Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1503/10

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący SSO Dominika Romanowska

Protokolant Robert Purchalak

po rozpoznaniu w dniu 04 lipca 2013 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą we W.

przeciwko Ł. F.

o zaniechanie naruszeń i zapłatę kary umownej

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę 7.217 zł tytułem kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) S.A.z siedzibą we W.wniosła o zasądzenie od pozwanego Ł. F.kwoty 300.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także o zobowiązanie pozwanego do zaprzestania wykorzystywania informacji poufnych powoda o treści projektu dokumentu informacyjnego dla spółki (...) S.A.(obecnie (...) S.A.) wzorca umowy inwestycyjnej oraz wzorca deklaracji nabycia akcji, stosowanych przez powoda, zobowiązanie pozwanego do wydania stronie powodowej wszystkich nośników zawierających informacje poufne powoda (w tym dokumentów w wersji papierowej, dyski CD/DVD oraz wszelkie inne nośniki informacji), a także o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że pozwany w okresie od 1 lipca 2007 r. do 29 stycznia 2010 r. był pracownikiem (...), zatrudnionym najpierw na podstawie umów zlecenia, a następnie na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, kolejno na stanowiskach Analityka (...), Kierownika Projektu a następnie Zastępcy Dyrektora (...). Do jego obowiązków należało m.in. kierowanie i nadzór nad zespołem i pracami w dziale rynku pierwotnego, w szczególności nad sporządzaniem części prospektów emisyjnych oraz nadzór nad koordynacją działań innych doradców uczestniczących w przygotowaniu i zatwierdzaniu prospektu emisyjnego emitenta, przygotowaniem oraz organizacją prac związanych z przygotowaniem prywatnej lub publicznej oferty papierów wartościowych emitentów oraz ubieganiem się o dopuszczenie papierów wartościowych emitentów lub innych instrumentów finansowych do obrotu na rynku regulowanym lub zorganizowanym. Pozwanego łączyła ze stroną powodową umowa o zachowania poufności z dnia 26 czerwca 2007 r. , na podstawie której pozwany zobowiązał się do wykorzystywania informacji poufnych wyłącznie na potrzeby współpracy z (...). W okresie od sierpnia do grudnia 2009 r. pozwany, jako pracownik strony powodowej prowadził negocjacje oraz brał udział w audycie (...) S.A.(obecnie (...)S.A.), którego celem było nawiązanie przez stronę powodową współpracy z tą spółką. Przedmiotem zlecenia strony powodowej miało być przygotowanie dla (...) S.A.m.in. dokumentu informacyjnego oraz umowy inwestycyjnej związanych z wprowadzeniem tej spółki na rynek (...). Podczas audytu (...) S.A.pozwany miał dostęp do wykorzystanych później informacji poufnych. Pozwany brał udział zarówno w przygotowaniu projektu dokumentu informacyjnego, jak również umowy inwestycyjnej dla (...). Przedmiotowa umowa inwestycyjna była przygotowana w oparciu o stosowany przez (...)od 2007 r. wzór takiej umowy. Pod koniec 2009 r. strona powodowa i (...)zakończyli współpracę na etapie przygotowania projektów dokumentów ofertowych. Od stycznia 2010 r. pozwany rozpoczął działalność na rzecz (...) S.A., której był również wspólnikiem, a w 2010 r. także członkiem zarządu. W ramach swojej działalności, której przedmiot był tożsamy z działalnością strony powodowej, (...)przygotowała dla (...)S.A. (dawniej (...) S.A.) projekt memorandum ofertowego, w którego przygotowaniu brał udział pozwany. Zdaniem strony powodowej, z porównania dokumentu informacyjnego przygotowanego przez stronę powodową dla (...) S.A.z memorandum ofertowym przygotowanym dla (...)S.A. przez (...) S.A.wynika, że pozwany w ramach współpracy ze spółką (...)wykorzystał informacje poufne, które pozyskał w czasie pracy świadczonej na rzecz strony powodowej. O wykorzystaniu tych informacji świadczy zdaniem strony powodowej chociażby bardzo krótki czas, w jakim (...) Sp. z o.o.przygotowała przedmiotowe memorandum. Ponadto przy przygotowaniu przedmiotowego memorandum powód wykorzystał fragmenty dokumentu informacyjnego przygotowanego przez (...)dla (...) S.A., o czym przesądzać ma identyczna treść pewnych fragmentów obu dokumentów, wraz z praktycznie identyczną interpunkcją. W ocenie strony powodowej fakt korzystania przez pozwanego w pracy na rzecz spółki (...)z informacji poufnych pozyskanych w trakcie pracy dla strony powodowej przemawia także treść zamieszonej w memorandum ofertowym umowy inwestycyjnej, która w znacznym stopniu bazuje na stosowanym w (...)wzorze umowy inwestycyjnej, stanowiącym prawnie chronione know-how strony powodowej oraz jej spółek zależnych i powiązanych. Zdaniem strony powodowej prawie identyczna z wzorem deklaracji stosowanej przez stronę powodową jest również Deklaracja zainteresowania objęciem akcji, stanowiąca załącznik nr 8 do memorandum ofertowego przygotowanego przez (...) Sp. z o.o.dla (...)S.A., o czym ma świadczyć fakt występowania tych samych literówek. Wezwanie pozwanego do zaniechania naruszeń nie przyniosło skutku.

Strona powodowa podniosła, że zgodnie z pkt 4.1 umowy o zachowaniu poufności, pozwany był zobowiązany do wykorzystywania informacji poufnych wyłącznie na potrzeby współpracy z (...). Ponadto, na mocy przedmiotowej umowy pozwany zobowiązał się do nieujawniania żadnych informacji poufnych, w części ani w całości, bez uprzedniej pisemnej zgody (...). Wykorzystanie przez pozwanego tych informacji stanowi naruszenie art. 4.1 pkt ii oraz art. 4.3 umowy z dnia 26 czerwca 2007 r. uprawniającego powoda, zgodnie z art. 7. tiret 3 do żądania od pozwanego zapłaty na rzecz (...) kwoty 1.000.000,00 zł tytułem kary umownej.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie w całości powództwa o zaniechanie naruszeń i zapłatę kary umownej. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany podniósł, że pracę w (...) S.A.rozpoczął, będąc studentem III roku studiów na (...)we W.. Wziął wówczas udział w konkursie dotyczącym wiedzy o rynku kapitałowym organizowanym przez koło naukowe (...). Jedną z głównych nagród była możliwość odbycia rozmowy kwalifikacyjnej w (...) S.A.w sprawie odbycia praktyki wakacyjnej. Po pomyślnej rozmowie kwalifikacyjnej pozwanemu, jako jednemu z laureatów konkursu, zaoferowano odbycie dwumiesięcznej praktyki wakacyjnej w okresie od 1 lipca 2007 r. do 31 sierpnia 2007 r. Z praktykami tymi związane było wynagrodzenie w wysokości 100,00 zł miesięcznie brutto. Warunkiem rozpoczęcia stażu było podpisanie umowy o zachowaniu poufności. Pozwany zarzucił, że roszczenie strony powodowej jest rażąco wygórowane, bowiem przez cały okres pracy u strony powodowej zarobił 58.048 zł, a aby spłacić w całości dochodzone roszczenie musiałby pracować u strony powodowej przez okres 160 miesięcy, bez ponoszenia jakichkolwiek wydatków. Ponadto pozwany zarzucił, że nie jest prawdą, iż przedmiotem zlecenia wykonywanego przez (...) S.A.na rzecz (...) S.A.było przygotowanie umowy inwestycyjnej, jak również to, że dokument informacyjny dla (...) S.A.był przygotowywany przez stronę powodową, a przez (...).
Działania strony powodowej na rzecz (...) S.A.miały polegać na przeprowadzeniu procesu pozyskania finansowania w ramach oferty prywatnej, a w kompetencjach powoda nie leżało przygotowanie żadnego dokumentu na potrzeby realizacji tego procesu. Ponadto pozwany podniósł, że umowa inwestycyjna nie była własnością (...), ale spółki (...)i to w jej imieniu pozwany prowadził negocjacje w sprawie zawarcia umowy inwestycyjnej z (...) S.A., mimo iż przekraczało to zakres jego kompetencji. Pozwany podkreślił również, że nie został poproszony o podpisanie umowy o zachowaniu poufności, w zakresie dotyczącym spółki (...). Dodał również pozwany, że w jego wiedzy umowa inwestycyjna nie była wykorzystywana w obecnym kształcie od 2007 r., bowiem jej treść ewoluowała w trakcie jego zatrudnienia w (...), także na skutek jego uwag oraz na skutek korzystania z dokumentów uzyskanych przez pracowników (...)i (...)ze źródeł zewnętrznych. Odnosząc się do kwestii Dokumentu Informacyjnego pozwany zarzucił, że jego elementy wynikają wprost z regulacji dotyczących (...), a dokładnie załącznika nr 1 do Regulaminu (...). Ponadto dokument ten jest tworzony na podstawie informacji uzyskanych od klienta, jeżeli są one przygotowane w sposób rzetelny nie ma konieczności ich modyfikacji, a jedynie uzupełnia się je o pewne dane zewnętrzne - analizy i raporty zewnętrznych instytucji. Odnosząc się do zarzutu, iż o posłużeniu się dokumentem informacyjnym wytworzonym przez (...)świadczy krótki czas jego sporządzenia przez (...) Sp. z o.o.pozwany podniósł, że posiada duże doświadczenie w przygotowywaniu tego rodzaju dokumentów i nie było to dla niego trudne zadanie pod względem czasochłonności, jak i pod względem merytorycznym i jest to możliwe do zrealizowania w trakcie około 40 roboczogodzin. Pozwany dodał również, że z (...) Sp. z o.o.jest związany od 22 lutego 2010 r., to jest od dnia przystąpienia jako wspólnik do tej spółki, a w dniu 1 marca na podstawie umowy o pracę został w niej zatrudniony. Pozwany zwrócił również uwagę, że oskarżenia wystosowane przez stronę powodową pod jego adresem opierają się na założeniu, że informacje zawarte w Dokumencie Informacyjnym, jak i wybrane zapisy umowy inwestycyjnej stosowanej przez (...)stanowiły informację poufną w rozumieniu zapisów umowy o zachowaniu poufności. Natomiast z analizy definicji informacji poufnej zawartej w umowie o zachowaniu poufności z dnia 26 czerwca 2007 r. wynika, że informacja poufna powinna zawierać dane lub informacje o (...) S.A., a wskazane wyżej dokumenty, takich informacji nie ujawniają. Na koniec zarzucił pozwany, że zastrzeżona w umowie kara umowa jest rażąco wygórowana, co w kontekście dysproporcji między stronami w chwili zawierania umowy o zachowaniu poufności powoduje konieczność sformułowania zarzutu sprzeczności z zasadami współżycia społecznego.

Ustosunkowując się do wniesionej osobiście przez pozwanego odpowiedzi na pozew, strona powodowa, w piśmie z dnia 11 lipca 2011 r. zarzuciła, że okoliczności na które powołał się pozwany są bezprzedmiotowe dla rozstrzygnięcia. Zdaniem strony powodowej, działanie pozwanego polegające na wykorzystaniu informacji poufnych o treści projektu dokumentu informacyjnego dla Spółki (...) S.A., wzorca umowy inwestycyjnej oraz wzorca deklaracji nabycia akcji, stosowanych przez stronę powodową, stanowi ewidentne naruszenie postanowień art. 4 umowy z dnia 26 czerwca 2007 r. o zachowaniu poufności oraz przepisów art. 3 oraz art. 11 ustawy z dnia 16 kwietnia1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, art. 100 § 2 pkt 4 Kodeksu pracy oraz prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia pozwanego. Strona pozwana wskazała, że na gruncie wskazanych wyżej regulacji, przedmiotem ochrony jest podmiotowe prawo przedsiębiorcy do tajemnicy. W oparciu o przepisy ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. ochronie podlegają nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, handlowe lub organizacyjne przedsiębiorstwa, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich w poufności. Do tajemnic przedsiębiorstwa zalicza się m.in. tzw. poufne know-how, a więc doświadczenie i informacje dotyczące funkcjonowania przedsiębiorstwa. Jego przekazanie podmiotowi będącemu konkurentem powoda bez wątpienia zagraża interesom strony powodowej. Tym samym, zdaniem strony powodowej, czyn pozwanego nosi znamiona czynu z art. 11 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Ponadto strona powodowa podniosła, że czynem nieuczciwej konkurencji jest również działanie sprzeczne prawem lub dobrymi obyczajami (zwłaszcza uczciwością kupiecką), jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy. Z uwagi na powyższe strona powodowa z ostrożności procesowej podniosła, że jeśli zachowanie pozwanego nie wyczerpuje znamion czynu z art. 11 ust. 1 u.z.n.k. to z pewnością stanowi działanie sprzeczne z dobrymi obyczajami w rozumieniu art. 3 u.z.n.k. Strona powodowa podniosła również, że działania pozwanego dają jej również prawo do wystąpienia z roszczeniem z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, tajemnica przedsiębiorstwa ma bowiem charakter majątkowy, a skorzystanie z informacji nią objętych stanowi korzyść majątkową w rozumieniu art. 405 k.c. Wzbogacenie przejawia sie w takim wypadku w zaoszczędzeniu wydatków. Odnosząc się do zarzutu pozwanego, iż dokumenty dla (...) S.A. nie były przygotowywane przez (...), strona powodowa podniosła, że działania na rzecz wskazanej spółki były podejmowane w ramach działalności grupy (...) i nie sposób uznać, że dokumenty przygotowywane przez (...) za pośrednictwem spółek zależnych nie stanowią informacji poufnych dotyczących powoda.

W piśmie procesowym z dnia 7 września 2011 r. złożonym przez pozwanego za pośrednictwem profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata wniósł on o wydanie wyroku częściowego oddalającego żądanie zasądzenia od pozwanego na rzecz strony powodowej kwoty 300.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W ocenie pozwanego umowa z dnia 26 czerwca 2007 r. o zachowaniu poufności jest umową zawartą w obrocie konsumenckim. Strona powodowa działała podczas zawierania tej umowy jako przedsiębiorca, a pozwany Ł. F., dokonując czynności prawnej w dacie zawarcia umowy i w związku z jej zawarciem, wypełniał ustawowe przesłanki pozwalające uznać go za konsumenta. Pozwany wskazał bowiem, że za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową, a pozwany w dacie zawarcia umowy nie wykonywał działalności gospodarczej ani zawodowej. Następnie, powołując się na treść przepisu art. 385 1 § 1 zd. 1 k.c. pozwany wskazał, że postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeśli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Zdaniem pozwanego postanowienia umowy o zachowaniu poufności nie były z Ł. F. uzgadniane indywidualnie, a przedstawione zostały do podpisania w formie używanego w przedsiębiorstwie wzorca, który ponadto miał charakter pracowniczy i nie przystawał do realiów praktyki wakacyjnej. Uwzględniając powyższe rozważania pozwany zarzucił, iż zapis art. 7 ust. 1 tiret czwarty umowy o zachowaniu poufności z dnia 26 czerwca 2007 r. o obowiązku zapłaty kary umownej w wysokości 1.000.000,00 zł ma charakter abuzywny, na podstawie przepisu art. 385 3 pkt 17 k.c. Zastrzeżenie kary umownej w tej kwocie, w sytuacji odbywania praktyk wakacyjnych przez studenta III roku ze stuzłotowym wynagrodzeniem brutto w skali miesiąca, jawi się jako rażąco wygórowane i całkowicie absurdalne.

W odpowiedzi na powyższe pismo pozwanego, strona pozwana pismem z dnia 4 listopada 2011 r. wniosła o oddalenie wniosku o wydanie wyroku częściowego. W ocenie Sądu zgromadzony dotychczas w sprawie materiał dowodowy nie uzasadnia uwzględnienia złożonego wniosku o wydanie wyroku częściowego oddalającego powództwo o zasądzenie kwoty 300.000,00 zł tytułem zapłaty kary umownej. Strona powodowa podniosła również, iż założenie pozwanego, iż łącząca go ze stroną powodową umowa o zachowaniu poufności stanowi umowę zawartą w obrocie konsumenckim jest całkowicie błędne, zwłaszcza gdy uwzględni się poglądy doktryny, kogo należy uznawać za konsumenta.

W toku procesu strony podtrzymały przedstawione wyżej stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód Ł. F., będąc studentem III roku studiów na kierunku (...)na (...)we W., wziął udział w konkursie dotyczącym wiedzy o rynku kapitałowym organizowanym przez koło naukowe (...). Jedną z głównych nagród była możliwość rozmowy kwalifikacyjnej w (...) S.A.w sprawie odbycia praktyki wakacyjnej. Jako jednemu z laureatów konkursu, po pomyślnym przejściu rozmowy kwalifikacyjnej, pozwanemu zaoferowano odbycie dwumiesięcznej praktyki wakacyjnej w okresie od 1 lipca 2007 r. do 31 sierpnia 2007 r. z opcją przedłużenia praktyki o miesiąc. Z praktykami tymi związane było wynagrodzenie w wysokości 100,00 zł miesięcznie brutto.

Dowód:

- umowa zlecania z dnia 26 czerwca 2007 r. - k. 277,

- przesłuchanie pozwanego - k. 704

- zeznania świadka A. D. - k. 679

Warunkiem odbycia praktyk u strony powodowej było podpisanie przez pozwanego umowy o zachowaniu poufności, co nastąpiło w dniu 26 czerwca 2007 r. Zgodnie z treścią pkt 3 tej umowy informacje poufne oznaczają, wszelkie dane i informacje dotyczące (...)udostępnione przez (...)pracownikowi (i), wszelkie informacje o dowolnym charakterze i w jakiejkolwiek formie i formacie, zarówno ustnie jak i pisemnie, w tym m.in. e-maile, faksy, rysunki, zestawienia, oprogramowanie, kopie elektroniczne, specyfikacje, dane, diagramy, nagrania ustne lub reprodukcje, informacje w postaci cyfrowej z którymi zapoznał się pracownik, a które odnoszą się do (...), jego działalności lub sytuacji finansowej, handlowej lub prawnej (ii) oraz niniejszą umowę i wszystko co z nią związane (iii). W pkt 4 przedmiotowej umowy powód zobowiązał się natomiast do utrzymania informacji poufnych w najściślejszej tajemnicy, wykorzystania informacji poufnych wyłącznie na potrzeby współpracy z (...), nieujawniania żadnych informacji poufnych (ani ustnie ani pisemnie) ani w części ani w całości, bez uprzedniej pisemnej zgody (...).

Zgodnie z pkt 7 tejże umowy w przypadku naruszenia przez pozwanego wynikających z niej zobowiązań, strona powodowa mogła żądać m.in. zapłaty kary umownej w wysokości 1.000.000,00 zł.

Dowód:

- umowa o zachowaniu poufności z dnia 26 czerwca 2007 r. - k. 48-51,

- przesłuchanie pozwanego - k. 704,

Pozwany był pracownikiem (...) S.A.w okresie od 1 lipca 2007 r. Po okresie praktyk zatrudniony był najpierw na podstawie umów zlecenia, a następnie na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, kolejno na stanowiskach Analityka (...), Kierownika Projektu a następnie Zastępcy Dyrektora (...). Na ostatnim stanowisku do jego obowiązków należało m.in. kierowanie i nadzór nad zespołem i pracami w dziale rynku pierwotnego, w szczególności nad sporządzaniem części prospektów emisyjnych oraz nadzór nad koordynacją działań innych doradców uczestniczących w przygotowaniu i zatwierdzaniu prospektu emisyjnego emitenta, przygotowaniem oraz organizacją prac związanych z przygotowaniem prywatnej lub publicznej oferty papierów wartościowych emitentów oraz ubieganiem się o dopuszczenie papierów wartościowych emitentów lub innych instrumentów finansowych do obrotu na rynku regulowanym lub zorganizowanym.

Dowód:

- umowy zlecenia z dnia 31 sierpnia 2007 r., 1 października 2007 r., 7 lipca 2008 r. - k. 38-40,

- umowa o pracę na czas nieokreślony z dnia 30 czerwca 2008 r. wraz z aneksem nr (...) - k. 42-46,

- przesłuchanie pozwanego - k. 704,

- zeznania świadka A. D. - k. 679,

W okresie od sierpnia do grudnia 2009 r. pozwany, jako pracownik (...)prowadził negocjacje oraz brał udział w audycie (...) S.A.(obecnie (...)S.A.). Celem audytu było nawiązanie przez stronę powodową współpracy z (...) S.A.w zakresie opracowania dokumentów ofertowych, koniecznych w związku z ubieganiem się przez spółkę (...)o wprowadzenie instrumentów finansowych do obrotu na rynku (...). Wprowadzenie na giełdę akcji (...) S.A.miało być związane z dokonaniem inwestycji w tę spółkę przez (...) S.A.Przedmiotem zlecenia strony powodowej miało być przygotowanie dla (...) S.A.m.in. dokumentu informacyjnego oraz umowy inwestycyjnej wraz z deklaracją objęcia akcji.

Dowód:

- korespondencja mailowa z udziałem pozwanego - k. 55-57,

- zeznania świadka S. U. - k. 555-556,

- zeznania świadka A. B. - k. 601,

- przesłuchanie pozwanego - k. 704,

- zeznania świadka A. D. - k. 679,

Pozwany wraz S. U. zajmował sie przygotowaniem dokumentu informacyjnego dla (...) S.A. Wspólnie z G. W. (1), wówczas pracownikiem (...) S.A., pozwany zajmował się również przygotowaniem projektu umowy inwestycyjnej dla tej spółki. Projekt umowy inwestycyjnej dla (...) S.A. był przygotowywany w oparciu o wypracowany w toku wcześniejszej działalności inwestycyjnej (...) S.A. wzór umowy inwestycyjnej, który każdorazowo w toku negocjacji z nowym klientem był modyfikowany.

Dowód:

- przesłuchanie pozwanego - k. 704,

- zeznania świadka A. D. - k. 679,

- zeznania świadka S. U. - k. 555-556,

- zeznania świadka G. W. (1) - k. 596,

- wzór umowy inwestycyjnej stosowanej w (...) S.A. - k. 58-66,

- korespondencja mailowa - k. 67

- projekt umowy inwestycyjnej przygotowanej dla (...) S.A. wraz z uwagami pozwanego - k. 68- 90, 102-118,

- projekt dokumentu informacyjnego przygotowanego dla (...) S.A. - k. 120-154,

- projekt deklaracji o objęciu akcji - k. 232,

Pod koniec 2009 r. strona powodowa oraz (...) S.A. zakończyły współpracę na etapie prac nad projektem dokumentów ofertowych. Powodem była decyzja zarządu (...) S.A., który zdecydował się nie doinwestowywać (...), co też było warunkiem dalszych działań.

Dowód:

- zeznania świadka G. C. - k. 696,

- przesłuchanie pozwanego - k. 704,

W grudniu 2009 r. pozwany oświadczył stronie powodowej swoją wolę rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Umowa została rozwiązana ze skutkiem na dzień 29 stycznia 2010 r.

Dowód:

- przesłuchanie pozwanego - k. 704,

- zeznania świadka A. D. - k. 679,

- porozumienie stron w sprawie rozwiązania umowy o pracę z dnia 23 grudnia 2009 r. - k. 53,

W dniu 22 lutego 2010 r. pozwany przystąpił do (...) Sp. z o.o. w charakterze wspólnika. W dniu 1 marca 2010 r. został w niej zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku Prezesa Zarządu.

(...) Sp. z o.o.zajmuje się m.in. przygotowaniami formalno-prawnymi niezbędnymi do wejścia na rynek (...), w tym sporządzaniem dokumentacji wymaganej do debiutu na rynku (...), tj. dokumentu informacyjnego oraz dokumentu ofertowego.

Dowód:

- odpis pełny z (...) S.A. we W. - k. 156-157,

- wydruk ze strony internetowej (...) S.A. - k. 159,

- przesłuchanie pozwanego - k. 704,

- zeznania świadka P. W. - k. 532-536,

- zeznania świadka P. S. - k. 536-539,

W dniu 12 marca 2010 r. (...) Sp. z o.o.sporządziła Memorandum Ofertowe dla (...)S.A. (dawniej (...) S.A.) wraz z umową inwestycyjną oraz deklaracją objęcia akcji, opracowaniem których zajmował się pozwany. Tworząc przedmiotowy dokument pozwany wykorzystał treść dokumentów, których sporządzenie koordynował podczas pracy u strony powodowej - Dokumentu Informacyjnego, Umowy inwestycyjnej oraz Deklaracji objęcia akcji przygotowanych dla (...) S.A.Pozwany skopiował niektóre fragmenty powyższych dokumentów i wykorzystał je w przygotowywanym Memorandum ofertowym.

Wszystkie wskazane wyżej dokumenty zawierały wyłącznie informacje dotyczące (...) S.A. (dawniej (...) S.A.), w szczególności brak w nich informacji dotyczących strony powodowej.

Dowód:

- Memorandum ofertowe dla (...) S.A. przygotowane przez (...) S.A.- k. 161- 229,

- wzór umowy inwestycyjnej stosowanej w (...) S.A. - k. 58-66,

- projekt dokumentu informacyjnego przygotowanego dla (...) S.A. - k. 120-154,

- projekt deklaracji o objęciu akcji - k. 232,

- zeznania świadka G. C. - k. 596,

Strona powodowa w dniu 8 czerwca 2010 r. wezwała pozwanego do natychmiastowego zaprzestania naruszania postanowień umowy o zachowaniu poufności poprzez nieuprawnione wykorzystywanie informacji poufnych pozyskanych przez pozwanego w trakcie pracy dla (...), zaprzestania naruszania praw autorskich (...) do projektu dokumentu informacyjnego przygotowanego dla Spółki (...) S.A. oraz innych dokumentów stworzonych przez (...), jak chociażby wzoru umowy inwestycyjnej oraz wzoru deklaracji nabycia akcji, a także wydania wszystkich informacji poufnych oraz ich nośników oraz zniszczenia wszystkich ich kopii.

Dowód:

- wezwanie do zaprzestania naruszeń z dnia 8 czerwca 2010 r. - k. 236-239,

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, pozwany, w piśmie z dnia 23 czerwca 2010 r. oświadczył, iż przy sporządzaniu informacji dotyczących spółki (...)korzystał wyłącznie z dokumentów dostępnych publicznie, a wszelka ewentualna zbieżność wynika z regulacji rynku (...), dotyczących sporządzania takich dokumentów.

Dowód:

- pismo pozwanego z dnia 23 czerwca 2010 r. - k. 241-244,

Kolejne pismo do pozwanego strona powodowa skierowała w dniu 8 lipca 2010 r. W odpowiedzi na nie pozwany skierował do strony pozwanej pismo z dnia 27 lipca 2010 r., zaprzeczając w nim zarzutom podnoszonym przez (...) pod jego adresem.

Dowód:

- pismo strony powodowej z dnia 8 lipca 2010 r. - k. 246-252,

- pismo pozwanego z dnia 27 lipca 2010 r. - k. 310-312,

Sąd zważył co następuje.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Strona powodowa - (...) S.A. z siedzibą we W. domagała się zasądzenia od pozwanego Ł. F. kary umownej w wysokości 300.000,00 zł z tytułu naruszenia zapisów umowy o zachowaniu poufności, a także zobowiązania pozwanego do zaprzestania wykorzystywania poufnych informacji należących do strony powodowej oraz do wydania jej nośników zawierających przedmiotowe poufne informacje. W ocenie strony pozwanej powództwo jest zasadne albowiem zachowanie powoda wyczerpuje znamiona czynu nieuczciwej konkurencji z art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej jako u.z.n.k.).

Bezspornym było w sprawie, iż w okresie od lipca 2007 r. do końca stycznia 2010 r. pozwany pracował u strony powodowej, początkowo w ramach wakacyjnych praktyk, następnie na podstawie umów zlecenia, by ostatecznie otrzymać umowę o pracę na czas nieokreślony. Niekwestionowanym było również przez strony, że w chwili rozpoczęcia współpracy ze stroną powodową, w ramach praktyk wakacyjnych, pozwany podpisał umowę o zachowaniu poufności, zgodnie z którą pod rygorem naliczenia kary umownej w wysokości 1.000.000,00 zł zobowiązał sie on do nieujawniania informacji poufnych dotyczących strony powodowej. Za bezsporny należało również uznać fakt, iż w okresie zatrudnienia u strony powodowej powód zajmował się m.in. koordynowaniem współpracy z spółką (...) S.A., która zainteresowana była pozyskaniem środków inwestycyjnych, a następnie emisją akcji na rynku (...).

W pozostałej części Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie licznych dowodów z dokumentów przedłożonych przez obie strony postępowania, a także na podstawie zeznań świadków oraz dowodu z przesłuchania stron. Wiarygodność dowodów z dokumentów w postaci: umów zlecenia oraz umowy o pracę łączących stronę powodową z pozwanym, umowy o zachowaniu poufności, korespondencji mailowej, Dokumentu Informacyjnego dla (...), Deklaracji objęcia akcji (...), projektu umowy inwestycyjnej z (...), Memorandum ofertowego przygotowane przez (...) Sp. z o.o.dla spółki (...)S.A. wraz z umową inwestycyjną i Deklaracją objęcia akcji nie budziła tak wątpliwości Sądu, jak i stron postępowania, dlatego też Sąd posłużył się tymi dokumentami podczas ustalenia stanu faktycznego.

Oceniając dowód z przesłuchania pozwanego Sąd uznał, iż w pewnym zakresie nie mógł on zasługiwać na uwzględnienie. W szczególności nie są wiarygodne twierdzenia pozwanego, że nie posługiwał się przy tworzeniu memorandum ofertowego dla (...)S.A. dokumentami opracowanymi podczas pracy u strony powodowej. Odnosząc się do zeznań świadków, Sąd w przeważającej części uznał je za wiarygodne. Zastrzeżenia budziła jedynie część zeznań świadka A. D.- byłego Prezesa Zarządu strony powodowej, w zakresie w jakim zeznawał on, że dokumenty w postaci projektu umowy inwestycyjnej oraz dokumentu inwestycyjnego dla (...) S.A.zostały przygotowane bez konsulatacji z nim i - wbrew przyjętej w (...) S.A.praktyce - przedwcześnie, bowiem przed podpisaniem jakiejkolwiek umowy o współpracy z (...) S.A.Jak wynika z dowodu z dokumentów w postaci korespondencji mailowej pomiędzy pozwanym, G. W. (2)oraz świadkiem A. D., ten ostatni miał udział w konsultowaniu treści projektów tych dokumentów. Również nie zasługiwały na wiarę zeznania świadka A. D.w zakresie w jakim twierdził on, że o tym, iż nie doszło ostatecznie do nawiązania współpracy z (...)dowiedział się dopiero po odejściu z pracy pozwanego. Jak natomiast wynikało z zeznań świadka A. C.- prezesa Zarządu (...)S.A. (dawniej (...) S.A.) oraz z dowodu z przesłuchania pozwanego nastąpiło wcześniej, jeszcze w grudniu 2009 r., a brak dalszej współpracy był efektem stanowiska przyjętego przez Zarząd (...) S.A.(w którym również zasiadał świadek A. D.), zgodnie z którym zdecydowali się oni nie doinwestowywać spółki (...) S.A., co było warunkiem dalszej współpracy polegającej na przygotowaniu tej spółki do wejścia na rynek (...).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 u.z.n.k. czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy.

Zgodnie z ust. 2 tegoż artykułu przepis ust. 1 stosuje się również do osoby, która świadczyła pracę na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego - przez okres trzech lat od jego ustania, chyba że umowa stanowi inaczej albo ustał stan tajemnicy. Definicja terminu "tajemnica przedsiębiorstwa" zawarta została w art. 11 ust. 4 u.z.n.k., zgodnie z nią przez "tajemnice przedsiębiorstwa" rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. A zatem dane informacje stanowią "tajemnicę przedsiębiorstwa" w rozumieniu art. 11 ust. 4 u.z.n.k., jeżeli zostały spełnione łącznie trzy przesłanki: 1) są to informacje o charakterze technicznym, technologicznym organizacyjnym przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, 2) są to informacje poufne, co oznacza, że nie zostały ujawnione do publicznej wiadomości, 3) przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania poufności tych informacji.

Jak wynika z powyższego, określenie, jakie elementy stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 4 u.z.n.k., pozostawiono de facto skonkretyzowaniu poprzez wolę samych przedsiębiorców. Szczególne znaczenie dla danego przedsiębiorcy może mieć utajnienie wiadomości o charakterze technicznym czy technologicznym, określane w doktrynie mianem know-how. W potocznym rozumieniu know-how oznacza „zdolność, wiedzę, umiejętność w zakresie osiągania określonego rezultatu lub prowadzenia działalności” (zobacz: S. Sołtysiński w: System prawa własności intelektualnej J. Szwaja red., Wrocław 1990 r. s. 63). Tego typu wiedza może stanowić cenny przedmiot obrotu rynkowego i nie powinno dziwić, iż dostęp do niej jest prawnie reglamentowany. Ponieważ pojęcie „informacji posiadających wartość gospodarczą” jest nieprecyzyjne, ustalenie jego znaczenia jest możliwe tylko na tle konkretnego przypadku. Przykładowo informacje o charakterze technicznym czy technologicznym to sposób działania określonego produktu, sposób produkcji, skład chemiczny itp. Za „inne informacje posiadające wartość gospodarczą” uznaje się np. informacje handlowe dotyczące rynków zbytu, wielkości sprzedaży, marży itp. Potwierdza to postanowienie Sądu Antymonopolowego z dnia 15 maja 1996 r. (XVII Amz 1/96), w którym stwierdzono, iż tajemnicę przedsiębiorstwa stanowią w szczególności dane obrazujące wielkość produkcji i sprzedaży, a także źródła zaopatrzenia i zbytu. Za informacje organizacyjne stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa uważa się informacje dotyczące sposobu zarządzania, organizacji produkcji itp. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 września 2001 r. (I CKN 1159/00; OSN IC 5/2002) zwrócił uwagę na fakt, iż przepis art. 11 ust. 4 u.z.n.k. nie pozwala na objęcie tajemnicą informacji powszechnie znanych lub takich, o treści których podmiot zainteresowany ich posiadaniem, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności, może się dowiedzieć w zwykłej i dozwolonej drodze. Jak stwierdził Sąd Najwyższy - informacja staje się „tajemnicą”, kiedy przedsiębiorca przejawia wolę zachowania jej jako niepoznawalnej dla osób trzecich. Nie traci natomiast swojego charakteru przez to, że wie o niej pewne ograniczone grono osób zobowiązanych do dyskrecji (np. pracownicy przedsiębiorstwa). Uznanie określonych informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa wymaga, aby przedsiębiorca podjął działania zmierzające do wyeliminowania możliwości dotarcia do informacji osób trzecich w normalnym toku zdarzeń, bez konieczności podejmowania szczególnych starań (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2003 r.; IV CKN 211/01). Właśnie na kwestię woli przedsiębiorcy uczynienia konkretnej informacji informacją o charakterze poufnym zwrócić należy szczególną uwagę w przedmiotowej sprawie.

Powszechnie przyjmuje się w orzecznictwie, że przedsiębiorca powinien podjąć kroki mające na celu zapobieżenie dotarciu informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa do osób trzecich (nieuprawnionych). Działania pracodawcy powinny polegać na stworzeniu odpowiednich procedur mających zapewnić zachowanie tajemnicy oraz wyposażeniu miejsca pracy w środki techniczne uniemożliwiające dostęp do tajemnicy przedsiębiorstwa osobom nieuprawnionym. Na istotność działań pracodawcy w celu zachowania w tajemnicy określonych informacji wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 października 2000 r. (I CKN 304/2000, OSNC 2001 r. nr 4 poz. 59), zgodnie z którym wykorzystanie przez pracownika we własnej działalności gospodarczej informacji, co do których przedsiębiorca (pracodawca) nie podjął niezbędnych działań w celu zachowania ich poufności, należy traktować jako wykorzystanie powszechnej wiedzy, do której przedsiębiorca nie ma żadnych ustawowych uprawnień.

Nie ulega wątpliwości, że takim właśnie środkiem proceduralnym, który ma zapewnić zachowanie tajemnicy przedsiębiorstwa, jest praktyka zawierania z pracownikami (także pracującymi na podstawie umowy zlecenia, czy też umowy o praktykę, jak w przypadku pozwanego), umów o zachowanie poufności, którą to umowę strona powodowa zawarła z pozwanym w dniu 26 czerwca 2007 r.

Strona powodowa argumentowała, że pozwany, wykorzystując w swojej pracy w (...) Sp. z o.o., treść dokumentów w przygotowaniu których brał udział będąc pracownikiem (...) S.A. dopuścił się naruszenia zapisów wskazanej umowy. Naruszenie to miało nastąpić na skutek wykorzystania fragmentów dokumentów w postaci: Dokumentu Informacyjnego, Umowy Inwestycyjnej oraz Deklaracji objęcia akcji przygotowanych dla spółki (...) S.A.

Analiza treści wskazanych dokumentów oraz treści Memorandum Ofertowego wraz z umową inwestycyjną i deklaracją objęcia akcji przygotowanych przez pozwanego podczas pracy w (...) Sp. z o.o.prowadzi do wniosku, iż istotnie, wbrew temu co twierdził pozwany, wykorzystał on fragmenty dokumentów nad których przygotowaniem pracował wcześniej u strony powodowej. O powyższym najdobitniej świadczy fakt, że w dokumentach zatytułowanych "Deklaracja objęcia akcji" przygotowanych przez stronę powodową i (...) Sp. z o.o.pojawiają się nawet te same błędy literowe czy interpunkcyjne. Nie zasługują w tej mierze na uwzględnienie twierdzenia pozwanego, który argumentował, iż prawdopodobnym jest, że w przypadku pisowni niektórych wyrazów, dużo łatwiej o literówkę niż w innych. Również pozostałe dokumenty zawierają zbieżne ze sobą fragmenty, które ponad wszelką wątpliwość dowodzą, że pozwany podczas przygotowywania Memorandum ofertowego dla spółki(...)S.A. wykorzystał dokumenty przygotowane podczas negocjacji z tym samym podmiotem, wówczas występującym pod nazwą (...), podczas swojej pracy we (...).

W ocenie Sądu ustalenie, że pozwany rzeczywiście skorzystał z dokumentów przygotowanych podczas pracy w (...) S.A. w trakcie nawiązywania współpracy z (...) S.A. nie jest jeszcze tożsame z przyjęciem, że pozwany dopuścił się naruszenia zapisów umowy o zachowaniu poufności.

W tym miejscu odwołać należy się do treści umowy o zachowaniu poufności z dnia 26 czerwca 2007 r. Zgodnie z brzmieniem pkt 3 tej umowy przez informacje poufne rozumieć należy wszelkie dane i informacje dotyczące (...)udostępnione przez (...)pracownikowi (i), wszelkie informacje o dowolnym charakterze i w jakiejkolwiek formie i formacie, zarówno ustnie jak i pisemnie, w tym m.in. e-maile, faksy, rysunki, zestawienia, oprogramowanie, kopie elektroniczne, specyfikacje, dane, diagramy, nagrania ustne lub reprodukcje, informacje w postaci cyfrowej z którymi zapoznał się pracownik, a które odnoszą się do (...), jego działalności lub sytuacji finansowej, handlowej lub prawnej (ii) oraz niniejszą umowę i wszystko co z nią związane (iii). W pkt 4 przedmiotowej umowy pozwany zobowiązał się natomiast do utrzymania informacji poufnych w najściślejszej tajemnicy, wykorzystania informacji poufnych wyłącznie na potrzeby współpracy z (...), nieujawniania żadnych informacji poufnych (ani ustnie ani pisemnie) ani w części ani w całości, bez uprzedniej pisemnej zgody (...).

W miejscu tym wskazać jeszcze należy, iż ponad wszelką wątpliwość umowa ta została zawarta w sposób skuteczny i była ona wiążąca dla obu stron, co do wszystkich jej postanowień. Nie mogły zasługiwać na uwzględnienie zarzuty podnoszone przez pełnomocnika pozwanego, jakoby z uwagi na abuzywny charakter zapisów tej umowy co do kary umownej, jej postanowienia nie wiązały pozwanego w tym zakresie. Pogląd taki, pełnomocnik pozwanego oparł na założeniu, że umowa ta jest umową zawartą w obrocie konsumenckim. Stanowisko to nie mogło zasługiwać na uwzględnienie. Przede wszystkim należy wskazać, iż o umowach o charakterze konsumenckim, można mówić wyłącznie w przypadku umów związanych z obrotem dobrami w postaci towarów lub usług, jak chociażby sprzedaż, zamiana czy chociażby umowa o dzieło. Konsumentem jest zatem osoba nabywająca określone dobra i takie przyjęte w orzecznictwie i doktrynie rozumienie osoby konsumenta nie podlega w ocenie Sądu najmniejszej wątpliwości. Całkowicie nieuzasadnione jest tym samym twierdzenie pełnomocnika pozwanego, jakoby umowa zlecenia, której przedmiotem było odbycie praktyk wakacyjnych przez pozwanego u strony powodowej miałaby być umową konsumencką. Nie sposób przyjąć, iż pozwany w ramach tej umowy posiadał status konsumenta, bowiem nie nabywał on na tej podstawie żadnych dóbr. Posługując się tokiem myślenia pełnomocnika pozwanego możnaby przyjąć, że każda umowa zawierana z przedsiębiorcą przez "nie przedsiębiorcę" (osobę nie działającą w ramach prowadzonej działalności zawodowej lub gospodarczej) należałoby traktować jak umowę w obrocie konsumenckim, chociażby umowę o pracę. Rozumowanie takie uznać należy, w ocenie Sądu, za niedopuszczalne.

Dodatkowo, pełnomocnik pozwanego argumentował, że umowa o zachowaniu poufności zawierana jest na ogół wraz z podpisywaniem umowy o pracę, a tymczasem w przedmiotowej sprawie pozwany podpisał ją przy okazji zawierania umowy zlecenia, w sprawie odbycia praktyk wakacyjnych, co w ocenie pozwanego, powoduje iż zawieranie wówczas takiej umowy było nieuzasadnione. Również i w tym przypadku stanowisko pozwanego nie zasługiwało na akceptację. Wskazać należy, że powszechnie przyjmuje się, iż umowy o zachowaniu poufności można zawierać przy okazji podpisywania umów o zbliżonym charakterze do umowy o pracę. Nie ulega wątpliwości, iż taką umową jest umowa o świadczenie praktyk, bowiem pozwany podobnie jak inni pracownicy strony powodowej uzyskuje na podstawie takiej umowy dostęp do informacji poufnych.

Wracając natomiast do treści umowy o zachowaniu poufności, przeprowadzona na tle poczynionych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych analiza, nie daje podstaw do przyjęcia, że pozwany naruszył zobowiązania z niej wynikające, tym samym roszczenie strony powodowej uznać należało za bezzasadne. Jak już zostało wskazane umowa o zachowaniu poufności zobowiązywała pozwanego do zachowania informacji poufnych, które w przy użyciu dość ogólnej definicji zostały określone jako informacje dotyczące (...). Tymczasem, jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, wykorzystane przez pozwanego dokumenty nie zawierały informacji dotyczących strony pozwanej (...) S.A., finansowych, prawnych, organizacyjnych ani jakichkolwiek innych. Dokument informacyjny zawierał bowiem wyłącznie informacje dotyczące klienta (...) S.A., to jest (...) S.A. Również w treści umowy inwestycyjnej oraz deklaracji objęcia akcji na próżno poszukiwać informacji o spółce (...), które stanowiłyby przedmiot ochrony jako informacje niejawne. Skoro w dokumentach tych brak jest tego rodzaju informacji, to należy dojść do przekonania, że nie doszło do naruszenia przez pozwanego zapisów umowy z dnia 26 czerwca 2007 r. o zachowaniu poufności, bowiem powód nie ujawnił w żaden sposób informacji dotyczących strony powodowej - (...) S.A. Uwzględniając powyższe rozważania roszczenia strony powodowej w zakresie zasądzenia od pozwanego kary umownej w wysokości 300.000,00 zł, jak również co do zobowiązania pozwanego do zaprzestania wykorzystywania informacji poufnych powoda oraz zobowiązania pozwanego do wydania stronie powodowej wszystkich nośników zawierających informacje poufne powoda uznać należało za bezzasadne. O powyższym orzeczono w pkt I wyroku, oddalając powództwo w całości.

W pkt II wyroku Sąd orzekł o kosztach postępowania na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu, o której mowa w art. 98 k.p.c., zasądzając na rzecz pozwanego całość poniesionych przez niego kosztów, na które składała się kwota 7.210 zł jako wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości wynikającej z § 2 ust. 2 w zw. z § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.