał wyrok w oparciu o następujące ustalenia.

W dniu 10 lipca 2010 r. w T. doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego powód, będący pasażerem, doznał ciężkich obrażeń ciała. Pojazd, którym poruszał się sprawca wypadku był ubezpieczony w pozwanej Spółce. W wyniku wypadku powód doznał stłuczenia głowy, wstrząśnienia mózgu, skręcenia kręgosłupa szyjnego, złamań w obrębie kręgosłupa z przemieszczeniem, a także złamania kości udowej z przemieszczeniem, złamania kostek podudzia lewego, rany szarpanej stopy lewej z ubytkiem skóry, złamania otwartego guza piętowego lewego, otarcia naskórka lewej kończyny dolnej. Powód został poddany zabiegowi operacyjnemu zespolenia złamanych kostek i guza piętowego, a po kilku dniach zespolono kość udową. W szpitalach od wypadku przebywał do 27 sierpnia 2010 r. Ponownie w szpitalu przebywał w styczniu 2012 r., kiedy przeszedł zabieg usunięcia materiału zespalającego. Łącznie powód miał 5 operacji. Powód skarżył się na bóle głowy i karku, odczuwał drętwienie ręki, poruszał się o jednej kuli, miał chód niewydolny niesymetryczny. Odczuwał bolesność w obrębie kręgosłupa szyjnego, w okolicy łopatki prawej, ból przy rotacji kręgosłupa w prawo, przy ruchu odwodzenia w stawie ramienno-łopatkowym, bolesność uda, bolesność uciskową w okolicy kostek, ma widoczne blizny, miał ograniczone ruchy zgięcia grzbietowego stopy lewej, wyczuwalny przykurcz ścięgna Achillesa lewego. Wtórnym powikłaniem urazu były przewlekły zespół bólowy kręgosłupa szyjnego, niewydolność chodu, zaburzenie statyki ciała na skutek przykurczu zgięciowego stopy lewej z powodu przebytych złamań oraz przykurczu bliznowatego. Wobec powoda stosowano leczenie operacyjne i zachowawcze wyciągiem czaszkowym oraz unieruchomienie kołnierzem szyjnym. Proces gojenia był długotrwały. Leczenie było prowadzone dalej ambulatoryjnie. Dopiero w 2013 r. usunięto zespolenia z uda lewego i kostek oraz guza piętowego, nie uzyskując zadawalającej poprawy sprawności ruchowej powoda. Problemem są wtórne przykurcze w stawie skokowym ograniczające ruchomość. Rany wygojone z przebarwieniami i zgrubieniami skutkują wtórnym ograniczeniem ruchomości na skutek przykurczów. Stwierdzono ograniczenie ruchomości stopy lewej oraz występowanie bólu przy obciążaniu oraz zaburzenia czucia w obrębie blizn. Dolegliwości bólowe zostały ocenione jako bardzo wysokie, a rokowania co do odzyskania sprawności bólowej niepewne. Biegły sądowy z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii ustalił uszczerbek na zdrowiu powoda na 30%, a biegły z zakresu neurologii na dodatkowe 10%. Biegły neurolog wskazał również, że dolegliwości bólowe mogą ograniczać ciężką pracę fizyczną i sprawność fizyczną. Powód dopiero na początku 2013 r. zaczął poruszać się bez kul. Nie może uprawiać żadnych sportów poza pływaniem. Z tytułu zadośćuczynienia powód otrzymał przed wytoczeniem powództwa 50.000 zł. Odmówiono mu wypłaty dalszej kwoty 30.000 zł żądanej z tego tytułu. Powód otrzymał również odszkodowania. Średni miesięczny dochód powoda przed wypadkiem wynosił 3.396,23 zł. Od czasu wypadku powód nie pracuje. Otrzymuje rentę z ZUS z tytułu częściowej niezdolności do pracy, która od 1 lutego 2012 r. wynosiła 699,73 zł, od marca 2013 r. 770,55 zł, a od 1 kwietnia 2014 r. wynosi 781,60 zł. Częściowa niezdolność do pracy orzeczona została do 28 lutego 2014 r., a następnie do 28 lutego 2015 r. W oparciu o opinię biegłej sądowej z zakresu medycyny pracy Sąd Okręgowy ustalił, że następuje istotna poprawa chodu i zmniejszenie zaburzeń czynnościowych i autonomicznych. Powód rokuje pozytywne zakończenie procesu leczenia. Mając na względzie postępy w rehabilitacji i młody wiek powoda, istnieją podstawy by sądzić o możliwości powrotu do pracy na dotychczasowym stanowisku.

Na podstawie powyższych ustaleń Sąd I instancji przyjął, że zasadnym było w świetle art. 445 k.c. w zw. z art. 444 k.c. żądanie zadośćuczynienia w wysokości 50.000 zł. Sąd Okręgowy wskazał, że pozwana nie kwestionowała swojej odpowiedzialności wynikającej z zawartej umowy ubezpieczenia, a okoliczności sprawy w tym fakt, że powód w chwili wypadku był osobą młodą, sprawną, pracował i dobrze zarobkował, że wypadek zmienił jego życie, spowodował upośledzenie jego sprawności fizycznej, znaczne cierpienia, w tym związane z długotrwałym leczeniem szpitalnym, przebytymi operacjami, wysoki uszczerbek na zdrowiu, fakt, że uszczerbek dotyczy układu ruchu, że powód nie może wykonywać wszystkich aktywności, ma problemy z chodzeniem, uzasadniały przyjęcie, że wypłacona powodowi przed wniesieniem pozwu kwota 50.000 zł jest stanowczo za niska. Sąd Okręgowy uznał, że żądana przez powoda łączna kwota 100.000 zł zadośćuczynienia, nie może być postrzegana jako nadmiernie wygórowana, kiedy weźmie się pod uwagę wszystkie przytoczone wyżej okoliczności, jak również tą okoliczność, że jedynie wysokie zadośćuczynienie spełni swój cel i umożliwi powodowi, którego wypadek wyrwał nagle z czynnego życia zawodowego, przysporzył stałego cierpienia, odzyskanie choć częściowo poczucia bezpieczeństwa i własnej wartości. Odnośnie zasądzonych odsetek Sąd I instancji wskazał, że miał na względzie treść art. 455 k.c. i to, że żądanie dalszych 30.000 zł z tytułu zadośćuczynienia zostało zgłoszone jeszcze w postępowaniu likwidacyjnym, a żądnie kolejnych 20 000 zł dopiero w pozwie. W zakresie rozstrzygnięcia dotyczącego zasądzonej renty Sąd Okręgowy uznał żądanie za uzasadnione na podstawie art. 444 § 2 k.c. Wskazał, że powód miał orzeczoną częściową niezdolność do pracy. Z ostatniego orzeczenia ZUS wynika niezdolność do 28 lutego 2015 r. Powód ma perspektywy na poprawę chodu, niemniej aktualnie nie jest sprawny. Sąd I instancji stwierdził, że znalezienie dodatkowego zatrudnienia dla osoby upośledzonej ruchowo z drętwieniami, bólami głowy, nie jest proste. Sąd Okręgowy stwierdził, że skoro strona pozwana na podstawie danych o zarobkach powoda obliczyła średni miesięczny dochód powoda na 3.396,23 zł (k. 224 akt), to na tej podstawie powód prawidłowo wskazał swoją miesięczną stratę w zarobkach (przy uwzględnieniu renty ZUS), za okres od lutego 2013 r. do września 2013 r. w kwocie po 2.625,68 zł, co dało łączną kwotę 53.434,26 zł. Odnośnie straty w zarobkach za następne miesiące Sąd I instancji wziął też pod uwagę, że od 1 marca 2014 r. o 11,05 zł zwiększeniu uległa renta powoda, a tym samym jego strata na dochodach stała się mniejsza i wynosi od 1 kwietnia 2014 r. 2 614,63 zł, dlatego roszczenie w bardzo niewielkim zakresie oddalił. Z uwagi na orzeczoną niezdolność do pracy do 28 lutego 2015 roku, Sąd bieżącą rentę zasądził jedynie do tego miesiąca. Sąd Okręgowy stwierdził, że biorąc pod uwagę, że stan zdrowia powoda po 25 lutego 2015 r. nie jest pewny, za zasadne uznać należało roszczenie o ustalenie odpowiedzialności pozwanej na przyszłość i orzekł o tym żądaniu na podstawie art. 189 k.p.c. O kosztach procesu Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. oraz art. 108 k.p.c. i z uwagi na nieznaczną przegraną powoda nałożył na pozwaną obowiązek pokrycia tych kosztów, co do ich wysokości na rzecz powoda w oparciu o § 6 punkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. O nieuiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 13 ust.1 oraz 15 ust.3 tej ustawy.

Pozwana zaskarżyła wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach w części dotyczącej zasądzonej w punktach 2, 3 i 4 renty wyrównawczej oraz rozstrzygnięcia o kosztach procesu, zarzucając wyrokowi Sądu I instancji naruszenie art. 444§2 k.c. w zw. z art. 361§2 k.c. poprzez zasądzenie na rzecz powoda odszkodowania za utracone dochody oraz renty bieżącej w kwotach przekraczających wysokość szkody powoda oraz sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym poprzez pominięcie okoliczności, że powód jest jedynie częściowo niezdolny do pracy, a zachowaną zdolność zobowiązany jest wykorzystać.

Pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 2 wyroku poprzez obniżenie zasądzonej kwoty 53.434,26 zł do kwoty 30.571,38 zł i oddalenie powództwa ponad tą kwotę, w punkcie 3 wyroku poprzez obniżenie zasądzonych kwot: 2.625,68 zł do kwoty 1.444,30 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 października 2013 r. i oddalenie powództwa ponad tę kwotę, 2.625,68 zł do kwoty 1.444,30 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 listopada 2013 r. i oddalenie powództwa ponad tę kwotę, 2.625,68 zł do kwoty 1.444,30 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 grudnia 2013 r. i oddalenie powództwa ponad tę kwotę, 2.625,68 zł do kwoty 1.388,48 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 stycznia 2014 r. i oddalenie powództwa ponad tę kwotę, 2.625,68 zł do kwoty 1.388,48 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lutego 2014 r. i oddalenie powództwa ponad tę kwotę, 2.625,68 zł do kwoty 1.388,48 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 marca 2014 r. i oddalenie powództwa ponad tę kwotę, 2.614,63 zł do kwoty 1.377,43 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 kwietnia 2014 r. i oddalenie powództwa ponad tę kwotę, 2.614,63 zł do kwoty 1.377,43 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2014 r. i oddalenie powództwa ponad tę kwotę, 2.614,63 zł do kwoty 1.377,43 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 czerwca 2014 r. i oddalenie powództwa ponad tę kwotę oraz 2.614,63 zł do kwoty 1.377,43 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lipca 2014 r. i oddalenie powództwa ponad tę kwotę, w punkcie 4 wyroku poprzez obniżenie zasądzonej tytułem renty za okres od 1 sierpnia 2014 r. do lutego 2015 r. kwoty po 2.614,63 zł miesięcznie do kwoty po 1.377,43 zł miesięcznie i oddalenie powództwa ponad tę kwotę oraz w punkcie 7 i 9 wyroku poprzez rozstrzygnięcie o kosztach postępowania stosownie do wyniku sporu, ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Pozwana wniosła również o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania odwoławczego wg norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny rozpoznając sprawę w granicach zaskarżenia ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na częściowe uwzględnienie.

Za zasadny należało uznać zarzut sprzeczności istotnych ustaleń sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym w części dotyczącej przyjęcia przez Sąd I instancji, że powód nie zachował żadnych możliwości zarobkowych, a tym samym stwierdzenie, że należna powodowi na podstawie art. 444 § 2 k.c. renta winna odpowiadać w całym okresie, za który została zasądzona, różnicy pomiędzy wysokością dochodów osiąganych przez powoda przed wypadkiem a wysokością wypłacanej mu w tym okresie renty. Przyjęcie przez Sąd Okręgowy, że powód całkowicie utracił zdolność do pracy zarobkowej nie znajdowało bowiem oparcia w zebranym materialne dowodowym. Powód dla wykazania, że utracił zdolność do pracy zarobkowej przedstawił orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, przy czym zarówno orzeczenie z 26 czerwca 2013r. (k.220), jak i z 25 lutego 2014 r. (k.277) stwierdzało jedynie częściową niezdolność powoda do pracy. Ze swej istoty orzeczenie częściowej niezdolności do pracy oznacza, że osoba, wobec której takie orzeczenie zostało wydane zachowała ograniczoną zdolność do pracy. Tymczasem utrwalonym w orzecznictwie sądowym jest stanowisko, że poszkodowany jest zobowiązany wykorzystać uszczuploną zdolność do pracy zarobkowej i nie powinien liczyć na odszkodowanie w kwocie, która przez nieuwzględnienie jego możliwości zarobkowych przekracza wysokość szkody. Jeżeli wypadek przy pracy nie spowodował całkowitej niezdolności do pracy, a jedynie ograniczył możliwości zarobkowania pracownika, jako podstawę ustalenia wysokości renty wyrównawczej określonej w art. 444 § 2 k.c. przyjmuje się wysokość spodziewanego wynagrodzenia pomniejszonego o wynagrodzenie, które pracownik może uzyskać, wykorzystując ograniczoną zdolność do pracy. Obowiązek wykorzystania pozostałej zdolności do pracy może ulec wyłączeniu jedynie w przypadku rzeczywistej, realnej niemożliwości podjęcia zatrudnienia ( por. np.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 20 marca 2014 r., III APa 36/13, LEX nr 1454435, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2005 r, V CK 710/04, LEX nr 183607 i powołanego w jego uzasadnieniu orzecznictwo, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2001 r., II UKN 534/00, OSNP 2003/11/274 ). Podkreślić należy, że to na stronie powodowej stosownie do art.6 k.c. spoczywał ciężar udowodnienia, że powód pomimo stwierdzonej jedynie częściowej niezdolności do pracy faktycznie nie miał żadnej możliwości podjęcia pracy. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie tylko nie wykazał w tym zakresie inicjatywy dowodowej, ale nawet nie podnosił, że powód podejmował jakiekolwiek bezskuteczne próby znalezienia pracy. Strona powodowa niekonsekwentnie z jednej strony sama powołując się na orzeczoną jedynie częściową niezdolność powoda do pracy, z drugiej błędnie utożsamiała fakt ustalenia przez biegłych sądowych czasowej niezdolności do wykonywania przez powoda pracy w dotychczasowym zawodzie operatora koparki – montera z całkowitą utratą zdolność do pracy zarobkowej. Wbrew stanowisku powoda niezdolność do pracy nie może być utożsamiana wyłącznie z niezdolnością do pracy w dotychczasowym zawodzie. Skoro powód w toku sprawy nie udowodnił, aby podejmował bezskuteczne próby znalezienia innej pracy przyjąć należało, że w związku z jedynie częściowo orzeczoną niezdolnością do pracy powód miał możliwość uzyskania wynagrodzenia w zakresie tej ograniczonej zdolności poczynając od stycznia 2013 r. Zasadnie Sąd Okręgowy ustalił i przyjął, że do końca 2012 r. pomimo orzeczonej jedynie częściowej niezdolności do pracy powód faktycznie nie był w stanie podjąć żadnej pracy. Wynikający z opinii biegłych sądowych z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii oraz neurologii stan zdrowia do końca 2012 r. nie pozwalał powodowi na podjęcie jakiegokolwiek zatrudnienia, tym bardziej że powód w tym okresie poruszał się jeszcze o kulach. Sytuacja w tym zakresie uległa jednakże poprawie w 2013 r. Znamiennym jest, że sam powód przesłuchiwany na rozprawie w czerwcu 2013 r. zeznał, że od około pół roku porusza się bez kuli. Korespondowało to z opinią neurologa, który badając powoda w 2013 r. stwierdził znaczną poprawę jego stanu zdrowia. Konsekwentnie również biegła sądowa z zakresu medycyny pracy w opinii z 21 marca 2014 r. nie stwierdziła, aby powód w ogóle nie był zdolny do pracy zarobkowej. Również z tej opinii wynika bowiem, że powód jest jedynie częściowo niezdolny do pracy i to czasowo z uwagi na istniejące podstawy do przyjęcia w przyszłości możliwości powrotu do zdrowia i pracy na dotychczasowym stanowisku. W sytuacji zatem, gdy powód pomimo poprawy stanu zdrowia nie wykazał, aby w 2013 r. podejmował bezskuteczne próby znalezienia pracy przy wykorzystaniu jego ograniczonych zdolności do jej wykonywania stwierdzić należało, że powód od stycznia 2013 r. mógł zacząć wykonywać pracę w ograniczonym zakresie, która pozwoliłaby mu osiągnąć przynajmniej połowę wysokości minimalnego wynagrodzenia, a przynajmniej powód nie udowodnił, aby było inaczej. W świetle okoliczności niniejszej sprawy nie można było natomiast podzielić stanowiska strony pozwanej, że powód byłby w stanie uzyskać minimalne wynagrodzenie za pracę, skoro wynagrodzenie to, co do zasady łączy się z pracą w pełnym wymiarze czasu i bez takiego ograniczenia w zdolności do pracy, jakie wystąpiło u powoda w następstwie wypadku, z którego powód wywodził roszczenia o rentę dochodzone w niniejszej sprawie. Podkreślić należy, że pozwana wnosząc apelację nie kwestionowała co do zasady swojej odpowiedzialności wobec powoda w zakresie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, podobnie jak nie kwestionowała przyjętej przez Sąd Okręgowy wysokości spodziewanego wynagrodzenia jakie powód osiągałby pracując w dotychczasowym zawodzie, gdyby nie wypadek ( 3.396,23 zł ) oraz kwot wypłacanej powodowi renty ( 699,73 zł w okresie od lutego 2012 r. do lutego 2013 r., 770,55 zł w okresie od marca 2013 r. do marca 2014 r. i 781,60 zł w okresie od kwietnia 2014 r. do lutego 2015 r. ). Apelacja pozwanej sprowadzała się do żądania odliczenia od różnicy pomiędzy w/w kwotą spodziewanego wynagrodzenia i kwotą wypłacanej renty, kwoty najniższego miesięcznego wynagrodzenia. Sąd Apelacyjny w świetle opinii biegłych sądowych stwierdzając zasadność przyjęcia przez Sąd I instancji, że w okresie od lutego 2012 r. do grudnia 2012 r. powód faktycznie ze względów zdrowotnych, w tym poruszając się wówczas o kulach, nie był w stanie zdobyć żadnej pracy zarobkowej przyjął za zasadne ustalenie, że w w/w okresie utracone dochody powoda wyniosły 29.661,50 zł ( 11 miesięcy x 2.696,50 zł jako różnica pomiędzy wysokością spodziewanego wynagrodzenia w kwocie 3.396,23 zł oraz otrzymywanej przez powoda renty w kwocie 699,73 zł ). Czyniąc dodatkowe ustalenia w zakresie minimalnego wynagrodzenie za pracę w 2013 r. - 1.181,38 zł netto, a w 2014 r. - 1.237,20 zł netto, Sąd Apelacyjny odmiennie niż przyjął to Sąd Okręgowy, od stycznia 2013 r. od kwoty utraconego dochodu odjął połowę kwot minimalnego wynagrodzenia. W konsekwencji tego utracony dochód powoda za miesiące styczeń i luty 2013 r. wyniósł 4.211,62 zł ( 2 miesiące x 2.105,81 zł jako różnica pomiędzy wysokością spodziewanego wynagrodzenia w kwocie 3.396,23 zł, otrzymywanej przez powoda renty w kwocie 699,73 zł i połowy minimalnego wynagrodzenia w kwocie 590,69 zł ). Za miesiące od marca 2013 r. do września 2013 r. utracony dochód wyniósł 14.244,93 zł ( 7 miesięcy x 2.034,99 zł jako różnica pomiędzy wysokością spodziewanego wynagrodzenia w kwocie 3.396,23 zł, otrzymywanej przez powoda renty w kwocie 770,55 zł i połowy minimalnego wynagrodzenia w kwocie 590,69 zł ). Łącznie zatem za okres od lutego 2012 r. do września 2013 r. powód utracił dochody w kwocie 48.118,05 zł i do tej kwoty należało obniżyć zasądzoną w punkcie 2 zaskarżonego wyroku kwotę 53.434.26 zł. Uwzględniając połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, o jaką należało obniżyć zasądzoną na rzecz powoda kwotę w punkcie 3 zaskarżonego wyroku Sąd Apelacyjny zasądził od pozwanego na rzecz powoda po 2.034,99 zł za miesiące październik, listopada i grudzień 2013 r. ( jako różnicę pomiędzy wysokością spodziewanego wynagrodzenia w kwocie 3.396,23 zł, otrzymywanej przez powoda renty w kwocie 770,55 zł i połowy minimalnego wynagrodzenia w kwocie 590,69 zł ), po 2.007,08 zł za miesiące styczeń, luty i marzec 2014 r. ( jako różnicę pomiędzy wysokością spodziewanego wynagrodzenia w kwocie 3.396,23 zł, otrzymywanej przez powoda renty w kwocie 770,55 zł i połowy minimalnego wynagrodzenia w kwocie 618,60 zł ) oraz po 1.996,03 zł za miesiące kwiecień, maj, czerwiec i lipiec 2014 r. ( jako różnicę pomiędzy wysokością spodziewanego wynagrodzenia w kwocie 3.396,23 zł, otrzymywanej przez powoda renty w kwocie 781,60 zł i połowy minimalnego wynagrodzenia w kwocie 618,60 zł ). Uwzględniając połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, o jaką należało obniżyć zasądzoną na rzecz powoda w punkcie 4 zaskarżonego wyroku rentę za okres od miesiąca następującego po miesiącu, w którym Sąd I instancji wydał wyrok, tj. od sierpnia 2014 r. do lutego 2015 r. Sąd Apelacyjny zasądził od pozwanego na rzecz powoda po 1.996,03 zł ( jako różnicę pomiędzy wysokością spodziewanego wynagrodzenia w kwocie 3.396,23 zł, otrzymywanej przez powoda renty w kwocie 781,60 zł i połowy minimalnego wynagrodzenia w kwocie 618,60 zł ).

Z uwagi na częściowe uwzględnienie apelacji pozwanego należało oddalić powództwo w tej części jako bezzasadne.

Pomimo częściowego uwzględnienia apelacji nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek o zmianę wyroku Sądu Okręgowego w zakresie rozstrzygnięcia w punktach 7 i 9 o kosztach procesu. Zwrócić bowiem należy uwagę na fakt, że pozwana zaskarżyła wyrok jedynie w części, a sąd I instancji orzekał o kosztach procesu stosownie do wyniku sporu w odniesieniu do wszystkich żądań dochodzonych w sprawie. Tymczasem w toku postępowania przed Sądem Okręgowym powód dochodził zadośćuczynienia w wysokości 50.000 zł, ustalenia odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku na przyszłość oraz utraconych dochodów i renty na przyszłość. Pozwana zaskarżyła wyrok jedynie w części dotyczącej utraconych dochodów i renty, w związku z czym w pozostałej części wyrok uprawomocnił się. Zwrócić należy uwagę na fakt, że powód zmieniając powództwo w piśmie procesowym z dnia 13 września 2013 r. (k.213) stosownie do art.19 k.p.c. określił wartość przedmiotu sporu na kwotę 134.942,42 zł. Tak wskazana wartość przedmiotu sporu nie została zakwestionowana, w związku z czym stosownie do art.26 k.p.c. była ona wiążąca dla rozstrzygnięcia o kosztach procesu. Tymczasem ostatecznie powództwo zostało uwzględnione do kwoty 122.537,93 zł ( zasądzona kwota zadośćuczynienia 50.000 zł + zasądzona kwota utraconych dochodów 48.118,05 zł oraz obliczona stosownie do art.22 k.p.c. kwota 24.419,88 jako iloczyn najwyższej z kwot renty 2.034,99 zł x 12 miesięcy ). W zakresie żądań pieniężnych powód wygrał zatem sprawę w 90,81% ( 122.537,93 zł : 134.942,42 zł ), a biorąc nadto pod uwagę, że pozwana przegrała sprawę również w zakresie żądania ustalenia odpowiedzialności na przyszłość stwierdzić należy, że powód przegrał sprawę jedynie w nieznacznej części, a to stosownie do art.100 zd.2 k.p.c. uzasadniało obciążenie pozwanej całością kosztów procesu. Z tej też przyczyny nawet pomimo oddalenia powództwa w większym zakresie niż uczynił to Sąd Okręgowy zasadnym okazało się zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda całości kosztów zastępstwa procesowego, a na podstawie art.113 ust.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2014.1025 j.t.) w zw. z art.100 zd.2 k.p.c. obciążenie pozwanej całą opłatą sądową od pozwu, od której powód został zwolniony.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny częściowo uwzględniając apelację, a w pozostałej części ją oddalając, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. i art. 385 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art.100 zd. 1 k.p.c. wzajemnie znosząc te koszty. Pozwana we wniesionej apelacji wartość przedmiotu zaskarżenia określiła na 43.727,82 zł. Ustalając w taki sposób, w jaki pozwana obliczyła wartość przedmiotu zaskarżenia kwotę, w jakiej pozwana wygrała postępowanie apelacyjne Sąd stwierdził, że jest to 15.748,68 zł. Pozwana wygrała zatem sprawę w postępowaniu odwoławczym w 36,02%, a odpowiednio przegrała ją w 63,98% i w takiej części przypadały na nią koszty postępowania apelacyjnego. Koszty postępowania apelacyjnego wyniosły 5.787 zł ( opłata sądowa od apelacji 2.187 zł oraz koszty zastępstwa profesjonalnych pełnomocników stron przed Sądem Apelacyjnym po 1.800 zł jako 75% stawki minimalnej obliczonej od wartości przedmiotu zaskarżenia stosownie do § 6 punkt 5 i § 13 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu i do § 6 punkt 5 i § 12 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ). Pozwana poniosła w postępowaniu apelacyjnym 3.987 zł, a ponieważ przypadała na nią kwota 3.702,52 zł ( 5.787 zł x 63,98% ) Sąd uznał, że kwoty te są na tyle zbliżone, że uzasadnionym było wzajemne zniesienie poniesionych przez strony kosztów postępowania apelacyjnego.