Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 13 marca 2013 roku

Sąd Rejonowy w Zgorzelcu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Marek Tęcza

Protokolant Aneta Adamowicz

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2013 roku

w Z.

sprawy z powództwa W. J.

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w S. na rzecz powoda W. J. kwotę 4.809,98 zł (cztery tysiące osiemset dziewięć złotych i dziewięćdziesiąt osiem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi:

-

od kwoty 4.059,98 zł za okres od 05 maja 2012 roku do dnia zapłaty,

-

od kwoty 750, zł za okres od 25 maja 2012 roku do dnia zapłaty,

II.  w pozostałym zakresie co do odsetek powództwo oddala,

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.797, zł (jeden tysiąc siedemset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 600, zł (sześćset złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

sygn. akt: I C 605/12

UZASADNIENIE

Powód W. J. wystąpił z powództwem przeciwko (...) S.A. w S. o zapłatę kwoty 4.809,98 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 4.059,98 zł od dnia 05 maja 2012 roku oraz od kwoty 750, zł od dnia 19 maja 2012 roku do dnia zapłaty, a ponadto o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu podał, że w dniu 04 kwietnia 2012 roku stanowiący jego własność samochód marki R. (...) o nr rej. (...) został uszkodzony w wyniku kolizji drogowej i w związku z tym wystąpił do strony pozwanej, czyli ubezpieczyciela w zakresie odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, o jej naprawienie. W dniu 05 kwietnia 2012 roku strona pozwana sporządziła kalkulację naprawy auta powoda zamykającą się kwotą 2.279,50 zł, którą przekazano powodowi. Powód nie zgodził się z wysokością wyliczonego odszkodowania i zlecił niezależnemu rzeczoznawcy określenie rzeczywistych i niezbędnych kosztów naprawy, który według rzeczoznawcy wyniósł 6.339,48 zł. Zdaniem powoda strona pozwana bezzasadnie w swojej wycenie zastosowała nieoryginalne części zamienne, obniżyła wartość tych części o 62 %, obniżyła cenę materiałów lakierniczych o 33%, zastosowała rażąco zaniżoną stawkę robocizny, przyjęła ceny części z marca 2012 roku, zastosowała kod warunkowy 28 w wielkości 0,0% i przyjęła wersję wyposażenia jako A. zamiast L. P.. Koszt wykonania opinii to kwota 750, zł. Wobec powyższego powód wezwał stronę pozwaną do zapłaty rzeczywistego odszkodowania oraz kwoty z tytułu dokonanej wyceny. Powód podniósł, że należy mu się odszkodowanie powiększone o podatek VAT i w wysokości umożliwiającej przywrócenie auta do stanu sprzed zdarzenia wywołującego szkodę, podkreślił przy tym że nie jest koniecznym warunkiem dochodzenia odszkodowania od ubezpieczyciela, z tytułu kosztów naprawy uszkodzonego samochodu, jego uprzednia naprawa. Roszczenie odsetkowe uzasadnił brzmieniem art. 14 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. W kolejnym piśmie procesowym z 24 sierpnia 2012 roku powód podtrzymał swoje żądania i wnioski odnośnie konieczności użycia do naprawy oryginalnych części zamiennych z logo producenta, jak i w zakresie stawek robocizny oraz uprawnienia do żądania zwrotu kosztów poniesionych za zlecenie i wykonanie prywatnej ekspertyzy. Natomiast odnośnie żądania odsetkowego ponownie stwierdził, że zakład ubezpieczeń odpowiadający za szkodę dopuszcza się zwłoki jeżeli nie spełni świadczenia w terminie 30 dni licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu potwierdziła, że ponosi co do zasady odpowiedzialność za skutki kolizji drogowej z 04 kwietnia 2012 roku, jednak jej zdaniem spełniła już swoje zobowiązanie poprzez zapłatę na rzecz powoda kwoty 2.279,50 zł. Tym samym sporną według strony powodowej jest jedynie wysokość odszkodowania, do którego jak oświadczyła, jest w stanie dopłacić 2.314,01 zł którą to kwotę ustalono później na podstawie kalkulacji nr (...) sporządzonej w systemie A. dopiero 03 sierpnia 2012 roku. Strona pozwana podniosła, że powód nie przedłożył rachunków dokumentujących faktyczne koszty przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, a strona pozwana sporządziła swoją kalkulację na bazie protokołu oględzin, z uwzględnieniem średnich stawek za roboty blacharskie i lakiernicze oraz uśrednionych cen części zamiennych. Ponadto podniosła, że żądanie zwrotu należności za kalkulację naprawy jest nieuzasadnione, bowiem koszty sporządzenia kalkulacji naprawy nie są normalnym następstwem działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Ponadto strona pozwana zakwestionowała datę początku biegu roszczenia o odsetki, bowiem ewentualne odsetki przysługiwać mogą po upływie 14 dni od doręczenia wezwania powoda do zapłaty, którego dokonano w dniu 24 maja 2012 roku.

W toku postępowania sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 04 kwietnia 2012 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzony został pojazd R. (...) nr rej. (...), którego właścicielem był W. J.. Sprawca kolizji zawarł umowę odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów z (...) S.A. w S.. W. J. 05 kwietnia 2012 roku zgłosił szkodę ubezpieczycielowi, który przyjął ją do likwidacji.

dowód: okoliczności bezsporne, odpis protokołu szkody w pojeździe nr rej. (...) z 05 kwietnia 2012 roku k. 9, odpis wykazu dokumentów z 05 kwietnia 2012 roku k.10;

W wyniku kolizji w samochodzie W. J. uszkodzeniu uległy błotnik przedni lewy, drzwi przednie lewe, drzwi tylne lewe, klamka zewnętrzna drzwi przednich lewych, listwa ozdobna drzwi przednich lewych oraz listwa ozdobna drzwi tylnych lewych. Wartość pojazdu R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) przed zdarzeniem wynosiła 19.800, zł. Przy przyjęciu, dla użytych do naprawy części zamiennych, cen nowych oryginalnych części z certyfikatem oraz stawek kosztów robocizny na poziomie 100, zł za roboczogodzinę, zgodnie z kalkulacją sporządzoną w systemie A. wymiana bądź naprawa uszkodzonych części w pojeździe W. J. to wartość 5.154,05 zł netto, czyli 6.339,48 zł brutto.

dowód: odpis protokołu szkody w pojeździe nr rej. (...) z 05 kwietnia 2012 roku k. 9, częściowo odpis kalkulacji naprawy nr (...) z 05 kwietnia 2012 roku k. 11-12, częściowo odpis kalkulacji naprawy nr (...) z 03 sierpnia 2012 roku k. 27-29, odpis kserokopii oceny techniczno–ekonomicznej S_22_DŁ_TE_2012 roku z 30 kwietnia 2012 roku k. 13-14, odpis kalkulacji naprawy nr SM/ (...) k. 16-18, opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej k. 56-70;

W toku postępowania likwidacyjnego (...) S.A. w S. wyceniło szkodę w pojeździe na kwotę 2.279,50 zł, którą wypłaciło W. J.. Ponieważ nie zgodził się on z taką wyceną zlecił sporządzenie określenia wartości szkody rzeczoznawcy samochodowemu z zakresu techniki motoryzacyjnej i ruchu drogowego D. Ł., który sporządził kalkulację, szacując koszty naprawy pojazdu na kwotę 6.339,48 zł. Za ekspertyzę W. J. zapłacił 750, zł. Pismem z 11 maja 2012 roku wezwał do zapłaty kwoty 4.809,98 zł w terminie do 18 maja 2012 roku. Pismo doręczono w dniu 24 maja 2012 roku. Po odebraniu odpisu pozwu (...) S.A. w S. dokonało ponownej kalkulacji szkody, którą wyceniło na kwotę 4.593,51 zł.

dowód: odpis kalkulacji naprawy nr (...) z 05 kwietnia 2012 roku k. 11-12, odpis rachunku nr (...) z 09 maja 2012 roku k. 19, odpis przedsądowego wezwania do zapłaty z 11 maja 2012 roku k. 20, kopia wezwania z potwierdzeniem zarejestrowania pisma k. 26, odpis kalkulacji naprawy nr (...) z 03 sierpnia 2012 roku k. 27-29;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako uzasadnione należało uwzględnić w całości co do zapłaty kwoty 4.809,98 zł, natomiast należało oddalić w zakresie żądania odsetek od kwoty 750, zł od dnia 19 maja 2012 roku do dnia zapłaty, uznając je za uzasadnione od dnia 25 maja 2012 roku.

Na podstawie art. 34 ust 1 i 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 roku, Nr 124, poz. 1152 ze zmianami) z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną szkodę, której następstwem jest między innymi uszkodzenie mienia, zaś odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. W związku z tym odpowiedzialność strony pozwanej wynika z art. 822 § 4 kc, zgodnie z którym uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń nie może być jednak wyższa od poniesionej szkody (art. 824 ¹ § 1 kc), a ponadto świadczenie zobowiązanego nie powinno przekraczać kosztów celowych, ekonomicznie uzasadnionych, jednak powinno nastąpić przez przywrócenie stanu poprzedniego lub przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

Strona pozwana nie kwestionowała swojej odpowiedzialności, natomiast przedmiotem sporu był zakres tej odpowiedzialności, wyznaczany przez przepisy art. 361 kc i 363 kc. Zgodnie z art. 363 § 2 kc wysokość odszkodowania powinna być ustalona według poziomu cen części zamiennych i usług koniecznych do wykonania naprawy z daty ustalania odszkodowania. Skoro zaś, stosownie do postanowień z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz.U. Nr 97, poz. 1050 ze zm.), cena towaru lub usługi opodatkowanej podatkiem VAT obejmuje wielkość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą nabywca obowiązany jest zapłacić sprzedawcy za towar lub usługę wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług, to miernikiem wysokości szkody ustalonej według cen kosztów naprawy jest tak właśnie określona cena naprawy pojazdów. Jest to zatem cena części zamiennych i usług obejmująca podatek VAT (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 kwietnia 1997 roku w sprawie III CZP 14/ 97, wyroku z dnia 11 czerwca 2001 roku w sprawie V CKN 226/00, wyroku z dnia 07 sierpnia 2003 roku w sprawie IV CKN 387/01 oraz uchwale z dnia 17 maja 2007 roku w sprawie III CZP 150/06).

Przy wyliczeniu wartości szkody poza sporem był zakres uszkodzeń w pojeździe powoda, czyli części samochodu, które uległy uszkodzeniu. Zarówno w kalkulacji strony pozwanej sporządzonej w postępowaniu likwidacyjnym 05 kwietnia 2012 roku oraz w załączonej do odpowiedzi na pozew z dnia 03 sierpnia 2012 roku, jak i w kalkulacji sporządzonej na zlecenie powoda jako uszkodzone zakwalifikowano: błotnik przedni lewy, drzwi przednie lewe, drzwi tylne lewe, klamkę zewnętrzną drzwi przednich lewych, listwę ozdobną drzwi przednich lewych oraz listwę ozdobną drzwi tylnych lewych. Różnica dotyczyła zakwalifikowania do lakierowania listew ozdobnych drzwi lewych przednich i tylnych, cen części zamiennych, materiału lakierniczego oraz stawki za roboczogodzinę. Ponieważ strona pozwana kwestionowała wycenę sporządzoną na prywatne zlecenie powoda przeprowadzono dowód z opinii biegłego z zakresu techniki pojazdów samochodowych, ruchu drogowego i wypadków drogowych oraz kalkulacji warsztatowej. Wskazać należy, iż z istoty celu dowodu z opinii biegłego wynika, że jeśli rozstrzygnięcie sprawy, jak w tym przypadku, wymaga wiadomości specjalnych, dowód z opinii biegłego jest konieczny. W takim przypadku sąd nie może poczynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeśli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym. Zdaniem sądu sporządzonej w postępowaniu opinii biegłego sądowego T. K. należy przyznać pełen walor wiarygodności, bowiem była jasna, logiczna i wyprowadzone przez biegłego wnioski co do ogólnych zasad wyliczenia kosztu naprawy samochodu powoda były zasadne w świetle wskazań wiedzy technicznej i zasad doświadczenia życiowego, a ponadto co należy podkreślić nie była ona kwestionowana przez żadną ze stron. Biegły w swojej opinii wyliczył wartość szkody w pojeździe powoda na kwotę 6.339,48 zł przyjmując wartość oryginalnych, certyfikowanych nowych części zamiennych i przy uwzględnieniu średnich stawek za robociznę w wysokości 100, zł za godzinę, które określił jako stawki stosowane w zakładach o odpowiednim standardzie wyposażenia i zapewniających wysoką jakość prac naprawczych. Podane przez biegłego uzasadnienie takiej właśnie stawki jest przekonujące i poparte rzeczową argumentacją, co wskazuje, że przyjmowane przez stronę pozwaną stawki ustalane są w sposób dowolny i mają na celu zaniżenie należnego świadczenia, bowiem w wycenie sporządzonej w toku postępowania likwidacyjnego przyjęto stawkę 50, zł za roboczogodzinę, czyli rażąco niską i stosowaną w zakładach naprawczych o bardzo niskim standardzie, a dopiero po otrzymaniu odpisu pozwu do wyliczenia przyjęto stawkę 80, zł za roboczogodzinę, która jest stawką zbliżoną do średnich stawek stosowanych na terenie Z. i okolic. To wskazuje na dowolność strony pozwanej w przyjmowaniu wysokości tych stawek, która w obliczu zawisłości sprawy podniosła stawkę za roboczogodzinę o ponad 60 %. Uzasadnione zdaniem sądu było również przyjęcie 100 % indeksu za lakierowanie, bowiem z opinii biegłego wprost wynika, że przy lakierach typu metalic producent zaleca stosowanie nawet naddatku. Zgodnie również z technologią naprawy producenta przy wymianie drzwi przednich i lakierowaniu cieniującym drzwi tylnych należy polakierować również listwy ozdobne, czego nie ujęto w kalkulacji sporządzonej przez stronę pozwaną.

Ponadto uzasadnionym było przyjęcie kosztu nowych, certyfikowanych i oryginalnych części zamiennych, bowiem ich użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonego pojazdu. Jak wskazano wyżej przywrócenie rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody (tak Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 20 października 1972 roku w sprawie II CR 425/72). Podkreślić należy, że tylko części oryginalne dają gwarancję należytej jakości i prawidłowego współdziałania z pozostałymi podzespołami naprawianego samochodu, co wskazał biegły przytaczając wyniki badań prowadzonych przez firmę (...) oraz opinie pracowników warsztatów naprawczych. Ponadto zgodnie z poglądem wyrażonym w uchwale składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 roku w sprawie III CZP 80/11 – zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Dopiero jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. Pozwany nie wykazał, żeby użycie oryginalnych części doprowadziło do wzrostu wartości pojazdu przed wypadkiem. Na marginesie jedynie należy w tym miejscu tylko wskazać, że kwota przyjęta w opinii biegłego, a stanowiąca pełny koszt naprawy przy użyciu fabrycznie nowych oryginalnych części i średnich stawek stosowanych w warsztatach w kwocie 6.339,48 zł jest identyczna z kwotą wyliczoną w operacie szacunkowym sporządzonym na prywatne zlecenie powoda, co zdaniem sądu potwierdza poprawność zastosowanej metody wyliczenia wartości naprawy, przyjętych stawek roboczogodzin, zakresu i stawek prac lakierniczych oraz kosztów części zamiennych. Tym samym biorąc pod uwagę, iż w trakcie postępowania likwidacyjnego została wypłacona uprawnionemu kwota 2.279,50 zł, powodowi należała się różnica w wysokości 4.059,98 zł (6.339,48 zł – 2.279,50 zł).

Ponadto powód dochodził zwrotu kosztów ekspertyzy poniesionych w postępowaniu przedsądowym w wysokości 750, zł. Sąd uznał to żądanie za usprawiedliwione, gdyż wydatek ten był celowy i umożliwił powodowi jako osobie nie posiadającej wiedzy specjalnej na weryfikację stanowiska strony pozwanej dotyczącego decyzji o przyznanym odszkodowaniu. Dokument ten miał charakter pomocniczy, ale biegły sądowy T. K. dokonując w opinii ustalenia kosztów naprawy odniósł się do wyceny sporządzonej przez D. Ł., uznając ją za prawidłową. Zgodnie więc z uzasadnieniem wyroku Sądu Najwyższego z dnia 02 września 1975 roku w sprawie I CR 505/75 oraz uchwały Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2004 roku w sprawie III CZP 24/2004 w takim wypadku koszt ekspertyzy stanowi szkodę ulegającą naprawieniu (art. 361 kc).

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 kc i art. 482 kc. Zgodnie z art. 817 § 1 kc i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, które stanowią że jeżeli nie umówiono się inaczej, zakład ubezpieczeń obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie dni trzydziestu, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Natomiast odnośnie odsetek od kwoty za sporządzoną kalkulację naprawy sąd ustalił, że pismo z żądaniem zapłaty strona pozwana otrzymała w dniu 24 maja 2012 roku, co wynika z nadanej mu sygnatury (k. 26), tym samym ten dzień był pierwszym w którym strona pozwana zapoznała się z żądaniem powoda dotyczącym zwrotu kwoty 750, zł tytułem kosztów prywatnej kalkulacji. Wobec tego następny dzień należało uznać, za początkowy dla liczenia zwłoki strony pozwanej z zapłatą tej kwoty i dlatego żądanie odsetkowe dotyczące zasądzenia ich od tej kwoty od dnia 19 maja 2012 roku należało oddalić.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 kpc, albowiem powód wygrał proces w zasadzie w całości (pomijając nieznaczne oddalenie powództwa w zakresie odsetek). Na koszty procesu poniesione przez powoda składa się: opłata od pozwu w kwocie 241, zł, koszty wynagrodzenia biegłego 939, zł (k. 72 i 85), koszty zastępstwa procesowego w wysokości 600, zł ustalone na podstawie § 2 w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu z dnia 28 września 2002 roku (DZ.U. z 2002 roku, Nr 163, poz. 1349 ze zm.) oraz opłata skarbowa od złożenia pełnomocnictwa 17, zł czyli łącznie 1.797, zł.

Mając powyższe na uwadze, należało orzec, jak w sentencji wyroku.