Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lutego 2015 roku

Sąd Okręgowy w Łodzi II Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: S.S.O. T. Jakubowska – Wójcik

Protokolant: st. sekr. D. Klimczak

po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2015 r. w Łodzi na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. (...) z siedzibą w G.

przeciwko P. B.

o zapłatę

1.  zasądza od P. B. na rzecz (...) Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. (...) z siedzibą w G. kwotę 109.235,41 (sto dziewięć tysięcy dwieście trzydzieści pięć 41/100) zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego od dnia 15 marca 2013 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od P. B. na rzecz (...) Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. (...) z siedzibą w G. kwotę (...),59 (pięć tysięcy siedem 59/100) zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazuje pobrać od P. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi kwotę (...) (cztery tysiące dziewięćdziesiąt sześć) zł tytułem opłaty sądowej.

Sygnatura akt II C 1194/13

UZASADNIENIE

Powódka (...) Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa im. (...) z siedzibą w G. wniosła o zasądzenie od pozwanego P. B. w elektronicznym postępowaniu upominawczym kwoty 109.235,41 zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od 15 marca 2013 r. do dnia zapłaty, kosztów sądowych w kwocie 1.366 zł, kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł oraz opłaty manipulacyjnej dla dostawcy usług płatności w kwocie 24,59 zł. /pozew k. 3-7/

W dniu 29 maja 2013 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie, wobec stwierdzonego braku podstaw do wydania nakazu zapłaty, przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Okręgowego w Łodzi. /postanowienie k. 8/

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia 15 lipca 2013r. Sąd Okręgowy w Łodzi nakazał P. B., aby zapłacił (...) Kasie Oszczędnościowo – Kredytowej im. (...) w G. kwotę 109.235,41 zł z odsetkami umownymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym oraz kwotę 5.007,59 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniósł w tymże terminie sprzeciw. /nakaz zapłaty k. 49/

Od tego orzeczenia w dniu 14 sierpnia 2013 r. P. B. wniósł sprzeciw domagając się oddalenia powództwa, z uwagi na nie wywiązywanie się strony powodowej z zawartych uzgodnień między stronami odnośnie spłaty zadłużenia pozwanego. Uzasadniając swoje stanowisko pozwany przyznał, że zawarł z powódką umowę pożyczki, jednakże informował powódkę o zmianie swojej sytuacji finansowej, uniemożliwiającej spłatę pożyczki. Z uwagi na brak możliwości uregulowania bieżącego zadłużenia pozwany kontaktował się z powódką telefonicznie i uzyskał zapewnienie, że zostaną mu przekazane w formie pisemnej nowe warunki spłaty pożyczki (restrukturyzacja zadłużenia). Jego zdaniem to strona powodowa nie dotrzymała warunków uzgodnionych z powodem i wystąpiła przeciwko niemu z niniejszym powództwem. Pozwany wyraził gotowość zawarcia ugody. /sprzeciw k. 53/

Odpowiadając na sprzeciw powódka nie wyraziła zgody na propozycję pozwanego, co do zawarcia ugody i podtrzymała swoje stanowisko zawarte w pozwie domagając się zasądzenia kwoty 109.235,41 zł oraz kosztów postępowania. /odpowiedź na sprzeciw k. 55-58/

Pismem procesowym złożonym na rozprawie w dniu 2 kwietnia 2014 r. pozwany wniósł o rozłożenie przez Sąd na raty zasądzonych kwot, w trybie art. 320 k.p.c. Zdaniem pozwanego przemawia za tym jego sytuacja rodzinna i majątkowa, jako że osiąga średniomiesięczne dochody na poziomie 4.200 zł i jest w stanie płacić na rzecz powódki kwotę 1.500 zł miesięcznie. Podkreślił, że jego kłopoty finansowe były wynikiem nałożenia się dwóch elementów: utraty pracy i choroby jego rodziców. /pismo procesowe k. 91/

W piśmie procesowym z dnia 22 kwietnia 2014 r. strona powodowa oświadczyła, iż na etapie postępowania sądowego nie wyraża zgody na rozłożenie spłaty zadłużenia na raty. Przedstawiona przez pozwanego sytuacja materialna wskazuje, iż rozłożenie należności na raty miałoby jedynie na celu uchronienie dłużnika od spłaty zadłużenia i dalsze zwiększanie istniejącego zadłużenia kosztem wierzyciela. /pismo k. 112-112 odw./

Na rozprawie w dniu 18 lutego 2015 r. zajmując ostateczne stanowisko w sprawie pozwany uznał żądanie, co do zasady, nie kwestionował wysokości dochodzonej kwoty i podtrzymał wniosek o rozłożenie należności głównej w kwocie 109.234,41 zł na raty, oświadczając, że jest gotów płacić raty w wysokości 2.000 zł miesięcznie. Wniósł nadto o ustalenie, że odsetki należne od wytoczenia powództwa albo od dnia wypowiedzenia umowy są odsetkami ustawowymi, a nie umownymi. Podkreślił, że odsetki umowne są ustalane na czas trwania umowy, a po jej wypowiedzeniu należne są odsetki ustawowe, które są trzykrotnie niższe od umownych. /protokół k. 144 odw. i k. 146 odw./

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa im. (...) z siedzibą w G. działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 1995r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych (Dz. U. z 1996r. nr 1, poz. 2), ustawy z dnia 16 września 1982r. – Prawo spółdzielcze (tekst jedn. Dz. U. z 1995r. nr 54,poz. 288 z późn. zm.) oraz na podstawie statutu. Celem Kasy jest propagowanie oszczędności i gospodarności, upowszechnianie idei finansowej samopomocy, kształtowanie umiejętności zarządzania finansami w sposób efektywny i demokratyczny, jak również zapewnienie członkom Kasy źródła pożyczek o umiarkowanym oprocentowaniu. /wyciąg z KRS k. 13-14; statut k. 36-42 odw./

Zasady udzielania przez (...) Kasę Oszczędnościowo-Kredytową swoim członkom kredytów i pożyczek, z wyłączeniem kredytów na cele mieszkaniowe określa Regulamin udzielania kredytów i pożyczek (...) Kasy Oszczędnościowo- Kredytowej. /regulamin k. 130-133/

P. B. został przyjęty w poczet członków (...) w dniu 6 lutego 2001 r. /deklaracja członkowska k. 25/

W dniu 15 lutego 2011 r. pomiędzy (...) Kasą Oszczędnościowo – Kredytową im. (...) z siedzibą w G. a P. B. została zawarta umowa pożyczki niekonsumenckiej na cele mieszkaniowe nr (...) na kwotę 92.000 zł na okres od 15 lutego 2011r. do 15 stycznia 2016 r. na warunkach określonych umową oraz Regulaminem udzielania kredytów i pożyczek (...) im. (...) stanowiącym załącznik do umowy. Strony w punkcie 4 umowy ustaliły m.in., że pożyczka jest oprocentowana według zmiennej stopy procentowej ustalonej przez Zarząd (...) wynoszącej w dniu zawarcia umowy 16,50% w skali roku.

Zmiana oprocentowania pożyczki mogła nastąpić w przypadku zmiany:

1.  wysokości stóp procentowych ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski;

2.  wysokości stóp procentowych ustalanych przez Krajową (...) Kasę Oszczędnościowo-Kredytową;

3.  wysokości stóp procentowych ustalonych przez banki;

4.  rentowności obligacji i innych papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski;

5.  wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszanych przez Prezesa GUS.

Maksymalna stopa procentowa nie może przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. /umowa k. 17-18 odw./

Pożyczkobiorca w punkcie 8 umowy zobowiązał się do spłaty pożyczki wraz z należnymi odsetkami do dnia 15 stycznia 2016 r. Spłata pożyczki następować miała w ratach bez wezwania zgodnie z planem spłaty stanowiącym załącznik nr 2 do umowy (pkt 9).

Strony w punkcie 19 przedmiotowej umowy ustaliły, iż w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stanie się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia pobierane będą odsetki według zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. /umowa k. 17-18 odw./

(...) zastrzegła sobie prawo wypowiedzenia umowy z 30 – dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki nie zostały dotrzymane (pkt 22). /umowa k. 17-18 odw./

W planie spłat pożyczki strony określiły liczbę rat na 59 w kwotach po 2.285,84 zł każda za wyjątkiem ostatniej, której wysokość wynosić miała 2.285,63 zł. Datę spłaty pierwszej raty strony ustaliły na 15 lutego 2011r. / plan spłat pożyczki nr 3 k. 26-26 odw./

Powódka w dniu 15 lutego 2011 r. przelała na konto pozwanego kwotę 92.000 zł tytułem udzielonej pożyczki. /wyciąg operacji bankowych k. 27-33 odw./

Pozwany przedmiotową umowę pożyczki zawarł celem wyremontowania i wyposażenia zakupionego wcześniej mieszkania o powierzchni 86 m ², położonego w Ł. przy ul. (...). Kupując ten lokal powód zaciągnął w (...) Bank S.A. kredyt hipoteczny w wysokości 130.000 zł, który jest zabezpieczony hipoteką kaucyjną. Obecnie pozwany wycenia to mieszkanie na 269.000 zł. Pozostałą części pożyczki uzyskanej w (...) pozwany przeznaczył na pomoc rodzicom, bieżące wydatki oraz dalekie podróże i realizację swojej pasji, jaką jest nurkowanie. Pozwany deklaruje, że zwiedził w tamtym czasie „pół świata”. /przesłuchanie pozwanego k. 144 odw.-145/

W dacie zawierania umowy pożyczki pozwany był (...) spółka jawna, udziałowcem w (...)oraz członkiem zarządu Spółki (...), - sp. z o.o. W tym czasie już po zawarciu przedmiotowej umowy pozwany osiągał dochód w wysokości około 8.000 zł netto miesięcznie. /przesłuchanie pozwanego k. 144 odw./

Po spłacie kilku pierwszych rat pożyczki, pozwany zaprzestał regulowania swoich zobowiązań wobec powódki. /przesłuchanie pozwanego k. 145/

W tym czasie oboje rodzice pozwanego zachorowali na choroby nowotworowe. Ojciec zmarł w styczniu 2014 r., natomiast matka nadal walczy z chorobą poddając się systematycznemu leczeniu. /przesłuchanie pozwanego k. 145; kserokopia odpisu skróconego aktu zgonu k. 101 oraz dokumentacja medyczna k. 96-100 i k. 102-106 /

Pismem z dnia 30 marca 2012 r., wobec zaprzestania przez pozwanego terminowej spłaty zobowiązania, powódka wypowiedziała pozwanemu umowę pożyczki z 15 lutego 2011 r. Pozwany odebrał wypowiedzenie w dniu 16 kwietnia 2012 r. /wypowiedzenie wraz z dowodem doręczenia k. 21-22 odw./

Pismem datowanym na 18 czerwca 2012 r. powódka poinformowała pozwanego o wydaniu pozytywnej decyzji odnośnie zawarcia umowy ugody w sprawie zadłużenia wynikającego z umowy pożyczki z dnia 15 lutego 2011 r. /pismo i decyzja restrukturyzacyjna k. 66-68; przesłuchanie pozwanego k.145/

W dniu 21 sierpnia 2012 r. strony podpisały umowę ugody, mocą, której strony zgodnie oświadczyły, że wierzytelność przysługująca powódce wobec dłużnika z umowy pożyczki z dnia 15 lutego 2011 r. jest wymagalna w całości i wynosiła na dzień podpisania ugody 98.054,04 zł, na którą to kwotę składają się:

a)  kapitał z tytułu umowy - 84511,15 zł;

b)  odsetki umowne należne do dnia podpisania niniejszej ugody - 7212,15 zł;

c)  odsetki za opóźnienie należne do dnia podpisania mniejszej ugody z umowy, o której mowa w pkt 1 - 6155,74 zł;

d)  koszty windykacji, w tym opłaty za upomnienia i wezwania do zapłaty – 175 zł. /umowa ugody k. 59-62/

Pozwany zobowiązał się w tej ugodzie do spłaty należności wraz z należnymi odsetkami do dnia 4 marca 2015 r., jako że umowa została zawarta na okres od 21 sierpnia 2012 r. do 4 marca 2015 r. Spłata należności miała następować w ratach miesięcznych płatnych bez wezwania - w terminach i kwotach wskazanych w harmonogramie spłaty pożyczki. /umowa ugody k. 59-62/

Strony umowy ugody w punkcie 19 ustaliły, iż w przypadku nieterminowej spłaty ugody należność z tego tytułu staje się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub w części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia, pobierane są odsetki wg stopy procentowej stanowiącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, (na dzień zawarcia umowy ugody wynosiła ona 25%). Kasie przysługiwało prawo do wypowiedzenia umowy ugody, w przypadku stwierdzenia, że warunki ugody nie zostały dotrzymane, a także w przypadku, gdy dłużnik nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat. Strony ustaliły też, że po upływie terminu wypowiedzenia umowa ugody ulega rozwiązaniu, co oznacza postawienie umowy ugody w stan natychmiastowej wymagalności i konieczność spłaty całości zadłużenia w terminie określonym przez Kasę. Wysokość zadłużenia obliczona zostanie zgodnie z umową pożyczki, z uwzględnieniem kosztów oraz należności powstałych w związku z podpisaną umową ugody. W przypadku wypowiedzenia umowy tracą moc postanowienia stron w przedmiocie spłaty należności na warunkach określonych w niniejszej ugodzie. /umowa ugody k. 59-62/

Po zawarciu ugody pozwany nie wpłacił ani jednej raty, nie zmniejszając tym samym kwoty swojego zadłużenia. Pozwany ugodę zawarł po to, aby dać sobie szansę na podjęcie pracy i po to, by nie znaleźć się w rejestrze dłużników. Chciał umożliwić sobie tym samym zaciągniecie kolejnego kredytu na spłatę zadłużenia, chciał też mieć czas na sprzedaż mieszkania. /przesłuchanie pozwanego k. 145/

W piśmie nadanym w dniu 18 października 2012 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty przeterminowanego zadłużenia w kwocie 3.036,50 zł w terminie 7 dni od dnia doręczenia tego wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy ugody i postawienia całego zadłużenia w stan natychmiastowej wymagalności. /wezwanie do zapłaty wraz z dowodem nadania k. 44-45/

Wobec zaprzestania terminowej spłaty zobowiązania, powódka, pismem datowanym na dzień 5 listopada 2012 r., wypowiedziała pozwanemu umowę ugody z dnia 21 sierpnia 2012 r. Powódka oświadczyła, iż cała niespłacona część pożyczki wraz z należnymi odsetkami zostaje postawiona w stan natychmiastowej wymagalności z upływem 30 dni od doręczenia tego wypowiedzenia. Pozwany odebrał przedmiotowe wypowiedzenie w dniu 22 listopada 2012 r. /wypowiedzenie wraz z dowodem doręczenia k. 63-64 odw./

Z uwagi na to, że pozwany spłacił jedynie kilka rat kapitałowych pożyczki, zaległy kapitał na dzień 15 marca 2013 r. to kwota 84.511,15 zł. Odsetki naliczone od kwoty całego niespłaconego kapitału pożyczki od dnia następnego po dniu wymagalności pożyczki tj. od 16 maja 2012r. do dnia wniesienia pozwu wynoszą 24.549,26 zł. Nieuiszczone przez pozwanego pozostałe koszty windykacji to 175 zł. Łączna należność to 109.235,41 zł. /raport spłaty k. 34 i rozliczenie wysokości zadłużenia k. 43/

Pozwany nie spłaca również swoich zobowiązań wobec (...) Bank S.A. Toczą się także przeciwko pozwanemu postępowania egzekucyjne związane z zadłużeniem w ZUS (21.000 zł) oraz US (11.000 zł). Pozwany ma zaległości w opłatach czynszowych na kwotę 8.000 zł. /przesłuchanie pozwanego k. 145-145 odw./

Pozwany w dniu 9 listopada 2013r. zawarł ze Spółką (...) sp. z o.o. kontrakt menadżerski. Obowiązywał on do jesieni 2014r. Pozwany otrzymywał wtedy wynagrodzenie w kwocie 4200 zł netto. / kontrakt menadżerski k. 92-95, przesłuchanie pozwanego k. 146/

Pozwany utrzymuje się obecnie z pieniędzy pozyskiwanych, jako kierownik archiwum Spółki (...) sp. z o.o. Jest prezesem zarządu tej spółki i kierownikiem archiwum. Jest to czteroosobowa działalność, a dochody pozwanego są uzależnione od ilości pracy. Aby ochronić swoje dochody przed egzekucją pozwany zawiera ze spółką kolejne umowy zlecenia na archiwizację. Uzyskuje z tego tytułu dochód między 2.000 zł a 4000 zł miesięcznie, przy czym w grudniu 2014r. otrzymał 2800 zł - za prace wykonywane w listopadzie i grudniu 2014r., w kolejnych miesiącach nie uzyskał żadnych kwot. Wcześniej utrzymywał się także z likwidacji spółki jawnej (...) sp. j. oraz prac dorywczych. Proces likwidacji tej spółki trwał od grudnia 2012 roku do marca 2015 roku, kiedy to ostatnia pracownica wróciła z urlopu macierzyńskiego. /przesłuchanie pozwanego k. 145-145 odw./

W listopadzie 2014 r. pozwany uległ wypadkowi i naciągnął sobie wiązadła w kolanie. Nie korzystał ze zwolnienia lekarskiego. W związku ze stanem kolana będzie musiał poddać się operacji. /przesłuchanie pozwanego k. 145-145 odw./

Pozwany jest bezdzietnym kawalerem, mieszka sam. Nie posiada samochodu. Opłaca czynsz za mieszkanie w wysokości 530 zł miesięcznie. Mieszkanie to zamierza sprzedać i wynająć jakąś kawalerkę. /przesłuchanie pozwanego k. 145-145 odw./

Dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd oparł się na powołanych dowodach z dokumentów oraz zeznaniach pozwanego. Sąd pominął dowody z dokumentów w postaci uchwał powódki sprzed daty zawarcia umowy pożyczki z pozwanym, jako niemające znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Pozwany, bowiem nie kwestionował istnienia samego zobowiązania, jak i jego wysokości.

Sąd zważył, co następuje:

Bezspornym między stronami był fakt oraz treść zawartej w dniu 15 lutego 2011 r. umowy pomiędzy (...) Kasą Oszczędnościowo – Kredytową im. (...) z siedzibą w G. a P. B.. Bezsporny był także fakt niespłacania przez pozwanego poszczególnych rat pożyczki jak i okoliczność wypowiedzenia umowy pozwanemu przez powódkę. Pozwany ostatecznie uznał żądanie zapłaty, co do zasady jak i nie kwestionował także jego wysokości.

Roszczenie powódki okazało się uzasadnione. Powódka w toku postępowania przedstawiła szczegółowe rozliczenie dokonywanych przez pozwanego spłat i sposób ich zaliczania na poczet kapitału, odsetek umownych oraz kosztów upomnień i wezwań do zapłaty. W ocenie Sądu zaliczenia te dokonywane były zgodnie z zasadą wynikającą z treści art. 451 k.c. stanowiącą, że to, co przypada na poczet danego długu wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne (odsetki) oraz na zalegające świadczenie główne. Podkreślenia wymaga, że zgodnie z pkt 4 umowy pożyczka była oprocentowana według zmiennej stopy procentowej ustalanej przez Zarząd (...) wynoszącej w dniu zawarcia umowy 16,50% w skali roku. Zgodnie z pkt 19 umowy powódce przysługiwało prawo do naliczania odsetek umownych karnych od niespłaconego kapitału, a od dnia wytoczenia powództwa od całości zadłużenia według zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Sposób obliczenia należnych pożyczkodawcy odsetek umownych karnych wynikał z zaakceptowanych przez pozwanego zapisów umowy, a ich wysokość była zgodna z treścią art. 359 § 2 (1) k.c. Dlatego też Sąd zasądził w pkt 1 wyroku od P. B. na rzecz powódki kwotę 109.235,41 zł, na którą złożyły się: zaległy kapitał w kwocie 84.511,15 zł, odsetki naliczone od kwoty całego niespłaconego kapitału pożyczki od dnia następnego po dniu wymagalności pożyczki tj. od 16 maja 2012r. do dnia wniesienia pozwu wynoszące 24.549,26 zł oraz nieuiszczone przez pozwanego pozostałe koszty windykacji - 175 zł.

O umownych odsetkach od w/w kwoty w wysokości czterokrotności stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego za okres od 15 marca 2013 r. tj. od daty wniesienia pozwu do dnia zapłaty Sąd orzekł na podstawie art. 359 § 2 k.c. w związku z pkt 19 umowy ugody z 12 sierpnia 2012 r.

Zgodnie z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia – wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. Przepis ten, obok charakteru proceduralnego, ma także – mimo zamieszczenia go w kodeksie postępowania cywilnego – cechy normy materialnoprawnej, uprawnia on, bowiem Sąd do modyfikacji treści łączącego strony stosunku zobowiązaniowego. Uprawnienie Sądu w postaci rozłożenia na raty zasądzonego świadczenia, mimo, że jest ono płatne w całości z mocy prawa materialnego w chwili orzekania wkracza niewątpliwie w dziedzinę prawa materialnego. Sąd, bowiem rozkładając na raty należne wierzycielowi świadczenie, dokonuje modyfikacji dotychczasowego stosunku cywilnoprawnego łączącego strony. Celem, któremu przepis ten ma służyć, jest ochrona dłużnika w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Jest to norma o charakterze szczególnym, dlatego wymaga wykładni ścisłej, i to zarówno w zakresie wymagań procesowych, jak i co do zasięgu w dziedzinie materialnoprawnej (tak SN w uchwale z dnia 22.09.1970r. III PZP 11/70).

Jak przewidział ustawodawca – rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty albo wyznaczenie odpowiedniego terminu do spełnienia zasądzonego świadczenia jest możliwe tylko „w szczególnie uzasadnionych wypadkach”. Takie wypadki zachodzą, jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody (M. Jędrzejewska (w opracowaniu K. Weitza) w Kodeks postępowania cywilnego…t.2 pod. red. T. Erecińskiego s.24 i nast.). Należy pamiętać jednak, że ochrona, jaką zapewnia pozwanemu dłużnikowi art. 320 k.p.c., nie może być stawiana ponad ochronę wierzyciela w procesie cywilnym i wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces (wyrok SA w Gdańsku z 31.05.2012r. I ACa 242/12 LEX nr 1321914).

Oceniając sytuację majątkową, rodzinną i życiową pozwanego zarówno w dacie zawarcia umowy pożyczki, jak i obecnie Sąd nie dopatrzył się szczególnych okoliczności, uzasadniających rozłożenie przedmiotowego zobowiązania na raty. Pozwany, poza urazem kolana polegającym na naciągnięciu wiązadeł, jest zdrowy i jak sam deklaruje osiąga dochody w wysokości nawet do 4.000 zł miesięcznie. Mieszka sam i nie wykazał, aby jego potrzeby były wysokie. Ma, zatem możliwość przynajmniej częściowej spłaty ciążących na nim zobowiązań. Mimo to nie uiszcza żadnych należności, zarówno tych wynikających z umów pożyczek i kredytów, jak i tych publicznoprawnych (wobec ZUS i US). Ma także zadłużenia czynszowe w kwocie 8.000 zł. W istocie pozwany nie podjął żadnych działań zmierzających do zmniejszenia swoich zobowiązań. Jak sam przyznał - nawet w chwili podpisywania umowy ugody z powódką w dniu 21 sierpnia 2012 r. nie miał zamiaru wywiązać się z postanowień tej ugody. Podpisał ją tylko po to, aby nie znaleźć się w rejestrze dłużników i mieć szansę na zaciągnięcie kolejnego kredytu. W ocenie Sądu pozwany z unikania spłat rat i odwlekania w czasie regulowania swoich zobowiązań oraz zaciągania kolejnych zobowiązań uczynił sposób na radzenie sobie z kłopotami finansowymi.

Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż pozwany już po zawarciu umowy pożyczki, będąc zobowiązany do jej spłaty, osiągał jak na realia polskiej gospodarki wysokie dochody na poziomie 8.000 zł netto miesięcznie. Zamiast przeznaczać je na spłatę swoich zobowiązań, bądź na tworzenie rezerwy finansowej na wypadek zaistnienia nieprzewidywalnych zdarzeń skutkujących utratą płynności finansowej, pozwany realizował swoją pasję – nurkowanie i zwiedził, jak sam to określił „pół świata”.

Aktualna sytuacja zdrowotna i finansowa pozwanego z pewnością nadal pozwala mu na podjęcie starań o spłatę swoich zobowiązań, tym bardziej, że planuje w najbliższej perspektywie sprzedać mieszkanie wyceniane przez niego na ponad 260.000 zł. Zmienność uzyskiwanych przez pozwanego dochodów nie pozwala jednak na ustalenie jakieś stałej kwoty, którą pozwany mógłby uiszczać powódce, z uwzględnieniem kwot potrzebnych do utrzymania, a równocześnie uwzględniających uzasadniony interes powódki.

Sąd nie dopatrzył się istnienia żadnych niezależnych od pozwanego okoliczności, które przyczyniły się do powstania zadłużenia. Lata 2012 – 2014 mogły być dla pozwanego trudne z uwagi na chorobę jego rodziców, skutkującą śmiercią jego ojca, jednakże nie może to usprawiedliwiać zaprzestania regulowania zobowiązań. Bez wątpienia pozwany mógł w większym stopniu angażować się w opiece nad rodzicami, co nie oznacza, że automatycznie musiało to skutkować zwiększonymi wydatkami, bądź zmniejszonymi dochodami, tym bardziej, że prowadził oddzielne gospodarstwo domowe.

Biorąc pod uwagę sytuację majątkową pozwanego i jego zamiary, Sąd zważył, iż wyrok zasądzający świadczenie bez rozłożenia go na raty da wierzycielowi możliwość dochodzenia roszczeń na drodze egzekucji w stosunkowo krótkim czasie. Postawa pozwanego wskazuje, że opóźnienie we wszczęciu egzekucji mogłoby narazić wierzyciela na jej bezskuteczność.

Mając powyższe na uwadze Sąd w punkcie 1 sentencji wyroku, nie uwzględniając wniosku pozwanego o rozłożenie na raty, zasądził od P. B. na rzecz (...) Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. (...) z siedzibą w G. kwotę 109.235,41 zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego od dnia 15 marca 2013 roku do dnia zapłaty.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na postawie art. 98 k.p.c. Na zasądzoną kwotę 5.007,59 zł złożyły się: część opłaty od pozwu – 1.366 zł, koszty zastępstwa procesowego 3600 zł, opłata skarbowa 17 zł i koszt opłaty manipulacyjnej dla dostawcy usług płatności 24,59 zł. Natomiast wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powódki została ustalona na podstawie § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłaty za czynności radców prawnych oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490).

Na podstawie art. 113 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r. (tekst jedn. - Dz.U. z 2014 r., poz. 1025 ze zm.), Sąd nakazał pobrać od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi kwotę 4.096 zł tytułem pozostałej (nieuiszczonej) części opłaty sądowej.