Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Teresa Suchcicka
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Małgorzata Laskowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 maja 2013 r. w O.

sprawy z odwołania J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 7 grudnia 2012r. znak (...)

orzeka:

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

J. K. wniósł odwołanie od decyzji ZUS z dnia 07.12.2012r., znak: ENMS/15/028018080, odmawiającej mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu wskazał, że organ emerytalny nie uwzględnił przy obliczaniu okresu ubezpieczenia jego pracy: od 03.09.1984r. do 30.09.1984r., od 3.12.1984r. do 12.12.1984r., od 20.09.1986r. do 20.10.1986r., od 7.10.1987r. do 20.10.1987r. stwierdzając, że w okresach tych przebywał na urlopie bezpłatnym. Zdaniem odwołującego się, za powyższe okresy były opłacane składki. Wniósł o zaliczenie tychże okresów do stażu pracy, uchylenie decyzji w całości i przyznanie mu prawa do emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniósł o jego oddalenie. Zdaniem organu emerytalnego, na dzień 01.01.1999r. J. K. udokumentował staż pracy w wymiarze 24 lat, 9 miesięcy i 10 dni okresów składkowych i uzupełniających, zamiast wymaganych 25 lat pracy. W uzasadnieniu powołano przepisy obowiązującego prawa, na podstawie których wydano zaskarżoną decyzję, m.in. ustawę z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2009.153.1227 j.t.). Do stażu pracy ZUS nie uwzględnił okresów: od 03.09.1984 r. do 30.09.1984 r. od 03.12.1984 r. do 12.12.1984r., od 20.09.1986r. do 20.10.1986r., od 07.10.1987r. do 20.10.1987r. - ponieważ w tych okresach odwołujący się przebywał na urlopie bezpłatnym. Powyższych okresów nie zaliczono też jako okresów pracy w gospodarstwie rolnym, ponieważ brak jest zaświadczenia z KRUS stwierdzającego opłacanie za odwołującego składek na FUS jako domownik rolnika. Ponadto organ rentowy podniósł, iż odwołujący się nie wykazał ustawowego wymogu rozwiązania stosunku pracy.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie i podlega oddaleniu.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. decyzją z dnia 09.07.2012 r. odmówił J. K. (ur. (...)), po rozpatrzeniu jego wniosku z dnia 12.06.2012 r., prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2009.153.1227 j.t.). Jako przyczynę odmowy wskazano nie udokumentowanie wymaganego stażu pracy.

W dniu 05.10.2012r. odwołujący się złożył w ZUS dodatkowe dowody, tj. świadectwo pracy z dnia 25.02.1988r. oraz własne oświadczenie i zeznania świadków na okoliczność pracy w gospodarstwie rolnym matki M. K..

Po rozpatrzeniu złożonych dokumentów organ rentowy uznał okres pracy w gospodarstwie rolnym matki w okresie od: 24.06.1968r. do 31.07.1970r. Nie uznał natomiast okresu pracy w gospodarstwie rolnym w okresach: od 03.09.1984r. do 30.09.1984r., od 03.12.1984r. do 12.12.1984r. od 20.09.1986r. do 20.10.1986r. oraz od 07.10.1987r. do 20.10.1987r. z powodu braku zaświadczenia z KRUS stwierdzającego opłacanie składek na FUSR jako domownik rolnika. Zaś okres, na który złożone zostało świadectwo pracy został już uprzednio uwzględniony do ilości udokumentowanych okresów ubezpieczenia.

W dniu 21.11.2012r. J. K. złożył kolejny wniosek o ponowne rozpatrzenie uprawnień do emerytury, do którego dołączył: świadectwo pracy z (...) Przedsiębiorstwa Produkcji (...) w W., uwierzytelnioną kserokopię umowy o pracę, pismo z archiwum oraz własne oświadczenie i zeznania świadków na okoliczność pracy od 20.06.1972r. do 29.12.1973r.

W wyniku rozpatrzenia tegoż wniosku ZUS uwzględnił odwołującemu J. K. do stażu pracy okres zatrudnienia od 20.06.1972r. do 29.12.1973r. Staż pracy odwołującego się wyniósł 24 lata, 9 miesięcy i 10 dni okresów składkowych i uzupełniających, w tym: 22 lata, 8 miesięcy i 3 dni okresów składkowych oraz 2 lata, 1 m-c i 7 dni okresów uzupełniających - okresów pracy w gospodarstwie rolnym, zamiast wymaganych 25 lat pracy.

Organ emerytalny nie uwzględnił odwołującemu do stażu pracy okresów: od 03.09.1984r. do 30.09.1984r., od 03.12.1984r. do 12.12.1984r., od 20.09.1986r. do 20.10.1986r., od 07.10.1987r. do 20.10.1987r. - ponieważ w tych okresach odwołujący się przebywał na urlopie bezpłatnym. Ponadto ww. okresów nie zaliczono jako okresów pracy w gospodarstwie rolnym, gdyż brak jest zaświadczenia z KRUS stwierdzającego opłacanie za odwołującego składek na FUS jako domownik rolnika. Odwołujący się nie wykazał także rozwiązania stosunku pracy. Biorąc powyższe pod uwagę Oddział ZUS w P. stwierdził, że J. K. nie spełnia ustawowych przesłanek do nabycia prawa do emerytury i decyzją z dnia 07.12.2012 r. ponownie odmówił ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury.

Od powyższej decyzji z dnia 07.12.2012 r. J. K. wniósł odwołanie do Sądu Okręgowego w Ostrołęce.

Z ustaleń faktycznych wynika, że zaskarżona decyzja z dnia 07.12.2012 r. była kolejną decyzją wydawaną przez ZUS dotyczącą J. K..

Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2009.153.1227 j.t.), według którego mężczyźnie urodzonemu po dniu 31.12.1948r. przysługuje emerytura, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący co najmniej 65 lat.

Na podstawie natomiast art. 184 w/w ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz.U. 1983 nr 8 poz. 43) emerytura przysługuje, jeżeli ubezpieczony spełnił łącznie następujące warunki:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzny;

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa;

- rozwiązał stosunek pracy, w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem;

- w dniu wejścia w życie przepisów cytowanej ustawy emerytalnej, tj. 01.01.1999 r. udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn, w tym: okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywany stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy, wynoszący co najmniej 15 lat.

J. K. w postępowaniu przed organem emerytalnym udowodnił na dzień 01.01.1999r. staż pracy w ilości 24 lata, 9 miesięcy i 10 dni okresów składkowych i uzupełniających, w tym: 22 lata, 8 miesięcy i 3 dni okresów składkowych oraz 2 lata, 1 m-c i 7 dni okresów uzupełniających - okresów pracy w gospodarstwie rolnym, zamiast wymaganych przez ustawodawcę 25 lat pracy.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego stwierdził, że odwołujący się nie spełnia przesłanki posiadania na dzień 01.01.1999r. 25 lat pracy. Odwołującemu się zabrakło 2 miesięcy i 20 dni, jednakże okres ten nie może zostać uzupełniony poprzez zaliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia jako domownika w gospodarstwie rolnym swojej matki, gdyż okres od 24.06.1968r. do 31.07.1970r. został zaliczony jako okres w gospodarstwie rolnym matki. Wskazywane przed odwołującego się okresy od dnia 03.09.1984 r. mogą zostać zaliczone tylko wówczas, gdy uiszczano składki.

Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, jak okresy składkowe:

1)  okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki;

2)  przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia;

3)  przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Rozpatrując wniosek o uznanie okresu takiej pracy należy przyjmować kryteria wskazane w art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników ( Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24), a więc za domownika uznawać osobę bliską rolnikowi, która:

a.  ukończyła 16 lat,

b.  pozostawała w okresie pracy w gospodarstwie rolnym we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiem lub zamieszkiwała na terenie gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie,

c.  stale pracowała w tym gospodarstwie rolnym i nie była związana z rolnikiem stosunkiem pracy.

W niniejszej sprawie Sąd z urzędu zwrócił się do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, P. Terenowej w W. o nadesłanie zaświadczenia, czy w latach 1984 – 1987r. J. K. miał opłacone składki - jeśli tak, to w jakich okresach.

W odpowiedzi na powyższe uzyskano odpowiedź, że J. K. nie figuruje w ewidencji osób ubezpieczonych w PT KRUS W. oraz nie posiadają informacji, by opłacał składki (k. 13 a.s.).

Na okoliczność pracy w gospodarstwie rolnym w w/w okresach odwołujący się wniósł o przesłuchanie świadków: T. R. i R. L.. Wniosek ten Sąd oddalił, bowiem zgodnie z powołanymi wyżej przepisami prawa – okres ten powinien zostać udowodniony stosownymi dokumentami. Na okoliczność opłacania składek odwołujący się nie przedłożył żadnych dokumentów, nie przedstawił także innych okresów, które mogłyby zostać uwzględnione. Przepis art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowi, że przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki, nie zaś okresy faktycznego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

Odwołujący się domagał się uwzględnienia pracy w gospodarstwie rolnym, kiedy to obowiązywała ustawa z dnia 27.10.1977r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin (Dz.U. 1977 nr 32 poz. 140). Ubezpieczenie społeczne rolników na podstawie tej ustawy było obowiązkowe i pociągało za sobą obowiązek opłacania składki na to ubezpieczenie (art. 38), z przewidzianymi ustawa wyjątkami (np. art. 40). Zawarte w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach odesłanie do odrębnych przepisów należy rozumieć jako warunek wywiązania się z obowiązku uiszczania składek. Z dniem 01.01.1983r. weszła w życie ustawa z dnia 14.12.1982r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz.U. 1982 nr 40 poz. 268), która uchyliła ustawę z 1977 r. Ustawa z 1983 r. wskazywała, że ubezpieczenie jest obowiązkowe (art. 3 ust. 1).

W toku postępowania odwołujący się złożył świadectwo pracy wystawione przez Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w m. S. W. z dnia 30.11.2012 r. W w/w przedsiębiorstwie pracował w okresie od 15.10.1995 r. do 30.11.2012 r. w wymiarze całego etatu (k. 25 a.s.) i domagał się zaliczenia tego okresu do stażu pracy.

Jednakże okres ten, tzn. wynikający z przedłożonego świadectwa został już zaliczony w wymiarze od 15.10.1995r. do 31.12.1998r., tj. 3 lata 2 miesiące 17 dni – zatem, zgodnie z twierdzeniem organu emerytalnego - świadectwo pracy z dnia 30.11.2012 r., które złożył pełnomocnik przy piśmie procesowym nie wnosi nic nowego do sprawy.

Organ emerytalny wskazywał, że J. K. nie rozwiązał stosunku pracy. Na rozprawie w dniu 22.02.2013 r. (k. 19 – 20 a.s.) odwołujący się zeznał, że zakład pracy, w którym pracował ostatnio uległ likwidacji z dniem 30.11.2012 r. i rozwiązano z nim stosunek pracy.

Reasumując, zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na uwzględnienie odwołania. Odwołujący się nie spełnia bowiem wszystkich przesłanek koniecznych do nabycia prawa do emerytury według przepisów art. 184 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS: osiągnął wprawdzie wiek 60 lat, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, posiada wymagany 15-letni okres pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, rozwiązał stosunek pracy, lecz nie legitymuje się wymaganym 25- letnim stażem pracy. Według bowiem przepisów na datę 01.01.1999r. staż pracy powinien wynosić 25 lat, więc nie jest możliwe doliczanie do tego wymiaru okresów zatrudnienia po tej dacie, czy „dopracowanie” okresów po tej dacie.

Na marginesie można wskazać, że w sytuacji, gdy odwołujący się uzyska dowody opłacania składek na ubezpieczenia społeczne rolników lub wykaże okresy zatrudnienia dotychczas nie uwzględnione przez ZUS, może ponownie złożyć wniosek o przyznanie prawa do emerytury.

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^{1 4} §1 k.p.c. oddalił odwołanie.

1